۱۳ روش برای افزایش سرعت کامپیوتر شخصی

اگر به‌دنبال سرعت بیشتر در ویندوز ۱۰ هستید، تنها با چند دقیقه صرف وقت می‌توانید سرعت کامپیوتر خود را افزایش و درنتیجه آسیب‌پذیری آن نسبت به مشکلات سیستمی و عملکردی را کاهش دهید.

استفاده از طرح Power Saver (صرفه‌جویی در برق) می‌تواند سرعت کامپیوتر شخصی را کاهش دهد. این طرح برای صرفه‌جویی در انرژی، عملکرد سیستم را کند می‌کند؛ حتی کامپیوترهای رومیزی هم طرح Power saver دارند. با تغییر طرح power از Power saver به High Performance یا Balanced می‌توانید عملکرد سیستم خود را بهبود دهید.

• برای انجام این کار کافی است برنامه‌ی Control Panel را اجرا کنید.
• سپس گزینه‌ی Hardware and Sound > Power Options را انتخاب کنید. در این بخش معمولا دو گزینه وجود دارد: «Balanced (recommended)» و «Power saver». (بسته به ساخت و مدل سیستم، می‌توانید طرح‌ برندهای تولیدکننده را هم ببینید).
• برای دیدن تنظیمات «High performance» روی فلش «Show additional plans» کلیک کنید.

• برای تغییر تنظیمات power، روی گزینه‌ی موردنظر کلیک کنید و سپس از Control Panel خارج شوید. گزینه‌ی «High performance» حداکثر عملکرد را ارائه می‌دهد اما از طرفی بیشترین میزان برق را مصرف می‌کند؛ گزینه‌ی «Balanced» گزینه‌ای متعادلی بین صرفه‌جویی در برق و عملکرد بهتر است؛ با گزینه‌ی «Power Saver»، سیستم هر کاری می‌کند تا عمر باتری تا حد ممکن حفظ شود.

کاربران کامپیوترهای رومیزی نیازی به انتخاب «Power saver» ندارند، حتی کاربران لپ‌تاپ هم در شرایط بدون شارژر می‌توانند از گزینه‌ی «Balanced» و درصورتی‌که به شارژر وصل هستند از گزینه‌ی «High Performance» استفاده کنند.

یکی از دلایل کندی سیستم، راه‌اندازی تعداد زیادی از برنامه‌ها در پس‌زمینه است؛ برنامه‌هایی که شاید به‌ندرت از آن‌ها استفاده کنید. با متوقف کردن این برنامه‌ها، عملکرد کامپیوتر روان‌تر می‌شود.

• کار را با اجرای Task Manager آغاز کنید؛ کلید Ctrl+Shift+Esc را فشار دهید و درصفحه باز شده Task Manager را انتخاب کنید.

• درصورتی‌که Task Manager به‌صورت برنامه‌ای فشرده بدون هیچ تبی اجرا شد در قسمت پایین صفحه‌ی نمایش روی «More details» کلیک کنید. در این مرحله Task Manager با تمام تب‌های مربوطه ظاهر می‌شود.

• روی تب Startup کلیک کنید. فهرستی از برنامه‌ها و سرویس‌ها را می‌بینید که هنگام راه‌اندازی ویندوز ظاهر می‌شوند. صرف‌نظر از اینکه هر برنامه در استارتاپ ظاهر شود این فهرست شامل نام هر برنامه و توزیع‌کننده‌ی آن است و بخش Startup impact نقش و تأثیر برنامه بر کندی ویندوز ۱۰ هنگام راه‌اندازی را نمایش می‌دهد.

• برای توقف برنامه یا سرویس هنگام راه‌اندازی ویندوز، روی آن کلیک و گزینه‌ی Disable را انتخاب کنید. با این کار برنامه به‌صورت کامل متوقف نمی‌شود بلکه صرفاً از اجرای آن هنگام بالا آمدن ویندوز جلوگیری می‌کنید.

همیشه می‌توان برنامه را پس از راه‌اندازی ویندوز اجرا کرد. اگر بعداً تصمیم‌ بگیرید که برنامه هنگام راه‌اندازی ویندوز اجرا شود می‌توانید مجدداً به بخش Task Manager بروید، روی برنامه راست‌کلیک و گزینه‌ی Enable را انتخاب کنید.

