معرفی استارتاپ کرایه اسکوتر Bird و بررسی مسیر موفقیت

شرکت Bird استارتاپی آمریکایی است که در مدت ۴ ماه توانسته سرمایه‌ای حدود ۴۰۰ میلیون دلار جذب کند. این استارتاپ قصد دارد کرایه اسکوتر را در تمامی خیابان‌های آمریکا پیاده‌سازی کند. برخی کارشناسان یک سال پس از تاسیس این استارتاپ، ارزش ۲ میلیارد دلار را برای آن در نظر گرفته‌اند که توجه بسیاری فعالین سیلیکون ولی را به خود معطوف کرده است.

یکی از سرمایه‌گذاران اصلی برد، شرکت وی‌سی Sequoia Capital است. در این مطلب، علاوه بر معرفی تاریخچه‌ی این استارتاپ صحبتی با کارشناسان این شرکت انجام شده و دلیل آنها برای پشتیبانی از برد و ارزش ۲ میلیاردی در نظر گرفته شده برای آن شرح داده شده است. یکی از دلایل اصلی سرمایه‌گذاران خطرپذیر برای ورود به این استارتاپ، اعتماد آنها به موسس و مدیرعامل آن عنوان شده است. آنها او را مخترع این سیستم می‌دانند و معتقدند تجربه و تخصص لازم برای مقیاس‌دهی به این استارتاپ را دارد.

به‌هرحال سرمایه‌گذاران با اشتیاق زیادی به‌سمت برد جذب می‌شوند و همان‌طور که گفته شد در کمتر از یک سال، ۴۰۰ میلیون سرمایه و ارزش حدودی ۲ میلیارد دلار، دستاورد آنها بوده است.

در این میان جذب سرمایه‌های هنگفت توسط برد و رقبایش مانند Lime، ذهن بسیاری فعالان اکوسیستم را به خود معطوف کرده است. مارک ساستر یک سرمایه‌گذار خطرپذیر است که در پستی وبلاگی در مورد سرمایه‌گذاری در برد، بحث‌ها و تبادل نظرها در مورد برد را در میان همکاران، دیگر کارآفرینان،‌سرمایه‌گذارها و خبرنگاران بیش از هر شرکت دیگری عنوان کرده است.

اولین بودن ارزش دارد

به‌خاطر همین بحث‌ها و سوالات شکل گرفته، مصاحبه‌هایی با سرمایه‌گذاران اصلی این شرکت انجام شده است. در قدم اول، سرمایه‌گذاران و مدیرعامل این شرکت یعنی تراویس وندرزاندن، شرکت برد را مخترع سیستم اشتراک‌گذاری اسکوترهای برقی می‌دانند. تراویس پیش از این در هر دو شرکت اوبر و لیفت به‌عنوان مدیر اجرایی مشغول به کار بوده است.

وقتی برد برای اولین بار در شهر محل فعالیت خود یعنی سانتا مونیکا، سیستم اجاره‌ی اسکوتر را راه‌اندازی کرد، رقبای آنها همچون Slim، LimeBike و Ofo روی اجاره‌ی دوچرخه متمرکز بودند. آنها بخش اسکوتر را در سال ۲۰۱۸ به خدمات خود اضافه کردند. رقیب اصلی یعنی لایم‌بایک نیز پس از مدتی نام خود را به لایم تغییر داد.

وقتی شما مخترع یک فناوری باشید، به اختمال زیاد از مشکلات مخفی و چالش‌های پیش روی آن اطلاع دارید. افرادی که طرح شما را کپی می‌کنند، تنها آن‌چه که می‌بینند را پیاده‌سازی می‌کنند. آنها اطلاعی از نحوه‌ی تفکر شما در مورد محصول ندارند. آنها حرکت بعدی شما را نمی‌دانند. این حرکت بعدی در برنامه‌ریزی شما برای ماه‌ها و سال‌های آتی نهفته است.

رشد سریع بدون سرمایه‌گذاری در تبلیغات

برخی سرمایه‌گذاران برد پس از مشاهده‌ی خدمات این شرکت در شهرها به آن علاقه‌مند شده‌اند. این شرکت بدون سرمایه‌گذاری حتی یک دلار روی تبلیغاتی مانند تبلیغات فیسبوک، در طول ده ماه برندی ساخته که کاربران عاشقش هستند. آمار دانلود اپلیکیشن آنها در این مدت روز به روز افزایش داشته و استفاده از آن نیز هر روز بیشتر می‌شود.

