اروپا درنظر دارد تا سال ۲۰۵۰ به شرایط اقلیمی خنثی دست یابد
اتحادیهی اروپا میگوید قصد دارد تا سال ۲۰۵۰، به اولین اقتصادی در جهان تبدیل شود که ازلحاظ اقلیمی خنثی خواهد بود. بنابراین پس از آن زمان، انتشار گازهای گلخانهای باید با روشهایی نظیر کاشت درختان یا با دفن این گازها در زیر زمین جبران شود.
دانشمندان میگویند تا سال ۲۰۵۰، انتشار خالص کربن باید به صفر برسد تا همچنان بخت محدودکردن گرمایش جهان به زیر ۱/۵ درجهی سانتیگراد در پایان قرن جاری وجود داشته باشد. اتحادیهی اروپا معتقد است این اقدام همچنین خطر مرگ زودرس براثر آلودگی هوا را تا ۴۰درصد کاهش خواهد داد.
تغییرات دمایی اروپا در بازهی سالهای ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۶
شرایط اقلیمی خنثی چیست؟
شرایط اقلیمی خنثی به این معنی است که میزان گازهای گلخانهای منتشرشده با میزان گازهای حذفشده از اتمسفر به تعادل برسد. بنابراین، آن حجم از گازهای گلخانهای که بهواسطهی خودروها و نیروگاههای برق تولید میشوند، باید ازطربق جذب گازهای گلخانهای با روشهایی مانند کاشت جنگلهای جدید یا فناوریهای جذب کربن (دفنشدن کربن در زیر زمین) خنثی شود.
رسیدن به این هدف، نیازمند کاهش بسیار زیاد گازهای گلخانهای درمقایسهبا وضعیت فعلی است. از سال ۱۹۹۰، اتحادیهی اروپا میزان انتشار گازهای گلخانهای خود را بیش از ۲۰درصد کاهش داده؛ این درحالی است که اقتصاد کشورهای عضو این اتحادیه نیز همچنان به روند روبهرشد خود ادامه دادهاند.
آنها هدف خود را برای سال ۲۰۳۰، کاهش میزان انتشار گازهای گلخانهای بهمیزان ۴۰درصد تعیین کردهاند. اتحادیهی اروپا میگوید به این هدف دست خواهد یافت؛ اما اکنون درنظر دارد با برداشتن گامی بلندتر تا سال ۲۰۵۰ به شرایط اقلیمی خنثی دست یابد.
اروپا چگونه به این هدف خواهد رسید؟
اتحادیهی اروپا هشت سناریوی مختلف را برای کاهش گازهای گلخانهای در میان کشورهای عضو تدوین کرده که دو مورد از این استراتژیها میتواند شرایط اقلیمی خنثی را در اروپا محقق کند.
این اقدام تولید ناخالص داخلی را ۲درصد افزایش میدهد و موجب صرفهجویی اقتصادی سهمیلیونیورویی خواهد شد
اتحادیهی اروپا میگوید این کار را میتوان با فناوریهای فعلی نظیر انرژی خورشیدی و بادی انجام داد؛ بدینترتیب که باید با افزایش ظرفیت این نیروگاهها، تا ۸۰درصد برق اروپا را ازطریق این منابع تأمین کرد. اقداماتی مبنی بر افزایش بهرهوری انرژی مانند عایقبندی منازل نیز باید افزایش یابد تا مصرف انرژی تا اواسط قرن جاری به نصف برسد.
میگل آریاس کانت، از اعضای هیئت اقلیمی اروپا میگوید:
با این طرح، اروپا اولین اقتصاد بزرگی خواهد بود که تا سال ۲۰۵۰ بهسمت انتشار خالص صفر خواهد رفت.
اتحادیهی اروپا بر این باور است که این اقدامات دستیابی به اهداف توافقنامهی پاریس را تسهیل خواهد کرد. اقدامات مذکور هزینهی زیادی دربردارد؛ ولی درعوض، موجب افزایش ۲درصدی تولید ناخالص داخلی میشود و واردات انرژی را تا ۷۰درصد کاهش میدهد و تا سهمیلیون یورو صرفهجویی اقتصادی را بهدنبال خواهد داشت.
