ال جی QNED دربرابر سامسونگ Neo QLED؛ مقایسه فناوری‌های نسل جدید تلویزیون

ال جی و سامسونگ در نمایشگاه CES 2021 امسال جدیدترین دستاوردهایشان را در صنعت نمایشگر به‌نمایش گذاشتند. براساس مقاله‌ی Android Authority، این دو شرکت با دست پر به استقبال نسل جدید تلویزیون‌ هوشمند می‌روند و قصد دارند چندین مدل در سال جاری میلادی به بازار بفرستند.

ال جی محصولات خانواده‌ی QNED را رونمایی کرده است و درمقابل، سامسونگ نیز قصد دارد با محصولات سری Neo QLED در بازار حضور پیدا کند. این دو خانواده از تلویزیون‌های هوشمند بهبودهایی در زمینه‌ی نمایش رنگ‌ و حداکثر روشنایی و نسبت کنتراست برای محتوای HDR تجربه کرده‌اند و در مدل‌های مختلف با وضوح 4K یا 8K از راه می‌رسند. بنابراین، انتظار داریم تلویزیون‌های خانواده‌ی QNED ال جی و Neo QLED سامسونگ کیفیت تصویر بسیار چشمگیری داشته باشند.

در بین فناوری‌هایی که ال جی و سامسونگ برای نسل جدید تلویزیون‌های هوشمند استفاده می‌کنند، چه تفاوت‌هایی وجود دارد؟‌ اگر به‌دنبال تهیه‌ی تلویزیون هستید و بودجه‌ی کافی در اختیار دارید، بهتر است سراغ کدام خانواده از تلویزیون‌ها بروید؟

تلویزیون‌های سری QNED ال جی مبتنی‌بر فناوری مینی LED هستند. بهترین راه برای فهمیدن مفهوم این جمله توجه به تلویزیون‌های LCD LED است که در سال‌های گذشته در تعداد بسیار زیاد به بازار عرضه شده‌اند. فناوری LCD ازطریق فیلتر‌کردن نور پس‌زمینه‌ی مشترک، فرایند تولید رنگ را انجام می‌دهد. فناوری اصلی LCD ضعف مهمی دارد و استفاده از رویکرد مذکور باعث می‌شود در تلویزیون‌های LCD نور پس‌زمینه به درون پیکسل‌های تاریک رخنه کند و نسبت کنتراست نهایی کاهش یابد. این یعنی پیکسل‌های مربوط به تصاویر تاریکی که در تلویزیون‌های LCD می‌بینید، هرگز کاملا خاموش نمی‌شوند. همین امر باعث شده است تلویزیون‌های LCD از تلویزیون‌های مبتنی‌بر فناوری پیشرفته‌تر OLED نسبت کنتراست کمتری داشته باشند.

پایین‌بودن نسبت کنتراست ضعف بزرگی برای نمایش محتوای HDR محسوب می‌شود. برای مقابله با این مشکل، تلویزیون‌ LED نور پس‌زمینه را به‌صورت موضعی در تلویزیون ایجاد می‌کنند. این تکنیک ویژه با عنوان لوکال دایمینگ (Local Dimming) یا نوردهی موضعی شناخته می‌شود. تقسیم‌کردن نور پس‌زمینه‌ی تلویزیون به چندین ناحیه‌ی نوری که هر‌یک از آن‌ها مستقلا نور ساطع می‌کنند، درنهایت باعث می‌شود نسبت کنتراست تلویزیون بهبود پیدا کند. بدین‌ترتیب در تلویزیون‌های این‌چنینی، می‌توان بخش‌های تاریک‌تر صفحه‌نمایش را کم‌نور یا خاموش کرد؛ آن‌هم درحالی‌که محتواهای رنگی و بخش‌های روشن صفحه همچنان می‌توانند از نور پس‌زمینه‌ی روشن‌ترشان بهره ببرند.

این تکنیک بهترین راهکار ممکن برای استفاده از نوردهی موضعی به‌حساب می‌آید؛ اما گران‌تر از تکنیک‌های دیگر است. تکنیک نوردهی لبه‌محور (Edge-Based Dimming) ارزان‌تر است؛ اما نتیجه‌ی ارائه‌شده‌ی آن در حد‌و‌اندازه‌ی Full-Array Local Dimming ظاهر نمی‌شود.

حتی با وجود استفاده از تکنیک Full-Array Local Dimming عاملی محدودکننده داریم و آن‌ تعداد ناحیه‌های نوری است. تلویزیون‌های مبتنی‌بر فناوری LED معمولا بین ناحیه‌های مجاوری که خاموش و روشن هستند، هاله‌ای از نور یا جلوه‌ی Blooming را ایجاد می‌کنند. جزئیات کوچک‌تر از ابعاد چراغ‌های موجود در پس‌زمینه، نظیر ستاره‌های درخشان در آسمان شب به مزیت‌های ارائه‌شده‌ی تلویزیون‌های LED در زمینه‌ی نسبت کنتراست دست پیدا نمی‌کنند. این جزئیات کوچک ممکن است درمقایسه‌با سطح گسترده‌ای از تصویر اندکی رنگ‌پریده به‌نظر برسند.

افزایش تعداد ناحیه‌های نوری به غلبه ‌بر مشکلات این چنینی و بهبود عملکرد نهایی نمایشگر کمک می‌کند؛ اما در همین حین، قیمت پنل‌ها را افزایش می‌دهد. برای دستیابی به کیفیت بهتر، می‌توانید سراغ تلویزیون‌های OLED بروید که فرایند نوردهی را به‌صورت پیکسل‌به‌پیکسل انجام می‌دهند. بااین‌حال، فناوری LCD ازلحاظ نسبت کنتراست بهبودهای محسوسی تجربه کرده و امروزه تفاوت بین LCD و OLED در این زمینه، کمتر از قبل شده است. دقیقا در همین‌جا است که فناوری QNED ال جی وارد میدان می‌شود.

QNED نخستین فناوری مینی LED ال جی محسوب می‌شود و از این حیث، بسیار اهمیت دارد. فناوری مینی LED با بهره‌گیری از ۲،۵۰۰ ناحیه‌ی نوردهی موضعی و حداکثر ۳۰،۰۰۰ چراغ مینی LED به‌ازای هر پنل در مدل 8K، به بهبودهای بیشتری از تلویزیون‌های LCD LED دست پیدا می‌کند.

حرف Q در QNED به عبارت کوانتوم دات (Quantum Dot) اشاره می‌کند و کوانتوم دات به بخش‌های فیلتر رنگ نمایشگر مربوط است. براساس گفته‌ی Android Authority، عبارت QNED ال جی مخفف دیود نورده نانوسل کوانتومی (Quantum NanoCell Emitting Diode) است.

به‌خاطر بسپارید که QNED همچنان نوعی فناوری LCD مبتنی‌بر فیلتر محسوب می‌شود و فیلترهای مسدودکننده‌ی مسیر نور باعث می‌شوند درصد اشباع رنگ‌ها کاهش یابد. فناوری کوانتوم دات واحدهای لاک نوریِ (Photoresist) رنگی موجود در فیلتر رنگی LCD را بهبود می‌بخشد یا آن‌ها را با نانوبلورهای رسانایی جایگزین می‌کند که حتی با میکروسکوپ هم دیده نمی‌شوند. در ال جی،‌ فناوری QNED از مواد نانوسل اختصاصی این شرکت به‌منظور شکل‌دادن قدرت طیفی نور پس‌زمینه بهره می‌گیرد و سپس این طیف ازطریق فیلم ویژه‌ی مبتنی‌بر فناوری کوانتوم دات فیلتر می‌شود.

آنچه گفتیم، برای بسیاری از کاربران چندان درک‌پذیر نیست. به‌طور‌خلاصه می‌توان گفت کوانتوم دات باعث می‌شود میزان تلف‌شدن نور در فیلترهای رنگی LCD کاهش پیدا کند و رنگ‌ها سرزنده‌تر به‌نمایش دربیایند و گستره‌ی رنگی وسیع‌تری شامل شوند.

در تلویزیون‌های QNED ال جی، مزیت‌های ارائه‌شده‌ی کوانتوم دات در‌کنار تعداد زیاد ناحیه‌های نوردهی موضعی کوچک قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند این تلویزیون‌ها بتوانند به رقیبی جدی‌تر برای تلویزیون‌های OLED HDR تبدیل شوند. توجه کنید حتی با وجود رونمایی فناوری QNED، ال جی همچنان به OLED به‌عنوان فناوری مربوط به تلویزیون‌های پریمیوم خود نگاه می‌کند. تلویزیون‌های سری QNED ال جی از‌این‌پس در بین تلویزیون‌های سری NanoCell و تلویزیون‌های سری OLED قرار می‌گیرند.

سامسونگ گفته است از لایه‌ای کوانتوم دات برای بهبود رنگ‌ها بهره می‌برد. براساس ادعای سامسونگ، استفاده از این لایه‌ی کوانتوم دات باعث می‌شود تلویزیون‌های مبتنی‌بر فناوری Neo QLED بتوانند ۱۰۰ درصد فضای رنگی DCI-P3 را پوشش دهند. نکته‌ی برجسته‌ی فناوری سامسونگ همچون ال جی کاهش ابعاد چراغ‌های پس‌زمینه‌ی LED است. مینی LEDهای جدید سامسونگ با نام Quantum Mini LED شناخته می‌شوند و طولشان یک‌چهلم چراغ‌های پیشین است و همین موضوع باعث می‌شود در نسل جدید بتوان به تراکم بسیار بیشتری از آن‌ها دست پیدا کرد.

سامسونگ هنوز دقیقا نگفته است که تلویزیون‌های سری Neo QLED چه تعداد ناحیه‌ی نوردهی موضعی دارند. این شرکت کره‌ای به‌منظور افزایش تعداد ناحیه‌های نوردهی موضعی، بخش پکیجینگ و لنز تراشه‌ی LED را حذف و آن را با لایه‌ای کوچک و بسیار باریک جایگزین کرده است تا نور LED را هدایت کند. این کار به کاهش ابعاد چراغ LED و درنهایت افزایش تعداد ناحیه‌های نوردهی موضعی منجر شده است.

