بی اختیاری ادرار چیست و چگونه درمان میشود؟
بی اختیاری ادرار از دست دادن کنترل مثانه یا نشت ادرار است. بیاختیاری یک بیماری نیست بلکه نشانه وجود مشکل در دستگاه ادراری است.
به گزارش وبسایت Women's Health، شیوع بیاختیاری ادرار در زنان دو برابر مردان است. این امر ممکن است به این علت باشد که بارداری، زایمان و یائسگی میتواند احتمال بروز بیاختیاری را بیشتر کند. هرچند شیوع بیاختیاری در افراد مسن بیشتر است، بیاختیاری ادرار بخش طبیعی از پیری نیست و قابل درمان است.
- بیاختیاری ادرار چیست؟
- شیوع بیاختیاری ادرار در زنان و مردان
- چرا شیوع بی اختیاری ادرار در زنان بیشتر است؟
- انواع بیاختیاری ادرار چیست؟
- علائم بیاختیاری ادرار چیست؟
- علت بی اختیاری ادرار چیست؟
- علل بی اختیاری ادراری کوتاه مدت
- بارداری چگونه باعث بی اختیاری ادرار میشود؟
- زایمان چگونه باعث بیاختیاری ادرار میشود؟
- یائسگی چگونه باعث بیاختیاری ادرار میشود؟
- بی اختیاری ادرار چگونه تشخیص داده میشود؟
- آزمایش های تشخیص بی اختیاری ادرار
- بیاختیاری ادرار چگونه درمان میشود؟
- درمان های خانگی بی اختیاری ادرار
- درمان های پزشکی بیاختیاری استرسی در زنان
- درمانهای غیرجراحی برای بیاختیاری اضطراری چیست؟
- گزینههای درمانی بی اختیاری ادرار برای مردان
- ده درمان گیاهی و طبیعی رایج برای درمان مثانه بیش فعال
- چگونه می توان از بی اختیاری ادرار پیشگیری کرد؟
بیاختیاری ادرار چیست؟
ادرار توسط کلیهها ساخته میشود و در مثانه ذخیره میشود. مثانه عضلاتی دارد که هنگام نیاز به دفع ادرار منقبض میشوند. وقتی عضلات مثانه منقبض میشوند، ادرار از لولهای به نام مجرای ادراری یا میزراه از مثانه خارج میشود. در همین حین، عضلات اسفنکتر اطراف مجرای ادراری شل میشوند تا ادرار بتواند از بدن خارج شود.
بیاختیاری زمانی میتواند اتفاق بیفتد که عضلات مثانه بهطور ناگهانی منقبض میشوند و عضلات اسفنکتر به اندازه کافی قوی نیستند که مجرای ادراری را ببندند. این امر موجب تمایل ناگهانی و شدید برای ادرار کردن میشود بهطوریکه ممکن است نتوانید آن را کنترل کنید.
فشار ناشی از خنده، عطسه یا ورزش میتواند موجب نشت ادرار شود. در صورتی که اعصابی که عضلات مثانه و مجرای ادراری را کنترل میکنند، دچار مشکل باشند، نیز بیاختیاری ادرار ممکن است بروز کند. بیاختیاری ادرار میتواند به معنای نشت مقدار کمی ادرار یا آزادشدن مقدار زیادی ادرار به یکباره باشد.
بی اختیاری به دلایل متعددی می تواند رخ دهد:
- اگر مثانه در زمان نامناسبی منقبض شود یا به شدت منقبض شود، ادرار ممکن است نشت کند.
- اگر عضلات اطراف مجرای ادرار آسیبدیده یا ضعیف باشند، احتمال نشت ادرار وجود دارد.
- اگر مثانه در زمانی که باید تخلیه نشود، ممکن است دچار بیاختیاری شوید.
- اگر عاملی مجرای ادرار را مسدود کند، ادرار میتواند در مثانه جمع شود و موجب نشت شود.
شیوع بیاختیاری ادرار در زنان و مردان
هم مردان و هم زنان ممکن است دچار بیاختیاری ادرار شوند، اما تجربهی آنها میتواند متفاوت باشد. اغلب افراد مبتلا علائم مشابهی مانند افزایش دفعات و فوریت دفع ادرار دارند. بااینحال، بیدار شدن در طول شب برای دفع ادرار در مردان شیوع بیشتری دارد.
شایعترین نوع بیاختیاری ادرار بیاختیاری استرسی و بیاختیاری اضطراری یا فوریتی است که مثانه بیشفعال یا پُرکار نیز نامیده میشود.
احتمال اینکه مردان به بیاختیاری فوریتی دچار شوند، نسبتبه بیاختیاری استرسی بیشتر است. این حالت زمانی اتفاق میافتد که نیاز فوری و شدید برای تخلیه ادرار وجود دارد بهطوریکه نمیتوان آن را به تاخیر انداخت و منجر به نشت ادرار میشود. حدود ۸۰ درصد از مردان دچار بیاختیاری ادرار، بیاختیاری فوریتی را تجربه میکنند، درحالیکه این رقم در زنان ۳۱ درصد است.
