شناسایی شکل جدیدی از آلودگی پلاستیکی با شباهت به سنگ‌ریزه
آلودگی پلاستیکی به سرزمین دست‌نخورده‌ی جنوبگان نیز رسیده است؛ پلاستیک‌ها در دره‌های عمیق و نیز اوج قله‌های زمین دیده می‌شوند و هنوز هم وسعت این طاعون پنهان می‌تواند موجب شگفتی ما شود. براساس نتایج پژوهشی جدید، پلاستیک‌ها اکنون به شکل سنگریزه‌های معمولی پنهان شده‌اند. این تکه‌های کوچک پلاستیکی که پایروپلاستیک خوانده می‌شوند، زمانی ایجاد می‌شوند که پلاستیک طی فرایند تولید گرم شود یا زمانی‌که قطعاتی از پلاستیک طی فرایندهای ناشناخته‌ای در محیط ذوب شوند.
پایروپلاستیک‌ها با برخورد با شن و آب مانند سنگ‌ها دچار فرسایش شده و ذرات ریزی را در اطراف پراکنده می‌کنند. از آن‌جایی که این قطعات پلاستیکی بسیار شبیه سنگ‌ها به‌نظر می‌رسند، ممکن است در سرتاسر جهان از دید ما پنهان مانده باشند. آن‌ها شبیه پلاستیک‌هایی هستند که در ترکیب با صدف و شن در اثر حرارت در هم ذوب شده‌اند و در سواحل هاوایی دیده می‌شوند، اما با هم یکسان نیستند. پایروپلاستیک‌ها تقریبا پلاستیک خالص هستند. پژوهشگران در مقاله‌ی خود توضیح می‌دهند:
پایروپلاستیک‌ها آشکارا در نتیجه‌ی ذوب یا سوختن پلاستیک‌ها حاصل شده‌اند و از لحاظ منشا، ظاهر و ضخامت با پلاستیک‌های دریایی کارخانه‌ای (اولیه و ثانویه) کاملا متفاوت هستند. از آن‌جایی که پژوهشگران این پایروپلاستیک‌ها را از سواحل اقیانوس اطلس در اسپانیا و سواحل اقیانوس آرام در ونکوور جمع‌آوری کرده‌اند، آن‌ها یک پدیده‌ی منطقه‌ای نیستند و گمان می‌رود که پراکندگی آن‌ها جهانی باشد اما به‌علت ظاهر کاملا زمین‌زادی که دارند، مستنداتی در مورد آن‌ها وجود ندارد.
این پلاستیک‌ها حتی می‌توانند سرب را وارد محیط کنند. پژوهشگران دانشگاه پلیموت ۱۶۵ قطعه پلاستیک جمع‌آوری شده از سواحل خلیج ویتسند در کورن‌وال را مورد آزمایش قرار دادند. آن‌ها همچنین ۳۰ قطعه پلاستیک دیگر را که از اورکنی در اسکاتلند، شهرستان کری در ایرلند و شمال غربی اسپانیا به دست آن‌ها رسیده بود، درنظر گرفتند و اجزای تشکیل‌دهنده‌ی نمونه‌ها را مورد بررسی قرار دادند. تکنیک نمونه‌برداری ATR و طیف‌سنجی مادون قرمز نشان می‌داد که این نمونه‌ها عمدتا از جنس پلی‌اتیلین (که معمولا در کیسه‌های پلاستیکی و بسته‌بندی استفاده می‌شود)، پلی‌پروپیلن (پلاستیک محکمی که معمولا برای بسته‌بندی و ساخت ظروف استفاده می‌شود) یا ترکیبی از هر دو هستند. اما این تجزیه‌و‌تحلیل فلوئورسانس اشعه ایکس بود که حضور سرب را نشان داد (اغلب همراه‌با کروم). این امر نشان‌دهنده‌ی وجود کرومات سرب است، ترکیبی که با پلاستیک ترکیب می‌شود تا پلاستیک به رنگ زرد، قرمز یا نارنجی درآید. حد استفاده از این ترکیب از سوی RoHS محدود شده است اما مقادیر یافت‌شده در این نمونه‌ها از محدوده‌های RoHS تجاوز می‌کند. بر این اساس، پلاستیک‌های مورد مطالعه مربوط به قبل از سال ۲۰۰۳ هستند.
مسئله وقتی نگران‌کننده‌تر شد که آثار این آلودگی‌ها در بدن موجودات زنده نیز دیده شد. برخی از پلاستیک‌های ریز به لوله‌های کربنات کلسیمی اطراف کرم دریایی Spirobranchus triqueter چسبیده بودند. سرب نیز در این لوله‌ها یافت شد. به‌عقیده‌ی دانشمندان، این امر نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در پلاستیک می‌تواند تاحدودی وارد بدن موجودات زنده شود. اگر سرب موجود دراین پلاستیک‌ها بتواند به‌وسیله‌ی کرم‌ها جذب شود، این عنصر در مدفوع و بقایای کرم نیز وجود خواهند داشت و به شکارچیان نیز منتقل خواهد شد. پژوهشگران می‌گویند برای تعیین این موضوع که چه مقدار از این پلاستیک‌ها در فضای طبیعی پنهان شده‌اند، باید پژوهش‌های بیشتری انجام شود. فقط در این صورت می‌توانیم به‌طور دقیق تعیین کنیم که چه مقداری از این میکروپلاستیک‌ها و ترکیبات خطرناک آن‌ها وارد محیط می‌شوند. پژوهشگران در مقاله‌ی خود می‌نویسند:
پایروپلاستیک‌ها باید طبقه‌بندی خاص خود را در زباله‌های دریایی داشته باشند. این پلاستیک‌ها منبعی از ذرات پلاستیکی ریزتری هستند که طی شکستن مکانیکی حاصل می‌شوند و یک منبع بالقوه از آلودگی برای موجودات زنده‌ای هستند که در آن‌ها ساکن بوده یا آن‌ها را می‌خورند.
نتایج این مطالعه در مجله‌ی Science of The Total Environment منتشر شده است.
نظرات