شاید بسیاری از برنامه‌ها و سرویس‌هایی مثل OneDrive یا Evernote Clipper که هنگام راه‌اندازی ویندوز ظاهر می‌شوند، برای شما آشنا باشند؛ اما بسیاری از آن‌ها را تشخیص ندهید. (برای مثال هرکسی نمی‌داند bzbui.exe چیست).

می‌توانید با کلیک روی آیتم موردنظر، گزینه‌ی Open file location را انتخاب کنید. به این صورت File Explorer باز می‌شود و محل قرار گرفتن فایل را نمایش می‌دهد که می‌تواند سرنخ دیگری در مورد برنامه باشد.

اگر واقعا نسبت به برنامه‌های فهرست‌شده نگران هستید، می‌توانید با نرم‌افزاری به‌نام Should I Block it نام فایل را جست‌وجو کنید. در این سایت اطلاعات بسیار یکپارچه‌ای را درباره‌ی برنامه‌ها یا خدمات دریافت می‌کنید.

معمولاً هنگام کار با ویندوز، نکاتی درباره‌ی روش انجام کارها در سیستم‌عامل نمایش داده می‌شود. تجربه ثابت کرده است این نکته‌ها به‌ندرت مفید واقع می‌شوند. همچنین احتمال دارد ازنظر حریم خصوصی دوست نداشته باشید ویندوز مرتب روی کارهای شما نظارت کند.

علاوه بر این، نظارت ویندوز بر کارها و توصیه‌های آن می‌تواند سرعت سیستم را کاهش دهد؛ بنابراین برای افزایش سرعت باید نمایش نکات را متوقف کنید.

• برای این کار روی دکمه‌ی Start کلیک کنید، آیکون Settings را انتخاب کنید.

• سپس به System > Notification & actions بروید.

• به بخش Notifications بروید و تیک گزینه‌ی Get tips tricks and suggestions as you use Windows را انتخاب کنید.

غیرفعال‌سازی پیشنهاد‌های ویندوز باعث عملکرد روان‌تر سیستم می‌شود و حریم خصوصی را افزایش می‌دهد.

ذخیره‌ساز ابری مایکروسافت، OneDrive که در ویندوز تعبیه شده است وظیفه‌ی هماهنگی و به‌روزرسانی فایل‌های کامپیوتر را برعهده دارد. همچنین می‌توان از آن به‌عنوان ابزار پشتیبان‌گیری استفاده کرد، بنابراین در صورت خرابی سیستم یا هارد دیسک می‌توانید فایل‌های خود را به‌صورت دست‌نخورده بازیابی کنید.

OneDrive این کار را با سینک یا هماهنگی پیوسته‌ی فایل‌های بین کامپیوتر و حافظه‌ی ابری انجام می‌دهد. این فرایند می‌تواند سرعت کامپیوتر شخصی را پایین بیاورد. به همین دلیل یکی از راه‌های افزایش سرعت کامپیوتر توقف سینک شدن OneDrive است.

• برای این کار روی آیکون OneDrive (آیکون مانند ابر است) در بخش نوتیفیکشن سمت راست نوار وظیفه کلیک کنید، سپس روی دکمه‌ی More در قسمت پایین صفحه‌ی نمایش کلیک کنید.

• از صفحه‌ نمایش ظاهرشده، روی Pause synching کلیک کنید و سپس با گزینه‌های ۲ ساعت، ۸ ساعت و ۲۴ ساعت می‌توانید فرایند هماهنگ‌سازی را به‌صورت موقتی غیرفعال کنید.

• پس از اعمال تنظیمات می‌توانید سرعت را بررسی کنید.

اگر OneDrive عامل کاهش سرعت کامپیوتر است اما ترجیح می‌دهید باز هم از آن استفاده کنید می‌توانید اشکال‌زدایی را انجام دهید. برای اطلاع از روش انجام کار به صفحه‌ی Fix OneDrive sync problems مراجعه کنید.

ویندوز معمولاً در پس‌زمینه، به ایندکس‌گذاری هارددیسک می‌پردازد و امکان جستجوی سریع‌تر در کامپیوتر را می‌دهد؛ اما دلیل کندی در بسیاری از کامپیوترها ایندکس‌گذاری است و با غیرفعال‌سازی این قابلیت می‌توان سرعت را افزایش داد.

