وقتی که نشریات و دیگر افراد علاقهمندان حوزه فناوری ماه سپتامبر گذشته برای نطق اصلی اپل به سیلیکون ولی واقع در کالیفرنیا آمده بودند، انتظار از حد معمول بالاتر و مانند همیشه با تبوتاب همراه بود. غول تکنولوژی درهی سیلیکون قصد داشت جدیدترین و مهمترین آیفون بروزرسانی شده از زمان عرضهی آن در یک دههی اخیر را رونمایی کند. آیفون صنعت گوشی هوشمند را ارتقاء داد و نحوهی تعامل ما با همه چیز را متحول کرد. جالب است بدانید بسیاری از صاحبان بلیط طلایی این رویداد در مورد بازدید از مکان برگزاری رویداد، بیشتر از معرفی آیفون جدید هیجانزده بودند.
جانی آیو، مدیر طراحی اپل، در دفتر مرکزی جدید در حال نگاه کردن به اپل پارک با وسعت ۱۷۵ هکتار. کارمندان میتوانند برای رفتوآمد در محوطه از ۲۰۰۰ دوچرخه مخصوص با رنگ خاص نقرهای اپل استفاده کنند.
این اولین باری بود که حضار میتوانستند مقر جدید ۵ میلیارد دلاری اپل را که حرفهای زیادی در مورد آن به میان آمده بود، از نزدیک مشاهده کنند؛ ساختمانی به شکل فضاپیما که ساختاری حلقهای متشکل از شیشه، آلومینیوم، سنگ آهک و بتن دارد و تعریف جدیدی از دفتر مرکزی اپل است و توسط شرکت فاستر پلاس پارتنرز طراحی شده است.
مهمانها از یک تپهی مصنوعی عبور میکنند که بخشی از ۱۷۵ هکتار محوطهی اپل است و در گذشته یک پارکینگ کاملا مسطح به همراه سولههای متروکه متعلق به HP بود. شاهکار مهندسی و یکی از جاذبههای حال حاضر کالیفرنیا، در کنار ۹۰۰۰ درخت از دل زمینی بیکاربرد بیرون آمده است.
تمامی درختها، طبق هدف از پیش تعیینشده، وظیفه دارند تا اجازه ندهند که ساختمان جدید با مساحت تقریبی ۲۶۰ هزار متر مربع خود را نمایان کند. به لطف درختهای کاشتهشده، تنها بخشی از ساختمان غو پیکر حلقهای را میبینید؛ بهطوریکه حتی دو طبقه از مجموع چهار طبقهی این سازهی عظیم نیز پنهان شده است. پهپادها طی فرایند ساخت مقر جدید اپل در کنار تصاویر رندر، بخشی از این ساختمان بزرگ را نمایش دادهاند؛ اما با این وجود هنوز وسعت زیاد مقر جدید اپل در کنار ماهیت علمی-تخیلی آن ملموس نیست. مقر جدید اپل فضاپیمایی غولآسا است که در میان کوپرتینو فرود آمده است.
همایشهای اپل در سالن جدید استیو جابز بهعنوان یک شگفتی کوچک از مهندسی، نوآوری و توجه به جزئیات برگزار میشود. استفان بلینگ، یکی از معماران ارشد در طراحی اپل پارک، میگوید:
در ظاهر، مرکز همایش استیو جابز یک سالن مدور شیشهای به قطر حدود ۵۰ متر است که دیوارهی خارجی آن با شیشه پوشیده شده است. بلینگ ادامه میدهد:
شبکهای از ۴۴ مجرا شامل کابلهای مورد نیاز برای سیستم برق، دیتا و سیستم اطفاء حریق، در نوارهای آلومینیومی سهچهارم اینچی بین جدار شیشهای سالن قرار گرفته است. سقف فیبر کربنی سالن در شهر دبی مورد آزمایش قرار گرفت و مهندسان یک بار آن را ساخته و دوباره از هم باز کردهاند. این سقف به همان شیوهای که بدنههای قایقهای بادبانی مسابقهای ساخته میشوند، طراحی و ساخته شده است.
