واکسن استرالیایی کووید ۱۹ به علت ایجاد نتایج مثبت کاذب HIV کنار گذاشته شد
روز جمعه دولت استرالیا پس از اینکه در نتیجهی واکسیناسیون برخی از شرکتکنندگان در کارآزمایی، نتایج مثبت کاذب HIV حاصل شد، برنامهی ۷۵۰ میلیون دلاری خود برای سفارش بزرگی از این واکسن کرونای داخلی را لغو کرد. از دهها واکسن ویروس کرونا که در سراسر جهان آزمایش میشود، مورد استرالیایی اولین واکسنی است که کنار گذاشته میشود.
به گفتهی سازندگان، واکسن آزمایشی استرالیایی ایمن و مؤثر به نظر میرسید؛ اما نتایج مثبت کاذب، اعتماد عمومی به تلاش برای واکسیناسیون مردم را به خطر انداخت. اسکات موریسون، نخستوزیر استرالیا، روز جمعه گفت دولت او با افزایش سفارش واکسنهای آسترازنکا و نواواکس، ۵۱ میلیون دوز واکسنی که قرار بود از کنسرسیوم استرالیا خریداری کند، جبران میکند. دولت قصد دارد واکسیناسیون شهروندان را تا ماه مارس آغاز کند.
این عقبنشینی استرالیا نشاندهندهی گامهای اشتباهی است که میتواند به ناگزیر اتفاق بیفتد. وقتی دانشمندان در جریان دنیاگیری عامل مرگ بیش از ۱/۵ میلیون نفر، فرایندهای ساخت واکسن را که در حالت عادی چند سال طول میکشد، با عجله طی چند ماه طی میکنند، ثمرهی این شتابزدگی آشکار خواهد شد.
کشور آمریکا قدمی به عرضهی اولین واکسن تأییدشده کووید ۱۹ خود نزدیک شد و هیئتی از کارشناسان مشاور سازمان غذا و دارو، واکسن فایزر را که هماکنون در بریتانیا مورد استفاده قرار دارد، تأیید کرد.
مشکل واکسن استرالیایی که بهوسیلهی دانشگاه کوئینزلند و شرکت بیوتکنولوژی CSL ساخته شده است، به استفاده از دو قطعه پروتئین مربوط میشود که در ویروس HIV یافت میشود. این پروتئین بخشی از گیرهی مولکولی است که پژوهشگران آن را روی اسپایکها قرار دادند. اسپایکها برجستگیهای پروتئینی هستند که ویروس کرونا را فرامیگیرند و به آن کمک میکنند وارد سلولهای سالم شود. این گیره اسپایک را تثبیت میکند و به سیستم ایمنی کمک میدهد بهطور مؤثرتری در برابر واکسن پاسخ دهد.
پژوهشگران میگویند استفاده از پروتئین HIV خطر آلوده شدن شرکتکنندگان به ویروس ایدز را به همراه ندارد؛ اما گیره موجب تولید آنتیبادیهایی شده است که بیش از حد مورد انتظار دانشمندان، بهوسیلهی آزمایشهای HIV تشخیص داده میشد. ازآنجا که آزمایش HIV را نمیتوان بهسرعت از نو مهندسی کرد تا این مسئله را در نظر بگیرد، پژوهشگران تصمیم گرفتند توسعهی واکسن را متوقف کنند. ادامه دادن این کار میتوانست منجر به اضطراب فراگیر در استرالیا شود که واکسن موجب ایدز میشود.
آزمایش اولیه انجامشده روی همسترها نشان میداد که واکسن از آنها در برابر ویروس کرونا محافظت میکند. دانشگاه کوئینزلند و شرکت CSL در بیانیهی روز جمعه گفتند وقتی کارآزماییهای انسانی مرحلهی اول در جولای آغاز شد، به ۲۱۶ داوطلب در مورد احتمال بروز پاسخ ایمنی جزئی نسبت به گیره کاملا اطلاعرسانی شد. جان پی مور، ایمونولوژیست کالج پزشکی وایل کرنل نیویورک، میگوید این اشتباه، خطایی صادقانه بود که هزینهی مالی داشت نه جانی.
واکسن دانشگاه کوئینزلند یکی از واکسنهای در حال ساخت بود که حاوی یکی از پروتئینهای ویروس کرونا است که موجب تحریک پاسخ سیستم ایمنی میشود. واکسنهای مبتنی بر پروتئین نسبت به رویکردهای جدیدتری که در برخی از واکسنهای ویروس کرونای رقیب استفاده میشود، سابقهی طولانیتری دارند؛ مانند آنهایی که مبتنی بر ژنهای ویروس هستند یا واکسنهای مبتنی بر آدنوویروسها. از واکسنهای مهم مبتنی بر پروتئین، واکسن شرکت آمریکایی نواواکس است که در کارآزماییهای مرحله سوم قرار دارد و واکسن دیگری از شرکتی چینی (Clover Biopharmaceuticals) که در کارآزماییهای مرحلهی اول قرار دارد.
طبق بیانیهی دانشمندان، در کارآزمایی مرحلهی اول واکسن استرالیایی مشخص شد که پاسخ ایمنی قوی ایجاد میکند و موجب عوارض جانبی جدی نمیشود. اما به گفتهی آنها، ادامه دادن کارآزمایی واکسن نیازمند ایجاد تغییرات قابل توجه در رویههای آزمایش HIV است که مدتها از آنها استفاده میشود. پل یانگ، ویروسشناس دانشگاه کوئینزلند که ساخت این واکسن را هدایت کرده است، در بیانیهای گفت: «انجام چنین کاری، ساخت واکسن را ۱۲ ماه یا بیشتر به عقب میاندازد و درحالیکه تصمیمگیری در این مورد سخت است، نیاز فوری به واکسن باید اولویت همه باشد.» گرگ هانت، وزیر بهداشت استرالیا به خبرنگاران گفت این کشور هنوز به ۱۴۰ میلیون واحد واکسن ویروس کرونا دسترسی دارد که بیش از حد مورد نیاز برای پوشش جمعیت ۲۵ میلیونی کشور است.
نظرات