برای رسیدن به حداکثر بازدهی در ویندوز ۱۰، باید به‌طور کامل ایندکس‌گذاری را غیرفعال کنید.

• برای انجام این کار services.msc را در فیلد جستجو تایپ کنید و سپس کلید Enter را فشار دهید.

• اپلیکیشن Services ظاهر می‌شود در فهرست سرویس‌ها به بخش Indexing Service یا Windows Search بروید. روی آن دوبار کلیک کنید و در صفحه‌ای که ظاهر می‌شود روی Stop کلیک کنید.

• سپس دستگاه خود را ریبوت کنید.

با این کار جستجوها اندکی کند می‌شوند که قابل‌چشم‌پوشی است اما سرعت کلی سیستم افزایش پیدا می‌کند.

در صورت تمایل، می‌توانید ایندکسینگ را برای فایل‌ها در موقعیت‌های مشخص غیرفعال کنید.

• برای این کار کلمه‌ی index را در فیلد جستجوی ویندوز ۱۰ وارد و روی نتیجه‌ی Indexing Options کلیک کنید.

• صفحه‌ی Indexing Optoins از کنترل پنل ظاهر می‌شود. روی دکمه‌ی Modify کلیک کنید.

• در این مرحله فهرستی از موقعیت‌های ایندکس‌شده مثل Microsoft Outlook، فایل‌های شخصی و سایر موارد را می‌بینید.

فیلد موجود در کنار هر موقعیت را غیرفعال کنید به این صورت ایندکس دیگر نمایش داده نخواهد شد.

هارددیسک پر از فایل‌های غیرضروری است که می‌توانند سرعت سیستم را کاهش دهند. با پاکسازی این فایل‌ها می‌توانید سرعت سیستم را افزایش دهید. ویندوز ۱۰ از ابزار تعبیه‌شده‌ی سودمندی به‌نام Storage Sense برخوردار است.

• به Settings > System > Storage بروید و در بالای صفحه‌ی نمایش، دکمه را از Off به سمت On ببرید.

پس از انجام این کار، ویندوز ۱۰ بر سیستم شما نظارت می‌کند و فایل‌های غیرضروری ازجمله فایل‌های موقتی (temp)، فایل‌های موجود در پوشه‌ی Downloads که در طول یک ماه اخیر تغییر داده نشده‌اند و فایل‌های Recycle Bin را حذف می‌کند.

اگر مدت زمان زیادی است که از سیستم خود استفاده می‌کنید، به احتمال خیلی قوی نرم‌افزارهای قدیمی در آن نصب هستند که فراموششان کرده‌اید.

یکی از آسان‌ترین راه‌ها برای افزایش سرعت سیستم این است که برنامه‌های مذکور را بیابید و یکی پس از دیگری حذف کنید. شاید فرایند انجام این کار طولانی باشد اما می‌تواند فضای خالی رایانه را افزایش دهد و درنتیجه سرعت بیشتری داشته باشید.

• برای انجام این کار ابتدا به Add or Remove در کنترل پنل بروید.

• حال می‌توانید تمام برنامه‌های موجود در دستگاه را مشاهده کنید.

• روی آیکون سه‌نقطه کنار هرکدام که خواستید کلیک کنید و سپس روی Uninstall ضربه بزنید.

به همین راحتی برنامه مذکور حذف می‌شود.

ویندوز ۱۰ به بعد از جلوه‌های جالبی مثل سایه‌ها، انیمیشن‌ها و جلوه‌های بصری برخوردار هستند. این قابلیت‌ها در سیستم‌های جدید و سریع، تأثیر چندانی بر عملکرد سیستم نمی‌گذارند؛ اما در سیستم‌های قدیمی‌تر و کُندتر می‌توانند ضرر زیادی به عملکرد سیستم بزنند.

• غیرفعال‌سازی این گزینه‌ها کار ساده‌ای است. در فیلد جستجوی ویندوز، sysdm.cpl را تایپ کنید و کلید Enter را فشار دهید.

• به این صورت پنجره‌ی System Properties باز می‌شود. روی تب Advanced و Settings در بخش Performance کلیک کنید.

• پنجره‌ی Performance Options نمایش داده می‌شود. در این پنجره فهرست متغیری از انیمیشن‌ها و جلوه‌های ویژه را مشاهده می‌کنید.