بیاختیاری استرسی با حدود ۴۸ درصد کل موارد در زنان شیوع بیشتری دارد. این وضعیت فقط حدود ۱۰ درصد از موارد را در مردان تشکیل میدهد. این امکان وجود دارد که بهطور همزمان دچار هر دو نوع بیاختیاری بود.
علائم بیاختیاری ادرار در مردان بیشتر نادیده گرفته میشود. علت این است که به علت خجالت، کمتر درمورد آن بحث میشود. بیاختیاری اضطراری محدودیتهایی را بر سبک زندگی افراد تحمیل میکند و بسیاری از مردان به خاطر ترس از اینکه در جمع خجالتزده شوند، از حضور در جمع اجتناب میکنند.
درحالیکه احتمال اینکه زنان علائم بیاختیاری را تجربه کنند، بیشتر از مردان است، این وضعیت میتواند خصوصا برای مردان دردسرساز باشد. طبق اطلاعات منتشرشده در وبسایت Mayo Clinic Health System، حدود ۳ تا ۱۰ درصد از مردان علائم را در طول زندگی خود تجربه میکنند و سطح بالایی از استرس را به خاطر این وضعیت گزارش میکنند. برخی از مردان می گویند ترجیح میدهند ناتوان باشند تا اینکه دچار بیاختیاری باشند.
بی اختیاری ادراری در افراد مسن بیشتر از افراد جوان اتفاق میافتد، اما بخش طبیعی از روند پیری نیست.
چرا شیوع بی اختیاری ادرار در زنان بیشتر است؟
بیاختیاری ادرار میتواند برای زنان در هر سنی اتفاق افتد، اما در زنان مسن شیوع بالاتری دارد. این امر احتمالا ناشی از تغییرات هورمونی دوران یائسگی است.
زنان رویدادهای مربوط به سلامتی منحصربهفردی مانند بارداری، زایمان و یائسگی را تجربه میکنند که ممکن است بر مجاری ادراری و عضلات پیرامون آن تاثیر بگذارد.
عضلات کف لگن که از مثانه، میزراه، رحم و رودهها حمایت میکنند، ممکن است ضعیف شوند یا آسیب ببینند. وقتی عضلاتی که از مجاری ادراری حمایت میکنند، ضعیف هستند، عضلات درون مجاری ادراری باید سختتر کار کنند تا ادرار را تا زمانی که فرد آماده ادرار کردن شود، نگه داشته شود. این فشار اضافی روی مثانه و میزراه میتواند موجب بیاختیاری یا نشت ادرار شود.
علاوهبراین، میزراه زنان کوتاهتر از میزراه مردان است. احتمال اینکه ضعف یا آسیب میزراه موجب بیاختیاری ادرار شود، در زنان بیشتر است. علت آن است که عضله کمتری برای نگهداری ادرار تا زمانی که آمادگی دفع ادرار را داشته باشید، وجود دارد.
انواع بیاختیاری ادرار چیست؟
بیاختیاری استرسی: این نوع بیاختیاری شایعترین نوع بیاختیاری است. این نوع بیاختیاری ادرار همچنین شایعترین نوع بیاختیاری است که زنان جوان را تحتتاثیر قرار میدهد. بیاختیاری استرسی زمانی اتفاق میافتد که استرس یا فشاری روی مثانه وجود داشته باشد.
بیاختیاری استرسی هنگامی رخ میدهد که عضلات ضعیف کف لگن مثانه و میزراه را تحت فشار قرار میدهند تا آنها سختتر کار کنند. در رابطه با بیاختیاری استرسی، اعمال روزمرهای که از عضلات کف لگن استفاده میکنند مانند سرفه، عطسه یا خنده میتوانند موجب نشت ادرار شوند. حرکات ناگهانی و فعالیت بدنی نیز میتواند موجب نشت ادرار شود.
بی اختیاری اضطراری: در این مورد نشت ادرار معمولا پس از میل شدید و ناگهانی برای دفع ادرار و قبل از اینکه بتوانید به توالت بروید، اتفاق میافتد.
برخی از افراد دچار بیاختیاری اضطراری میتوانند به موقع به دستشویی بروند، اما بیش از هشت بار در روز تمایل به ادرار کردن دارند. آنها همچنین پس از رفتن به دستشویی زیاد ادرار نمیکنند. بیاختیاری اضطراری در زنان مسن شیوع بالاتری دارد.
بسیاری از افراد دچار بیاختیاری ادرار به هر دو شکل آن دچار هستند. این حالت بیاختیاری مخلوط نامیده میشود.
