پس از زیان‌دهی بخش ثابت، مخابرات دست‌به‌دامان مجلس شد

روز گذشته، ۳ خرداد ۱۴۰۰، شرکت مخابرات ایران با دعوت از کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای بازدید از مرکز مخابراتی شهید‌نهری، کمک و حمایت حاکمیت در حل مشکلات مالی خود را خواستار شد. البته پیش‌از‌این نیز مخابرات جلساتی با مجلس برگزار کرده؛ اما حالا خواسته است با نشان‌دادن عملکرد مانیتورینگ شبکه، نمایندگان را بیش‌ازپیش با روند کارها و مشکلات آشنا کند.

به‌گزارش زومیت، شرکت مخابرات سال ۱۳۹۹ اولین‌بار مبلغی معادل ۱،۷۶۰ میلیارد تومان در بخش ثابت زیان کرد. در ماه‌های اخیر، این شرکت بارها از لزوم افزایش تعرفه‌هایش خبر داده و گفته است تعرفه‌هایش دوازده سال بدون تغییر باقی مانده. این شرکت تأکید می‌کند اگر نتواند در بخش ثابت ضررهایش را جبران کند، در بخش‌های دیگر هم ورشکست می‌شود.

بدهی‌هایی که درحال‌حاضر و اورژانسی به پیمان‌کاران باید پرداخت کنیم، به بیمه‌های درمانی کارکنان و پرداخت هزینه خرید صنایع و تجهیزات تعلق دارد که حدود دوهزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.

سلطانی به تخصیص ۲۰ درصد درآمد شرکت مخابرات به سازمان تنظیم مقررات اشاره کرده و گفت ترکیب این سازمان به بازنگری نیاز دارد و باید نماینده‌ای از حاکمیت و نه‌تنها یک وزارتخانه باشد. به‌گفته مدیرعامل شرکت مخابرات، با اینکه رگولاتوری مشکلی با افزایش تعرفه‌های این شرکت ندارد، این تغییر را لحاظ نمی‌کند و کسی هم دلیل این موضوع را نمی‌داند؛ درنتیجه، تأمین و نوسازی تجهیزات شبکه مخابرات با مشکل مواجه شده است و صنعت ICT با ۲۵ درصد ظرفیت خود کار می‌کند.

در‌هر‌صورت، مخابرات افزایش تعرفه مدنظرش را طبق شرایط وزارت ارتباطات به کمیسیون تنظیم مقررات ارسال کرده است. به‌گفته مجید سلطانی، مشکلات این شرکت با سیاست‌گذاری ساده حل می‌شود. برای مثال، اگر هر مشترک این شرکت که مجموعا ۳۰ میلیون نفر هستند، برای خطوط ثابت ماهانه ۵،۰۰۰ تومان اضافه‌تر پرداخت کند، تأثیر خاصی در سبد خانوار رخ نمی‌دهد؛ اما همین مبلغ اندک می‌تواند مخابرات را احیا کند.

وقتی از سودده‌بودن صحبت می‌کنیم، باید ببینیم چقدر سرمایه گذاشته و چقدر سود برده‌ایم. انتظار سرمایه‌گذار برگشت دست‌کم ۱۰ درصد سود خالص سرمایه‌گذاری‌اش است و با کمتر از این سود، اصلا حاضر به سرمایه‌گذاری نخواهد بود. میزان سرمایه‌ای که در بورس وارد کردیم‌، شصت تا هفتادهزار میلیارد تومان است؛ درحالی‌که این مبلغ هم تجدید سرمایه نشد. با این مبلغ چقدر می‌توان سود خالص کرد؟ ضرر ما در آینده مشخص می‌شود؛ چرا‌که هر اپراتوری باید ۱۶ درصد درآمدش را برای سرمایه‌گذاری کنار بگذارد و اگر این کار را نکند، از رقابت عقب می‌ماند.