اگر زمان کافی دارید و به‌دنبال جست‌وجو و دستکاری این گزینه‌ها هستید می‌توانید هر گزینه را فعال یا غیرفعال کنید. گزینه‌های زیر، جلوه‌های ویژه‌ای هستند که تأثیر زیادی را برعملکرد سیستم می‌گذارند:

البته با انتخاب Adjust for best performance در بالای صفحه‌ی نمایش و کلیک روی OK صفحه‌ی نمایش به‌صورت خودکار تنظیم می‌شود و ویندوز ۱۰ جلوه‌هایی را که باعث کندی سیستم می‌شوند، حذف می‌کند.

ویندوز برای اطمینان از عملکرد سیستم عملیاتی مانند اسکن امنیتی و معاینه‌ی سیستم را اجرا می‌کند و به‌صورت خودکار مشکلات را برطرف می‌کند. به این صورت سیستم به حداکثر عملکرد و بازدهی می‌رسد. در صورت اتصال دستگاه به برق، نگه‌داری خودکار به‌صورت پیش‌فرض هر روز ساعت ۲ بامداد اجرا می‌شود. گاهی ممکن است این قابلیت به‌صورت اتفاقی یا به دلیل قطعی برق غیرفعال شود؛ اما با یک مجموعه تنظیمات می‌توان به‌صورت دستی آن را فعال کرد.

• اپلیکیشن Control Panel را اجرا کنید و گزینه‌ی System and Security > Security and Maintenance را انتخاب کنید.

• در بخش Maintenance زیر Automatic Maintenance روی Start maintenance کلیک کنید.

• برای اطمینان از اجرای روزانه روی Change maintenance settings کلیک کنید، از صفحه‌ی نمایش ظاهرشده مدت‌زمان موردنظر را انتخاب کنید، سپس فیلد کنار Allow scheduled maintenance to wake up my computer at the scheduled time را فعال و روی OK کلیک کنید.

ویندوز از ابزار برجسته‌ای به‌نام Performance Monitor برخوردار است که گزارش دقیق عملکرد را درباره‌ی سیستم ارائه می‌دهد، جزئیات هر نوع سیستم یا مشکلات عملکردی را نمایش می‌دهد و راه‌حل‌هایی را پیشنهاد می‌دهد.

• برای دستیابی به گزارش، perfmon /report را در فیلد جست‌وجو تایپ کنید و کلید Enter را فشار دهید. (مطمئن شوید فاصله‌ای بین perfmon و علامت اسلش وجود دارد.)

• Resource and Performance Monitor اجرا می‌شود و به جمع‌آوری اطلاعات مربوط به سیستم می‌پردازد. مدت‌زمان نمایش داده‌شده ۶۰ ثانیه است اما معمولاً تا چند دقیقه طول می‌کشد.

• پس از پایان Monitor، گزارش تعاملی اجرا می‌شود.

در این گزارش می‌توانید به اطلاعات دقیقی برسید. البته این فرایند زمان‌بر است پس بهتر است در ابتدا بخش Section را بررسی کنید که خطاهای بزرگ‌تر مثل مشکلات ویندوز و درایورها را نمایش می‌دهد. در این بخش توضیحاتی هم درباره‌ی حل هر مشکل نمایش داده شده است (برای مثال روش فعال‌سازی دستگاهی که غیرفعال شده است).

همچنین می‌توانید به بخش Resource Overview بروید، در این بخش، تحلیلی از سلامت CPU، شبکه، دیسک و حافظه را مشاهده می‌کنید. هر نتیجه دارای کد رنگی است: سبز به‌معنی بدون مشکل، زرد به‌معنی مشکلات بالقوه و قرمز به‌معنی وجود مشکل است.

گاهی اوقات بزرگ‌ترین عامل کاهش سرعت سیستم، خود ویندوز نیست بلکه bloatware یا باج‌افزارها (نرم‌افزارهای ناخواسته که توسط تولیدکننده‌های روی کامپیوترها یا دستگاه‌های موبایل نصب می‌شوند) هستند که منابع سیستم و CPU را مصرف می‌کنند.

Bloatware-ها معمولا پنهانی هستند و توسط تولیدکننده روی کامپیوتر نصب می‌شوند. با خلاص شدن از این برنامه‌ها می‌توانید سرعت ویندوز را به شکل چشمگیری افزایش دهید.