بیاختیاری ادرار ناشی از سرریز ادرار: این نوع بیاختیاری زمانی اتفاق میافتد که مثانه آنطور که باید، تخلیه نمیشود و بعدا ادرار نشت میکند. این حالت زمانی رخ میدهد که عضلات مثانه خیلی ضعیف هستند یا مجرای ادرار مسدود شده است. انسداد میتواند ناشی از باریکی مجرای ادرار یا در مردان ناشی از بزرگشدن پروستات باشد.
بیاختیاری کامل: این نوع بیاختیاری زمانی اتفاق میافتد که ادرار همیشه نشت میکند. این حالت زمانی رخ میدهد که عضله اسفنکتر کارآیی خود را از دست داده است.
بیاختیاری عملکردی: بیاختیاری عملکردی زمانی رخ میدهد که نتوانید بهموقع برای ادرار کردن به توالت بروید. وقتی شرایط جسمی یا مغزی فرد موجب میشود او نتواند به موقع به توالت برسد، گفته میشود او به بیاختیاری ادراری عملکردی مبتلاست. برای مثال، ابتلا به التهاب مفاصل موجب میشود فرد نتواند به موقع دکمه شلوار خود را باز کند و درنهایت منجر به بیاختیاری عملکردی میشود.
علائم بیاختیاری ادرار چیست؟
بیاختیاری ادرار بهخودیخود یک بیماری نیست، بلکه از نشانههای مشکلات سلامتی دیگر و معمولا عضلات ضعیف کف لگن است. علاوه بر بیاختیاری ادرار، برخی افراد دچار سایر علائم ادراری نیز هستند. این علائم عبارتند از:
- فشار یا اسپاسم در ناحیه لگن که موجب میل شدید به ادرار کردن میشود
- زیاد دستشویی رفتن (بیش از هشت بار در روز یا بیش از دو بار در شب)
- ادرار مکرر شبانه
علت بی اختیاری ادرار چیست؟
بیاختیاری ادرار معمولا ناشی از مشکلات عضلات و اعصابی است که به مثانه کمک میکنند، ادرار را نگهداشته یا آن را عبور دهد. رویدادهای سلامتی منحصر به زنان مانند بارداری، زایمان و یائسگی میتوانند موجب مشکلاتی برای این عضلات و اعصاب شوند.
سایر علل بی اختیاری ادرار عبارتند از:
اضافه وزن: داشتن اضافه وزن به مثانه فشار وارد میکند و این امر میتواند به مرور زمان عضلات را ضعیف کند. مثانه ضعیف نمیتواند مقدار زیادی ادرار را در خود نگه دارد.
یبوست: مشکلات مرتبط با کنترل مثانه میتواند برای افرادی رخ دهد که دچار یبوست مزمن هستند. یبوست یا زور زدن برای دفع مدفوع میتواند روی مثانه و عضلات کف لگن فشار وارد کند. این امر عضلات را ضعیف میکند و میتواند موجب بی اختیاری یا نشت ادرار شود.
آسیب عصب: اعصاب آسیبدیده ممکن است در زمان نامناسب سیگنالهایی را به مثانه ارسال کنند یا اصلا سیگنالی را ارسال نکنند. زایمان و مشکلات سلامتی نظیر دیابت و مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) میتواند موجب آسیب عصبی مثانه، مجرای ادرار یا عضلات کف لگن شود.
عمل جراحی: هرگونه عمل جراحی که شامل ارگانهای تولیدمثلی زنان باشد مانند برداشتن رحم یا هیسترکتومی میتواند به عضلات حمایتکننده کف لگن آسیب بزند. اگر عضلات کف لگن آسیب ببینند، عضلات مثانه زنان ممکن است عملکرد طبیعی خود را از دست بدهند. این امر میتواند منجر به بیاختیاری ادرار شود. در مردان، جراحی پروستات میتواند منجر به آسیب عضله اسفنکتر شود و میتواند بیاختیاری استرسی را در پی داشته باشد.
تغییرات ساختاری در ناحیه کف لگن: این تغییرات میتواند موجب بیاختیاری ادرار شود. برای مردان شایعترین تغییر بزرگ شدن پروستات است که هایپرپلازی خوشخیم پروستات نامیده میشود. وقتی پروستات بزرگ میشود، میتواند موجب نیاز مکرر یا فوری به ادرار کردن، شبادراری و بسیاری از علائم دیگر شود.
بیماریها: بیاختیاری ادرار ممکن است در افراد مبتلا به دیابت، آلزایمر، پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس یا افرادی که تجربه سکته مغزی دارند، بروز کند.
علل بی اختیاری ادراری کوتاه مدت
گاهی اوقات بیاختیاری ادرار فقط برای مدت کوتاهی طول میکشد و به دلایل دیگری ازجمله موارد زیر رخ می دهد:
داروهای خاص: بیاختیاری ادرار ممکن است یکی از عوارض جانبی داروهایی مانند دیورتیکها (قرصهای آب که برای درمان نارسایی قلبی، سیروز کبدی، فشار خون بالا و برخی بیماریهای کلیوی تجویز میشود) باشد. این نوع بیاختیاری ادرار معمولا با قطع مصرف دارو رفع میشود.
کافئین: نوشیدنیهای حاوی کافئین میتوانند موجب پر شدن سریع مثانه شوند. این امر میتواند موجب نشت ادرار شود. محدود کردن مصرف کافئین ممکن است به رفع بیاختیاری کمک کند، زیرا فشار کمتری بر مثانه وارد میشود.
عفونت: عفونتهای مجاری ادراری و مثانه ممکن است برای مدت کوتاهی موجب بیاختیاری ادرار شود. اغلب با رفع عفونت، کنترل مثانه به حالت عادی برمیگردد.
بارداری چگونه باعث بی اختیاری ادرار میشود؟
از هر ۱۰ زن، ۴ زن در دوران بارداری دچار بیاختیاری ادرار میشود. در جریان بارداری، با رشد جنین، کودک متولدنشده روی مثانه، مجرای ادراری و عضلات کف لگن فشار وارد میکند. در طول زمان، این فشار ممکن است عضلات کف لگن را ضعیف کند و منجر به نشت یا مشکلات دفع ادرار شود.
بیشتر مشکلات مربوط به کنترل مثانه در دوران بارداری مدتی پس از زایمان از بین میرود. اگر شش هفته پس از زایمان همچنان مشکلات مثانه دارید، به پزشک مراجعه کنید.
زایمان چگونه باعث بیاختیاری ادرار میشود؟
مشکلات حین زایمان خصوصا زایمان طبیعی میتواند عضلات کف لگن را ضعیف کند و به اعصاب کنترلکننده مثانه آسیب بزند. البته بیشتر مشکلات مرتبط با کنترل مثانه که درنتیجهی زایمان رخ میدهد، پس از مدتی رفع میشود. اگر شش هفته پس از زایمان همچنان مشکل مثانه دارید، به پزشک مراجعه کنید.
یائسگی چگونه باعث بیاختیاری ادرار میشود؟
برخی از زنان پس از قطع قاعدگی، دچار مشکلات کنترل مثانه میشوند. پژوهشگران تصور میکنند سطوح پایین هورمون استروژن پس از یائسگی ممکن است میزراه را ضعیف کند. مجرای ادرار به نگه داشتن ادرار در مثانه کمک میکند تا زمانی که آماده دفع ادرار شوید. همچنین مانند همه عضلات بدن، عضلات مثانه و مجرای ادرار با افزایش سن مقداری از قدرت خود را از دست میدهند. این بدان معنا است که هنگام پیری ممکن است نتوانید ادرار زیادی را در مثانه خود نگه دارید.
بی اختیاری ادرار چگونه تشخیص داده میشود؟
به منظور تشخیص بی اختیاری، ابتدا پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی شما میپرسد، ازجمله:
- چند بار در روز ادرار میکنید
- چگونه و چه زمانی ادرار شما نشت میکند
- چقدر ادرار نشت میکند
- چه زمانی علائم آغاز میشود
- چه داروهایی مصرف میکنید
- سابقه بارداری و تجربه زایمان (در زنان) و سابقه جراحی پروستات (در مردان)
پزشک معاینه فیزیکی را برای بررسی علائم مشکلات سلامتی که میتواند موجب بیاختیاری ادرار شود، انجام میدهد. او همچنین ممکن است آزمایشهای دیگری انجام دهد.
آزمایش های تشخیص بی اختیاری ادرار
آزمایش ادرار: نمونهای از ادرار به آزمایشگاه فرستاده میشود. در آزمایشگاه، ادرار برای عفونت و دیگر علتهای بیاختیاری بررسی میشود.
اولتراسوند (سونوگرافی): پزشک پروب دستگاه اولتراسوند را روی قسمت بیرونی شکم شما قرار میدهد تا تصاویری از کلیهها، مثانه و مجراری ادرار ایجاد کند. پزشک به دنبال هر مورد غیرعادی که ممکن است موجب بیاختیاری ادرار شود، میگردد.
آزمایش استرس مثانه: در طول این آزمایش، سرفه میکنید یا زور میزنید و پزشک دفع ادار را تحتنظر میگیرد.
سیستوسکوپی: پزشک لوله نازک مجهز به دوربین کوچک را وارد مجرای ادرار و مثانه شما میکند تا به دنبال بافتهای آسیبدیده بگردد. بسته به نوع سیستوسکوپی، پزشک ممکن است از دارو برای بیحس کردن پوست و اندامهای ادراری شما درحالیکه هنوز بیدار هستند، استفاده کند یا اینکه ممکن است کاملا بیهوش شوید.
