نگاهی به تأسیسات ماینینگ بیت کوین در ایسلند
معدنکاوی بیتکوین امروزه سهم عمدهای از مصرف الکتریسیته را در ایسلند بهخود اختصاص میدهد. لیزا بارنارد، در پروژهی عکاسی خود با موضوع بیتکوین، از تأسیسات معدنکاوی در این کشور بازدید کرد. یکی از این تأسیسات با مدیریت شرکتی بهنام Genesis Mining، قدرت هش دستگاههای خود را به معدنکاوهای رمزارز اجاره میدهد. در این مطلب زومیت، شرحی از بازدید بارنارد از تجهیزات معدنکاوی و شیوهی کار و مدیریت آن را ارائه میکنیم.
بیشتر بخوانید: اصطلاحات ترید
در فاصلهی سهکیلومتری از فرودگاه ریکیاویک، پایتخت ایسلند، ساختمان فلزی سادهای قرار دارد که بدون تابلو یا عنوانی خاص، از دور شبیه به مرغداری بهنظر میرسد. از داخل این ساختمان نیز مانند مرغداری صدای زیادی شنیده میشود؛ اما صدا بهخاطر پرورش مرغ نیست. درواقع، دههاهزار پردازندهی گرافیکی محاسبات پیچیده و خستهکنندهی موردنیاز برای تأیید تراکنشهای رمزارز را انجام میدهند و آنها را به دفترکل عمومی اضافه میکنند؛ همان ساختاری که بهعنوان تعریف اولیه و بنیادین بلاکچین میشناسیم.
در تأسیسات عجیبوغریب معدنکاوی بیتکوین، صدهاهزار فن هوا را بهگردش درمیآورند و از گرمشدن تجهیزات جلوگیری میکنند. بهعلاوه، ۶ توربین سقفی بزرگ هم در ساختمان فعال هستند که با نیرویی معادل ۳۶۰ ماشین لباسشویی میچرخند.
تأسیسات معدنکاوی بررسیشده انیگما (Enigma) نام دارد و Genesis Mining در سال ۲۰۱۴، آن را تأسیس کرده است. این مرکز را میتوان پرسروصداترین محلی دانست که لیزا بارنارد سابقهی عکاسی از آن دارد. بارنارد دو سال پیش از تأسیسات انیگما دیدن کرد و در یادآوری آنجا میگوید تنها صدا و نور LED و سیمکشیهای طویل و متعدد را بهیاد میآورد. او دربارهی بازدید از انیگما میگوید:
احساس میکردم درون کامپیوتر حرکت میکنم.
مرکز معدنکاوی عظیم کیلومترها دورتر از چشمههای آب گرم و آبشارها و تالارهایی قرار دارد که سالانه نزدیک به ۲/۳ میلیون گردشگر را به ایسلند جذب میکنند. البته این مرکز نیز مانند جاذبههای گردشگری، بهنوعی محصول همان عناصر زمینشناسی مشهور ایسلند محسوب میشود. کشور ایسلند در منطقهی شمالی اروپا و پشتهی میانی اقیانوس اطلس قرار دارد؛ یعنی جاییکه زمینساختهای اوراسیا و آمریکایشمالی بههم میرسند. کشوری با زمین آتشفشانی و رودخانههای یخی و دریاچههایی بهرنگ زمرد که ترکیبی از جاذبههای زمینشناسی را به هر بازدیدکنندهای عرضه میکند.
معدنکاوان بیتکوین در ایسلند بیش از تمام خانههای کشور انرژی برق مصرف میکنند
گرمای موجود در زیر زمین و در آبهای ایسلند با استفاده از سدهای هیدروالکتریکی بهرهبرداری میشوند. ایستگاههای تأمین برق زمینگرمایی بخش مهمی از شبکهی نیروی ایسلند را تشکیل میدهند . درنهایت، برق ارزان برای استفاده در مراکز معدنکاوی در این کشور وجود دارد. فرایند معدنکاوی یا تأیید تراکنشهای رمزارز، پیچیده و نیازمند نیروی برق بسیار زیاد است. معدنکاوان نیز بهدلیل فعالیت خود، سکههای جدید دریافت میکنند که باتوجهبه نرخ نوسان درخورتوجه، سوددهی مناسبی بههمراه خواهند داشت. بهعلاوه، دمای هوا در آن منطقه بهندرت از ۱۳ درجهی سانتیگراد افزایش مییابد و شرایط دمایی مطلوبی هم برای معدنکاوان ایجاد میکند.
تاریخ تولد بیتکوین را میتوان ۳ ژانویهی ۲۰۰۹ نامید و کمی بعد از پیدایش بیتکوین، شرکتهای فعال در حوزهی رمزارز بهمرور به ایسلند رفتند. در سال ۲۰۱۶، مراکز دادهی بزرگ این کشور حدود ۱ درصد از GDP یا تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدادند و فعالیتهای معدنکاوی بیتکوین حدود ۹۰ درصد از درآمد را تأمین میکردند. درحالحاضر، تأسیسات معدنکاوی نیروی برق بیشتری از همهی خانههای موجود در ایسلند مصرف میکنند و قبض برق در انیگما ماهانه به بیش از یکمیلیون دلار میرسد.
با وجود استفادهی مراکز معدنکاوی از انرژیهای تجدیدپذیر، بازهم محیطزیست را تهدید میکنند. درواقع، همیشه این سؤال وجود دارد که چگونه بدون ضربهزدن به محیطزیست، منابع موردنیاز فعالیت صنعتی را فراهم کنیم. متخصصان اعتقاد دارند برای تأمین نیاز روبهرشد مراکز به انرژی، باید سدها و نیروگاههای بیشتری تأسیس شوند که بهمرور، خطر ضربه به محیطزیست بکر و حساس ایسلند را افزایش میدهند.
سختافزارهای دمونتاژشده از دستگاههای معدنکاوی
کشمکش میان نیاز به انرژی و درآمدزایی از معدنکاوی، بارنارد را برای انجام پروژهی حاضر وسوسه کرد. او وقتی مشغول کار روی کتاب جدیدش با موضوع طلا بود، به طلای دیجیتال علاقهمند شد که هیچیک از بانکهای مرکزی آن را کنترل نمیکردند. سپس، بارنارد چندینبار از مراکز مرتبط با بیتکوین دیدن کرد؛ از ژاپن که بهعنوان اولین کشور جهان رمزارزها را بهرسمیت شناخت تا ایسلند که مراکز معدنکاوی صنعتی دارد. از دیدگاه بارنارد، از یک سو پذیرش رمزارزها بهعنوان دارایی ارزی جذاب بهنظر میرسد، از سوی دیگر، آنها میتوانند برای زمین مخرب و آسیبزا باشند.
بارنارد پس از عکاسی از انیگما، به نیروگاه برق سوارتسنسی و سایتهای دیگر تأمین برق ایسلند رفت. او حس خود را از مشاهدهی واکنشهای گرمایی زمین و تبدیل آنها به برق، ترکیبی از ترس و شگفتزدگی بیان میکند. در مراکز تأمین برق، آب با بوی گوگرد و صدایی کم حرکت میکرد و به انرژی تبدیل میشد؛ با صدایی بسیار کمتر از مراکز معدنکاوی که از انرژی آن استفاده و بهنوعی پیوندی ناگسستنی ایجاد میکردند.