اسپیس ایکس با پرتاب دسته یازدهم استارلینک، یک بوستر فالکون 9 را نخستینبار برای ۶ مرتبه به پرواز درآورد
اسپیس ایکس امروز سهشنبه با پرتاب موفقیتآمیز مأموریت جدید استارلینک، دستهای تازه از ماهوارههای اینترنتیاش را بههمراه سه ماهوارهی کوچک دیدهبانی زمین به مدار فرستاد. راکت دومرحلهای فالکون ۹ که حامل ۵۸ ماهوارهی استارلینک اسپیسایکس و سه ماهوارهی کوچک متعلق به شرکت پلنت بود، در ساعت ۱۰:۳۱ به وقت محلی (۱۹:۰۱ به وقت ایران) از مجتمع پرتاب فضایی ۴۰ در پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا از روی زمین برخاست.
پرتاب امروز، دومین مأموریت استارلینک در ماه جاری و ۱۴امین مأموریت اسپیسایکس در سال ۲۰۲۰ بود. این شرکت با بهرهگیری از ناوگان بوسترهای کارکشته و چندبارمصرف خود، رکورد دیگری را نیز به ثبت رساند و یک بوستر بازیابیشده را نخستینبار برای ششمین مرتبه به پرواز درآورد. این مأموریت همچنین ۴۰امین پرواز دوبارهی بوستر فالکون ۹ را رقم زد.
بوستر بهکاررفته در پرواز امروز با نام B1049، پیشتر سه مأموریت مجزای استارلینک و همچنین مأموریتهای تلاستار 18V و ایریدیوم ۸ را پرتاب کرده بود و اکنون پس از بازیابی موفقیتآمیز بهدنبال پرواز امروز، به نخستین پرتابگر ۶بارمصرفشدهی اسپیسایکس تبدیل شده است. این بوستر تقریبا ۸ دقیقه پس از برخاست، به آرامی روی کشتی بدونسرنشین اسپیسایکس بهنام «البته تو را همچنان دوست دارم» در اقیانوس اطلس فرود آمد.
پرواز امروز با ثبت ۹۹امین پرتاب اسپیسایکس، دستاورد بزرگ دیگری را نیز از منظر چندبارمصرفپذیری برای این شرکت رقم زد. البته باید توجه داشت که این افتخار به خانوادهی راکتهای فالکون ازجمله تمام نسخههای این مدل تعلق دارد. فالکون ۱، نخستین راکت اسپیسایکس درمجموع پنج مأموریت انجام داد که دو مورد موفقیتآمیز آن، مسیر را برای بسیاری از دستاوردهای اسپیسایکس هموار کرد. راکت توانمند اسپیسایکس از زمان نخستین پرواز در سال ۲۰۱۰ تاکنون درمجموع ۹۰ مرتبه پرواز کرده که از این بین تنها دو پرتاب به شکست منتهی شده است. راکت سنگینتر اسپیسایکس با نام فالکون هوی نیز تا به امروز سه پرتاب موفقیتآمیز را در کارنامهاش ثبت کرده است.
اسپیسایکس در سال ۲۰۰۲ با یک هدف کلی بنیانگذاری شد: رساندن پای حیات به دیگر سیارهها. بهگفتهی ایلان ماسک، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت، فلسفهی اسپیسایکس همواره این بوده که راکتی کاملا (و بهسرعت) چندبارمصرف، شرط ضروری برای کاهش چشمگیر هزینهی پروازهای فضایی است. ماسک و اسپیسایکس بهمنظور تحقق این هدف، درتلاش بودهاند تا استفادهی دوباره از پرتابگرها را به حداکثر برسانند. راکت ازنظر تاریخی همیشه وسیلهای یکبارمصرف بوده است که پس از پرتاب، بخشهای مختلف آن دورانداخته میشود و دیگر هرگز بهکار نمیرود.
اما فالکون ۹ اسپیسایکس ثابت کرده است که یک مرحلهی اول راکت میتواند چندبار پرتاب شود و دوباره فرود آید. درواقع جدیدترین نسخهی فالکون ۹ این قابلیت را دارد که با کمترین تعمیر و نوسازی ممکن بین هر پرواز، تا ده مرتبه پرتاب شود. تا به امروز، اسپیسایکس یک راکت مشابه را ۶ مرتبه و دو راکت دیگر را پنج مرتبه به پرواز درآورده است.