بلینگ میگوید:
راهپله با نردههای فرورفته در دیوار تالار استیو جابز
شور و هیجان و غرور بلینگ در سالن همایش واضح و قابل حس است. اما او با وجود شور و هیجانی که از اجرایی شدن این پروژه دارد تأیید میکند که پروژه فقط کار فاستر پلاس پارتنرز نیست و تمامی مراحل پروژه بهصورت همکاری مشترک بوده است. بلینگ میگوید:
هنگام پایین آمدن به سمت سالن کنفرانس باید از راهپلهی منحنی که از سنگ آهک ساخته شده است عبور کنید. جالب است بدانید نردهی این راه پله برخلاف نردههای معمولی از یک طرف در داخل دیوار حک شده است و در طرف دیگر تخته سنگهایی هستند که به اندازهی ارتفاع یک نرده روی هم قرار گرفتهاند و در بخش فوقانی زاویهای ملایم دارند. بلینگ میگوید:
با ورود به سالن کنفرانس با هزار صندلی به رنگ قهوهای روشن از برند Poltrona Frau، پارکتهای منحنی شکل چوبی و فضای وسیعی در پشت استیج هماندازهی فضای جلوی آن روبرو میشوید. این سالن برای معرفی هرآنچه اپل در آینده عرضه میکند، ساخته شده است.
چند هفته پس از آنکه اصحاب رسانه مقر اپل را ترک کردهاند، ساختمان مرکزی که از آن بهعنوان حلقه نیز یاد میشود، همچنان محلی برای پیشبرد کارهای ساختمانی است، هر چند این اقدامات را باید بهعنوان کارهای نهایی مورد نیاز برای تمام شدن بنای ساختمان در نظر گرفت. این ساختمان در حقیقت یک برج ۵۰ تا ۶۰ طبقه است که به کنارههای خود واژگون شده و به شکل یک دایره پیچیده شده است. واژگونی و حلقهای شکل بودن این ساختمان بزرگترین جذابیت آن است.
شما با یک ساختمان افقی چهار طبقه مواجه هستید که کمتر از ۷۰ متر عمق دارد؛ و این ویژگی باعث میشود که ساختمان از بیرون عجیب و مرموز به نظر رسد؛ درحالیکه درون ساختمان پر از نورهای طبیعی است و محیطی پر از امید و شادمانی برای کارکنان است. این ساختمان ظرفیت بهکارگیری ۱۲ هزار کارمند در بخشهای مختلف دارد؛ ساختار حلقهای این ساختمان هشت بار به دور خود چرخیده است. شما میتوانید درون ساختمان در امتداد یک راهرو با وسعت سهچهارم مایل (۱.۲ کیلومتر) حرکت کنید. ۸۰۰ پنل شیشهای منحنی با ارتفاع ۱۳.۷ متر در نمای جلوی ساختمان توسط شرکت آلمانی Seele ساخته شده است که چشماندازی از کوههای سانتاکروز و محوطهی ۳۰ هکتاری با باغها، درختان بلوط، حوضی بزرگ و آلاچیقهایی که برای غذاخوردن در محوطهی بیرون ساخته شدهاند، در دید شما قرار میدهند. همچنین تعدادی پنل خورشیدی روی سقف تعبیه شدهاند که ۸۰ درصد از نیازهای انرژی ساختمان را فراهم خواهند کرد. استفاده از این پنلها همراه با یک سیستم تهویهی طبیعی که جز در شرایط حاد، دمای ساختمان را بهراحتی بین ۲۰ تا ۲۵ درجهی سانتیگراد نگه میدارد و عوامل دیگری مانند استفاده از چوب بازیافتشده ثابت میکند که ساختمان دارای گواهی LEED Platinum (گواهی مدیریت انرژی و طراحی محیطی با رده پلاتینیوم) است.
یک منطقهی غذاخوری تراس مانند که به کافهی اصلی مشرف است. صندلیها توسط نااوتو فوکاساوا برای شرکت ژاپنی مارونی طراحی شدهاند. اما توسط شرکت آرکو بهصورت سفارشی تکمیل شدهاند تا با نیمکتها و میزهای مخصوص کافه مطابقت داشته باشند.
گاهی اوقات، این پروژه ۲۵۰ معمار فاستر پلاس پارتنرز را به این مکان میکشاند. آنها پایگاههایی را برپا میکردند تا بتوانند در کنار تیم طراحی مهندسی آیو کار کنند. آیو و تیم او روی جزئیات این پروژه کار میکردند؛ اما ایدهی اصلی اپل پارک به استیو جابز تعلق داشت. او در سال ۲۰۰۹ برای اولین بار با نورمن فاستر ملاقات کرد و در طول ۲ سال آخر عمرش در مورد اپل پارک ایدهپردازی میکرد (او در سال ۲۰۱۱ فوت کرد). دیدگاه او این بود که کار کردن برای کارکنان را تا حد امکان همانند پیادهروی در پارک راحت و لذتبخش ترسیم کند. درحقیقت، یکی از مقاصد او از ساخت این پروژه استقرار کارکنان صد ساختمان مجزا در یک مجتمع واحد بود تا بتوانند در سطحی از هماهنگی با یکدیگر همکاری داشته باشند.
