دانشمندان آکسفورد واکسن جدیدی برای طاعون ساخته‌اند

شنبه ۹ مرداد ۱۴۰۰ - ۲۱:۰۰
مطالعه 3 دقیقه
واکسن جدیدی که دانشمندان دانشگاه آکسفورد برای مبارزه با طاعون ساخته‌اند، برای کارآزمایی‌های انسانی آماده است.
تبلیغات

پژوهشگران دانشگاه آکسفورد به‌تازگی کارآزمایی مرحله اولی را برای آزمایش واکسن جدیدی علیه دشمنی بسیار قدیمی، یعنی طاعون، آغاز کرده‌اند که مبتنی‌بر فناوری است و به ما در مبارزه با کووید کمک می‌کند. آن‌ها در حال به‌کار‌گرفتن داوطلبانی هستند که واکسن آزمایشی جدید را دریافت کنند.

درحالی‌که طاعون به‌علت شیوع‌های تاریخی مانند «مرگ سیاه» شهرت دارد، این بیماری هنوز در بخش‌هایی از آفریقا شایع است و گاهی به مناطق دیگر نیز سرایت می‌کند. به‌گزارش ساینس الرت، هفته گذشته پسر ده‌ساله‌ای در آمریکا به‌علت عوارض ناشی از طاعون جان باخت.

طاعون که ناشی از باکتری یـِرسینیا پستیس (Yersinia pestis) است، ازطریق کک‌ها از حیوانات به انسان‌ها منتقل می‌شود و سپس ازطریق مایعات آلوده بدن یا مواد دیگر منتشر می‌شود. درصورت درمان‌نشدن، این بیماری هولناک می‌تواند به‌سرعت موجب مرگ شود و بسته به نحوه عفونتی که در بدن ایجاد می‌کند، نرخ مرگ‌و‌میر آن می‌تواند به ۱۰۰ درصد هم برسد.

طاعون می‌تواند با علائم شبیه آنفلوانزا (تب، لرز، درد و خستگی) شروع و در شایع‌ترین شکل خود موجب گره‌های لنفاوی دردناک و ملتهبی شود که «خیارک» نامیده می‌شوند و نام «طاعون خیارکی» از آن گرفته شده است.

اگر باکتری در جریان خون تکثیر شود، موجب طاعون سپتیسمیک می‌شود که می‌تواند شامل علائمی نظیر استفراغ، اسهال، خون‌ریزی و قانقاریا باشد. گونه‌ای از طاعون که کمتر از همه شایع است، طاعون ذات‌الریه نام دارد و زمانی رخ می‌دهد که یـرسینیا پستیس به ریه‌ها نفوذ می‌کند. طاعون ذات‌الریه خطرناک‌ترین شکل از این عفونت است که می‌تواند سریعا و در دو روز از زمان آغاز عفونت به نارسایی تنفسی و شوک بینجامد.

تعداد مواد طاعون از دهه ۱۹۹۰ در ۲۵ کشور افزایش پیدا کرده است. در جهان، بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، ۳،۲۴۸ مورد شامل ۵۸۴ مورد مرگ گزارش شده است. شیوع سال ۲۰۱۷ در ماداگاسکار موجب ۲،۱۱۹ مورد تأییدشده و مشکوک ازجمله ۱۷۱ مورد مرگ شد.

مؤثرترین روش برای درمان طاعون استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها است؛ بنابراین، تشخیص سریع خصوصا برای نوع ذات‌الریه آن بسیار مهم است. بااین‌حال، متأسفانه این امر همیشه امکان‌پذیر نیست. کریستین رولیر، متخصص واکسن از دانشگاه آکسفورد، توضیح داد:

اگرچه می‌توان از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان طاعون استفاده کرد، بسیاری از مناطقی که طاعون در آن شایع است، مناطق بسیار دورافتاده‌ هستند. در چنین مناطقی، واکسنی مؤثر می‌تواند استراتژی پیشگیری موفقی برای مبارزه با این بیماری باشد.

گروه واکسن آکسفورد با استفاده از ویروس سرماخوردگی تغییریافته‌ای (آدنوویروس) که نمی‌تواند در انسان‌ تکثیر شود و شبیه ویروسی است که در واکسن کووید آسترازنکا استفاده شده، واکسنی ساخته‌اند که به‌صورت عضلانی تزریق می‌شود.

از ویروس مذکور برای تحویل کد ژنتیکی یکی از پروتئین‌های یـرسینیا پستیس استفاده می‌شود که برای توانایی آن در عفونی‌کردن ما ضروری است. این پروتئین سیستم ایمنی را آموزش دهد تا آن را به‌عنوان مهاجم شناسایی کند. بسیاری از واکسن‌های کووید ۱۹ که پروتئین اسپایک ویروس کرونا را هدف قرار می‌دهند، به همین شیوه عمل می‌کنند.

تاکنون، واکسن طاعون فقط روی حیوانات آزمایشگاهی آزمایش شده؛ اما نتایج آن امیدوارکننده بوده است. عوارض جانبی واکسن جدید طاعون مانند هر واکسن دیگری می‌تواند از درد موضعی تا واکنش‌های آلرژیک شدیدتر ولی نادر متغیر باشد؛ اما تمامی شرکت‌کنندگان کارآزمایی خصوصا در جریان هفته اول پس از واکسیناسیون زیرنظر قرار خواهند گرفت.

پژوهشگران در کتابچه اطلاعات مطالعه توضیح می‌دهند که بیشتر عوارض جانبی باید موقتی باشد؛ ولی در موارد نادر، اثرهای جانبی می‌تواند جدی یا طولانی باشد. بااین‌حال، نگرانی جدی‌ای در کارآزمایی‌های بالینی برای واکسن‌های مبتنی‌بر ویروس مشابه ایجاد نشده است.

پژوهشگران در کتابچه راهنما به احتمال بروز لخته‌های خونی نیز می‌پردازند که در ارتباط با واکسن ویروس کرونای آسترازنکا گزارش شده است. مقام‌های بهداشتی در سراسر جهان بر این وضعیت دقیقا نظارت کرده‌اند؛ اما به‌نظر می‌رسد در پنج مورد از هر یک‌میلیون نفری رخ می‌دهد که واکسن را تزریق می‌کنند. مشخص نیست آیا این عارضه با بخش ویروس کرونای واکسن یا یکی دیگر از اجزای واکسن مرتبط است؛ ولی پژوهشگران می‌گویند در کارآزمایی‌های بالینی دیگری که واکسن‌های تولیدشده با این روش را آزمایش کرده‌اند، این عارضه مشاهده نشده است.

پژوهشگران مطالعه به‌دنبال ثبت‌نام افراد سالم ۱۸ تا ۵۵ ساله هستند که در مطالعه یک‌ساله آن‌ها شرکت کنند و به افراد شرکت‌کننده ۸۸۰ دلار خواهند داد.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات