اینترنت 5G چیست و در کدام مناطق ایران فعال است؟

5G، پنجمین نسل شبکه‌های اینترنت موبایلی، استاندارد جهانی بی‌سیم بعد از شبکه 4G است. 5G نوع جدیدی از شبکه را فعال می‌کند که تقریباً برای اتصال همه‌چیز از‌جمله ماشین‌ها و اشیاء و دستگاه‌ها طراحی شده است.

فناوری بی‌سیم 5G با هدف ارائه بیشترین سرعت‌ها تا چند گیگابایت‌بر‌ثانیه، تأخیر بسیار کم، استفاده از بیشترین ظرفیت شبکه، افزایش دسترسی و بهبود تجربه کاربری یکنواخت‌تر در‌اختیار کاربران قرار گرفته است. این فناوری با عملکردی چشمگیر ارتباط فوق‌العاده‌ای بین صنایع جدید برقرار کرده است.

در توسعه‌ی 5G شرکت‌های زیادی ایفای نقش کرده‌اند؛ به‌همین‌دلیل، نمی‌توان آن را به نام یک شخص یا شرکت خاصی ثبت کرد. از شرکت‌های پیشرو در این زمینه می‌توان به کوالکام، اینتل، سامسونگ، AT&T و زد‌تی‌ای اشاره کرد. همچنین، در سال‌های اخیر دو شرکت نوکیا و هوآوی گام‌های مهمی را در این مسیر برداشته‌اند.

اینترنت 5G مبتنی‌بر تکنولوژی OFDM یعنی تقسیم متعامد فرکانس است؛ روشی برای تعدیل سیگنال دیجیتال در چندین کانال مختلف برای کاهش تداخل. تکنولوژی 5G OFDM از همان اصول شبکه 4G LTE پیروی می‌کند؛ اما با انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری بیش‌تر، می‌تواند دسترسی اینترنت 5G را دراختیار افراد و سیستم‌های بیشتری قرار دهد.

چندین دلیل وجود دارد که اینترنت 5G بهتر از 4G خواهد بود:

• 5G بسیار سریع‌تر از فناوری 4G است: اینترنت 5G با حداکثر سرعت داده ۲۰ گیگابایت‌برثانیه و متوسط نرخ داده بیش از ۱۰۰ مگابایت‌برثانیه، در بسیاری از فرایندها تا ۵۰۰ برابر سریع‌تر از 4G است.

• ظرفیت 5G از 4G بیشتر است: 5G برای پشتیبانی از افزایش ۱۰۰ برابری ظرفیت ترافیک و کارایی شبکه طراحی شده است.

• 5G تأخیر کمتری از 4G دارد: اینترنت 5G با کاهش ۱۰ برابری تأخیر در بازی‌های آنلاین می‌تواند به پینگ ۱ میلی‌ثانیه دست پیدا کند.

• 5G پلتفرمی یکپارچه است که از 4G توانایی بیشتری دارد: در‌حالی‌که 4G LTE برای ارائه‌ی پهنای باندی بسیار سریع‌تر از 3G متمرکز شده است، 5G به‌گونه‌ای طراحی شده است که پلتفرمی یکپارچه و توانمندتر باشد که نه‌تنها تجربیات پهنای باند تلفن‌همراه را ارتقا می‌دهد؛ بلکه از خدمات جدیدی مانند ارتباطات حیاتی و اینترنت اشیاء نیز پشتیبانی می‌کند.

از روزی که اینترنت 5G معرفی شد، شایعات زیادی درباره‌ی تأثیر امواج این تکنولوژی بر زندگی و سلامت انسان‌ها در فضای مجازی پخش شد. شاید یکی از دلایل اصلی انتشار این شایعات هم‌زمان‌بودن معرفی 5G با شیوع جهانی ویروس کرونا باشد؛ تا آن‌جا که عده‌ای از کاربران عقیده داشتند دکل‌ها و امواج 5G باعث پخش این بیماری در هوا شدند.

در‌حال‌حاضر، امواج بسیار خطرناک‌تری از 5G روی کره‌ی زمین در حال تبادل اطلاعات هستند که مضربودنشان برای انسان کاملاً ثابت شده است؛ اما فرکانس و امواج الکترومغناطیسی فناوری 5G بسیار کمتر از آن است که روی جهش چندگانه ویروس‌ها تأثیر بگذارد.

درباره‌ی تأثیر اینترنت 5G در به‌وجود‌آمدن سلول‌های سرطانی نیز دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. حقیقت این است که تنها اشعه‌های ایکس و گاما که در بالاترین بخش‌های امواج الکترومغناطیس قرار دارند، باعث بروز سرطان می‌شوند. سایر اشعه‌ها به‌دلیل داشتن طول‌موج بسیار بلند تأثیری روی سلول‌های انسانی نمی‌گذارند؛ بنابراین، اینترنت 5G در بالاترین حد خود نیز تهدید سرطان‌زا محسوب نمی‌شود.

اپراتورهای جهانی راه‌اندازی شبکه‌های جدید 5G را در اوایل سال ۲۰۱۹ آغاز کردند. همچنین، همه‌ی تولیدکنندگان بزرگ تلفن‌های همراه در حال تجاری‌سازی گوشی‌های 5G هستند و هروز افراد بیشتری به اینترنت 5G دسترسی پیدا می‌کنند.

