فروشگاهی که هلدینگ شد؛ نگاهی به ساختار و عملکرد گروه دیجی کالا

دیجی کالا بعد از گذشت ۱۵ سال از آغاز کارش به‌عنوان یک استارتاپ نوپا در حوزه خرده‌فروشی‌های آنلاین، حالا به یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌ها در این بخش تبدیل شده است. گزارش سال ۱۳۹۹ این مجموعه نگاهی به ساختار و عملکرد هلدینگ دیجی کالا می‌اندازد. بر‌‌‌‌اساس این گزارش، دیجی کالا با بیش از ۴٫۵ میلیون تنوع کالایی توانسته به بیش از ۳۰ میلیون بازدید یکتا در ماه برسد. این فروشگاه از حدود ۵۰ مرکز توزیع و انبار در سرتاسر کشور برای پردازش سفارش‌های مشتریان استفاده می‌کند که این مراکز درمجموع ظرفیت پردازش بیش از ۶۰۰ هزار کالا در روز را دارند.

در روند تبدیل به هلدینگی بزرگ، سرویس‌های متعددی به خانواده‌ی دیجی‌کالا اضافه شده‌اند؛ حال‌آنکه برخی از این سرویس‌ها از صفر در دیجی‌کالا راه‌اندازی شده‌ و برخی دیگر نیز پس از سرمایه‌گذاری دیجی‌کالا در سرویس مدنظر به این خانواده پیوسته و مسیر رشد خود را در خانواده‌ی دیجی‌کالا طی کرده‌اند. فروشگاه کتاب الکترونیکی و صوتی فیدیبو (Fidibo)، فروشگاه اینترنتی مد و پوشاک دیجی استایل(Digistyle)، سوپرمارکت آنلاین (Fresh)، زیرساخت پرداخت الکترونیک و خدمات مالی دیجی‌پی (Digipay) و مرکز نوآوری دیجی‌نکست (DigiNext) هم‌اکنون در این مجموعه فعالیت می‌کنند. علاوه‌بر سرمایه‌گذاری در استارتاپ کمدا به‌عنوان پلتفرم خرده‌فروشی در بستر شبکه اجتماعی در سال ۱۳۹۸، دیجی‌کالا دو کسب‌و‌کار جدید پیندو (Pindo) در حوزه فروش کالای دست‌دوم و دیجی اکسپرس (Digiexpress) را در حوزه لجستیک در سال ۱۳۹۹راه‌اندازی کرد.

فروشگاه آنلاین مد و پوشاک دیجی‌استایل در سال ۱۳۹۵ و در قالب شرکت «آوازه نوپوشان پارسی» تأسیس شد و در ماه‌های اول فعالیت خود توانست نمایندگی مستقیم بیش از ۲۰۰ برند داخلی و خارجی را کسب کند. این روند باعث رشد سریع دیجی‌استایل از نظر تنوع کالا و حجم فروش در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ شد که درنهایت این فروشگاه را در زمره اولین‌ها در حوزه تجارت الکترونیک مد و پوشاک در ایران تبدیل کرد. درادامه راه و با‌‌‌‌توجه‌‌‌‌به محدودیت‌های اعمال‌شده بر واردات پوشاک از سال ۱۳۹۷، همکاری دیجی‌استایل با برندهای خارجی قطع شد و در این شرایط همکاری این مجموعه با برندهای ایرانی ادامه پیدا کرد.

در‌حال‌حاضر، دیجی‌استایل بیش از ۲۳۰۰ برند و ۱۷۰ هزار کالای متنوع را به بازدیدکنندگان و خریداران عرضه می‌کند و ماهانه بیش از دو میلیون کاربر از وب‌سایت و اپلیکیشن آن بازدید می‌کنند. علاوه‌بر‌این، دیجی‌استایل با راه‌اندازی بخش طراحان ایرانی در سال ۱۳۹۹، اختصاص فضای تبلیغاتی به معرفی برترین برندهای ایرانی، برگزاری رویداد شبی با استایل با حضور طراحان و برندها و برگزاری مسابقه طراحی ماسک برای تشویق طراحان ایرانی به حمایت از برندهای داخلی توجه ویژه‌ای نشان داده است. در سال ۱۳۹۹، بخشی با تمرکز بر سلامت و زیبایی نیز به دیجی‌استایل افزوده شده است.

دیجی کالا در سال ۱۳۹۵ با هدف رشد و توسعه زنجیره ارزش خود در تجارت الکترونیک و مسئولیت‌های فرهنگی در بازار الکترونیک ایران، روی فیدیبو به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین سامانه فروشگاهی کتاب الکترونیک و صوتی ایران سرمایه‌گذاری کرد. در‌حال‌حاضر، فیدیبو به‌عنوان عضوی از مجموعه دیجی کالا مشغول فعالیت است و با بیش از ۱،۱۸۰ ناشر همکاری دارد. تعداد محتوای ارائه‌شده روی این سامانه به بیش از ۱۰۰ هزار عنوان با موضوعات متنوع و گسترده رسیده است که روزانه به این تعداد اضافه می‌شود.

