در رویداد Peek Performance چه گذشت؛ پیروزی اپل در جنگ تراشه‌ها

مدت‌ها است یکی از جدی‌ترین انتقادهایی که به اپل می‌شود، جدا از بحث انحصارطلبی و برچسب قیمتی گزاف، کمبود فاکتور «نوآوری» در محصولات آن است؛ هر سال آیفون‌های جدید با ظاهری کم‌و‌بیش مشابه معرفی می‌شود و بعد آن سوی ماجرا، شرکت‌های رقیب از جمله سامسونگ با تغییرات چشمگیری چون ماژول دوربین بدون برآمدگی برای گلکسی S22 اولترا به میدان می‌آیند و تا چند وقت ریسک‌پذیری و جسارت آن‌ها نقل محافل می‌شود.

تماشا در یوتیوب

بی‌شک اگر از بسیاری از افرادی که شب گذشته به تماشای رویداد Peek Performance نشستند، نظرشان را درباره‌ی عملکرد کوپرتینونشین‌ها در نخستین رویداد بهاری‌‌‌شان در سال ۲۰۲۲ بپرسید، به شما خواهند گفت از دیدن طراحی قدیمی آیفون SE 2022 که یادآور نسل گذشته و آیفون ۸ بود یا طراحی ثابت آیپد ایر 5 یا طراحی مشابه مانیتور استودیو دیسپلی با آی‌ مک ۲۴ اینچ دلسرد شده‌اند. شاید شما هم به این دسته از افراد تعلق داشته باشید و بگویید اپل در زمینه‌ی نوآوری از رقیبان عقب افتاده است. اما آیا واقعا این‌طور است؟

در بحث طراحی و مشخصات ظاهری، بله جواب ما مثبت است؛ اپل مدت‌ها است با تکرار فرم فاکتورهایی که از آزمون تجربه‌ی کاربری سربلند بیرون‌ آمده‌اند، کار خود را راحت کرده است. اما در بحث سخت‌افزار و اتفاقات پشت پرده چطور؟ اتفاقا اینجا جایی است که اپل با سرعتی حیرت‌انگیز از رقبا پیشی گرفته و بعید است به این زودی شرکت دیگری به گرد پایش برسد.

درواقع، تمرکز اپل بر بخش سخت‌افزار و تراشه به‌جای مشخصات ظاهری تصمیم هوشمندانه‌ای بوده است؛ چراکه بحث نوآوری و خلاقیت در طراحی تا حد زیادی سلیقه‌ای و غیرقابل اثبات است و خیلی زود کهنه و خسته‌کننده می‌شود. درحالی‌که بحث درباره‌ی تراشه، جنگ آمار و ارقام و درصدها است. اپل قواعد بازی را خوب می‌داند و زمانی که از قدرت تراشه‌های اختصاصی‌اش حرف می‌زند، می‌داند ادعاهایش قابل بررسی و اثبات است؛ و زمانی که نتایج بنچ‌مارک‌ها بر این ادعاها صحه می‌گذارند، جایی است که اپل می‌داند بازی را برده است.

نوآوری اپل را نه در رنگ سبز آیفون ۱۳، نه در فیلم و سریال اپل تی‌وی پلاس و نه در ظاهر آیفون SE 2022، بلکه باید در میدان نبرد تراشه‌ها و جنگ کوپرتینونشین‌ها با رقیبانی چون اینتل و انویدیا دید؛ جایی که آمار و ارقام و نه صرفاً کلمات، برتری این غول دنیای فناوری را ثابت می‌کنند.

آیفون SE 2022 نسل سوم آیفون‌های به‌اصطلاح میان‌رده‌ی اپل است که شاید بهترین تعریفی که می‌توان برای آن داشت «تکنولوژی امروز در بدنه‌ی گوشی دیروز» است؛ چراکه اپل همواره این مدل آیفون‌ را با ظاهری قدیمی، اما جدیدترین پردازنده‌های سری A به‌کاررفته در آیفون‌های پرچم‌دار خود تجهیز کرده است و در مدل ۲۰۲۲ نیز شاهد تراشه‌ی قدرتمند A15 Bionic هستیم که در دل آیفون ۱۳ به‌کار رفته و در بحث عملکرد، رقیب قدری چون خانواده‌ی گلکسی اس ۲۲ را پشت سر گذاشته است.

