ایلان ماسک و هوش مصنوعی؛ میلیاردر معروف به دنبال چیست؟

زمانی که ایلان ماسک استارتاپ هوش مصنوعی xAI را راه‌اندازی کرد، گفت که پژوهشگران این استارتاپ می‌خواهند روی مشکلات اگزیستانسیال مانند درک ماهیت هستی کار کنند؛ اما در واقعیت ماسک دارد از xAI برای دنبال کردن هدفی دنیوی‌تر استفاده می‌‌کند: ادغام با شرکت رسانه‌ اجتماعی‌اش یعنی ایکس (توییتر سابق).

مهم‌ترین چیزی که تاکنون از xAI دیده‌ایم، چت‌بات گراک است که با پلتفرم X ادغام شده است و به تنهایی قابل استفاده نیست. xAI موجودیت عجیب‌وغریبی است که غیر‌ از درهم‌تنیدگی با X، به‌نظر نمی‌رسد واقعاً هدف مشخصی داشته باشد. سال گذشته، دکمه‌ی «See similar posts» برای مشاهده‌ی پست‌های مشابه به پلتفرم ایکس اضافه شد که به گفته‌ی ماسک، به‌کمک قابلیت‌های xAI طراحی شده بود. ایکس همچنین درحال کار روی گزینه‌ی «See dissimilar posts» برای دیدن پست‌های متفاوت است و به‌نظر می‌رسد مهندسان به کار بر روی ویژگی‌های جدید ایکس با استفاده از فناوری xAI ادامه خواهند داد.

با دانستن این موضوع حتی اگر وسوسه شوید صرفاً برای استفاده از گراک سراغ پلتفرم ایکس بروید، همچنان برای دسترسی به این چت‌بات باید با تن دادن به حق اشتراک ایکس به خرید اکانت هوش مصنوعی Grok بپردازید؛ زیرا گراک ویژگی پیشرفته‌ای است که فقط دردسترس کابران پریمیوم ایکس قرار دارد.

مرجان شیخی

نبرد بینگ چت، بارد و چت‌جی‌پی‌تی؛ برنده کدام است؟

مطالعه '28

درنهایت گراک فعلاً مزیت خاصی به‌جز دسترسی لحظه‌ای به محتوای ایکس ندارد و برخلاف چت‌بات‌های مطرح دیگری مثل ChatGPT، نسخه‌ی رایگانی به کاربر ارائه نمی‌دهد. بررسی این چت‌بات‌ توسط متخصصان حوزه‌ی تکنولوژی و سایر کاربران، سؤال مهمی را به‌وجود آورد که چرا باید چت‌بات پولی ماسک را به نسخه‌های رایگان معروف ترجیح دهیم؟ به‌راستی هدف ماسک از ایجاد گراک چیست و شرکت xAI او دقیقاً برای چه هدفی ساخته شده است؟

نزدیک ۹ ماه از عرضه‌ی عمومی xAI (۱۲ جولای ۲۰۲۳) می‌گذرد و طی این مدت پلتفرم ایکس و شرکت xAI به‌طور فزاینده‌ای درهم‌تنیده شده‌اند. پیوند این دو به‌گونه‌ای نشان می‌دهد که ماسک چگونه روی هوش مصنوعی شرط‌‌‌بندی می‌کند تا به هدف اصلی‌اش که چرخیدن کسب‌وکار X و تبدیل آن به سوپر‌اپلیکیشن است، دست یابد. به عقیده‌ی لیندا یاکارینو، مدیر اجرایی ایکس، گراک عنصر کلیدی برای تبدیل این شبکه‌ی اجتماعی به پلتفرمی است که او آن را «اپلیکیشنِ همه‌چیز» می‌نامد.

داستان «ایکس»، سوپراپلیکیشن مرموز ایلان ماسک

ماسک برای دو شرکت X و xAI از پشتیبان‌های مالی، فناوری و داده‌های مشترک استفاده می‌کند تا درعین پیشرفت موازی دو شرکت، به واسطه‌ی شرکت هوش مصنوعی خود، ایکس را به اپلیکیشنی که در ذهن دارد، نزدیک‌تر کند. اپلیکیشنی که پیام‌رسانی، بانکداری دیجیتال، سرگرمی‌های ویدیویی و موارد دیگر را ارائه می‌‌دهد؛ همان چیزی که او آن را میدان مرکزی جهانی برای ارتباطات بدون فیلتر نامیده است.

پاییز گذشته ماسک با انتشار پستی در ایکس اعلام کرد که سرمایه‌گذاران شرکت ایکس، مالک ۲۵ درصد از سهام xAI خواهند بود. در حالی‌که xAI از اطلاعات بلادرنگ پلتفرم X استفاده می‌کند، یکپارچگی استراتژیک بین این دو نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ی سودمند متقابل است؛ جایی که سرمایه‌گذاران ایکس سهمی در موفقیت xAI به‌دست می‌آورند.

رونق هوش مصنوعی مولد، نقطه‌ی درخشانی در فناوری و جذب پول و استعداد در سیلیکون‌ولی است؛ ازاین‌رو درحالی‌که آینده‌ی مالی ایکس به‌‌دلیل چالش‌هایش در حفظ تعادل کاربر، درآمد تبلیغاتی و چشم‌انداز جاه‌طلبانه ماسک، روشن به‌نظر نمی‌آید، همکاری نزدیک با xAI می‌تواند باعث نجات این شرکت شود.