دیجی کالا در سال ۱۳۹۷ با سرمایه‌گذاری روی استارتاپ «هماپی»، برند جدید دیجی‌پی را به‌عنوان بخش فناوری مالی و پرداخت خود به‌وجود آورد. در‌واقع، هدف دیجی کالا از ورود به این حوزه، بهبود در سرعت فرایند خرید مشتریان، بهبود فرایند تسویه‌حساب با فروشندگان و مهیاکردن امکان خرید اقساطی برای مشتریان بوده است. دیجی‌پی به‌عنوان شرکتی دانش‌بنیان خدمات خود را در سه حوزه سوپراپلیکیشن دیجی‌پی، ارائه خدمات اعتباری و پرداخت به گروه‌های مختلف کاربران ارائه می‌کند.

در‌حال‌حاضر، دیجی‌پی با ارائه کیف‌پول دیجی کالا و خدمات اعتباری فراهم‌کننده امکان خرید اقساطی، درکنار درگاه پرداخت هوشمند خدمت‌رسانی به کاربران را ادامه می‌دهد. سوپراپلکیشن دیجی‌پی در‌حال‌حاضر بیش از ۱ میلیون نصب فعال دارد.

دیجی‌نکست با هدف سرعت‌بخشیدن به پرورش ایده‌های نوآورانه و خلق ارزش‌های تازه برای مشتریان و به‌عنوان مرکز نوآوری مستقل و متمرکز بر نیازهای فناورانه دیجی کالا، در سال ۱۳۹۷ راه‌اندازی شد. این مرکز هم‌اکنون در کارخانه نوآوری آزادی مستقر شده است و مشغول فعالیت‌ در حوزه‌هایی همچون سرمایه‌گذاری بر استارتاپ‌های فعال تکنولوژی‌محور، برگزاری کمپ‌های استارتاپی با هدف ایجاد کسب‌وکارهای نوپا در حوزه تکنولوژی، انجام پروژه‌های پژوهشی متمرکز بر تکنولوژی تا رسیدن به محصول و برگزاری دوره‌های آموزشی برای علاقه‌مندان به فعالیت‌های جدید است.

در‌حال‌حاضر، واحدهای آکادمی، کمپ‌های استارتاپی، پژوهش و سرمایه‌گذاری چهار بخش اصلی دیجی‌نکست هستند که با تمرکز بر حوزه‌های فناوری‌های پیشرفته (High Tech) همچون هوش مصنوعی، رایانش ابری، اینترنت اشیاء و رباتیک فعالیت می‌کنند. علاوه‌بر‌این، ۱۲ پروژه پژوهشی در دیجی‌نکست تعریف شده که ۵ پروژه آن به محصول رسیده و ۳ ثبت اختراع داخلی نیز داشته است. این مرکز نوآوری تاکنون در ۱۶ استارتاپ سرمایه‌گذاری نقدی و غیرنقدی کرده و فعلا ۱۴ استارتاپ فعال دارد.

استارتاپ کمدا شبکه‌ای اجتماعی برای خرید‌و‌فروش و تعامل افراد هم‌سلیقه با یکدیگر در حوزه مد و پوشاک است که فعالیتش را رسما از سال ۱۳۹۶ و با دغدغه‌های محیط‌زیستی آغاز کرد. کمدا نسل جدیدی از تجربه خریدوفروش تعاملی و تنها شبکه اجتماعی خریدوفروش ایرانی با محوریت خانم‌ها و چشم‌انداز H2H (ارتباط مستقیم انسان به انسان) است. در پایان سال ۱۳۹۸ با سرمایه‌گذاری دیجی کالا، ۱۰ دسته‌بندی مختلف به این فضا اضافه شد و اکنون یک میلیون خانم ایرانی از ۱۲۰ شهر ایران در کمدا فعالیت می‌کنند که موفق شده‌اند ازطریق این پلتفرم درآمدزایی درخورتوجهی کنند.

دیجی کالا در سال ۱۳۹۸ اسمارتک را به‌عنوان ارائه‌دهنده اختصاصی خدمات حوزه فناوری بازاریابی (Martech) انتخاب کرد. در‌حال‌حاضر، این برند به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه دیجی کالا در حوزه ارائه راه‌حل‌های مرتبط با فناوری بازاریابی به تمام کسب‌وکارها فعالیت می‌کند. در‌واقع، اسمارتک به کسب‌وکارها کمک می‌کند که اثربخشی و کیفیت تعاملات خود با مشتریانشان را بهبود ببخشند.