تست یورودینامیک (نوار مثانه): پزشک لوله نازکی را وارد مثانه شما کرده و آن را با آب پر میکند. این امر به پزشک اجازه میدهد فشار درون مثانه را اندازهگیری کند تا ببیند مثانه چه مقدار مایع را میتواند در خود نگه دارد.
پزشک ممکن است از شما بخواهد که به مدت دو تا سه روز زمان تخلیه مثانه یا نشت ادرار را یادداشت کنید. این یادداشتها به پزشک کمک میکند الگوی بیاختیاری را پیدا کند و سرنخهایی درمورد علتهای احتمالی و درمانهای موثر به دست آورد.
بیاختیاری ادرار چگونه درمان میشود؟
به منظور درمان بیاختیاری ادرار ممکن است با اقداماتی در خانه شروع کنید. اگر این مراحل علائم شما را بهبود نداد، پزشک ممکن است بسته به اینکه دچار چه نوع بیاختیاری هستید، درمانهای دیگری را توصیه کند. هنگام اجرای برنامه درمانی صبور باشید. ممکن است مدتی طول بکشد تا اثربخشی درمانها را شاهد باشید.
درمان های خانگی بی اختیاری ادرار
پزشک ممکن است برای درمان بیاختیاری ادرار اقداماتی را پیشنهاد کند که میتوانید در خانه انجام دهید. برخی افراد فکر نمیکنند چنین اقدامات سادهای میتواند بیاختیاری ادرار را درمان کند. اما برای بسیاری از افراد این اقدامات موجب میشود بیاختیاری ادرار به کلی رفع شود یا نشت ادرار کاهش پیدا کند. این اقدامات شامل موارد زیر میشود:
انجام تمرینات کگل: اگر دچار بیاختیاری استرسی باشید، تمرینات کگل ممکن است به شما در تقویت عضلات کف لگن کمک کند. برخی افراد به این علت که عضلات کف لگن آنها همیشه درحالت انقباض قرار دارد، علائم ادراری را تجربه میکنند. در این مورد، ورزشهای کگل کمکی به علائم ادراری نمیکند و ممکن است موجب مشکلات بیشتری شود. پیش از انجام ورزشهای کگل با پزشک درمورد علائم ادراری خود صحبت کنید.
آموزش مثانه: میتوانید با رفتن به دستشویی در زمانهای معین به کنترل مثانه بیشفعال یا بیاختیاری اضطراری کمک کنید. برای این مورد، ابتدا با یادداشت کردن دفعاتی که هر روز به دستشویی میروید، شروع کنید. سپس بهتدریج حدود ۱۵ دقیقه بین مراجعات به دستشویی اضافه کنید. با افزایش تدریجی زمان بین مراجعات، مثانه شما یاد میگیرد پیش از اینکه سیگنال نیاز به دفع ادرار را بدهد، ادرار بیشتری را در خود نگه دارد.
کاهش وزن: وزن اضافه فشار بیشتری بر مثانه و عضلات اطراف وارد میکند و این امر میتواند منجر به مشکلات کنترل مثانه شود.
تغییر عادات غذایی: نوشیدنیهای کافئیندار، کربناته (مانند نوشابههای گازدار) یا الکل موجب بدتر شدن بیاختیاری یا نشت ادرار میشوند.
ترک دخانیات: استعمال دخانیات میتواند بسیاری از مشکلات سلامتی ازجمله بی اختیاری ادرار را بدتر کند.
درمان یبوست: پزشک ممکن است توصیه کند فیبر بیشتری مصرف کنید، زیرا یبوست میتواند بیاختیاری را بدتر کند.خوردن غذاهای حاوی فیبر زیاد میتواند به رفع یبوست کمک کند.
درمان های پزشکی بیاختیاری استرسی در زنان
اگر مراحلی که میتوانید در خانه انجام دهید، برای بهبود بیاختیاری استرسی شما موثر نبود، پزشک ممکن است گزینههای دیگر را توصیه کند:
استروژن: پس از یائسگی استفاده از کرمها، حلقهها یا چسبهای واژینال حاوی استروژن (استروژن موضعی) میتوانند به تقویت عضلات و بافتهای مجراری ادرار و نواحی واژن کمک کنند. مجرای ادرار قویتر به کنترل مثانه کمک میکند.
پساری واژینال: پساری قابل استفاده مجدد وسیلهی پلاستیکی یا سیلیکونی کوچکی (به شکل حلقه یا دونات کوچک) است که درون واژن قرار داده میشود. پساری به دیواره واژن و میزراه فشار میآورد تا از عضلات کف لگن حمایت کند و به کاهش بی اختیاری استرسی کمک کند. پساریها اندازههای مختلفی دارند، بنابراین پزشک باید نسخه مناسب بیماری را تجویز کند. نوع دیگری از پساری شبیه تامپون است و یک بار مصرف است.