ستل در مورد برد می‌گوید برند آنها به حدی محبوب شده که اسمشان کم‌کم به یک فعل در میان کاربران تبدیل شده است. بوثا نیز پس از بررسی چند شرکت در این زمینه برد را انتخاب کرده چون معتقد است آنها کاربران بیشتری دارند و در جذب کاربران جدید نیز موفق‌تر هستند. به بیان دیگر یک بار استفاده از خدمات برد برای جذب کاربر جدید کافی است.

با تعریف سیستم برد به این نتیجه می‌رسیم که هر فرد حاضر در پیاده‌روها، یک مشتری بالقوه برای این شرکت است. بعلاوه با توجه به افزایش مهاجرت به شهرها، راهکاری که جابجایی را برای افراد آسان کرده و تراکم و استفاده از خودرو را کاهش دهد، قطعا پرطرفدار خواهد بود. نوف در این باره می‌گوید:

در زمان انجام محاسبات برای سرمایه‌گذاری، بزرگی بازار هدف یکی از موارد مورد بررسی است. در این مورد شما از خود می‌پرسید که آیا این شرکت، جایگزین پیاده‌روی برای افراد می‌شود؟ در نگاه اول ایده‌ای خنده‌دار است اما به‌نظر می‌رسد آنها در حال انجام این جایگزینی هستند.

موسس معتبر

سرمایه‌گذاران یکی از دلایل مهم دیگر در ورود به این شرکت را موسس آن می‌دانند. تراویس (با تراویس کالانیک موسس اوبر متفاوت است) یکی از مدیران ارشد اوبر بوده است. او ابتدا وظیفه‌ی توسعه‌ی بین‌المللی شرکت و سپس افزایش رانندگان را بر عهده داشته است. نکته‌ی مهم این که او در هر دو شرکت اوبر و لیفت، یعنی پیشگامان سرویس تاکسی اینترنتی سابقه دارد.

آیا ارزش واقعی ۲ میلیارد دلار است؟

انتقاد اصلی به برد و سرمایه‌گذاران آن، ارزش حدودی ۲ میلیارد دلاری برای این استارتاپ است. این شرکت در یکی از اسناد تنظیم مقررات اعلام کرده که جذب سرمایه‌ی جدید، ارزش آن را به ۲ میلیارد دلار می‌رساند. نکته‌ی مهم این که هیچ سرمایه‌گذاری این ارزش‌گذاری را تایید نکرده است. در واقع چنین ارزش‌گذاری برای این استارتاپ کمی غیرواقعی به نظر می‌رسد.

نکته‌ی مهم این که برد اکنون تنها در شهرهای ساحلی فعالیت می‌کند و مشتریان آنها، می‌توانند در تمام طول سال از خدمات استفاده کنند. این شهرها آب و هوای خوبی در طول سال دارند و فرهنگ عمومی آنها نیز لباس و حمل و نقل غیررسمی است. در نتیجه موفقیت برد در این شهرها دور از انتظار نبوده است. چالش اصلی در زمان ورود به شهرهای رسمی‌تر خود را نشان می‌دهد. شهرهایی که احتمالا ساکنین آنها حاضر نیستند با لباس رسمی، حتی برای میهمانی‌های شخصی از اسکوتر استفاده کنند.

البته سرمایه‌گذاران در نهایت بر این عقیده هستند که تنها با دیدن عدد و رقم‌های رشد این استارتاپ می‌توان ارزش واقعی آن را تخمین زد. آنها برای توضیح این خوش‌بینی خود، خرید اینستاگرام توسط فیسبوک را مثال می‌زنند که در روزهای اولیه هزینه‌ای کاملا غیرعقلانی به نظر می‌رسید. مثال‌های دیگر، خرید یوتیوب توسط گوگل به مبلغ ۱.۷ میلیون دلار و خرید PayPal توسط Ebay به قیمت ۱.۵ میلیارد دلار است. در نهایت آنها معتقدند تنها کسانی این خریدها را غیرعقلانی می‌دانند که اطلاعی از اعداد و ارقام استارتاپ‌ها ندارند.