واکسن آنفلوانزا به‌طرز غیرمنتظره‌ خطر ابتلا به آلزایمر را ۴۰ درصد کاهش می‌دهد

در مطالعه‌ی جدید مرکز علوم درمانی دانشگاه تگزاس در هیوستون، در افرادی که حداقل یک واکسن آنفلوانزا دریافت کرده بودند احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر در یک بازه‌ی زمانی چهار ساله، نسبت‌ به افراد هم‌سن‌و‌سال واکسینه‌نشده‌‌ ۴۰ درصد کمتر بود.

این مطالعه‌ی جدید توسط آورام بک‌بایندر که به‌تازگی از دانشکده‌ی پزشکی مک‌گاورن در مرکز علوم درمانی دانشگاه تگزاس در هیوستون فارغ‌التحصیل شده است، رهبری شد. یکی دیگر از پژوهشگران ارشد این مطالعه پاول ای. شولز، استاد نورولوژی در دانشکده‌ی پزشکی مک‌گاورن، بود.

این مطالعه خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را در بین بیمارانی که واکسن آنفلوانزا دریافت کرده بودند با افرادی که دربرابر این بیماری واکسینه نشده بودند مقایسه کرد. جامعه‌ای که مطالعه روی آن انجام شد، یک نمونه‌ی بزرگ از افراد بزرگسال در سراسر ایالات متحده با سن ۶۵ سال و بیشتر بود.

براساس آنچه وب‌سایت رسمی مرکز علوم درمانی دانشگاه تگزاس در هیوستون می‌نویسد، نسخه‌ای اولیه از نتایج این مطالعه به‌تازگی منتشر شده و پژوهشگران قصد دارند جزئیات کامل را روز ۲ آگوست ۲۰۲۲ (۱۱ مرداد ۱۴۰۱) در مجله‌ی بیماری آلزایمر منتشر کنند.

آورام بک‌بایندر که همچنان به‌عنوان عضوی از تیم تحقیقاتی پاول ای. شولز فعالیت می‌کند و در حال گذراندن سال اول رزیدنتی خود در بخش نورولوژی کودکان بیمارستان عمومی ماساچوست است، می‌گوید: «ما متوجه شدیم که واکسیانسیون آنفلوانزا در بزرگسالان مسن‌تر خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را به مدت چند سال کاهش می‌دهد. قدرت این اثر محافظتی با تعداد سال‌هایی که فرد واکسن سالانه‌ی آنفلوانزا دریافت کرده، افزایش پیدا کرد. به بیانی دیگر، کمترین نرخ ابتلا به آلزایمر مربوط به افرادی بود که به‌طور مداوم واکسن آنفلوانزا را هر سال دریافت کرده بودند.»

بک‌بایندر در ادامه‌ی سخنانش می‌گوید پژوهش‌های آینده باید این موضوع را نیز بررسی کند که آیا واکسیناسیون آنفلوانزا با نرخ پیشرفت علائم آلزایمر در بیمارانی که پیش‌تر به این بیماری مبتلا شده‌اند نیز ارتباط دارد یا خیر.

دو سال قبل پژوهشگران مرکز علوم درمانی دانشگاه تگزاس در هیوستون گفتند ارتباطی احتمالی بین واکسن آنفلوانزا و کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر کشف کرده‌اند. مطالعه‌ی جدید برای صحت‌سنجی این موضوع جامعه‌ی بسیار بزرگ‌تری را نسبت‌ به مطالعه‌ی قبلی مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه‌ی جدید ۹۳۵٬۸۸۷ بیمار دریافت‌کننده‌ی واکسن آنفلوانزا و ۹۳۵٬۸۸۷ بیماری واکسینه‌نشده مورد بررسی قرار گرفتند.

در چهار سال آینده تقریباً ۵٫۱ درصد از بیماران واکسینه‌شده به بیماری آلزایمر مبتلا شده بودند. در همین حین ۸٫۵ درصد از افراد واکسینه‌نشده در همان بازه‌ی زمانی علائم بیماری آلزایمر را از خود نشان دادند. براساس گفته‌ی بک‌بایندر و شولز، نتایج مطالعه‌ی جدید روی اثر محافظتی قوی واکسن آنفلوانزا دربرابر بیماری آلزایمر تأکید می‌کند. البته فهمیدن دلیل اصلی ارتباط بین واکسن آنفلوانزا و کاهش خطر ابتلا به آلزایمر به مطالعات بیشتر نیاز دارد.

بیماری آلزایمر بیش از ۶ میلیون نفر از ساکنان ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به دلیل پیری جمعیت این کشور تعداد افراد مبتلا به آلزایمر روند روبه‌رشد دارد. در سایر نقاط جهان نیز میلیون‌ها نفر به آلزایمر مبتلا هستند. مطالعات پیشین نشان داده دریافت یک‌سری واکسن نظیر واکسن بیماری کزاز، فلج اطفال و تب‌خال در دوران بزرگسالی می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.

با گذر زمان از دوران معرفی واکسن بیماری کرونا فاصله‌ی بیشتری می‌گیریم و داده‌های بیشتری به دست پژوهشگران می‌رسد، از این رو بک‌بایندر می‌گوید که باید مطالعاتی انجام شود تا بفهمیم آیا بین واکسن کرونا و کاهش خطر ابتلا به آلزایمر نیز ارتباطاتی دیده می‌شود یا خیر.

پژوهشگران دهه‌ها است به‌دنبال یافتن راهی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر هستند، اما تاکنون هیچ روشی به‌طور قطعی پیدا نشده است. کارآزمایی بالینی داروی کرنزوماب که افراد زیادی به آن امید بسته بودند، چند هفته پیش با نتایجی کاملاً ناامیدکننده به پایان راه رسید تا تلاش برای یافتن داروی بیماری آلزایمر باری دیگر به درِ بسته بخورد.