• در ابتدا، اسکن سیستمی را برای یافتن باج‌افزارها پیدا کنید. می‌توانید از آنتی‌ویروس‌هایی مثل Norton Security یا McAfee LiveSafe و اپلیکیشن ضدباج‌افزار تعبیه‌شده‌ی ویندوز ۱۰ به‌نام Windows Defender استفاده کنید که از فیلد جست‌وجو قابل‌دسترس است.

• پس از یافتن برنامه روی Scan Now کلیک کنید. Windows Defender به جستجوی باج‌افزارها می‌پردازد و آن‌ها را حذف می‌کند.

به‌عنوان ابزار جایگزین می‌توانید از Malwarebytes Anti Malware استفاده کنید. نسخه‌ی رایگان این برنامه به اسکن باج‌افزارها پرداخته و هر آنچه را که پیدا می‌کند حذف می‌کند؛ نسخه‌ی پولی این برنامه به‌صورت دائمی از سیستم در برابر آلودگی‌ها محافظت می‌کند.

ضدباج‌افزار Malwarebytes برنامه‌ی سودمندی است که به اسکن و رفع مشکلات ویندوز می‌پردازد

حالا می‌توانید از شر bloatware-ها خلاص شوید. برنامه‌های رایگان زیادی برای حذف این برنامه‌ها وجود دارند؛ در بهترین حالت می‌توانید چند برنامه را به‌صورت هم‌زمان نصب کنید زیرا هیچ برنامه‌ی واحدی برای یافتن تمام برنامه‌های زائد وجود ندارد. بهترین انتخاب برای حذف باج‌افزارها، PC Decrapifier، Should I Remove It? و SlimComputer هستند.

هرچقدر بیشتر از هارد دیسک استفاده کنید، امکان افزایش بی‌نظمی و کاهش سرعت سیستم هم افزایش می‌یابد. وقتی دیسک از حالت یکپارچگی خارج شود، فایل‌های ناخواسته را در سیستم ذخیره می‌کند و ویندوز زمانی را صرف راه‌اندازی این فایل‌ها می‌کند.

• ویندوز، از یکپارچه‌سازی تعبیه‌شده برخوردار است. می‌توانید تنظیمات را برای یکپارچه‌سازی خودکار هم انجام دهید. برای این کار کلمه‌ی defrag را در فیلد جست‌وجو تایپ کنید و کلید Enter را از صفحه‌ی نمایش فشار دهید، درایو مورد نظر را انتخاب کنید.

• روی دکمه‌ی Optimize برای یکپارچه‌سازی آن کلیک کنید. دیسک‌های متعدد را با نگه‌داشتن کلید Ctrl انتخاب کنید و روی هر کدام کلیک کنید.

• اگر به‌دنبال یکپارچه‌سازی دیسک یا دیسک‌ها به‌صورت خودکار هستید، روی دکمه‌ی Change Settings کلیک و سپس گزینه‌ی Run on a schedule را فعال کنید.

• حالا میزان تکرار یکپارچه‌سازی دیسک (ها) را با کلیک روی نوار منوی کنار Frequency تعیین کنید و یکی از گزینه‌های Daily (روزانه)، Weekly (هفتگی) یا Montly (ماهانه) را انتخاب کنید (گزینه‌ی هفتگی توصیه می‌شود). از این صفحه می‌توانید درایوهای مختلف را انتخاب کنید.

یکی از ترفندهای نه چندان محرمانه‌ برای اشکال‌زدایی و افزایش سرعت ویندوز، شات داون و سپس ری‌استارت است. با این کار هرگونه مصرف مازاد RAM پاک می‌شود. همچنین فرآیندهایی که دیگر موردنیاز نیستند و باعث کند شدن سیستم می‌شوند، به پایان می‌رسند.

درصورتی‌که سیستم به‌مرور زمان و بدون دلیل مشخصی کند شود با انجام این کار می‌توانید سرعت را به شکل چشمگیری افزایش دهید.

در این مقاله روش‌های کاربردی‌ای به شما آموزش داده شد که می‌توانید از آن‌ها برای افزایش سرعت رایانه شخصی خود استفاده کنید. اگر به این دست از مطالب علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌کنیم بهترین و کاربردی‌ ترین قابلیت‌های ویندوز ۱۱ در سال ۲۰۲۳ و تغییر فونت ویندوز ۱۰ ؛ معرفی آسان ترین روش را نیز مطالعه کنید.