چرا باید از تبدیل مدار نزدیک زمین به غرب وحشی جدید جلوگیری کنیم؟

دوشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۸ - ۲۲:۳۰
مطالعه 6 دقیقه
تضمین امنیت فضای اطراف زمین مسئولیتی حیاتی است؛ به‌ویژه آنکه فعالیت در مدار نزدیک زمین (LEO)‌ به‌تدریج برای بازیگران تازه‌ای امکان‌پذیر می‌شود.
تبلیغات

از یک سو، شرکت‌های خصوصی برای دستیابی به دستاوردهای پژوهشی، فناورانه، تجاری و آموزشی مشغول فرستادن محموله‌های مختلفی به فضا هستند و از سوی دیگر، گردشگران فضایی برای خرید بلیت به‌صف شده‌اند. افزون‌براین، کارآفرینان و دانشجویان دبیرستانی در‌حال‌پرتاب کیوب‌ست‌ها و ماهواره‌هایی هستند که هر نوع خدماتی از دسترسی جهانی به اینترنت تا ردیابی ناوگان کامیون‌های باری فروشگاه‌های خُرده‌فروشی و نظارت بر ماهی‌گیری و توسعه‌ی زمین را فراهم می‌کنند.

رفت‌وآمد در فضای اطراف زمین که زمانی قلمرویی دورازدسترس انسان‌ها بود، به‌تدریج روبه‌افزایش است. امروزه، دولت ایالات متحده‌ی آمریکا فعالانه از تجاری‌سازی فضا حمایت می‌کند. در اجلاسی فضایی در ماه دسامبر که به پشتیبانی اتاق بازرگانی ایالات متحده‌ی آمریکا برگزار شد، ویلبر راس، وزیر بازرگانی این کشور، پیشنهاد داد با حمایت مناسب، فضا در ۱۰ تا ۱۵ سال آینده، می‌تواند به صنعتی با ارزش بیش از یک تریلیون دلار در سرتاسر جهان تبدیل شود.

متیو شوول،‌ رئیس واحد امنیت کامپیوتر در آزمایشگاه فناوری اطلاعات مؤسسه ملی فناوری و استانداردها،‌ به‌تازگی در رویدادی فضایی گفت:‌

تجاری‌سازی مدار نزدیک زمین هم‌اکنون به‌طور گسترده درحال‌انجام است. این تجاری‌سازی سازنده‌ی زیرساخت برای بسیاری از حوزه‌ها ازجمله‌ ارتباطات، تولید، پژوهش و عرصه‌هایی است که هنوز حتی از وجود آن‌ها خبر نداریم؛ اما در سال‌های پیش‌ رو، می‌توانیم انتظار ظهور آن‌ها را داشته باشیم. دراین‌میان، مانند دیگر زیرساخت‌ها، مسائل درخورتوجه‌ای درزمینه‌ی تاب‌آوری و امنیت وجود دارد.

ماهواره‌های ارتباطی تجاری از مدت‌ها پیش در کمربند مداری دورتر زمین‌ثابت (GEO) درحال‌فعالیت بوده و بخشی حیاتی از دستگاه عصبی (سامانه‌ی ارتباطی) دنیا را تشکیل داده‌اند که ازطریق آن، اطلاعات ضروری برای زندگی‌های روزمره‌ی ما جریان پیدا می‌کند. شرکت‌های فضایی تجاری و بزرگ فعال در مدار زمین‌‌ثابت، برای تضمین امنیت سایبری ماهواره‌ها و سامانه‌های زمینی‌شان، در منابع و نیروی انسانی موردنیاز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. هرچند در این بین استثناهایی وجود دارد و حفاظت سایبری از سامانه‌های GEO همچنان معضل است، با وجود شرکت‌هایی که به‌طور کلی از قاعده‌ها و هنجارها و شیوه‌های طراحی و رفتار عملیاتی آگاهی دارند و آن‌ها را پذیرفته‌اند، از سامانه‌های موجود در مدار زمین‌ثابت نسبتا با قدرت محافظت کرده‌اند.

درحال‌حاضر، ماهواره‌های تصویربرداری تجاری در‌حال‌تکثیر در مدار نزدیک زمین هستند. ما همگی از برنامه‌ی شرکت‌های مختلف برای «صورت‌های فلکی مصنوعی عظیم» آگاهی داریم که در جریان آن، چندصد یا حتی هزاران ماهواره در همراهی و هماهنگی با یکدیگر، پوشش پیوسته‌ی جهانی را فراهم خواهند کرد. با شروع فعالیت بی‌شمار استارتاپ‌های جدید در مدار نزدیک زمین، مشکلات پیش‌ رو در این بخش از فضا پیچیده‌تر خواهند شد. این شرکت‌های تازه‌کار به‌معنای واقعی کلمه تلاش می‌کنند کسب‌وکارهای خود را از روی زمین بلند کنند.