فناوری Quantum Matrix سامسونگ از تکنیک نوردهی دقیق استفاده می‌کند و به سیستمی بهبودیافته برای توزیع انرژی در بین ناحیه‌های نوردهی موضعی مجهز شده است. سامسونگ می‌گوید فناوری مذکور از قابلیت جدیدی با عنوان Black Detail Boost برخوردار است تا بتواند جزئیات بیشتری از ناحیه‌های تاریک بیرون بکشد. در همین حین، پردازنده‌ی Neo Quantum می‌تواند ۱۶ مدل مختلف شبکه‌ی عصبی را ارائه دهد که تمامی آن‌ها برای آپ‌اسکیل‌کردن محتواهای بصری تعلیم داده شده‌اند. استفاده از این پردازنده باعث می‌شود محتواهای بصری حتی محتواهای قدیمی‌تر بیشترین بهره‌ی ممکن را از وضوح 4K یا 8K تلویزیون ببرند.

سامسونگ در بیانیه‌ی مطبوعاتی مربوط به رونمایی تلویزیون‌های مینی LED سری Neo QLED، به فناوری میکرو LED نیز اشاره کرد که شامل واحدهای نورده است. میکرو LED را با مینی LED اشتباه نگیرید. تلویزیون‌های میکرو LED سامسونگ قرار است در مدل‌های ۱۱۰ اینچ و ۹۹ اینچ و ابعاد کوچک‌تر اواخر سال جاری میلادی به بازار عرضه شوند. استفاده از فناوری میکرو LED بسیار هزینه‌بر است و تلویزیون‌های این سری قطعا قرار نیست در آینده‌ی نزدیک ‌به محصولاتی مین‌استریم تبدیل شوند.

هر دو شرکت ال جی و سامسونگ برای نسل جدید تلویزیون‌های هوشمند خود، حساب ویژه‌ای روی فناوری‌ مینی LED باز کرده‌اند و قصد دارند مزیت‌های استفاده از چراغ‌های کوچک‌تر و پرتراکم‌تر مینی LED را در تلویزیون‌هایشان ارائه دهند. استفاده از فناوری مینی LED باعث می‌شود تفاوت بین تلویزیون‌های مقرون‌به‌صرفه‌تر LCD با تلویزیون‌های پریمیوم OLED کمتر از قبل شود. در کیفیت نهایی تصویر محصولات جدید ال جی و سامسونگ تفاوت‌هایی دیده می‌شود؛ اما برای مقایسه‌ی دقیق‌تر فناوری‌های QNED و Neo QLED لازم است تلویزیون‌های مبتنی‌بر این فناوری‌ها را از فاصله‌ی نزدیک و درکنار یکدیگر بررسی کنیم.

یکی از بخش‌های جالب فناوری‌های جدید سامسونگ و ال جی برای مقایسه، لایه‌ی فیلتر رنگ LCD به‌کاررفته در آن‌ها‌ است. ال جی هنوز دقیقا نگفته است که در فناوری QNED از چه لایه‌ای استفاده می‌کند؛ بااین‌حال، احتمال می‌دهیم ال جی همچنان از لایه‌های مبتنی‌بر (In-Plane Switching (IPS استفاده کند؛ یعنی همان لایه‌هایی که در نسل‌های قبل از آن‌ها بهره برده بود.

سامسونگ پیش‌تر سراغ استفاده از LCDهایی رفته است که به‌صورت عمودی چینش یافته‌اند. این فناوری سامسونگ نسبت کنتراست بهتری درمقایسه‌با لایه‌های IPS دارد؛ البته زاویه‌ی دید آن کمتر است. احتمالا بزرگ‌ترین تفاوت محسوس بین سامسونگ و ال جی در زمینه‌ی استفاده از لایه‌های فیلتر رنگ این است کدام‌ گزینه برای هر شرکت اولویت بیشتری دارد: کنتراست HDR یا زاویه‌ی دید؟

بین تلویزیون‌های QNED ال جی و Neo QLED سامسونگ تفاوت‌های مهمی در سطح سخت‌افزار و نرم‌افزار وجود دارد؛ باوجوداین‌، این دو خانواده از تلویزیون‌ها به‌منظور کاهش فاصله‌‌ی بین تلویزیون‌های LCD و تلویزیون‌های OLED در زمینه‌ی نسبت کنتراست و رنگ، رویکردی اساسا مشابه در پیش می‌گیرند.

اگر مدت‌ها است دنبال تلویزیونی می‌گردید که به تلویزیون‌های OLED بسیار شبیه باشد و با قیمت ارزان‌تر از آن‌ها به بازار عرضه شود، حتما در سال ۲۰۲۱ به تلویزیون‌های مبتنی‌بر فناوری مینی LED سامسونگ و ال جی نگاهی بیندازید.