تأثیر مثبت سبک زندگی در مقابله با استعداد ژنتیکی زوال عقل

دو مطالعه‌ای که اخیرا در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر ارائه شده است، بر قدرت سبک زندگی سالم در کاهش زوال عقل و زوال شناختی همبسته با سن تأیید می‌کند. این نتایج به‌ویژه نشان می‌دهد که عوامل مرتبط با سبک زندگی می‌توانند با استعداد ژنتیکی بیماری آلزایمر مقابله کنند.

در اولین مطالعه که دانشمندانی از دانشگاه اکستر انجام ‌داده‌اند، حدود ۲۰۰ هزار فرد بالغ بررسی شدند که اطلاعات آن‌ها در بانک زیستی بریتانیا وجود داشت. پژوهشگران با استفاده از مطالعات گذشته درزمینه‌ی ژنتیک بیماری آلزایمر، امتیاز خطر پلی‌ژنیک را برای هرکدام از افرادی محاسبه کردند که خطر ژنتیکی برای توسعه‌ی زوال عقل نیز داشتند. سپس، سبک زندگی براساس چهار عامل طبقه‌بندی شد: مصرف سیگار، میزان فعالیت بدنی، رژیم غذایی و مصرف الکل.

جای تعجبی ندارد که احتمال توسعه‌ی زوال عقل در افرادی که خطر ژنتیکی زیاد و سبک زندگی ناسالم داشتند، در مقایسه‌ با افراد دارای خطر ژنتیکی کم و سبک زندگی سالم، به‌طور درخورتوجهی بیشتر بود. با‌این‌حال، پژوهشگران دریافتند که تمام موارد زوال عقل بدون توجه به عوامل ژنتیکی، می‌تواند با سبک زندگی سالم کاهش پیدا کند. درواقع، رفتارهای سبک زندگی سالم موارد زوال عقل را تا ۳۲ درصد در گروه دارای خطر ژنتیکی بالا کاهش می‌داد. الزبیتا کوزما، یکی از نویسندگان مقاله می‌گوید:

این نخستین مطالعه‌ای است که نشان می‌دهد می‌توانید خطر ژنتیکی خود برای ابتلا به زوال عقل را با داشتن زندگی سالم جبران کنید. یافته‌های ما هیجان‌انگیز هستند؛ زیرا نشان می‌دهند که می‌توانیم به‌منظور جبران خطر ژنتیکی برای زوال عقل کاری انجام دهیم. دنبال‌کردن سبک زندگی سالم بدون توجه به خطر ژنتیکی با کاهش خطر زوال عقل مرتبط بود.

مقاله‌های مرتبط:

• ورزش به کمک یک هورمون با آلزایمر و زوال عقل مبارزه می‌کند
• فعالیت جسمانی مغر مبتلایان به آلزایمر را پاکسازی می‌کند
• ورزش چگونه بر مغز تأثیر می‌گذارد؟

کارول روتلج، از مؤسسه‌ی پژوهش آلزایمر در بریتانیا، معتقد است که این یافته‌ها درزمینه‌ی تغییر درک عمومی از عوامل خطرساز زوال عقل مهم هستند. او توضیح می‌دهد که تنها یک‌سوم از افراد بالغ معتقدند سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلای فرد به زوال عقل را کاهش دهد و درحالی‌که ژن‌ها نیز نقش دارند، رفتار ما می‌تواند به‌طور چشمگیری احتمال داشتن زندگی شناختی سالم را در دوران پیری افزایش دهد. او می‌گوید:

متأسفانه از آنجا که ژنتیک هنوز نقش مهمی در خطر ابتلا به بیماری آلزایمر دارد، همیشه افرادی وجود هستند که به این جنبه‌های زندگی می‌پردازند؛ ولی بازهم دچار این بیماری می‌شوند. درحالی‌که نمی‌توانیم ژن‌هایی را تغییر دهیم که به‌ارث برده‌ایم، این پژوهش نشان می‌دهد تغییر در سبک زندگی می‌تواند به ما کمک کند تا وضعیت را به‌نفع خود تغییر دهیم.

مطالعه‌ی دوم از دانشگاه راش از رویکردی دقیق‌تر برای بررسی این موضوع استفاده می‌کند که چگونه سبک زندگی بر آغاز بیماری آلزایمر تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه، بیش از دوهزار نفر به‌مدت ۹ سال پیگیری شدند و پنج عامل مرتبط با سبک زندگی سالم در نظر گرفته شد: رژیم غذایی سالم، ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته، مصرف کم الکل، مشارکت در فعالیت‌های محرک عملکرد شناختی مغز و سیگارنکشید. پژوهشگران دریافتند در‌ مقایسه‌ با افرادی که هیچ‌کدام از این موارد را رعایت نکرده‌اند یا تنها به یک مورد پایبند هستند، رعایت حداقل چهار مورد از این عوامل با کاهش ۶۰ درصدی خطر افزایش آلزایمر همراه است. کلودیا دانا، یکی از دانشمندان دانشگاه راش می‌گوید سیاست‌های سلامت عمومی با هدف تبلیغ این پنج رفتار پیامدهای درخورتوجهی می‌تواند داشته باشد. او می‌گوید:

این مطالعه اهمیت پیگیری چندین فعالیت مرتبط با سبک زندگی سالم را برای کاهش خطر آلزایمر برجسته می‌کند. در کشور آمریکا، میزان پایبندی به سبک زندگی سالم کم است؛ بنابراین، ترویج عوامل سبک زندگی سالم باید هدف اصلی سیاست‌های سلامت عمومی باشد.

درحالی‌که این خبر جدیدی نیست که ورزش و ترک سیگار و مصرف غذاهای سالم پیامدهای مثبت زیادی دارد، مطالعه‌ی جدید پیشنهاد آرام‌بخشی است که نشان می‌دهد حتی اگر استعداد ژنتیکی ابتلا به زوال شناختی را داشته باشیم، با ایجاد تغییرات ساده‌ای در زندگی می‌توانیم مانع از این روند شویم یا حداقل روند پیشروی آن را کُند کنیم.