با داغ‌تر شدن ترند هوش مصنوعی و ظهور چت‌بات‌های متعدد، جو بازار به سمتی رفته است که سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی از حساب‌ بازکردن روی پلتفرم ناپایداری مانند ایکس بسیار محتمل‌تر است. ایکس سعی کرده است مخارج و سود خود را از طریق فروش اشتراک ۱۶ دلاری در ماه در ازای ارائه‌ی تیک آبی و نمایش تبلیغات کمتر به کاربران پریمیوم افزایش دهد. در‌حالی‌که فروش اشتراک از زمان تصاحب ماسک رشد کرده، این درآمد در مقایسه با میزان درآمدی که این پلتفرم در طول تاریخ از تبلیغات به دست آورده، نسبتاً ناچیز است. با افزودن گراک به‌عنوان یکی دیگر از ویژگی‌های پولی برای کاربران پریمیوم، ماسک قصد دارد کاربرانش را به خرید اشتراک ایکس ترغیب کند.

تمام این‌ها را که کنار بگذاریم، به رقابت غیرقابل انکار ایلان ماسک با شرکت OpenAI می‌رسیم. ماسک یکی از افرادی بود که در سال ۲۰۱۵ شرکت OpenAI را برای رقابت با گوگل بنیان‌گذاری کرد. OpenAI ابتدا قرار بود فناوری‌هایش را به‌صورت رایگان و متن‌باز دردسترس عموم قرار دهد. چندی پیش ماسک از OpenAI و مدیر اجرایی آن، سم آلتمن، شکایت کرد و مدعی شد که آن‌ها توافقنامه‌ی تأسیس شرکت هوش مصنوعی را با اولویت قرار دادن سود نسبت‌به منافع بشری زیر پا گذاشته‌اند و OpenAI به شرکتی سودمحور تبدیل شده است که روی افزایش درآمد مایکروسافت تمرکز دارد. OpenAI نیز با انتشار ایمیل‌های قدیمی که در آن به نظر می‌رسید ماسک با قدرتمندتر شدن شرکت از ایده‌ی بسته‌تر کردن فناوری‌اش حمایت می‌کند، به شکایت او پاسخ داد.

چندی پس‌از این شکایت، ایلان ماسک چت‌بات گراک را متن‌باز کرد و کد منبع آن را در اختیار عموم مردم قرار داد. پیش از xAI شرکت‌های دیگری مثل متا و میسترال اقدام مشابهی انجام داده‌اند؛ اما با توجه به پیشینه‌ی ایلان ماسک، می‌دانیم که او هدف خاصی را دنبال می‌کند. آیا شرکت نوپای هوش مصنوعی ماسک واقعاً به توسعه‌ی پروژه‌های متن‌باز اختصاص داده شده است؟ شاید ماسک فقط قصد دارد با این کار به OpenAI فشار وارد کند تا به متن‌باز شدن روی بیاورد یا شاید او در پی انتشار ایمیل‌هایش و به‌دنبال رقابتی شدیدتر با OpenAI، احساس کرده است که باید چت‌بات خود را متن‌باز کند تا نشان دهد به دیدگاه ادعایی‌اش متعهد است.

مرجان شیخی

OpenAI؛‌ شرکت مرموزی که می‌خواهد زودتر از همه به هوش مصنوعی انسان‌گونه برسد

مطالعه '21

درهرصورت، شکایت ماسک علیه خالق ChatGPT، سرمایه‌گذاران فناوری از‌جمله حامی OpenAI وینود خوسلا و مارک اندریسن، بنیان‌گذار شرکت سرمایه‌گذاری Andreessen Horowitz را بر آن داشت به مناظره درمورد متن‌باز شدن پروژه‌های مبتنی‌بر هوش مصنوعی بپردازند. این موضوع به‌تنهایی می‌تواند پیش‌زمینه‌ی اتفاقات بزرگی در زمینه‌ی تصمیم‌گیری شرکت‌ها درمورد استفاده و به‌اشتراک‌‌گذاری منابع هوش مصنوعی شود.

دسامبر گذشته، xAI اعلام کرد که در تلاش است یک میلیارد دلار از طریق تشکیل پرونده در کمیسیون بورس و اوراق بهادار جمع‌آوری کند. بنابر گزارش‌هایی از فایننشال تایمز، ماسک همچنین به دنبال جمع‌آوری بودجه‌ی ۶ میلیارد دلاری است. بنابر تمام دلایلی که در مقاله آوردیم، معلوم نیست چرا کسی ممکن است به تأمین مالی یک شرکت هوش مصنوعی عمومی دیگر تمایل نشان دهد. آیا فقط نام ایلان ماسک به‌عنوان بیان‌گذار و مدیرعامل برای جذب سرمایه کفایت می‌کند؟

هرچند شواهد خلاف این را ثابت می‌کنند، درنهایت ماسک در توییتی موضوع جذب سرمایه را رد کرد و گفت در این زمینه با کسی مذاکره نکرده است. مشخص نیست چرا ماسک جمع‌آوری کمک‌های مالی را انکار می‌کند. شاید او به‌دلیل نامحبوب بودن xAI سعی می‌کند خجالت خود را به حداقل برساند. اصلا چرا یکی از ثروتمندترین مردان جهان برای این کار به بودجه‌ی بیرونی نیاز دارد؟

اگرچه xAI پروژه‌ی هوش مصنوعی بسیار جوان‌تر و کوچک‌تری نسبت‌به OpenAI است، منابع قابل‌ توجه ماسک این پتانسیل را برای گراک به‌وجود می‌آورد که در آینده به مدل هوش مصنوعی بسیار قدرتمندی تبدیل شود. برای قضاوت و پیش‌بینی آینده‌ی شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک، هنوز زود است و باید دید با متن‌باز شدن این مدل و عرضه‌ی نسخه‌های پیشرفته‌تر در ماه‌های آینده، چه اتفاقاتی رقم خواهد خورد.