آیا واردات فایزر به ایران منتفی شده است؟

اواخر شهریور، سازمان غذا و داروی ایران از کسب مجوز کمیته ملی واکسیناسیون برای تأمین واکسن فایزر در پی درخواست معاونت بهداشت خبر داد. با‌‌توجه‌‌به اینکه پیش‌‌‌‌از‌‌این واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور با دستور رهبر انقلاب ممنوع اعلام شده بود، معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد که واکسن‌های فایزر ساخت کشور بلژیک وارد ایران خواهند شد.

تاکنون مطالعات زیادی درباره تأثیر واکسن‌های کرونا روی بارداری انجام نشده است؛ اما واکسن فایزر مجوز کامل سازمان بهداشت جهانی را دریافت کرده است؛ ازاین‌رو، سخن‌گوی ستاد کرونا گفته است واکسن‌های فایزر برای واکسیناسیون مادران باردار وارد می‌شود و درصورت موجودبودن میزان دُزهای اضافی، به‌عنوان دُز سوم برای کادر درمان هم استفاده خواهد شد. علی‌رضا رئیسی حتی تعداد دُزهای واکسن فایزر که برای آن‌ها توافق انجام شده بود، ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دُز اعلام کرد. بااین‌حال، هفته گذشته وزیر بهداشت با رد کلیت موضوع واردات واکسن فایزر به ایران گفت تصمیمی برای واردات واکسن فایزر وجود ندارد.

بهرام عین‌الهی، وزیر بهداشت، اعلام کرده است که اعضای کمیته ملی واکسن کووید ۱۹ در جلسه اخیرش با تکیه بر شواهد معتبر علمی به این نتیجه رسیدند که واکسن سینوفارم می‌تواند بدون نگرانی برای واکسیناسیون زنان باردار استفاده شود؛ چراکه این واکسن یکی از معتبرترین واکسن‌های حال حاضر دنیا و دارای تأییدیه سازمان جهانی بهداشت است. وزیر بهداشت اضافه کرد:

همه کارها را با نظر استادان و متخصصان و دانشمندان انجام می‌دهیم و وزیر بیانگر فعالیت کمیته‌های علمی است و فایزر به ایران وارد نخواهد شد.

امروز، ۱۱ مهر، یکی از اعضای کمیته ملی واکسن کرونا نیز گفت فایزر نتایجی بر خانم‌های باردار منتشر نکرد و طرح مطالعاتی تزریق واکسن فایزر بر خانم‌های باردار متوقف شد؛ زیرا داوطلبان پروژه را رها کردند. مصطفی قانعی در گفت‌وگو با ایسنا اضافه کرد:

این واکسن برای این امر وارد نشده است. باید واکسنی را برای خانم‌های باردار تزریق کنیم که قبلا امتحانش را پس داده باشد. برای کادر درمان هم واکسن‌های متعددی در نظر گرفته می‌شود و شاید اینکه تزریق دُز سوم کادر درمان را تا رسیدن فایزر متوقف کنیم، صحبت درستی نباشد و اگر شش ماه از تزریق دُز دوم گذشته باشد، باید واکسیناسیون یادآور انجام شود.

قانعی اعلام کرد شرکت ایرانی «رناپ» پروژه ساخت واکسن مبتنی‌بر MRNA را نیز ارائه کرده و منتظر اخذ مجوزهای لازم است. به‌نظر می‌رسد عقب‌نشینی از واردات واکسن فایزر تا حدودی به‌دلیل منتظر‌ماندن مردم برای آن بوده است؛ حال‌آنکه وزارت بهداشت می‌گوید حتی یک روز تأخیر در دریافت واکسن موجب تأخیر در ایمنی لازم جامعه می‌شود؛ درنتیجه، لازم است مردم سریعا واکسن‌های در‌دسترس را دریافت کنند. حالا روزنامه همشهری با اطلاعاتی که از وزارت بهداشت به‌دست آورده است، اعلام می‌کند دلایلی همچون مقرون‌به‌صرفه‌نبودن واردات واکسن فایزر و مشکلات حمل‌ونقل باعث شده تا واردات آن فعلا به نتیجه نرسد.

همشهری نوشته است: «بر‌‌اساس اعلام مسئولانی در وزارت بهداشت که نخواستند نامشان در گزارش بیاید، حمل‌ونقل این واکسن با‌‌توجه‌‌به شرایط نگه‌داری در دمای منفی ۶۰ درجه به نقاط مختلف کشور مقرون‌به‌صرفه نیست و واردات آن محدود است.» این مسئولان گفته‌اند تغییر نظر وزیر بهداشت از دلایل لغو واردات واکسن فایزر است.

یکی از همین مسئولان افزوده است که «زمان ورود این واکسن‌ها به کشور ممکن بود تا دو ‌ماه آینده طول بکشد؛ بنابراین، تصمیم گرفته شد که زنان باردار معطل واکسیناسیون نمانند. همچنین با‌‌توجه‌‌به مطالعاتی که درباره ایمن‌بودن واکسن سینوفارم وجود دارد، کمیته علمی تصمیم گرفت تمرکزی بر واردات فایزر نداشته باشیم.»

به‌علاوه، با‌‌توجه‌‌به موضوع عدالت در تزریق این واکسن برای تمام مادران، این واکسن به تعداد خیلی کمی به برخی مناطق می‌رسید. بنابراین، به‌‌صرفه‌نبودن واردات و توزیع آن باعث شد چنین تصمیمی گرفته شود.»

این مسئول که نخواسته نامش فاش شود، از وجود حساسیت به واردات واکسن فایزر از کشورهایی به‌جز آمریکا و انگلیس اظهار تعجب می‌کند و می‌گوید:

فایزر از خط‌تولید بلژیک وارد شود، مانند آسترازنکا که از کشورهای دیگر آن را وارد می‌کنیم؛ اما با تأکید وزیر بهداشت، فعلا خرید و واردات فایزر منتفی شده است. جالب است که این مخالفت‌ها با دیگر واکسن‌های آمریکایی از‌جمله مدرنا و جانسون و جانسون وجود ندارد و در کمیته ملی واکسن هم در‌این‌‌باره هنوز تصمیم‌گیری نشده است.

منتفی اعلام‌شدن واردات فایزر با‌‌توجه‌‌به اینکه تلاش زیادی برای تسریع روند واکسیناسیون و رساندن پوشش واکسیناسیون به ۷۵ درصد جمعیت کشور می‌شود، چندان عجیب به‌نظر نمی‌رسد. این موضوع احتمال واردات در آینده را هم منتفی نمی‌کند؛ اما فعلا نمی‌توان انتظار نهایی‌شدن خرید این واکسن را داشت.

در هفته‌های گذشته، تعداد زیادی واکسن سینوفارم چینی وارد کشور شده و سینوفارم غالب واکسن‌های تزریقی در مراکز واکسیناسیون را تشکیل می‌دهد. وزارت بهداشت قصد دارد با واکسیناسیون گسترده، روند بازگشایی مراکز مختلف را آغاز کند. وزیر بهداشت پیش‌بینی می‌کند تا دهه فجر اکثر مردم کشور مقابل کرونا واکسینه شده باشند.