اهمیت این موضوع چیست؟
آریاس کانت میگوید گزارش مجمع بینالمللی تغییرات اقلیمی (IPCC) دربارهی محدودکردن افزایش دما به زیر ۱/۵ درجهی سانتیگراد، درواقع فراخوانی برای بیداری است. همچنین، گزارشهای اخیر مشخص کردهاند فاصلهی بین تعهدات کشورها دربارهی توافق پاریس و اقدامات واقعی آنها دراینزمینه چقدر بوده است. بررسی سازمانملل دربارهی این موضوع نشان میدهد اکثر کشورهای ثروتمند نخواهند توانست تعهداتشان را درقبال کاهش کربن تا سال ۲۰۳۰ عملی کنند.
مذاکرات اقلیمی جهان در چند روز آینده در لهستان آغاز بهکار خواهد کرد. حرکت جدید اروپا خبر خوبی در آستانهی شروع این اجلاس محسوب میشود؛ هرچند کارشناسان آن را درحد استراتژی قلمداد میکنند و نه تعهد الزامآور. آریاس کانت میگوید:
اگر این حرکت را رهبری نکنیم، هیچکس دیگری نیز این کار را نخواهد کرد.
تمام اروپا از این استراتژی جدید رضایت دارد؟
نه کاملاً، برخی از کشورها مانند آلمان هماکنون با تعهدات فعلیشان دستوپنجه نرم میکنند و نگران هستند کاهش بیشتر کربن، صنایع آنها را درمعرض تهدید قرار دهد. برخی دیگر مانند لهستان هنوز به زغالسنگ وابستهاند و به اعمال محدودیتهای بیشتر دربارهی استفاده از سوختهای فسیلی اعتراض دارند.
افرونبراین، برخی از کشورها نیز مایل هستند که این اقدامات اجرایی شوند. گروهی متشکل از دَه کشور ازجمله دانمارک و سوئد و اسپانیا طی نامهای به اتحادیهی اروپا، تبیین «مسیر روشن» بهمنظور رسیدن به انتشار خالص صفر را خواستار شدهاند.
گزارش اخیر مجمع بینالمللی تغییرات اقلیمی در حقیقت یک «فراخوان بیداری» است
بااینحال، فعالان اقلیمی میگویند که این حرکت با وجود مثبتبودن بهاندازهی کافی سریع پیش نمیرود.
آنها نگران این موضوع هستند که هنوز هیچ طرحی برای ارتقای اهداف میانمدت تا سال ۲۰۳۰ وجود ندارد؛ طرحی که وجود آن از دید بسیاری از دانشمندان کاملا حیاتی است. این گروه حتی خواهان رسیدن به هدف انتشار صفر در زمانی کمتر از مهلت تعیینشده هستند.
وندل تریو از گروه اقدام اقلیمی اروپا میگوید:
درنظرگرفتن سال ۲۰۴۰ بهعنوان نقطهی هدف، به طرح سناریوی مطمئنتری برای محدودسازی افزایش دما به زیر ۱/۵ درجهی سانتیگراد منجر خواهد شد.
اگر آنگونه که کمیسیون پیشنهاد میکند، سال ۲۰۵۰ را نقطهی هدف در رسیدن به انتشار کربن صفر درنظر بگیریم، نیاز شدیدی به اتکا به روشهای حذف دیاکسیدکربن از اتمسفر خواهد بود؛ روشهایی که بهرغم وجود پیشنهادهای فراوان، هنوز روش اجرای آنها در هالهای از ابهام قرار دارد.
کشور دیگری هم به این استراتژی پیوسته است؟
سوئد قوانینی برای دستیابی به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۴۵ وضع کرده است. کشورهای دیگر نیز درحالبررسی این طرح هستند؛ ازجمله بریتانیا که از کمیتهی تغییرات اقلیمی خواسته تا گزارشی دربارهی این ایده ارائه کند.
چه چشماندازی پیش رو خواهد بود؟
اتحادیهی اروپا میگوید کشورهای عضو باید دربارهی نحوهی رسیدن به این هدف بلندمدت بحث و تبادلنظر کنند. هدف از این برنامه انطباق با استراتژی بلندپروازانهای است که سازمانملل برای سال ۲۰۲۰ درنظر گرفته است. بااینحال، هرگونه توسعهی بیشتر این طرح احتمالا وابسته به تصمیم کمیسیون جدید اروپا خواهد بود که قرار است سال آینده انتخاب شود.
نظرات