پزشکی در آمریکا پس از دریافت واکسن مدرنا دچار واکنش آلرژیک شدید شد

پزشکی در آمریکا چند دقیقه پس از دریافت واکسن کرونای مدرنا، دچار واکنش آلرژیک شدیدی شد. مورد مذکور اولین مورد گزارش‌شده از این نوع واکنش‌ها است که با واکسن مدرنا مرتبط است. سازمان‌های مسئول درحال‌بررسی حداقل ۶ موردی هستند که پس از دریافت واکسن فایزر یا بیوان‌تک که حاوی اجزای مشابهی است، در چند هفته‌ی اول توزیع آن در آمریکا، دچار آنافیلاکسی شدند.

مقام‌های سازمان غذا و دارو و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا درباره‌ی واکنش‌های مرتبط با برخی موارد واکسن فایزر بحث کرده‌اند؛ اما هنوز مشخص نکرده‌اند آیا جزئی از واکسن موجب واکنش‌های آلرژیک شده است. در اوایل ماه جاری نیز، چند نفر از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی بریتانیا پس از دریافت واکسن فایزر دچار آنافیلاکسی شدند.

رویداد جدید روز پنج‌شنبه درباره‌ی دکتر حسین صدرزاده اتفاق افتاد که متخصص سرطان‌شناسی و پیری در مرکز پزشکی بوستون است و حساسیت شدیدی به صدف‌داران دارد. دکترصدرزاده در مصاحبه‌ای گفت تقریبا بلافاصله پس از دریافت واکسن، دچار واکنش شدیدی شد و احساس سرگیجه می‌کرد و ضربان قلبش افزایش یافت. دیوید کیبه، سخن‌گوی مرکز پزشکی بوستون در بیانیه‌ای تأیید کرد که دکتر صدرزاده روز پنج‌شنبه واکسن مدرنا را دریافت کرده است.

در این بیانیه، آمده است که دکترصدرزاده احساس کرد در حال تجربه‌ی واکنش آلرژیک است و به وی اجازه داده شد از اپی‌پن (دستگاه تزریق خودکار اپی‌نفرین) خود استفاه کند. وی را به بخش اورژانس منتقل و ارزیابی و درمان کردند و وضعیتش را زیرنظر گرفتند و با بهبود وضعیت مرخصش کردند.

ری جوردن، سخن‌گوی مدرنا، عصر پنج‌شنبه گفت که شرکت نمی‌تواند درباره‌ی یک رویداد اظهارنظر عمومی کند. روز جمعه، وی افزود تیم ایمنی پزشکی شرکت موضوع را بررسی خواهد کرد و سؤالات بیشتر را به مسئولان برنامه واکسن کووید ۱۹ آمریکا ارجاع داد. سازمان غذا و داروی آمریکا درباره‌ی گزارش جدید اظهارنظری نکرد. به‌گفته‌ی تام اسکینر، سخن‌گوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، اطلاعات مربوط به واکنش‌ دربرابر واکسن‌های جدید از هفته‌ی آینده روی وب‌سایت آژانس قرار می‌گیرد.

دکتر مرین کوروویلا، متخصص آلرژی و ایمونولوژی در دانشگاه اموری، اعلام کرد با درنظر‌گرفتن اینکه بیش از ۱/۱ میلیون نفر در سراسر کشور واکسن را دریافت کرده‌اند، وقوع چند واکنش آلرژیک رویداد نادری است و نباید موجب شود افراد درمعرض خطر بسیار زیاد کووید، از دریافت واکسن خودداری کنند.

پس از وقوع واکنش‌های آلرژیک همراه‌با واکسن‌ فایزر، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری توصیه‌هایی مبنی‌بر این موضوع ارائه کرد که واکسن‌های فایزر و مدرنا ممکن است برای افراد دارای سابقه‌ی آنافیلاکسی دربرابر اجزای واکسن مناسب نباشد.

آنافیلاکسی که معمولا در چند دقیقه پس از قرارگرفتن درمعرض ماده محرک اتفاق می‌افتد، می‌تواند تنفس را مختل کند و موجب افت شدید فشار‌خون شود که به‌طور‌بالقوه تهدیدکننده‌ی زندگی است. آژانس توصیه کرد افراد مبتلا به آلرژی‌های دیگر می‌توانند واکسن را دریافت کنند؛ ولی پس از دریافت واکسن، ۱۵ دقیقه در محل دریافت واکسن منتظر بمانند. افرادی که قبلا دربرابر موادی ازجمله واکسن‌های دیگر یا داروهای تزریقی دچار واکنش آنافیلاکتیک شده‌اند، باید ۱۵ دقیقه بیشتر زیرنظر باشند.