فضای اداری در این ساختمان بسیار انعطافپذیر است. کارکنان میتوانند انتخاب کنند که در مکانهای انفرادی کار کنند یا در فضاهای باز با دیگران همکاری داشته باشند. هر طبقه دارای یک ناحیهی مرکزی با یک میز جلسهی ساختهشده از چوب بلوط و تابلوهای شیشهای است که این تابلوها هنگام نمایش محتوا در تلویزیونها کنار میروند. همچنین ساختمان طوری طراحی و مهندسی شده است که تعاملات تصادفی بین کارکنان در راهپلهها و راهروها بیشتر رخ دهد (۳۲ راهرو و راهپله در ساختمان وجود دارد که ساخت و طراحی آنها برای آیو و معماران فاستر پلاس پارتنرز مایهی افتخار است.)
کافه با ظرفیت چهار هزار نفر و با داشتن یکی از بزرگترین آشپزخانهها در آمریکا، از مهمترین بخشهای ساختمان است. در بخش ورودی آن، دو درب شیشهای متحرک در اندازهی ۲۶ در ۱۶.۵ متر طراحی شدهاند تا چشماندازی زیبا از منطقه Bay Area را نمایش دهد.
دفتر مرکزی جدید کوپرتینو به نوعی محصول نهایی اپل است
یک روز بعد از رویداد اپل، گروهی از کارشناسان فناوری برای ملاقات جانی آیو به سوئیتی در هتل کارلی در بخش شرقی منهتن رفتند. در این منطقه به علت بافت سنتی به ندرت میتوان محصولات اپل را یافت و حتی تمام آسانسورهای آن منطقه بسیار قدیمی و در اویل شکوه قرن بیستم ساخته شدهاند. آیو حالا در سن پنجاه سالگی قرار دارد؛ اما همچنان با انرژی و با ابهت است. او لحنی ملایم، گرم و دوستداشتنی دارد و شور و هیجان دربارهی ساختمان جدید و ویژگیهای آن در چهرهی او نمایان است.
آیو در مورد انتقاداتی که به ساختمان وارد است، حساس است. منتقدان عقیده دارند که ساختمان اپل، از مد افتاده و غیرقابل انعطاف است. این گروه معتقدند که آینده از آن ساختمانهایی با قابلیت تنظیم است؛ ساختمانهایی که قادرند خود را در طول زمان با محیط اطراف و جامعهای که در آن قرار گرفتهاند وفق دهند. (دفتر مرکزی فیسبوک با طراحی فرنک گری، همکاری گوگل با جارک اینگلز و توماس هیتِرویک، و محوطهی شهری آمازون در سیاتل از این نوع هستند.) برای آیو، انعطافپذیری اپل پارک در درون خود ساختمان نهفته است و قرار نیست لزوما آن را نمایان کند. آیو میگوید:
ساختمان مدور شیشهای سالن همایش استیو جابز با سقفی از فیبر کربن که با وزن ۸۰ تن پوشیده شده است. همچنین محوطهی اپل شامل یک فروشگاه و مرکزی برای ملاقاتکنندگان و یک مرکز سلامتی و ورزش به وسعت تقریبی 9300 متر مربع است.
برخلاف Infinite Loop (حلقه نامحدود)، مقر پیشین اپل، که مجموعهای از ساختمانهای جداگانه است، The Ring یک کل واحد است. این حلقهی جدید به عنوان بخشی از فرهنگ پنهانی اپل بود که حالا فاش شده است. آیو میگوید:
انتقاد از ساختمان بهعنوان جزیرهای مستقل که با محیط خارج خود ارتباطی ندارد، عدم درک از حقیقتی است که در این ساختمان وجود دارد. این یک ساختمان برای پردازش عملیاتهای کاری است. آیو روشن میکند که این ساختمان برای استودیوی طراحی او و دیگر کارکنان اپل شیوهی جدیدی از کار را تعریف میکند. آیو میگوید:
مدیر ارشد دپارتمان طراحی اپل در ادامه میگوید:
این ساختمان تنها یک سازهی ساختهشده از بتن نیست. ساختمان جدید اپل به نوعی آخرین محصول اپل است که در قسمتهایی از آن، موادی استفاده شده است که اپل در ساخت لپتاپها و گوشیهای خود استفاده میکند. موفقیت اپل نهتنها بهخاطر طراحی محصولات زیبا که تمام ویژگیهای زیباشناختی را در خود دارند بلکه بهخاطر سطح بالای صنعتیسازی، تولید در مقیاس وسیع و با کیفیت ماندگار ایجاد شده است.
