این جانور ۴۱ میلیون ساله، کوچک‌ترین نهنگ تاریخ است

فقط چند روز پس از اینکه جهان با سنگین‌ترین نهنگ باستانی دنیا آشنا شد، یک عضو بسیار کوچک‌تر از همان خانواده در سوی دیگری از سیاره کشف شد. محققان ۱۰ اوت در نشریه کامیونیکیشنز بایولوژی گزارش دادند که گونه‌ی تازه کشف‌شده یکی از اولین و کوچکترین اعضای باسیلوسورها، خانواده‌ای از آب‌بازسانان باستانی منقرض شده و از اجداد نهنگ‌های امروزی است. این نهنگ با طول فقط ۲٫۵ متر و وزن ۱۸۸ کیلوگرم، تقریباً به اندازه‌ی قلب نهنگ آبی بوده است.

به‌گزارش ساینس نیوز، محققان فسیل ۴۱ میلیون ساله‌ی جمجمه، فک و دندان این نهنگ را که «توتستوس رایانسیس» نام دارد، در منطقه‌ی حفاظت شده‌ی دره‌ی وادی‌الرایان در مصر کشف کردند. این گونه که بخشی از نامش برگرفته از توت‌عنخ‌آمون، فرعون مصری است، با این شاه ریشه‌های مشترک دارد: نام گونه‌ی «باسیلوسور» از کلمه‌ی لاتین باسیلوسوروس یا «شاه‌مارمولک» گرفته شده است.

گونه‌ی توتستوس رایانسیس هم مانند توت‌عنخ‌آمون در اوج جوانی از بین رفت. حیوان هنوز چند دندان شیری را به همراه دندان‌های آسیاب بالغ که در اوایل زندگی‌اش رشد کردند، همراه خود داشت. عبدالله گوهر، دیرینه‌شناس از دانشگاه منصوره در مصر و یکی از نویسندگان مطالعه می‌گوید: «این مدل الگوی رشد دندان‌ها نشان می‌دهد که این گونه سریع زندگی می‌کرد و سریع می‌مرد.»

اخیراً گروه دیگری از محققان، گونه‌ی دیگری از خانواده‌ی باسیلوسورها به نام «پروستوس کلوسوس» را در پرو کشف کردند که احتمالاً سنگین‌ترین حیوان شناخته شده‌ی تاریخ است. پروستوس کلوسوس و توتستوس رایانسیس از اعضای یک خانواده هستند؛ ولی فقط یکی از مهره‌های پروستوس کلوسوس، بیشتر از نصف بدن فامیل جوانش وزن داشت.

به گفته‌ی عبدالله گوهر، ممکن است توتستوس رایانسیس تقریباً همزمان با فامیل غول‌پیکرش پروستوس کلوسوس که از نظر جرم بدن با نهنگ‌های آبی مدرن در رقابت است، در یک دوره زندگی کرده باشد. محققان خاطرنشان می‌کنند که ویژگی‌های بدنی بسیار متفاوت این دو نهنگ نشان می‌دهد که احتمالاً جایگاه‌های اکولوژیکی متفاوتی را اشغال کرده بودند.

عبدالله گوهر می‌گوید امیدوار است برای درک بهتر داستان کامل تکامل نهنگ‌ها، بتواند فسیل‌های قدیمی‌تر را هم کشف و مطالعه کند. منطقه‌ای که محققان در آن فسیل توتستوس رایانسیس را پیدا کردند، ۱۵ میلیون سال از تاریخ تکامل پستانداران، از جمله بسیاری از نهنگ‌های دیگر را در دل خود جای داده است.

مارک اوهن، دیرینه‌شناس از دانشگاه جورج میسون در فیرفکس ویرجینیا می‌گوید: «ما برای مدت‌های طولانی در این زمینه کار کرده‌ایم، خوب است بدانید که هنوز چیزهای بسیاری برای کشف وجود دارد.»