موشک SN11 استارشیپ پیش از بازگشت به زمین منفجر شد

پروتوتایپ دیگری از استارشیپ (SpaceX Starship) صبح سه‌شنبه‌ی گذشته به‌وقت محلی در تلاش برای فرود در یکی از مراکز آزمایشی پرتاب موشک اسپیس ایکس در تگزاس منفجر شد. به‌نوشته‌ی ورج، استارشیپ در این آزمایش بدون مشکل از زمین بلند شد و در مدت پرواز آن، مانورهایی خودکار را شاهد بودیم. از دسامبر ۲۰۲۰ (آذر و دی ۱۳۹۹)، این چهارمین‌بار است که اسپیس ایکس پروازی در ارتفاع زیاد انجام می‌دهد.

موشک SN11 ساعت نُه به‌وقت محلی در هوای مه‌آلود از مرکز بوکا چیکای اسپیس ایکس در تگزاس پرتاب شد و تقریبا ۶٫۲ مایل (۹٫۹۷ کیلومتر) به‌سمت بالا حرکت کرد تا سه موتور رپتور (Raptor) آن آزمایش شود و موشک مانورهای خودکار درون‌پروازی برای فرود روی زمین انجام دهد. با نزدیک‌شدن SN11 به حداکثر ارتفاع، موتورهای موشک به‌‌تدریج خاموش شدند تا موشک سقوط آزادش را به‌منظور بازگشت به سطح زمین آغاز کند.

زمانی‌که موشک نزدیک سطح زمین شد، مجددا در پدیده‌ای که اسپیس ایکس آن را «احتراق فرود» می‌نامد، شروع به فعالیت می‌کند. در این فرایند، یکی از موتورهای رپتور تلاش می‌کند موشک را به‌آرامی روی سطحی مخصوص فرود بیاورد که فاصله‌ی زیادی با محل پرتاب ندارد. حداقل این ایده‌ای است که اسپیس ایکس برای سیستم احتراق فرود در سر می‌پروراند. ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس، در توییتی نوشت: «زمان کوتاهی پس از آغاز احتراق فرود،‌ اتفاقی درخورتوجه رخ داد. وقتی چند ساعت بعد قطعات باقی‌مانده را بررسی کنیم، باید بفهمیم مشکل چه بود.»

دوربینی که در محل فرود SN11 حضور داشت و زنده ویدئو را پخش می‌کرد، چند دقیقه پیش از تلاش موشک برای فرود، پخش ویدئو را متوقف کرد. دوربینی دیگر که وب‌سایت NASA Spaceflight ارائه کرده، نشان می‌دهد تکه‌های بزرگ متعلق‌ به موشک روی محل فرود بوکا چیکا سقوط می‌کنند. البته انفجار موشک به‌دلیل مه‌آلودبودن هوا به‌خوبی دیده نمی‌شود.

Final view of SN11 in the air:➡️https://www.youtube.com/watch?v=bDL-ZMRHYrE pic.twitter.com/PNJta9svkA— Chris B - NSF (@NASASpaceflight) March 30, 2021

جان اینسپرکر، از اعضای اسپیس ایکس، در ویدئو پخش زنده‌ اعلام کرد موشک SN11 این شرکت هنگام تلاش برای فرود روی زمین منفجر شده است: «ظاهرا آزمایش هیجان‌انگیز دیگری داشتیم. به‌نظر می‌رسد تمامی داده‌های موشک را از دست داده‌ایم و بدیهی است تیم ما از منطقه‌ی فرود دور است.» ایلان ماسک در توییتی دیگر نوشت یکی از موتورهای SN11 حین صعود موشک با مشکلاتی مواجه شد و در جریان فرایند احتراق فرود، برخلاف انتظار روشن نشد. 

مه‌آلودبودن هوا باعث شد فرایند فرود SN11 به‌خوبی دیده نشود؛ بااین‌حال راداری آب‌و‌هوایی متعلق به سرویس ملی آب‌و‌هوا در براونزویل تگزاس متوجه مقداری گاز در نقشه شد. این موضوع می‌تواند نشان دهد که موشک اسپیس ایکس در میانه‌ی راه منفجر شده است.

اداره‌ی فدرال هوانوردی در ایالات متحده‌ی آمریکا قرار است روی تحقیقات اسپیس ایکس برای پیداکردن دلیل انفجار موشک SN11 هنگام تلاش برای فرود نظارت کند. نماینده‌ی اداره‌ی فدرال هوانوردی سه‌شنبه‌ی گذشته اعلام کرد گزارش فوری مبنی‌بر صدمات یا خسارت به اموال عمومی در پی انفجار SN11 منتشر نشده است. این آژانس دولتی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «SN11 در جریان مرحله‌ی فرود دچار ناهنجاری شد که درنتیجه‌ی آن موشک از دست رفت.»

به‌گفته‌ی افراد حاضر در فاصله‌ی حدودا پنج‌مایلی (هشت‌کیلومتری) از محل پرتاب SN11، ظاهرا سقوط تکه‌های استارشیپ در پی انفجار SN11 را مشاهده کرده‌اند. اداره‌ی فدرال هوانوردی در واکنش به انتشار گزارش‌هایی در این زمینه اعلام کرد در حال همکاری با اسپیس ایکس است تا بفهمد سقوط قطعات موشک به لحظه‌ی انفجار ارتباط دارد یا به بخش‌های دیگری از پرواز.

اسپیس ایکس در ابتدا قصد داشت SN11 را هفته‌ی گذشته پرتاب کند؛ اما تصمیم گرفت برای انجام بررسی‌های بیشتر، پرتاب را یک هفته به‌تأخیر بیندازد.