فروپاشی شوروی و تاثیر آن در کاهش شدید انتشار کربن

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ به افت شدید میزان انتشارات گازهای گلخانه‌ای منجر شد؛ زیرا بحران اقتصادی حاصل موجب شد بسیاری از مردم از خوردن گوشت دست بکشند. گوشت حاصل از پرورش دام‌ یک منبع غذایی اصلی در حکومت کمونیستی در این منطقه بود. در سال ۱۹۹۰، هرکدام از شهروندان شوروی به‌طور متوسط سالیانه ۳۲ کیلوگرم گوشت گاو مصرف می‌کردند که از سرانه‌ی مصرف کشورهای اروپای شرقی ۲۷ درصد بیشتر و از میانگین مصرف جهانی در آن زمان نیز چهار برابر بیشتر بود. اما زمانی‌که طی بحران اقتصادی پساکمونیستی، قیمت این مواد افزایش و ارزش پول کشور کاهش پیدا کرد، تقاضا برای گوشت و تولید دام‌ در این منطقه به‌شدت کاهش یافت. در این دوران حدود یک سوم از زمین‌های زراعی دوران کمونیستی رها شد.

پژوهشگران براساس تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های مرتبط با مصرف فرآورده‌های دامی و تجارت بین‌المللی به این نتیجه رسیدند که این تغییر در سیستم غذا و کشاورزی در کشورهای شوروی سابق منجر به کاهش خالص ۷/۶ میلیارد تنی گازهای گلخانه‌ای از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۱ شد. این مقدار معادل یک چهارم از انتشارات کربن‌دی‌اکسید حاصل از جنگل‌زدایی آمازون طی همان دوره است. روسیه در حال حاضر حدود ۲/۵ میلیارد تن گاز گلخانه‌ای در سال تولید می‌کند.

در این رقم، انتشارات گازی حاصل از تولید داخلی دام‌ها و دام‌های وارداتی و نیز کربن به‌دام‌افتاده در خاک‌ها و گیاهان زمین‌های کشاورزی متروکه درنظر گرفته شده است. گلن پیترز، متخصص بودجه کربن در مرکز پژوهش‌های بین‌المللی اقلیمی در اسلو که در این تجزیه‌و‌تحلیل مشارکتی نداشته است، می‌گوید:

یک کاهش عظیم در تولید صنعتی و انتشارات گازی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت، بنابراین تعجبی ندارد که همین امر در ارتباط با مصرف غذا و تولید نیز اتفاق افتاده باشد. این مطالعه ظرفیت جذب کربن را در اتحاد جماهیر شوروی سابق نشان می‌دهد؛ ولی در عین حال بر خطر حاصل از احتمال بازگشت فعالیت‌های کشاورزی در این منطقه تأکید می‌کند.

درحال حاضر پرورش دام‌، مسئول ۱۴/۵ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت انسان در سرتاسر جهان است. انتشارات گازی حاصل از پرورش گاو بیش از سایر موارد است؛ زیرا برای ایجاد چراگاه اغلب جنگل‌ها و علفزارها تخریب می‌شوند. به‌گفته‌ی فلورین شیرهورن، پژوهشگر مؤسسه‌ی توسعه‌ی کشاورزی در اقتصاد انتقالی لایبنیتس آلمان:

مصرف گوشت و مخصوصا گوشت گاو و تغییرات استفاده از زمین در روسیه و آسیای مرکزی عاملی است که در محاسبه‌ی انتشارات گازهای گلخانه‌ای حاصل از زمین در سرتاسر جهان در‌نظر گرفته نشده است.

روندهای موجود در تجارت بین‌الملل نشان می‌دهد که انتشارات مرتبط با مصرف گوشت دوباره در حال افزایش است. روسیه طی دهه‌ی گذشته به مقصدی اصلی برای صادرات گوشت گاو، خصوصا از آمریکای جنوبی تبدیل شده است.