استارتاپ‌های فعال در مدار نزدیک زمین دارای سرمایه‌گذار و بیمه‌گر و مشتریانی هستند که روی موفقیت آن‌ها حساب می‌کنند. برخی از این شرکت‌ها فقط با ۲۵ کارمند یا کمتر بسیار کوچک‌اند. آن‌ها می‌خواهند محصولاتی پرتاب کنند که باید در سال‌های پیش‌ رو فعالیت کنند.

Low Earth Orbit

شرکت‌هایی که سامانه‌های یادشده را برای مدار نزدیک زمین توسعه می‌دهند، نه‌تنها برای خودشان، بلکه برای این ناحیه‌ی مداری به عملیات‌های پیوسته و پایدار اتکا می‌کنند. همگان ناگزیر با مشکلات موجود در مدار نزدیک زمین رو‌به‌رو هستند. ما چنین مسئله‌ای را پیش‌تر در حوزه‌هایی نظیر کنترل ترافیک هوایی شاهد بوده‌ایم. به‌عنوان مثال، ماهواره‌ها می‌توانند با حرکت به‌سمت ایستگاه فضایی بین‌المللی، جان فضانوردان حاضر در آن را تهدید کنند یا با برخورد با لاشه‌های راکتی مصرف‌شده، حجم عظیمی از زباله‌های فضایی را به‌وجود آورند.

اگر مراقب نباشیم، به‌صورت بالقوه با تراژدی مشترکی مواجه می‌شویم؛ اتفاقی که در آن، شرکت‌ها به‌جای تاب‌آوری بلندمدت و ایمنی مشترک فعالیت‌ها، بر موفقیت تجاری کوتاه‌مدت تمرکز خواهند کرد.

تهدیدات سایبری مقوله‌ای مهم محسوب می‌شود که دفع آن در مدار نزدیک زمین اهمیت فزاینده‌ای دارد. اغلب صاحبان کسب‌وکارهای فضایی اذعان می‌کنند تهدیدهای سایبری وجود دارند. آن‌ها می‌خواهند رویه‌هایی به‌کار بگیرند که امنیت کسب‌وکارهایشان را افزایش دهد. همچنین، می‌خواهند بدانند چگونه می‌توانند از سامانه‌های عملیاتی‌شان محافظت کنند و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری آن‌ها را با اطمینان انجام دهند. افزون‌براین، می‌خواهند کسب‌وکارهایشان را از گزند دشمنانی ایمن نگاه دارند که ممکن است با تلاش برای خاموش‌کردن سامانه‌ها، درصدد ضربه به شهرت مالکشان برآیند یا بدتر، از ماهواره‌هایشان به‌عنوان گروگان‌های جنگی استفاده کنند.

صاحبان کسب‌وکارهای فضایی درباره‌ی سودآوری‌شان از این حوزه نیز نگرانی دارند. آن‌ها می‌خواهند بدانند چگونه می‌توانند از مزیت اندیشه‌ی حفاظت عمیق سایبری که جامعه‌ی امنیت ملی توسعه داده است، در سطحی عمومی بهره‌مند شوند.

دولت آمریکا باید صدور مجوز و تنظیم مقررات و نظارت مؤثر بر این شرکت‌ها را حفظ کند. همچنین، در تعیین استانداردهای بین‌المللی و هنجارها برای تمام بازیگران باید از کمک آمریکا استفاده شود. البته دولت ایالات متحده‌ی آمریکا می‌تواند برای حفاظت سایبری بر اقدامات سخت تأکید کند؛ اما به‌طور بالقوه به قیمت اثرگذاری منفی بر تجارت فضایی در کشورش. بنابراین، چه باید کرد؟

کسب‌وکارهای فضایی تجاری باید امروز با انجام هر نوع اقدام ممکن برای آینده برنامه‌ریزی کنند تا درعین طراحی برای تاب‌آوری و امنیت، ظرفیت ماهواره‌هایشان را برای به‌روزرسانی‌های آتی نرم‌افزاری افزایش دهند. در مسیر توسعه‌ی معیارهای استاندارد برای تاب‌آوری سایبری که در طراحی‌های سیستمی استفاده می‌شود، هنوز در ابتدای راه قرار داریم. باید توازنی کارآمد پیدا کنیم؛ بدین معنی که دستورالعمل‌هایی برای طراحی به‌کار بگیریم که به‌شکل واقعی و به‌صورت سنجش‌پذیر سامانه‌های فضایی را درعین جلوگیری از افزایش هزینه‌ها، ایمن و مطمئن می‌سازند.