حجمدهندهها: پزشک میتواند ماده حجمدهندهای نظیر کلاژن را به بافت اطراف مثانه و مجرای ادرار تزریق کند تا موجب ضخیمشدن آنها شود. این امر به بسته نگه داشتن دهانه مثانه کمک میکند و مقدار ادراری را که میتواند نشت کند، کاهش میدهد.
عمل جراحی: اگر فردی قصد داشته باشد، در آینده باردار شود، جراحی برای بیاختیاری ادرار توصیه نمیشود. بارداری و زایمان میتوانند موجب نشت مجدد شوند. دو نوع رایج از جراحی برای بیاختیاری ادرار عبارتند از:
۱. جراحیهای اسلینگ: در این روش که متداولترین فرم آن اسلینگ مید اورترا است، توری نوارمانندی (ازجنس زیستی یا مصنوعی) زیر میزراه بیمار قرار داده میشود. اسلینگ از مجرای ادرار حمایت میکند و مثانه را درجای خود نگه میدارد. عوارض جدی عمل اسلینگ شامل درد، عفونت، درد حین رابطه جنسی و آسیب به اعضای مجاور مانند مثانه است.
بنا به گزارش سازمان غذا و دارو، از هر ۵۰ بیماری که برای درمان بیاختیاری ادرار تحت عمل اسلینگگذاری قرار میگیرند، در یک نفر نوار مورد استفاده برای نگهداشتن مثانه پس از جراحی جابهجا میشود و به داخل واژن میچسبد و موجب درد میشود. سازمان غذاو دارو توصیه میکند قبلا از جراحی، بیمار با پزشک درمورد گزینههای درمانی بحث کند و درمورد عوارض جانبی آنها سوال کند.
۲. کولپوساسپنشن: در عمل کولپوساسپنشن که هدف آن حفظ مثانه درجای خود است، شکافی در پایین شکم ایجاد میشود، گردن مثانه بالا آورده میشود و در موقعیت بالاتری بخیه زده میشود.
درمانهای غیرجراحی برای بیاختیاری اضطراری چیست؟
اگر اقداماتی که میتوانید در خانه انجام دهید، برای بهبود بیاختیاری ادراری اضطراری شما موثر نباشد، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از درمانهای زیر را پیشنهاد کند:
داروها: داروهای درمان بیاختیاری اضطراری به شلشدن عضله مثانه و افزایش مقدار ادراری که مثانه میتواند نگه دارد، کمک میکند. عوارض جانبی شایع این داروها شامل یبوست و خشکی چشم و دهان است.
بوتاکس: تزریق بوتاکس به مثانه در صورتی که سایر درمانها موثر نباشند، میتواند کمک کند. بوتاکس به شلشدن مثانه کمک میکند و مقدار ادراری را که مثانه میتواند نگه دارد، افزایش میدهد. ممکن است نیاز باشد که هر سه ماه یک بار بوتاکس انجام دهید.
تحریک عصب: این درمان از پالسهای الکتریکی خفیف برای تحریک اعصاب مثانه استفاده میکند. پالسها ممکن است جریان خون به مثانه را افزایش دهند و عضلاتی را که به کنترل مثانه کمک میکنند، تقویت کنند.
بیوفیدبک: بیوفیدبک به شما کمک میکند واکنش مثانه خود را روی صفحه نمایش ببینید. درمانگر حسگر دستگاه را روی پوست روی مثانه و عضلات مجرای ادرار قرار میدهد. سیم متصل به حسگر به صفحه نمایش متصل است. میتوانید روی صفحه نمایش ببینید چه زمانی عضلات منقبض میشوند تا بتوانید کنترل آنها را یاد بگیرید.
عمل جراحی: اگر بیاختیاری اضطراری شدید دارید، ممکن است پزشک جراحی را برای کمک به افزایش مقدار ادراری که مثانه میتواند نگه دارد یا برای برداشتن مثانه توصیه کند. برداشتن مثانه عمل جراحی جدی است و فقط زمانی انجام میشود که درمان دیگری کارساز نباشد و کیفیت زندگی شما بهطور جدی تحتتاثیر قرار گرفته باشد.
گزینههای درمانی بی اختیاری ادرار برای مردان
بیاختیاری ادراری استرسی و فوری قابل درمان است. ممکن است به ترکیبی از درمان ها نیاز باشد. تیم درمانی معمولا ابتدا درمانهای کمتر تهاجمی را توصیه میکند و سپس در صورتی که این درمانها موثر نبودند، سراغ گزینههای دیگر میرود. گزینههای درمانی عبارتند از:
تکنیکهای رفتاری: تغییرات سبک زندگی میتواند در برخی افراد علائم بیاختیاری ادرار را بهبود دهد. این موارد میتواند شامل تمرین کنترل مثانه، ادرار کردن در دو مرحله و رفتن به توالت در زمانهای خاص میباشد. تیم درمانی ممکن است کاهش یا اجتناب از مصرف الکل، کافئین یا غذاهای اسیدی را که مثانه را تحریک میکنند، توصیه کند.
