جنسیت دایناسورها را چطور میتوان فهمید؟ دانشمندان بالاخره روشی غیرمنتظره پیدا کردند
در دنیای حیوانات، رفتارهای جنسی اغلب خشن و شدید هستند. اما به نظر میرسد جفتگیری دایناسورها ممکن است آنقدر خشن بوده که حتی باعث شکستهشدن ستون فقرات مادهها میشده است. نکته جالب اینکه همین آسیبها ممکن است به دیرینهشناسان کمک کنند تا دایناسورهای نر را از مادهها تشخیص دهند.
تا به امروز، تشخیص جنسیت دایناسورهای فسیلشده بسیار دشوار بوده؛ زیرا اندامهای جنسی نرم این موجودات قرنها پیش تجزیه شدهاند. اما نکتهای عجیب در مورد دایناسورهای گیاهخوار به نام هادروسور (که به دایناسورهای منقار اردکی هم معروف هستند) وجود دارد: بسیاری از این موجودات دارای شکستگیهای بهبود یافته در مهرههای بالای دمشان هستند.
بهگزارش آیافال ساینس، پروفسور آیلین مورفی از دانشگاه کویین بلفاست در توضیح این پدیده میگوید معمولاً وقتی یک مهره از بالای دم یک هادروسور پیدا میشود، احتمال زیادی وجود دارد که آسیب دیده و بعد بهبود یافته باشد. این الگوی مشترک در میان تمام هادروسورها در نقاط مختلف دنیا نشان میدهد این شکستگیها ناشی از یک رفتار مشترک در این موجودات بوده است.
پژوهشگران برای درک علت این آسیبها، از مدلهای کامپیوتری استفاده کردند تا بررسی کنند چه نیرویی میتواند باعث چنین شکستگیهایی شود. نتیجه این بود که این آسیبها احتمالاً ناشی از فشار شدید در ناحیه مقعد بودهاند؛ جایی که اندامهای جنسی هر دو جنس (نر و ماده) قرار دارند. این فشار میتواند حین جفتگیری وارد شده باشد.
محققان احتمالهای دیگر را هم بررسی کردند. برای مثال، آن ها بررسی کردند که آیا شکار یا نبرد با دم باعث این آسیبها شده است یا خیر؛ اما هیچ علامت گاز گرفتن یا آسیب مرتبط با جنگیدن با دم پیدا نکردند. در نهایت، آنها نتیجه گرفتند که جفتگیری محتملترین عامل این آسیبها است.به گفته محققان، نرها احتمالاً در حین جفتگیری از سمت پهلو به مادهها فشار میآوردند و این فشار باعث شکستن مهرههای دم میشد.
- چالش حلنشده در دیرینهشناسی: چرا تشخیص جنسیت دایناسورها بسیار دشوار است؟25 خرداد 04مطالعه '5
- معمای خاستگاه تیرکس؛ اجداد دایناسور مشهور عصر کرتاسه در آسیا ظهور کردند05 خرداد 04مطالعه '3
- هوای عصر ژوراسیک چگونه بود؟ دندان فسیلشده دایناسورها پاسخ میدهد16 مرداد 04مطالعه '3
فلیپو برتوتسو، نویسنده اصلی مطالعه، در توضیح یافتهها گفت این کشف میتواند نقطه شروعی برای درک رفتار جنسی دایناسورها باشد؛ زیرا در حال حاضر فقط اسکلت این موجودات برای مطالعه در دسترس است.
همچنین، با توجه به اینکه شکستگیها اغلب علائم بهبودی نشان میدهند، محققان به این نتیجه رسیدند که این آسیبها کشنده نبودهاند. بنابراین، برخلاف آنچه ممکن است به نظر برسد، آسیبهای جفتگیری به بقا و ادامه نسل این موجودات آسیب نمیرسانده است.
یافتهها نه تنها به ما کمک میکنند تا جنسیت دایناسورها را دقیقتر تشخیص دهیم، بلکه میتوانند بسیاری از سوالات موجود درباره تفاوتهای فیزیکی و رفتاری میان دایناسورهای نر و ماده را روشن کنند.
به عنوان مثال، این اطلاعات ممکن است به ما نشان دهند که آیا ویژگیهایی خاص مانند تاجهای جمجمه تنها در نرها وجود داشته یا در مادهها هم قابل مشاهده بوده است. همچنین این شواهد میتوانند باعث بازنگری در تفسیر ویژگیهای خاصی شوند که پیشتر به عنوان نشانههایی از گونههای مختلف دایناسور شناخته میشدند، در حالی که در واقع ممکن است به تفاوتهای جنسیتی مربوط باشند.
پژوهش در ژورنال iScience منتشر شده است.