راکت پرتاب امروز، ابتدای امسال به دومین بوستر پنجبار پرتابشده و نخستین بوستر پنجبار بازیابیشده تبدیل شد. نخستین بوستر پنجبار پرتابشدهی اسپیسایکس، B1048 نام داشت که در ماه مارس حین پرتاب دچار نقص فنی شد و با وجود رساندن موفقیتآمیز محموله به مدار، نتوانست روی کشتی بدونسرنشین فرود آید. اسپیسایکس متعاقب این اتفاق، تکنیکهای نوسازی خود را تغییر داد و اکنون با پرواز امروز، سه بوستر مختلف را پنج مرتبه پرتاب و بازیابی کرده است.
ماهوارههای استارلینک اسپیسایکس از زمان نخستین پرتاب در سال ۲۰۱۹ به خاری در چشم ستارهشناسان تبدیل شدهاند. این ماهوارههای مجهز به پنلهای تخت، بهصورت قطاری از نقاط نورانی در امتداد آسمان ظاهر شده و دید واضح از آسمان شب را مختل کردهاند. اسپیسایکس در پاسخ به نگرانی جامعهی نجوم،، درتلاش بوده است تا درخشندگی ماهوارهها را کاهش دهد و تأثیر آنها بر مشاهدات نجومی را به حداقل برساند.
بهمنظور تحقق هدف یادشده، اسپیسایکس ناوگان ماهوارههای اینترنتی خود را به قطعهای ویژه مجهز کرده است. این وسیله که اسپیسایکس آن را آفتابگیر مینامد، سایهبانی بازشدنی است که بهمنظور جلوگیری از بازتابش نور خورشید از براقترین قطعات ماهوارهها طراحی شده است. مأموریت دستهی نهم استارلینک دربردارندهی یک ماهوارهی مجهز به این سایهبان آزمایشی بود و پرتاب امروز نیز دومین مأموریتی محسوب میشد که تمام ماهوارههایش از این قطعه بهره میبرد.
- چرا اخترشناسان نگران تأثیر ماهوارههای استارلینک اسپیس ایکس بر آسمان شب هستند؟
- سرعت دانلود بتای اینترنت استارلینک ۱۱ تا ۶۰ مگابیتبرثانیه است
اسپیسایکس تا به امروز ثابت کرده است که میتواند مرحلهی اول یا گرانقیمتترین بخش راکت را بازیابی کند. این قطعه ۶۰ درصد از قیمت کلی فالکون ۹ را شامل میشود؛ اما شرکت در این نقطه متوقف نشده و بهمنظور کاهش هرچه بیشتر هزینهی پرتاب، بازیابی و استفادهی دوباره از فرینگ محموله (دماغهی مخروطی راکت) را نیز آغاز کرده است. فرینگ که حین پرتاب از محموله محافظت میکند، در دو قطعه به زمین بازمیگردد که هرکدام مجهز به چترنجات و نرمافزار هدایتگر هستند. روی دریا، دو کشتی با تورهای بسیار بزرگ در انتظار بازگشت فرینگ از آسمان هستند.
بااینحال، صرفا انتظار در دریا با تورهای پهنشده همیشه شرط لازم برای گرفتن فرینگ درحال سقوط نیست. موفقیت در دریافت این بخش از راکت به عوامل زیادی ازجمله شرایط هوا بستگی دارد. اگر کشتیها موفق نشوند فرینگ را بگیرند، میتوانند آن را از آب بیرون بکشند و به ساحل حمل کنند تا برای استفادهی دوباره آماده شود.
فالکون ۹ بهکاررفته در پرتاب امروز، نیمهای بازیابیشده از فرینگ محموله را حمل میکرد که پیشتر بههمراه مأموریت چهارم استارلینک در ماه ژانویه پرتاب شد. آنطور که تصاویر ثبتشده نشان میدهد، اسپیسایکس فرینگها را با نمادهای مختلف نشانهگذاری میکند تا نشان دهد که آیا در میانهی آسمان یا از درون اقیانوس گرفته شدهاند. اسپیسایکس امروز تقریبا ۴۰ دقیقه پس از پرتاب توانست یک نیمهی فرینگ را در حال سقوط از آسمان بگیرد.
نظرات