محصولات و راهکارهای اسمارتک عبارت‌اند از: پلتفرم جامع برای تعامل و ارتیاط مؤثر با مشتریان (inTrack)، شبکه تبلیغات هوشمند (AdVerge)، سیستم همکاری در فروش (Affiliate marketing platform)، پلتفرم جمع‌آوری و بررسی رفتار کاربران (CDP-DMP). اسمارتک تابه‌حال بیش از ۵۰۰ کمپین اجرا‌شده دارد و به رکورد ۲۰ میلیون پیام شخصی‌سازی شده در یک روز دست پیدا کرده است.

پیندو علاوه‌بر ارائه خدمات خریدوفروش کالا، در زمینه ارائه خدمات هم فعالیت می‌کند و برای کسانی که خدمتی برای ارائه دارند، بستری فراهم می‌کند تا با‌‌‌‌توجه‌‌‌‌‌‌به گروه‌های کالایی دیجی کالا خدمات خود را معرفی و ارائه کنند.

دیجی‌اکسپرس در پاییز ۱۳۹۹ و به‌عنوان شرکت هوشمند لجستیکی دیجی کالا تأسیس شد. اولین سرویس این شرکت با نام Flex کارش را با تحویل سفارش‌های دیجی کالا و با کمک رانندگان خویش‌فرما آغاز کرد. سرویس بعدی دیجی‌اکسپرس برای ارسال فوری (۳۰ تا ۱۲۰ دقیق) با نام Jet نیز در مرحله آزمایشی قرار دارد و هدف از ارائه آن، ارتقای توانایی فروشندگان برای کوتاه‌کردن بازه ارسال کالا به مشتریان در کنار ارسال سفارش‌های سوپرمارکتی است.

درحال‌حاضر، ۱۳ شهر بزرگ زیر پوشش دیجی‌اکسپرس قرار دارند و تا‌به‌حال بیش از ۱۰ میلیون کالا را شبکه جمع‌سپاری دیجی‌اکسپرس تحول مشتریان داده است.

دیجی کالا مگ به‌عنوان پلتفرم بازاریابی محتوایی گروه دیجی کالا در سال ۱۳۹۴ شروع به کار کرد. اینستاگرام و وب‌سایت دیجی کالا مگ در ابتدا فقط با هدف تولید و انتشار محتوا در زمینه فناوری دیجیتال شروع به کار کردند تا پشیبانی محتوایی گروه کالای الکترونیک دیجی کالا را انجام دهد. با گسترش گروه‌های کالایی دیجی کالا حوزه‌های محتوایی تحت پوشش دیجی کالا مگ نیز افزایش یافت.

درحال‌حاضر، تیم دیجی کالا مگ که با عنوان «تیم بازاریابی محتوایی گروه دیجی کالا» هم شناخته می‌شود، وظیفه مدیریت وب‌سایت و اینستاگرام دیجی کالا مگ، دیجی استایل مگ و کانال محتوایی مگنت را برعهده دارد. دو پروژه بزرگ محتوای تولید‌شده کاربر این بخش، «مسابقه آنباکس در ۱۰۰ ثانیه» و «دیجی کالا مگ تلنت» هستند.

دیجی کالا از ابتدای شروع به کار، فلسفه فعالیتش را روی محتوا بنا کرد و گروه تولید محتوا تمرکز خود را روی ساخت ویدئوهای بررسی محصول با کیفیت و منطبق بر استانداردهای روز دنیا قرار داده بود. درحال‌حاضر، واحد محتوا در حوزه‌های جدیدی همچون اتوماسیون محتوایی، استفاده از هوش مصنوعی و محتوای تولید‌شده کاربر هم فعالیت می‌کند و مسئولیت تولید و کنترل کیفیت محتوای تصویری، ویدئویی و متنی را در وب‌سایت دیجی کالا و سایر کسب‌و‌کارهای این مجموعه برعهده دارد.

علاوه‌بر‌این، تیم محتوا در حال آماده‌سازی بستری کامل، جامع و آسان برای فروشندگان است تا از تکنیک‌های اتوماسیون بهره‌مند شوند و هرچه آسانتر کالاهایشان را در دیجی کالا بتوانند بفروشند. این واحد تاکنون از بیش از ۱۲۰ هزار کالا عکاسی و حدود ۶۰ هزار ویدئو نیز تولید کرده است. علاوه‌بر‌این، بیشتر از ۴۲۰۰ فروشنده از خدمات کارخانه محتوا استفاده می‌کنند.

دیجی‌کالا در ۱۵ سال اخیر رشد چشمگیری تجربه کرده و باید دید سیاست مؤسسان و مدیران این هلدینگ برای آینده و گسترش هرچه بیشتر کسب‌وکار چیست؟