گزارش زومیت از نوزدهمین استارتاپ گرایند اصفهان با حضور موسس استارتاپ علی بابا
مجید حسینی نژاد موسس استارتاپ سفرهای علی بابا میهمان نوزدهمین رویداد استارتاپ گرایند اصفهان بود. این رویداد در روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت در سالن همایشهای اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد. استارتاپ گرایند رویدادی جهانی است که در شهرهای سرتاسر جهان برگزار میشود. هدف ازبرگزاری رویداد استارتاپ گرایند، آشنایی علاقهمندان به حوزهی کارآفرینی و ارزشآفرینی با کارآفرینان موفق این حوزه و همچنین شبکهسازی و آشنایی علاقهمندان با یکدیگر است.
یکی از نکات قابل توجه در رویداد نوزدهم، افزایش چشمگیر شرکتکنندگان علاقهمند به کارآفرینی و اکوسیستم استارتاپی بود که خبر از افزایش علاقه به این حوزه در اصفهان دارد. شروع نوزدهمین رویداد استارتاپ گرایند اصفهان مانند رویدادهای پیشین به شبکهسازی و آشنایی علاقهمندان با یکدیگر اختصاص داشت. پس از زمان همیشگی شبکهسازی، نوبت به جلسهی پرسش و پاسخ با میهمان برنامه رسید و هومن رضوانی، کارشناس گفتگوی استارتاپ گرایند، به گفتگو با مجید حسینی نژاد پرداخت.
مشاهدهی تجربهی نامناسب خرید بلیط هواپیما از آژانسها، جرقهی تأسیس علی بابا را زد
حسینی نژاد فارغالتحصیل پلیمر دانشگاه امیر کبیر است. او شروع فعالیت کاری خود را بازاریابی و فعالیت در آژانسهای مسافرتی عنوان میکند. جرقهی تأسیس علی بابا از تجربهی حسینی نژاد مربوط به تجربهی کاربری نامناسب خریداران بلیطهای هواپیما در ذهن او شکل گرفته است. همین مشادهی ساده باعث شد حسینی نژاد به فکر راهکاری سریع و ساده برای خرید بلیط هواپیما بیافتد.
علی بابا با سرعت توسط حسینی نژاد و دوستش نیما قاضی تأسیس شد. آنها بدون صرف زمان بیش از اندازه جهت تحقیقات اولیهی گسترده و تنها با جستجوی اولیهی ساده استارتاپ خود را تأسیس کردند. حسینی نژاد رقبای اولیهی خود را تنها دو مورد بیان میکند که البته پس از مدتی بازار را به علی بابا واگذار کردهاند. در مورد برند علی بابا و نام این شرکت، حسینی نژاد تفاوت اصلی حوزهی فعالیت را بهعنوان تفاوت آنها با شرکت چینی بیان میکند.
حسینی نژاد اجرای ایدههای انجامشدهی خارجی در ایران را آسانتر از پرداختن به ایدههای خام میداند. او به این نکته اشاره میکند که اجرای این سبک از ایدهها زمان کمتری میبرد و نکتهی مهم کشف ایدههای مناسب برای اجرا در داخل کشور است. موسس علی بابا از عملکرد سریع در ابتدای کار میگوید و معتقد است انجام دادن سریع ایدهها، کلید پیروزی آنها بوده است. به بیان دیگر حسینی نژاد معتقد است تا اجرا نشدن ایدهها و تفکرات، نمیتوان یادگیری داشت و باید هرچه سریعتر وارد حوزهی عمل شد.
حسینی نژاد معتقد است صرف زمان زیاد برای تحقیقات، مطالعه و یادگیری مفاهیم اولیه، تنها زمان را برای اجرای استارتاپ هدر میدهد و بهنوعی نشاندهندهی ترس ایدهپردازان از اجرای ایده است. موسس علی بابا کسب سهم بازار را مهمتر از سوددهی مادی میداند و علاوه بر اعلام اینکه هنوز به تعریف سنتی به سوددهی نرسیدهاند، جذب مخاطب و کسب سهم بازار را مهمتر میداند.