5G در بیش‌ از ۷۰ کشور جهان به‌کار گرفته شده است؛ به‌طوری‌که شاهد عرضه و پذیرش بسیار سریع‌تر این فناوری در‌مقایسه‌با 4G هستیم. کاربران درباره‌ی سرعت بسیار زیاد و تأخیر کم هیجان‌زده هستند؛ اما 5G فراتر از این مزایا است و تأثیرات زیادی بر صنایع مختلف خواهد گذاشت. پیش‌بینی این که چه زمانی همه به این فناوری دسترسی خواهند داشت، شاید کمی سخت باشد؛ اما انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۳ کشور‌های زیادی به این فهرست اضافه شوند.

در اواخر سال ۱۳۹۹، شرکت‌های بزرگ مخابراتی داخلی مانند ایرانسل و همراه‌اول برای عقب‌نماندن از تکنولوژی جهانی، اولین سایت‌های 5G خود را به‌صورت آزمایشی در ایران راه‌اندازی کردند که به‌گفته‌ی برخی کاربران، سرعت رضایت‌بخشی نیز ارائه دادند.

این سایت‌ها در شهرهای بزرگی مانند تهران و کیش و مشهد راه‌اندازی شدند؛ اما اینکه اینترنت 5G چه زمانی در‌دسترس عموم قرار می‌گیرد، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. با‌توجه‌به همکاری ایرانسل با اریکسون و همراه‌اول با نوکیا، انتظار می‌رفت فراگیری خوبی از اینترنت 5G در کشور رخ دهد. حتی مسئولان وعده دادند که همکاری مبین‌نت و همراه‌اول در مرداد ۱۴۰۱ شروع خواهد شد تا اینترنتی پرسرعت در‌اختیار مردم قرار بگیرد.

با وجود گذشت چند ماه و با‌توجه‌به اتفاقات اخیر کشور، هنوز‌هم خبر خوشحال‌کننده‌ای درباره‌ی اینترنت 5G به گوش نمی‌رسد؛ اما امیدواریم با‌توجه‌به واردات فراوان گوشی‌های 5G در ایران، این فناوری بزرگ ارتباطی زودتر در‌دسترس عموم قرار بگیرد.

طبق گفته‌ی ایرانسل، هم‌اکنون در برخی از شهر‌های بزرگ از‌جمله تهران نقاطی برای دستیابی به اینترنت 5G وجود دارد؛ البته قبل از تمام این‌ها، به سیم‌کارت 5G و گوشی 5G نیاز خواهید داشت.

برای تهیه‌ی سیم‌کارت 5G، می‌توانید به فروشگاه‌های رسمی ایرانسل مراجعه کنید و از جزئیات دقیق آن‌ها با‌خبر شوید. همچنین، برای فعال‌کردن اینترنت 5G روی گوشی‌های اندروید به بخش تنظیمات و سپس شبکه‌های تلفن‌همراه بروید و حالت ترجیحی برای اتصال به اینترنت را روی 5G/LTE/3G/2G قرار دهید تا در‌صورت وجود سیگنال‌های مناسب در اطراف خود، به سریع‌ترین شبکه اینترنت متصل شوید.

در گوشی‌های آیفون نیز، می‌توانید با طی‌کردن مسیر زیر، تنظیمات مرتبط را فعال کنید:

• ابتدا وارد بخش تنظیمات گوشی شوید.

• سپس وارد بخش Cellular شوید.

• روی گزینه‌ی Cellular Data Options or Setting کلیک کنید.

• وارد بخش شبکه‌های موبایل (Mobile Data) شوید.

• در‌نهایت در بخش Mobile Data Option می‌توانید تنظیمات اینترنت 5G را فعال کنید.

با‌توجه‌به گزارش همراه‌اول دسترسی به اینترنت 5G از‌طریق مودم و سیم‌کارت‌های این شرکت ارتباطی هم‌اکنون در مناطق خاصی از کشور امکان‌پذیر است؛ اما طبق انتظار، عمومی نشده است. اگر موفق شدید شبکه‌ی 5G را از همراه‌اول دریافت کنید، به‌راحتی می‌توانید مانند آموزش قبلی، این تنظیمات را در گوشی هوشمند خود فعال کنید.

شرکت رایتل که در چند وقت اخیر تعدادی از کاربران خود را از دست داده است، هنوز اقدام جدی درزمینه‌ی توسعه‌ی اینترنت 5G نکرده است؛ اما قول‌و‌قرارهایی با کاربران خود گذاشته است. مدیرعامل این شرکت نیز چند وقت پیش درباره‌ی اهمیت فناوری 5G گفته بود:

کشور باید به‌سمت توسعه‌ی شبکه 5G حرکت کند و در‌نهایت اگر این توسعه از مسیر غلط هم شروع شود، بهتر از این است که اصلاً شروع نشود.

- یاسر رضاخواه، مدیرعامل و نایب‌رئیس هیئت‌مدیره‌ی رایتل، رایتل

بنابراین، انتظار می‌رود با پیشرفت این فناوری در کشور، رایتل نیز یکی از مدعیان این حوزه باشد.