مجید سلطانی می‌گوید شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت پهنای باند را از شرکت زیرساخت می‌خرند و مخابرات اکنون مبلغ درخورتوجهی به زیرساخت بدهکار است و قرارداد جدیدی با آن‌ها نمی‌تواند منعقد کند. زیرساخت‌های شبکه و انتقال و سوییچ و لایه‌های مختلف شبکه نیز به به‌روزرسانی نیاز دارند. به‌گفته او، شرکت باید امسال دست‌کم دَه‌هزار میلیارد تومان تجهیزات بخرد تا نیاز اکنون و کمبود سال‌های قبل را جبران کند.

سلطانی با تأیید قدیمی‌بودن سیستم‌های شرکت مخابرات و همسان‌نبودن با فناوری روز دنیا گفت همچنان ملزمیم تمام روستاهای کشور را به اینترنت متصل کنیم؛ درحالی‌که هیچ اپراتوری چنین الزامی ندارد. مدیرعامل شرکت مخابرات به ضرورت مقابله با اینترنت ماهواره‌ای اشاره کرد و گفت:

تنها راه مقابله با پدیده اینترنت ماهواره‌ای در آینده، تقویت اپراتور‌های ثابت و سیار و ارتقای کیفیت آن‌ها است.

مدیرعامل شرکت مخابرات اضافه کرد در حوزه شبکه ملی اطلاعات نیز به بازگشت تضمین‌شده سرمایه نیاز است. دوره تحول شرکت که با تغییر در تیم مدیریتی آغاز شده، برای پنج سال برنامه‌ریزی شده است. در پنج ماه اخیر که به مخابرات آمده، تاکنون در حال پرداخت بدهی‌هایی به مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومان ازطریق معاوضه یا فروش املاک و تهاتر بوده است. هر خط ثابت برای شرکت مخابرات ۲۱ هزار تومان هزینه دارد؛ اما مشترک فقط ۶ هزار تومان بابت دریافت خدمات پرداخت می‌کند. وی تصریح کرد:

در بخش ثابت سودی نداریم؛ چون هر خط تلفن ۲۱ هزار تومان هزینه نگه‌داری دارد؛ چه مشترک استفاده کند، چه نکند.

ابراهیم محمودزاده اعلام کرد هزینه سالانه نگه‌داری شبکه ثابت بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار است؛ درنتیجه با‌توجه‌به نرخ بسیار گران دلار و تورم فزاینده در کشور، شرایط برای کار بسیار دشوار است. وی افزود اگر سازمان تنظیم مقررات تعرفه‌ها را افزایش دهد، تمام این مبلغ برای توسعه و به‌روزرسانی خدمات صرف خواهد شد. درواقع، مخابرات ادعا می‌کند تعرفه‌هایی که به سازمان تنظیم پیشنهاد داده، تنها باعث می‌شود سود و هزینه‌اش یکی شود و بخش ثابت زیان‌دهی نداشته باشد؛ چرا‌که با این طرح، امکان تأمین مالی از راه‌های دیگر فراهم می‌شود و پس‌از‌آن، می‌توان از سود اینترنت همراه هزینه‌های شرکت را از راه‌های مانند وام و فروش اوراق تأمین کرد.

محمودزاده درباره هزینه‌های سرسام‌آور این شرکت نیز به فعالیت صدهزار نیروی انسانی اشاره کرد و گفت این تعداد افراد را نمی‌توان به‌دلیل کاهش هزینه‌ها بیکار کرد و «به نیابت از نظام، این نیروها را نگه داشته‌ایم».

درمجموع، مسئولان شرکت مخابرات مشکلاتشان را تعرفه نامناسب، تنگنا‌ی مالی برای انجام سرمایه‌گذاری‌های ضروری، کمبود نقدینگی و تنزل وضع معیشتی کارکنان عنوان می‌کنند. درمقابل، اعضای کمیسیون صنایع مجلس مشکلات را به عملکرد دولت و بی‌اعتنایی کامل به بخش ارتباطات معطوف می‌دانند و وعده می‌دهند وضعیت توسعه مخابرات در دولت آینده بهتر خواهد شد.