گول ظاهر این آیفون را نخورید که با دکمه‌ی تاچ‌ آی‌دی، حاشیه‌های بزرگ و تنها یک دوربین در پشت، آیفون 8 را در ذهن تداعی می‌کند؛ چراکه تراشه‌ی A15 به‌کار رفته در آن از ترکیب دو هسته‌ی قدرتمند و چهار هسته‌ی کم‌مصرف به‌عنوان CPU استفاده می‌‌کند تا آیفون SE 2022 تا ۸۰ درصد سریع‌تر از آیفون 8 باشد. علاوه‌براین، موتور عصبی ۱۶ هسته‌ای این تراشه می‌تواند ۱۵٫۸ تریلیون عملیات را در هر ثانیه انجام دهد و محاسبات یادگیری ماشینی سریع‌تری برای برنامه‌های شخص ثالث فراهم کند.

به‌نظر می‌آید اپل با خانواده‌ی SE قصد دارد به آن دسته از کاربرانی که به‌دلیل محدودیت بودجه هنوز از آیفون‌های قدیمی استفاده می‌کنند یا قصد دارند به اکوسیستم اندروید مهاجرت کنند، بگوید می‌توانید به جای هزینه کردن برای گلکسی اس ۲۱ اف ای، شیائومی 11T پرو یا وان‌پلاس نورد CE 2، سریع‌ترین گوشی را با قیمتی مشابه تجربه کنید.

با نگاهی به نتایج بنچ‌مارک زومیت از آیفون ۱۳ نیز صحت این ادعا ثابت می‌شود؛ تراشه‌ی A15 نشان داد در پردازش‌های چندهسته‌ای، تراشه‌ی اسنپدراگون ۸۸۸ را با اختلافی ۳۲ درصدی و در پردازش‌های تک‌هسته‌ای، با اختلاف بیش‌از ۵۰ درصد از پیش‌رو برمی‌دارد. در پردازش‌های گرافیکی نیز بیش‌از ۱۳۰ درصد نسبت به دستگاه‌های مبتنی‌بر اسنپدراگون ۸۸۸ سریع‌تر عمل می‌کند.

اپل در ظاهر آیپد ایر ۵ نیز از هرگونه نوآوری خودداری کرده و این محصول محبوب را با همان طراحی نسل گذشته عرضه کرده است؛ اما تفاوت اصلی، همچون محصولات دیگری که در رویداد پیک پرفورمنس معرفی شد، به بخش تراشه بر‌می‌گردد.

درواقع، اپل با معرفی آیپد ایر ۵ مجهز به تراشه‌ی M1 همه را به‌طرز خوشایندی غافل‌گیر کرد؛‌ چراکه این تراشه‌ی بسیار قدرتمند پیش‌تر در مک مینی، مک‌بوک پرو، آی‌مک و آیپد پرو به‌کار رفته بود و انتظار نداشتیم کوپرتینونشین‌ها آنقدر تراشه دراختیار داشته باشند که بخواهند یکی از قدرتمندترین آن‌ها را در محصولی که قرار است عملکردش از خانواده‌ی مک و آیپد پرو پایین‌تر باشد، قرار دهند.

حضور تراشه‌ی M1 در آیپد ایر که با CPU و GPU هشت هسته‌ای، حدود ۵۰ درصد سریع‌تر از A15 Bionic عمل می‌کند، ما را به این فکر می‌اندازد که تمام محصولاتی که تا پیش از این به M1 مجهز بوده‌اند، قرار است در مدل‌های آینده با تراشه‌ای به‌مراتب قدرتمندتر عرضه شوند.