درباره‌ی مورد روز پنج‌شنبه، دکتر‌صدرزاده گفت به‌علت آلرژی‌های شدید، دستگاه تزریق خودکار اپی‌نفرین را با خود به محل واکسیناسیون آورده بود. وی گفت چند دقیقه پس از تزریق واکسن، ضربان قلبش به ۱۵۰ ضربه در دقیقه رسید که تقریبا دو برابر سرعت طبیعی ضربان قلب است و زبانش نیز سوزن‌سوزن ‌و بی‌حس شد. طولی نکشید که او خیس عرق سردی شد و احساس سرگیجه و غش کرد. فشار‌خون او نیز به‌شدت کاهش پیدا کرد. او متوجه شد سیستم ایمنی‌اش برآشفته است. دکتر‌صدرزاده گفت: «این همان واکنش آنافیلاکتیک بود که درباره‌ی صدف‌داران تجربه می‌کنم.»

دکترصدرزاده از اپی‌پن خود استفاده کرد و با استفاده از برانکار به اورژانس منتقل شد و در آنجا به او داروهای مختلفی ازجمله استروئیدها و بنادریل (دیفن هیدرامین) داده شد تا سیستم ایمنی‌اش آرام شود. در پرونده‌ی پزشکی او آمده است که پس از دریافت واکسن کووید، در وضعیت اضطراری‌اش تنگی‌نفس، سرگیجه، تپش قلب و بی‌حسی دیده شد. چهار ساعت بعد، دکتر‌صدرزاده مرخص شد و از جمعه صبح، احساس بهبودی کامل می‌کرد؛ اما رویدادهای روز گذشته او را شوکه کرد. او گفت: «نمی‌خواهم کسی آن را تجربه کند.»

واکسن‌های ساخت فایزر و مدرنا، تنها واکسن‌هایی هستند که تاکنون برای استفاده‌ی اضطراری در دنیاگیری ویروس کرونا تأیید شده‌اند و عمدتا کارکنان بخش مراقبت‌های بهداشتی برای دریافت واکسن در اولویت هستند. واکسن مدرنا مانند واکسن فایزر، مبتنی‌بر مولکولی است که RNA پیام‌رسان (mRNA) نامیده می‌شود و به بازو تزریق می‌شود. مولکول mRNA دستور ساخت پروتئین اسپایک ویروس را دارد که با تزریق واکسن به بدن تولید آن‌ آغاز می‌شود و سیستم ایمنی را آموزش می‌دهد تا در‌صورت مواجهه‌ با ویروس کرونا، آن را شناسایی و متوقف کند. هر واکسن حاوی اجزای دیگری است که از mRNA شکننده محافظت و به پایداری آن کمک می‌کنند.

هیچ‌یک از اجزای موجود در واکسن به‌عنوان آلرژن‌های رایج شناخته نشده‌اند؛ اما برخی کارشناسان در این زمینه، به پلی‌اتیلن گلیکول یا PEG به‌عنوان مسبب احتمالی اشاره کرده‌اند که در هر دو دستورالعمل وجود دارد. پلی‌اتیلن گلیکول در گروهی از محصولات دارویی، ازجمله ژل اولتراساوند و ملین‌ها و استروئیدهای تزریقی یافت می‌شود و بروز آلرژی دربرابر آن‌ بسیار نادر است.

دکتر کوروویلا گفت این احتمال وجود دارد که عامل دیگری باعث این امر باشد و پژوهش‌های بیشتری برای مشخص‌کردن علت این رویدادها لازم است. دکتر کیمبرلی بلومنثال، متخصص آلرژی و ایمونولوژی در بیمارستان عمومی ماساچوست، خاطرنشان کرد گاهی تأیید آنافیلاکسی بدون انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری آنزیم تریپتاز دشوار است که در واکنش‌های آلرژیک آزاد می‌شود. وی افزود پروتکل‌هایی باید تعیین شود تا مواد مشابه بررسی شوند.