حسینی نژاد در ادامهی صحبتهایش، گردشگری را حوزهی ثروتآفرین ایران میداند و از برنامهی علی بابا برای ورود به این حوزه در سالهای آتی میگوید. به همین منظور برند همکار علی بابا یعنی زورق که پس از جذب سرمایه از سراوا به علی بابا ملحق شده، برای اجرای بخش گردشگری در نظر گرفته شده است. در واقع علی بابا در حال جذب مشتری با فروش بلیط است و هدف نهایی، ورود به بازار گردشگری با برندهای زورق و جاباما است. جاباما نیز در حال حاضر بهعنوان عضوی از تیم برند علی بابا، با هدف ارائهی خدمات رزرو هتل و تور فعالیت میکند.
چالشهای قانونی و عدم همکاری ایرلاینها با استارتاپها، از مشکلات همیشگی آنها است
یکی از چالشهای اساسی مدیریت علی بابا، همکاری با ارائهکنندگان بلیط سفرهای هوایی است. چالشهای قانونی و عدم همکاری سرویسدهندگان با فروشندگان آنلاین بلیط، از مشکلات همیشگی این استارتاپها است. علاوه بر آن، عادی شدن تأخیر در پروازها و عدم پاسخگویی مناسب ایرلاینها به مشتریان، از چالشهای حسینی نژاد و وبسایت علی بابا است. در این میان، دریافت اطلاعات از ایرلاینها در مورد مسافران و سفرهای لغو شده، از مشکلاتی است که فروش بلیط و اجرای قوانین استرداد وجه را روزبهروز برای علی بابا و کارمندانش دشوارتر میکند.
موسس علی بابا در بخشی از صحبتهایش در مورد حمایت دولتی از استارتاپها، ساختار فعلی دولت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را حامی اکوسیستم استارتاپی میداند. البته او هنوز قوانین سنتی و ناآگاهی برخی مدیران ردهبالا را از موانع استارتاپها میداند. البته حسینی نژاد معتقد است وظیفهی اصلی استارتاپها، ساختارشکنی و اخلال در اقتصاد است و هیچ کارآفرینی نمیتواند به بهانهی مشکلات دولتی یا عدم حمایت، از ادامهی کار بازبماند. به عقیدهی او، بزرگترین مانع هر کارآفرین، خود او است.
نکتهی مهمی که حسینی نژاد در مورد بحرانهای مدیریتی خود میگوید، نیروی انسانی و جذب و حفظ همتیمیهای مفید برای استارتاپ است. او آمار کارمندان کنونی شرکت خود را ۴۵۰ نفر عنوان میکند که به عقیدهی حسینی نژاد، عموم این کارمندان به خاطر اجرای سیاستهای مناسب بخش نیروی انسانی، با جدیت و علاقهای شدید به سیستم علی بابا کمک میکنند. شرکت آنها دو سرمایهگذار اصلی با نامهای صندوق سرمایهگذاری تکنولوژی و سرآوا دارد.
در ادامه موسس علی بابا از تصمیم خود برای واگذاری سمت مدیرعاملی خبر میدهد و عنوان میکند که قصد دارد در هیئت مدیره باقیمانده و در بخشهای دیگر هولدینگ علی بابا و قطعا در حوزهی گردشگری فعالیت خواهد کرد.
موسس علی بابا در نهایت بار دیگر حوزهی گردشگری را حوزهای پر پتانسیل برای استارتاپها میداند و معتقد است این سبک از استارتاپها میتوانند تحولی جدی در اقتصاد ایران ایجاد کنند. او در مثالی از گروهی از جوانان تبریزی میگوید که با تورهای رایگان گردشگری، کسبوکاری نسبتا موفق در این زمینه راهاندازی کردهاند. به عقیدهی او این گروه بدون ریسک بالا و با سرمایهای تقریبا صفر و تنها با شناخت نیاز بازار، کسبوکاری موفق دارند.
حسینی نژاد در مورد جذب سرمایه میگوید مذاکره با سرمایهگذاران از روز اول تأسیس استارتاپ شروع میشود اما انتخاب سرمایهگذار و جذب سرمایه باید با دقت بالا و در دیرترین زمان ممکن انجام شود. او در مورد شتابدهندهها و رشد در این فضاها نیز تنها به این نکته اشاره میکند که استفاده از فضای شتابدهنده و فرصتهای ارتباطی آن در روزها و ماههای اولیهی تأسیس استارتاپ مفید است اما مؤسسان نباید در این فضا گرفتار شوند و حضور در شتابدهنده ر به رفتاری عادی تبدیل کنند.