اپل با استناد به آمار و رقم خوب می‌داند در رقابت تراشه‌ها برنده‌ی بلامنازع است و با اطمینان کامل در این رویداد گفت «آیپد ایر ۵ سریع‌تر از سریع‌ترین تبلت رقیب خود و ۲ برابر سریع‌تر از لپ‌تاپ ویندوزی در محدوده قیمتی یکسان است.»

در رویدادی که «نیم‌نگاهی به عملکرد» نام گرفته و بیشتر تمرکزش بر قدرت تراشه است، جای تعجب نیست که هیجان‌انگیزترین محصول آن نیز تراشه باشد. اپل با معرفی M1 Ultra به‌عنوان قدرتمندترین عضو خانواده‌ی اپل سیلیکون بار دیگر خود را پیروز رقابت نفس‌گیر دنیای دچار کمبود تراشه‌ها نشان داد.

جالب‌تر آنکه پیش از معرفی M1 Ultra، از «ویژگی مخفی» تراشه‌ی M1 Max سخن گفت که درواقع رابطی موسوم به UltraFusion است و به‌مدد آن، مهندسان کوپرتینو توانستند دو تراشه‌ی M1 Max را به یکدیگر متصل کنند و تراشه‌ی M1 Ultra را بسازند.

به‌عبارت‌دیگر، تراشه‌ی M1 Ultra که با لیتوگرافی ۵ نانومتری TSMC تولید شده و ۱۱۴ میلیارد ترانزیستور در دل خود دارد، ترکیبی از دو تراشه‌ی M1 Max مجهز به CPU‌ بیست هسته‌ای و گرافیک ۶۴ هسته‌ای است و در نتایج اولیه گیک‌بنچ، امتیاز ۲۴،۰۵۵ را در آزمون چندهسته‌ای به‌دست آورد که نشان‌دهنده افزایش عملکرد درخورتوجه در مقایسه با امتیاز ۱۱،۵۴۲ تراشه ام‌وان مکس است.

علاوه‌براین، این تراشه توانست قدرتمندترین پردازنده اینتلی در مک پرو، یعنی پردازنده ۲۸ هسته‌ای Intel Xeon W که ۷۰۰۰ دلار قیمت دارد را با فاصله درخورتوجهی شکست دهد و ۲۰ درصد سریع‌تر عمل کند. اپل می‌گوید M1 Ultra با مصرف یکسان حدود ۶۰ وات، تا ۹۰ درصد سریع‌تر از تراشه‌ی نسل دوازدهمی Core i9 - 12900K‌ عمل می‌کند. غول دنیای فناوری پهنای باند حافظه‌ رم این تراشه را عدد شگفت‌انگیز ۸۰۰ گیگابایت‌برثانیه اعلام می‌کند و می‌گوید با ۲۰۰ وات مصرف انرژی کمتر، قدرت پردازشی هم‌سطح کارت گرافیک RTX 3090‌ انویدیا را دراختیار کاربر قرار می‌دهد.

اپل بخش زیادی از رویداد پیک پرفورمنس را به معرفی توانایی‌های شگفت‌انگیز تراشه‌ی M1 Ultra اختصاص داد؛ به‌طوری که ما با نفس‌هایی حبس شده در سینه برای دیدن محصولی که قرار بود این پردازنده‌ی هیولاوار را در دل خود جای دهد، لحظه‌شماری می‌کردیم. تا اینکه نام این محصول بالاخره اعلام شد: مک استودیو؛ دسکتاپ میان‌رده‌ای که در دو نسخه با تراشه‌ی M1 Max و M1 Ultra روانه‌ی بازار خواهد شد و انتخابی ایدئال برای کاربران عادی و افرادی که به‌طور حرفه‌ای‌تر با تصویر و ویدئو سروکار دارند، محسوب می‌شود.

دوباره در مک استودیو می‌بینیم که اپل از هرگونه نوآوری در طراحی سرباز زده و این محصول هیجان‌انگیز را با ظاهری شبیه مک مینی اما با ارتفاع افزایش‌یافته عرضه کرده است. البته افزایش تعداد پورت‌های مک استودیو درمقایسه با مک مینی از دیگر تفاوت‌های مهم محصول جدید اپل است که به همراه درگاه کارت حافظه‌ی SD، به مذاق تولید‌کنندگان محتوا و طراحان خوش خواهد آمد.

به‌گفته‌ی اپل، مک استودیو با تراشه‌ی M1 Ultra تا ۳٫۸ برابر CPU سریع‌تر از آی‌مک ۲۷ اینچی با پردازنده‌ی ۱۰ هسته‌ای Core i9-10910 و تا ۹۰ درصد CPU‌ سریع‌تر از مک پرو با پردازنده‌ی ۱۶ هسته‌ای Xeon W-3245 اینتل ظاهر می‌شود؛ آمار چشمگیری که اپل بارها و بارها ثابت کرده چیزی فراتر از ادعا است.

مانیتور میان‌رده Studio Display نیز از دیگر غافل‌گیری‌های رویداد پیک پرفورمنس اپل بود؛ چراکه کوپرتینونشین‌ها از قرار دادن تراشه در دل مانیتور نیز خودداری نکردند تا بار دیگر جایگاه مرتفع خود را در دنیای تراشه‌ها به رخ بکشند. این مانیتور که عضو ارزان‌تر خانواده‌ی پرو دیسپلی XDR است و به‌عنوان همراه مناسب مک استودیو معرفی شد، از زبان طراحی تقریباً مشابه آی‌مک ۲۴ اینچی بهره می‌گیرد؛ اما حالا به تراشه‌ی A13 که در خانواده‌ی آیفون ۱۱ به کار رفته بود، مجهز شده است تا نوآوری اپل را در بخش سخت‌افزاری به نمایش بگذارد.

حضور تراشه‌ی قدرتمند A13 در این مانیتور باعث شده تا قابلیت‌هایی نظیر پشتیبانی از صدای فضایی، فراخوانی دستیار دیجیتال اپل با دستور صوتی «Hey Siri» و «سنتر استیج» وب‌کم ممکن شود. برچسب قیمتی به‌مراتب ارزان‌تر استودیو دیسپلی درمقایسه با پرو دیسپلی XDR نیز بی‌شک توجه بسیاری از کاربران اکوسیستم مک را به خود جلب خواهد کرد.

ستاره‌ی اصلی رویداد پیک پرفورمنس بی‌شک کارنامه‌ی درخشان اپل در دنیای تراشه‌ها بود؛ آن هم در شرایط این‌ روزها که کمبود تراشه دست بسیاری از تولیدکنندگان را بسته، اپل با جسارتی مثال‌زدنی چنان تراشه‌هایش را به رخ می‌کشد که گویی پنجه‌های این کمیابی هرگز به گرد پایش نخواهد رسید.

اپل حالا در آیپد ایر از تراشه‌ی M1 استفاده می‌کند و آن را هم‌رده‌ی خانواده‌ی مک قرار می‌دهد؛ به مانیتور جدیدش نیز تراشه‌ی A15 اضافه می‌کند که در نوع خود بی‌نظیر است و در قلب مک استودیو، تراشه‌ی هیولاوار M1 Ultra را کار می‌گذارد که توانسته در نتایج بنچ‌مارک اولیه، قدرتمندترین پردازنده اینتلی در مک پرو را پشت سر بگذارد. این‌ها تازه شروع مسیر است؛ چراکه نگاه‌ها از الان مجذوب و منتظر معرفی مک‌بوک پرو در رویداد WWDC است که مطمئناً از تراشه‌ای بسیار قدرتمندتر از M1 Ultra بهره خواهد برد.

نظر شما درباره‌ی عملکرد اپل در رویداد پیک پرفورمنس چیست؟ کدام محصول نظر شما را بیشتر به خود جلب کرد و جای کدام محصول خالی بود؟ به نظر ما، نوآوری اپل را باید در بخش تراشه و عملکرد جست‌وجو کرد؛ نظر شما چیست؟

کدام‌یک از محصولات معرفی‌شده در رویداد پیک پرفورمنس اپل نظر شما را بیشتر جلب کرد؟