تمرینات عضلات کف لگن: این ورزشها فقط مخصوص زنان نیست. این تمرینها عضلات کنترل کننده ادرار و حمایت کننده از مثانه و آلت تناسلی مردانه را تقویت میکنند.
داروها: داروهایی نظیر آلفا-بلاکرها میتوانند عضلات گردن مثانه و فیبرهای عضلانی موجود در پروستات را شل کنند و تخلیه مثانه را راحتتر کنند.
درمانهای هایپرپلازی خوشخیم پروستات: چندین درمان موثر برای بزرگشدن غده پروستات وجود دارد ازجمله داروها، درمانهای کم تهاجمی و جراحی. تیم پزشکی بهترین رویکرد را براساس علائم فرد، اندازه پروستات، ترجیحات و سایر مشکلات سلامتی فرد توصیه میکند.
اسلینگها یا اسفنکتر مصنوعی ادرار (اسفنکتر مصنوعی بیشتر برای درمان مردان مبتلا به بیاختیاری استرسی مورد استفاده قرار میگیرد و بهندرت برای زنان استفاده میشود): مردان دچار بیاختیاری ادرار استرسی ممکن است از جراحی برای پیشگیری از نشت ناخواسته ادرار سود ببرند. تیم درمان براساس تاریخچه و معاینه جسمی تعیین میکند که آیا کاندیدای خوبی برای این نوع جراحی هستید.
برخی از مردان نسبت به مشکلات کنترل مثانه خود احساس خجالت میکنند. آنها ممکن است با استفاده از پدهای جاذب، حمل لباس اضافی یا بیرون نرفتن با این مشکل مقابله کنند. اما درمانهای موثری برای بیاختیاری ادرار وجود دارد. مهم است که درمورد این مشکل با پزشک خود صحبت کنید تا دوباره به زندگی فعال خود برگردید.
ده درمان گیاهی و طبیعی رایج برای درمان مثانه بیش فعال
ترکیب Gosha-jinki-gan: به نوشته وبسایت WebMD، این ترکیب که از ده گیاه تشکیل شده است، یکی از محصولاتی است که بیشتر مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهشگران ژاپنی دریافتند افرادی که به مدت هشت هفته هر روز آن را مصرف میکردند، کمتر به توالت میرفتند. مطالعات دیگر تایید میکنند که ترکیب GJG حالت اضطرار را کاهش میدهد و به کاهش علائم بیاختیاری کمک میکند. بهگفتهی کارشناسان، این ترکیب ممکن است با توقف سیگنالهای عصبی که به مثانه میروند، عمل کند.
ترکیب Hachi-mi-jio-gan: این درمان چینی ترکیبی از هشت ماده طبیعی است. مطالعه ژاپنی که روی بافت حیوانی انجام شد، نشان داد ترکیب مذکور انقباضات عضلات مثانه را کاهش میدهد.
بوچو (Barosma betulina): این گیاه گلدار که در کوههای آفریقای جنوبی یافت میشود، از دهه ۱۶۵۰ به عنوان دارو مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو به درمان مشکلات مختلفی ازقبیل سرفه، عفونتهای کلیه، معدهدرد و همچنین مثانه پرکار کمک میکند.
علف پنیر: به دلیل وجود قلابهای کوچک و چسبندهی روی برگهای علف پنیر، از دَمکردهی این گیاه معمولا برای درمان عفونتهای مجاری ادراری استفاده میشود. پژوهشی در ارتباط با تاثیر آن روی مثانه پرکار وجود ندارد، اما بسیاری از مردم معتقدند میتواند مثانه را آرام کند.
گیاه دم اسب: گیاه دم اسب که از خانواده سرخس است، در باتلاقها و رودخانهها میروید. این گیاه سرشار از آنتیاکسیدان است که تصور میشود دربرابر استرس همراه با پیری محافظت میکند. با گذشت زمان، بافت مثانه حالت فیبری پیدا میکند (ٰفیبروز). گیاه دم اسب ممکن است این روند را کند یا معکوس کند، اگرچه پژوهشهای کمی برای حمایت از این ایده یا تاثیر آن در تسکین مثانه پرکار وجود دارد.
کاکل ذرت: رشتههای نازک کاکل ذرت پر از ویتامینها و آنتیاکسیدانها هستند. قرنها است از آنها برای درمان عفونتهای مجاری ادراری استفاده میشود. اخیرا آنها به درمانی برای مثانه بیشفعال تبدیل شدهاند، اما پژوهشی درمورد تاثیر آنها در کاهش علائم مثانه بیشفعال وجود ندارد.