تبلیغات نامناسب رقبای جدید، فرصت جذب مشتری بیشتری برای استارتاپهای قدیمیتر فراهم میکند
در پایان رویداد بخشی به پرسش و پاسخ حضار با میهمان برنامه اختصاص داشت. حسینی نژاد در پاسخ به سؤالی در مورد کانالهای جذب کاربر وبسایتش، تبلیغات مستقیم کاربران، تبلیغات محیطی شهری و گوگل را بیان میکند. او تبلیغات رقبایی که در اجرای ایدهی مشابه با علی بابا موفق نبودهاند را نیز بهعنوان کانالی برای جذب مخاطبشان بیان میکند. موسس علی بابا در ادامه ایدهی استارتاپ را کاملا فاقد ارزش میداند و معتقد است اجرا در کنار تیم مناسب، کلید موفقیت یک استارتاپ است. او برای اثبات صحبت خود نیز به این حقیقت اشاره میکند که استارتاپهای موفق ایرانی هیچکدام ایدهی خاص یا بکری نداشتهاند و تنها در اجرا موفق بودهاند.
یکی از سؤالات حضار از موسس علی بابا، چگونگی حفظ سهم بازار پس از رسیدن به بلوغ و تبدیل شدن به بازیگر اصلی بازار است. حسینی نژاد در پاسخ به این سؤال به این نکته اشاره میکند که با حمله به سهم بازار رقبا و ارائهی محصولات جدید، میتوان پیشگامی در بازار را حفظ کرد. یکی دیگر از سؤالات شرکتکنندگان مربوط به چگونگی جذب و حفظ نیروی انسانی باانگیزه و حرفهای بود که میهمان نوزدهمین استارتاپ گرایند اصفهان، تکنیکهای آن را اینگونه توضیح داد: «افزایش انگیزه، ساخت برند خوب و همچنین داشتن برند استخدامی خوب، تبلیغات برای فضای استخدامی و تولید کار برای خلق ارزش برای کل جامعه از مواردی هستند که افراد به کار کردن در استارتاپ شما تشویق میکنند. در مرحلهی بعد باید فرهنگ سازمانی بهگونهای تنظیم شود که منافع سهامداران، کارکنان، مشتریان و جامعه همراستا باشند. در نهایت افزایش کیفیت کار، درگیر کردن احساسی کارکنان و این حقیقت که کارمندان اهمیت خود را برای خلق ارزش درک کنند، بهطور حتم منجر به جذب و حفظ نیروی انسانی حرفهای میشود.»
در پایان رویداد حسینی نژاد در پاسخ به سؤالی در مورد چرایی ضعف در گردشگری داخلی ایران، ضعف در اجرای ایدهها را بهعنوان مشکل اصلی این حوزه عنوان میکند. او عدم پرداخت یارانه به گردشگران داخلی را یکی از ضعفهای اجرایی و قانونی این حوزه میداند. این در حالی است که مسافران سفرهای خارجی از امکانات دریافت ارز مسافرتی ارزان برخوردارند که خود نوعی دریافت یارانه است.
آخرین نکته از صحبتهای موسس علی بابا به مرحلهی جذب سرمایهگذار اختصاص داشت. او به این نکته اشاره کرد که در جذب سرمایهگذار بیش از پول مورد نیاز باید به دنبال فردی بود که درک کافی از اکوسیستم استارتاپی داشته باشد. او در تعریف چنین افرادی، شناخت ریسک استارتاپ و درک مدتزمان زیاد برای سوددهی این نوع سرمایهگذاری را از خصیصههای الزامی میداند.
در پایان رویداد نوزدهم استارتاپ گرایند اصفهان، جلسهی همفکری و مشاوره با حضور موسس استارتاپ علی بابا و استارتاپهای اصفهانی فعال در حوزهی گردشگری برگزار شد.
نظرات