کشف مخزن بزرگی از آب شیرین در اقیانوس اطلس
زمینشناسان زیر آبهای شور اقیانوس اطلس شمالی، آبخوانی عظیم از آب شیرین کشف کردهاند. درحالیکه اندازهی عظیم این مخزن پنهانی شگفتانگیز است، وجود آن چندان غیرمنتظره نیست. نشانههای وجود این آب در دههی ۱۹۷۰ دیده شد؛ اما کسی گمان نمیکرد این مخزن عظیم بهدامافتاده در سنگهای متخلخل، تقریبا در کل سواحل شمالشرقی آمریکا گسترده باشد. کلویی گوستافسون، از دانشگاه کلمبیا میگوید:
میدانستیم در اینجا مخازن جداگانهای از آب شیرین وجود دارد؛ ولی از اندازه و هندسهی آن چیزی نمیدانستیم.
در سال ۲۰۱۵، برخی از پژوهشگران با هدایت گوستافسون مطالعهای آزمایشی درکنار سواحل نیوجرسی و جزیرهی مارتاز وینهیارد ماساچوست انجام دادند. این پژوهشگران با استفاده از گیرندههای الکترومغناطیس مستقر در کشتی پژوهشی مارکوس لنگست، ذخایر آبهای زیرزمینی پنهانشده در رسوبات زیر فلاتقارهها را بررسی کردند.
از دههی ۱۹۷۰ و در عملیات اکتشافی شرکتهای نفتی، هنگام حفاری برای یافتن سوختهای فسیلی گاهی آب شیرین پیدا میشد. برایناساس، دانشمندان فکر میکردند در آنجا باید چیزی موجود باشد؛ اما اطلاعات آنها دربارهی منبع و اندازهی آن کافی نبود. بهمنظور دستیابی به اطلاعات بیشتر درزمینهی این مخازن، پژوهشگران مستقر در کشتی مارکوس ۱۰ روز هدایت الکتریکی آبهای زیر کشتی را در سواحل شمالشرقی آمریکا مطالعه کردند. آب شور درمقایسهبا آب شیرین، امواج الکترومغناطیس را بهتر هدایت میکند. بنابراین، گیرندههای EM مستقر در نزدیک ساحل به پژوهشگران این امکان را داد که محدودهی این آبخوان اسرارآمیز را مشخص کنند.
آبخوان عظیم دیدهشده در مناطق هاشورزدهی زرد دیده میشود و مثلثها نشاندهندهی محل بررسیها هستند.
نتایج این مطالعه که نخستین تلاش جامع بهمنظور موقعیتیابی این مخزن عظیم بهشمار میرود، نشاندهندهی وجود سیستم آبخوان زیردریایی پیوسته است که حداقل در طول ۳۵۰ کیلومتر از سواحل اقیانوس اطلس در آمریکا گسترده شده و حاوی حدود ۲,۸۰۰ کیلومتر مکعب آب زیرزمینی با شوری کم است. بهدلیل ماهیت تکنیک مکانیابی EM، نتایج تاحدودی تفسیری بوده؛ اما پژوهشگران استنباط میکنند که این مخزن آب شیرین احتمالا گسترهی بسیار بیشتری داشته باشد. نویسندگان توضیح میدهند:
اگر وسعت سواحل شمالشرق و جنوبغرب را درنظر بگیریم، شاید حتی چندینبرابر این مقدار آب در آب زیرزمینی در بخش شمالشرقی فلاتقاره آمریکا وجود داشته باشد که نشاندهندهی منبع آب شیرینی است که رقیب بزرگترین آبخوانهای روی خشکی خواهد بود.
پژوهشگران در توضیح چرایی ایجاد چنین آبخوان بزرگی میگویند تشکیل آبخوان احتمالا زمانی اتفاق افتاده که مقادیر عظیم آب شیرین حاصل از ذوب یخ در آخرین عصر یخبندان در رسوبات سنگی گیر کرده است. بهمنظور استفاده از این آب برای اهداف آشامیدنی، اول باید آن را نمکزدایی کرد؛ زیرا بخشهایی از آن، بهویژه مناطق نزدیک به آب دریا، شور خواهد بود.
اگرچه در زمان حاضر کسی پیشنهاد نمیکند این کار را باید انجام دهیم، وجود این آبخوان عظیم نشان میدهد احتمالا این گونه سیستمهای آب زیرزمینی در بخشهای دیگر و خشکتر جهان مانند کالیفرنیا و استرالیا و خاورمیانه وجود داشته باشد. گوستافسون میگوید:
این میتواند منبع مهمی از آب در بخشهای دیگر جهان باشد.
یافتههای این پژوهش در مجلهی Scientific Reports منتشر شده است.
نظرات