آیو بیش از هر چیز یک سازنده است. فرهنگ ساختن در قلب چیزی که بلینگ آن را «هایبرید استودیو» مینامد قرار دارد که توسط تیمهای فاستر پلاس پارتنرز و اپل ساخته شده است. آیو میگوید:
کافه چهار طبقه با چهار هزار صندلی؛ همچنین درهای کشویی از کف تا سقف ساختمان در سمت راست قرار دارند. آشپزخانه میتواند ۱۴۰۰۰ هزار غذا در روز سرو کند و تا حد ممکن از محصولاتی که در درون محوطهی ساختمان پرورش داده میشوند، استفاده میشود. استیو جابز به شدت دربارهی رژیم غذایی خود وسواس داشت و انتظار داشت غذاهای تازه را برای کارکنانش عرضه کند. جالب است بدانید اپل حتی قایق ماهیگیری مخصوص به خود را دارد.
اما اگر آیو سازنده و طراح صنعتی در قالب کلاسیک است، عاشق طراحی منحنیهای خاص است، و از انتقال حس واقعی سنگی خاص و یا آلومینیوم برس خورده از نوعی که در محصولات اپل استفاده میشود به دستان ما لذت میبرد، او همچنین مردی مسئولیت پذیر برای تولید محصولات جدید ضروری برای ما نیز است. آیو میگوید:
پیشرفتهترین آیفون، آیفون X، با مشخصهی اصلی تمام صفحه بودن با جنجال و سر و صدای زیاد عرضه شد. اما "تمام صفحه بودن" راه درستی برای نگاه کردن به آیفون 10 نیست.نکته اصلی در این گوشی عملکرد روان و متفاوت آن است.
آیا آیو برای کلیک و اسکرول فیزیکی نخستین آیپادها، بخشهای کاری مجزا و تک عملکردی بودن دلتنگ می شود؟ آیو میگوید:
یکی از ۳۲ راهپله اصلی ساختمان که از بتن سبک وزن قالبریزی شده است، پنلهای عایق صدا از جنس چوب که طراحی فاستر پلاس پارتنرز و استودیوی طراحی آیو هستند و دارای هزاران سوراخ بسیار ریز هستند که با مواد جاذب پوشانده شدهاند.
آیو میگوید:
تحت فشار مداوم روی اپل برای ساخت یک آیفون سحرآمیز دیگر، حالا بهنظر میرسد اپل روی واقعیت افزوده بهعنوان یک دستآویز برای توسعهدهندگان و مصرفکنندگان شرطبندی بزرگی کرده است. بنابراین با توجه به استراتژی های جدید اپل، آیو در حال طراحی محصولاتی است که نهتنها همانند گوشیهای موبایل در گذشته عملکرد ثابتی ندارند، بلکه چهارچوبی برای تجارب و آموزشهای بینظیر و غیرمستقیم باشند.
در زمان حال به دلیل تمرکز روی بخش نرمافزاری، بخش فیزیکی یا سختافزاری از اهمیت کمی برخوردار است. به همین دلیل دوران آینده برای یک طراح محصول معمولی، دوران سختی خواهد بود؛ زیرا نمیتواند خود را مثل گذشته به چالش بکشد. اما برای آیو داستان فرق میکند، همه چیز دست به دست هم داده تا او را به نقطه فعلی برساند. آیو میگوید:
تیمهای مختلف اپل میتوانند از یک منو، تنظیمات فضای کاری خود را انتخاب کنند. تمام میزها قابلیت تنظیم ارتفاع دارند و سیستمهای کابلکشی در یک محفظه که مانند مکبوکهای اپل از آلومینیوم برس خورده ساخته شده پنهان شدهاند. همچنین راهروهای ساختمان با صندلیهای برند Eero Saarinen Womb برای تشویق کارمندان به مکالمه خودمانی مزین شده است.
حالا آیو و تیمش باید در جایی که چالش بعدی آنها را درگیر میکند، کار کنند. آیو میگوید:
در حقیقت، تا حدی نامشخص است که اپل در آینده چه خواهد کرد. آیا اپل میتواند برای بازگشت به دوران اوج خود با تولید یک محصول انقلابی دیگر، انتظارات را برآورده کند یا خیر؟
آیا اپل بعد از مرگ استیو جابز چیز مهمی را از دست داده است؟ البته. تکمیل فوری اپل پارک یادآور آرزوها و دیدگاههای مثبت جابز است، اپل پارک دیدگاههای جابز را در قلب شرکت و فرهنگ سازمان حک میکند. نبود جابز در اپل یک ضرر بزرگ برای این شرکت محسوب میشود، اما او هنوز آنجا است؛ در قلب شرکت اپل، هنوز در حال ساختوساز، طراحی و یادگیری. آیو میگوید:
نظرات