به‌منظور دستیابی به تعهدات ایمنی فعلی بدون فرونشاندن نوآوری، باید سطحی از دستورالعمل‌های پایدار فضایی ایجاد شود. دراین‌زمینه، می‌توان راهنمای جامعی را تصور کرد که در همکاری با دولت آمریکا و صنعت فضایی و دیگر سهام‌دارانی توسعه یافته که این اقدامات را مستند می‌کنند. چنین راهنمای جامعی با عنوان «سلامت سایبری برای فضا» به‌راحتی دردسترس شرکت‌های جدید قرار خواهد گرفت تا اطمینان حاصل شود که فضای مدار نزدیک زمین عرصه‌ای ایمن است. این راهنما رویکردهای مستقیم، نظیر رمزگذاری کانال‌های فرمان و کنترل بین زمین و ماهواره، استفاده از شیوه‌های طراحی برای جداسازی زیرسیستم‌های اصلی روی ماهواره با هدف کاهش آسیب‌پذیری‌های اتصال سیستم‌به‌سیستم و جداسازی داده‌های دریافت‌شده‌ی مأموریت و پردازنده‌های مستقر در زمین با استفاده از رابط‌های حفاظت‌شده را شامل می‌شود.

هرچند می‌توان فهرستی بی‌پایان از رویکردهای حفاظت سایبری را ایجاد کرد، این کار مفید و سازنده نیست. درعوض، باید این سؤال را کرد: «مهم‌ترین کارهایی که هر شرکت باید انجام دهد تا اجازه‌ی پرواز پیدا کند، چیست؟» هدف نباید آسیب‌ناپذیرشدن درمقابل حمله باشد؛ زیرا تحقق چنین چیزی به‌شدت هزینه‌بر است و اغلب شرکت‌ها احتمالا نمی‌توانند از پس آن بربیایند. درعوض، هدف باید استفاده از کارآمدترین و توانمندترین رویکردها برای تعداد بزرگ‌تر کسب‌وکارها باشد.

حفاظت سایبری مفهوم تازه‌ای نیست و درحال‌حاضر، صنایع دیگر آن را برای محصولات خود، نظیر دستگاه‌های پزشکی بی‌سیم پذیرفته‌اند. به‌نظر می‌رسد اجرای این رویکرد برای ماهواره‌های تجاری واقع در مدار نزدیک زمین نیز امکان‌پذیر است.

علاوه‌بر ایجاد دستورالعمل‌ها، شرکت‌های فضایی‌تجاری می‌توانند عملیات‌هایی آنی با تهدید مشترک را هماهنگ و از زیرساخت پیشرفته‌ی اشتراک‌گذاری اطلاعات استفاده کنند. این رویه در سایر زیرساخت‌های حیاتی نظیر انرژی و حمل‌ونقل و تولید اجرا می‌شود.

Wild West

اگر فضای بیرونی آخرین قلمرو باشد،‌ با تجاری‌سازی مدار نزدیک زمین، اگر مراقب نباشیم این ناحیه ممکن است به غرب وحشی جدید تبدیل شود

مدار نزدیک زمین اکنون از منظر بی‌قانونی به غرب وحشی در آمریکا شباهت دارد. البته این منطقه‌ی مداری برخلاف غرب وحشی فقط بخشی از قلمرو سرزمینی ایالات متحده‌ی آمریکا محسوب نمی‌شود. فضا بین تمام کشورها تقسیم شده و با تمام تفاوت‌های زمینی و غرایز رقابتی‌مان تکمیل می‌شود. ایالات متحده‌ی آمریکا به حفظ نقش رهبری در فضا متعهد است. این کشور به‌وسیله‌ی فرمان‌های سیاسی فضایی شورای ملی فضایی و سیاست فضایی شورای امنیت ملی، دستورالعمل‌های عملیاتی و مجوزهایی را سازمان‌دهی می‌کند که در پی برقراری توازن لازم برای نظارت مناسب بر فضا به‌همراه حفظ شرکت‌های فعال در مدار نزدیک زمین هستند.

مقام‌های دولت آمریکا با اذعان به اینکه فضا به‌شدت برای زندگی‌های ما حیاتی و استفاده‌ی تجاری از فضا رو‌به‌افزایش است، احتمال سازمان‌دهی آن را به‌عنوان عنصری مجزا درون فهرست ۱۶ گانه‌ی بخش‌های زیربنایی حیاتی نظیر آب و برق و خدمات درمانی می‌سنجند. گنجاندن فضا درون این فهرست می‌تواند زمینه را برای تهیه‌ی برنامه‌ای کامل مهیا کند. بااین‌حال، این گام اولیه ممکن است تا سال‌ها برداشته نشود. درست به‌همین‌دلیل، اکنون ضرورت ایجاد برخی دستورالعمل‌های عملی سایبری برای شرکت‌های تجاری در مدار نزدیک زمین احساس می‌شود.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات