وای‌ فای 6 چیست و چه زمانی عرضه می‌شود؟

در ژانویه‌‌ی سال جاری میلادی، شرکت‌های متعدد حاضر در CES 2019 از امکان جدیدی در محصولات خود صحبت می‌کردند. آن‌ها در مشخصات محصولاتی همچون لپ‌تاپ و روتر، عبارت «پشتیبانی از وای‌فای ۶» را اضافه کردند که توجه کاربران و کارشناسان را به خود جلب کرد. محصولاتی از شرکت‌های متعدد همچون اچ‌پی، دل، ایسوس و دیگر تولیدکننده‌ها در نمایشگاه دیده می‌شد که همگی با ادعای پشتیبانی از وای‌فای ۶ معرفی شدند. یک ماه بعد، سامسونگ پرچم‌دار جدید خانواده‌ی گلکسی، یعنی گلکسی S10 را رونمایی کرد که درکنار تمام قابلیت‌های خیره‌کننده، پشتیبانی از وای‌فای ۶ را هم ارائه می‌کرد.

از سال‌ها پیش، همه‌ی استانداردها و محصولات فناوری با شعاری تقریبا شبیه به‌هم عرضه شده‌اند. آن‌ها بهتر و سریع‌تر کردن زندگی را به‌عنوان قابلیت خود معرفی می‌کنند. چنین ادعایی برای وای‌فای ۶ نزدیک به واقعیت خواهد بود. گفتنی است بهبودهای وای‌فای ۶ در مقایسه با نسل‌های قبلی بیشتر، در افزایش ثبات و کارایی اتصال بی‌سیم در سطح شبکه است و شاید دستگاه‌های تکی آن‌چنان پیشرفتی احساس نکنند. البته، قطعا دستگاه‌های مصرف‌کننده بهبودهایی در سرعت تجربه خواهند کرد؛ اما پیشرفت اصلی وای‌فای ۶ در پشتیبانی از دستگاه‌های بیشتر به‌صورت هم‌زمان در شبکه دیده می‌شود. درواقع، وای‌فای جدید را می‌توان بهترین استاندارد اتصال برای دنیایی دانست که انواع گجت‌ها و دستگاه‌های مبتنی بر اینترنت اشیاء بهترین استفاده را از آن خواهند داشت.

مفاهیم پایه

استانداردهای وای‌فای را انجمن مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) تدوین و دستگاه‌های هماهنگ با استاندارد جدید را نیز WiFi Alliance تأیید می‌کند. بیش از ۸۰۰ شرکت به‌عنوان پشتیبان یا عضو در سازمان مذکور حضور دارند که از مشهورترین آن‌ها می‌توان به اپل، مایکروسافت، گوگل، فیسبوک، اینتل، کوالکام، برودکام، سامسونگ و ال‌جی الکترونیکس اشاره کرد.

گروه‌های مذکور برای توسعه‌ی هر استاندارد اتصال بی‌سیم حدود پنج سال زمان صرف می‌کنند. آن‌ها از زمان عرضه‌ی استاندارد قبلی، یعنی سال ۲۰۱۴،‌ مشغول طراحی و توسعه‌ی وای‌فای ۶ بوده‌اند. استاندارد شبکه‌ای بی‌سیم که امروزه همه‌ی ما از آن استفاده می‌کنیم، به‌نام IEEE 802.1 1ac شناخته می‌شود و استاندارد بعدی IEEE 802.1 1ax نام خواهد داشت.

قطعا کاربران عادی از نام علمی استاندارد برای اتصال جدید استفاده نخواهند کرد و استاندارد را همان WiFi 6 می‌خوانند. انجمن اتحاد وای‌فای هم از این به‌بعد استانداردها را در ترتیبی پشت‌سر‌هم نام‌گذاری خواهد کرد و احتمالا دیگر از نام‌گذاری‌های علمی در برندسازی استاندارد جدید خبری نباشد. ادگار فیگوروا، مدیرعامل‌ اتحاد وای‌فای درباره‌ی نام‌گذاری‌ها می‌گوید:

ما از وای‌فای ۶ به‌بعد، الگوی نام‌گذاری را تغییر خواهیم داد. صحبت از فناوری‌ها کافی است و باید ازاین‌پس، در نام‌گذاری به نسل‌ها اشاره کنیم.

با توجه به اظهارنظر فیگوروا، می‌توان پیش‌بینی کرد WiFi 6 از این به‌بعد بیشتر در اتصال‌های بی‌سیم کاربران دیده می‌شود؛ نامی که نشان‌دهنده‌ی نسل استاندارد مورد استفاده‌ی آن‌ها خواهد بود. نام‌های دیگر همچون WiFi 4 و WiFi 5 نیز برای نسل‌های قبلی استفاده می‌شوند. به‌علاوه، WiFi Certified 6 نیز نام برنامه‌ی تأییدیه‌ای است که تولیدکننده‌های دستگاه برای کسب مجوز استفاده از استاندارد باید آن را اجرا کنند.

تفاوت با نسل‌های قبل

وای‌فای ۶ را می‌توان اولین به‌روزرسانی بزرگ برای پشتیبانی چندموجی در اتصال بی‌سیم دانست. چنین به‌روزرسانی‌هایی از سال ۲۰۰۹ و عرضه‌ی Wi-Fi 802.1 1n یا WiFi 4 انجام نشده‌اند. وای‌فای ۴ در هر دو موج ۲.۴ گیگاهرتز و ۵ گیگاهرتز فعالیت و وای‌فای ۵ یا WiFi 802.1 1ac فقط از امواج حاضر در طیف ۵ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند و وای‌فای ۶ برای پشتیبانی کامل از فرکانس‌های انتقالی ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز بهینه‌سازی می‌شود.

از قابلیت‌های ویژه‌ی نسل جدید وای‌فای می‌توان به پشتیبانی فناوری چند کاربر و چند ورودی و چند خروجی (به اختصار MU-MIMO) اشاره کرد. به‌علاوه، امکانی دیگر هم به‌نام Orthogonal Frequency Division Multiple Access یا OFDMA در استاندارد جدید مطرح می‌شود که درادامه، آن را به‌اختصار توضیح می‌دهیم.

فناوری مذکور در تعریفی ساده، امکان فعالیت هم‌زمان دستگاه‌های بیشتری را در یک شبکه‌ی وای‌فای ایجاد می‌کند؛ درنتیجه، بازدهی و جریان داده در شبکه‌ی وای‌فای کاربر بهبود و زمان‌های تأخیر کاهش می‌یابد. وای‌فای ۶ به‌صورت کلی برای بهبود عملکرد شبکه‌های وای‌فای توسعه یافته است؛ البته تفاوت‌ها در سطح مصرف‌کننده هم تا حدودی ملموس خواهند بود. به‌عنوان مثال، کاربر در دستگاه‌های خود تا چهاربرابر افزایش ظرفیت و چهاربرابر جریان داده را تجربه می‌کند. فیگوروا بهبود مذکور را تا ۹ و ۱۰ گیگابیت‌برثانیه در شرایط بهینه تعریف می‌کند.