قارچ گانودرما: برای دو هزار سال، این قارچ یکی از اجزای اصلی طب سنتی چینی بوده است. مطالعه ژاپنی نشان داد حالت اضطرار در افرادی که به مدت هشت هفته این قارچ را مصرف میکردند، کاهش پیدا کرد. پزشکان بر این باورند که این قارچ سطح هورمونهایی را که موجب بزرگ شدن پروستات میشوند، کاهش میدهد. بزرگشدن پروستات یکی از دلایل مثانه پرکار در مردان است.
رزینیفراتوکسین: این ترکیب که از گیاهی شبیه کاکتوس که در مراکش میروید، حاصل میشود، بهخاطر خاصیت تند و سوزانندهی شبیه فلفل معروف است. کارشناسان براینباورند این ترکیب با مهار اعصاب مثانه که به مغز پیام تخلیه ادرار میدهند، عمل میکند. رزینیفراتوکسین همچنین ممکن است به مثانه کمک کند ادرار بیشتری را در خود نگه دارد و تعداد مراجعات به دستشویی کمتر شود.
کپسایسین: کاپسِیسین مادهی شیمیایی تند موجود در فلفلهای چیلی است. این ترکیب احتمالا مانند رزینیفراتوکسین عمل میکند. کارآزمایی کوچکی در تایلند نشان داد این ترکیب به شما کمک میکند کمتر به دستشویی بروید و نشت ادرار را کنترل کنید. کپسایسین دارای اثرات جانبی مانند درد و تحریک است.
عصاره نخل ارهای: مردم اروپا از عصاره نخل ارهای برای درمان مشکلات ناشی از بزرگشدن پروستات استفاده میکنند. پژوهشها نشان میدهند ترکیبات موجود در نخل ارهای ممکن است روی اعصاب مجرای ادراری اثر بگذارد و در درمان مثانه پرکار موثر باشد.
قبل از استفاده از داروهای گیاهی، درنظر داشته باشید که درمانهای گیاهی ایمن بهنظر میرسند، زیرا از مواد طبیعی ساخته شدهاند، اما این امر ممکن است درست نباشد. این داروها مانند داروهای تجویزی و بدون نسخه تحت نظارت و کنترل سازمان غذا و دارو قرار ندارند. برخی از آنها ممکن است حاوی گیاهانی که روی برچسب آن ذکر شده است، نباشند. بهترین راه، مراجعه به فردی است که درزمینهی پزشکی مکمل تخصص دارد. او میتواند به شما کمک کند انتخاب عاقلانهای داشته باشید.
چگونه می توان از بی اختیاری ادرار پیشگیری کرد؟
اگرچه همیشه نمیتوانید از بیاختیاری ادرار جلوگیری کنید، میتوانید اقداماتی برای کاهش خطر انجام دهید:
- پس از مشورت با پزشک، تمرینات کگل را انجام دهید.
- وزن سالم خود را حفظ کنید.
- برای پیشگیری از یبوست غذاهای حاوی فیبر بخورید.
سوالات متداول
در صورت داشتن بی اختیاری ادرار، باید آب یا مایعات دیگر کمتر بنوشیم؟
خیر. بسیاری از افراد مبتلا به بیاختیاری ادرار فکر میکنند برای کاهش میزان نشت ادرار باید مایعات کمتری مصرف کنند. اما برای سلامتی به مایعات و خصوصا آب نیاز دارید. (اما الکل و کافئین میتوانند مثانه را تحریک کرده یا آن را تحت فشار قرار دهند و مشکل بیاختیاری را تشدید کنند.) دریافت مایعات کافی به حفظ سلامتی کلیهها و مثانه کمک میکند، از عفونتهای مجاری ادراری جلوگیری میکند و از یبوست که ممکن است بیاختیاری را تشدید کند، جلوگیری میکند. پس از ۶۰ سالگی، احتمال اینکه افراد آب کافی دریافت کنند، کمتر میشود و آنها درمعرض خطر کمآبی و مشکلاتی قرار میگیرند که بیاختیاری را بدتر میکند.
آیا کمبود ویتامین D میتواند باعث بیاختیاری ادرار شود؟
مطالعات نشان دادهاند سطوح پایین ویتامین دی با مثانه پرکار ارتباط دارد. ویژگی مثانه پرکار تکرر ادرار، بیاختیاری و نیاز به دفع ادرار (بیش از دو بار) در شب و نیاز ناگهانی، فوری و شدید برای دفع ادرار است. وجود گیرندههای ویتامین دی روی عضلات اسکلتی و صاف مثانه و همچنین آنزیم ۱-آلفا هیدروکسیلاز در سلولهای پروستات نشان میدهد ویتامین دی میتواند در کاهش علائم بیاختیاری اضطراری و بیاختیاری استرسی موثر باشد. این دو نوع بیاختیاری شایعترین فرمهای بیاختیاری در بزرگسالان هستند.
نظرات