اسپیس ایکس نسخه آزمایشی تمام‌اندازه استارشیپ را به پرواز درآورد

اسپیس‌ایکس تنها دو روز پس از بازگرداندن نخستین فضانوردانش به زمین، نسخه‌ای آزمایشی از فضاپیمای نسل بعدی خود را در تگزاس جنوبی با موفقیت به پرواز درآورد و پیش از فرود آوردنش، آن را تا ارتفاع ۱۵۰ متر در آسمان بالا برد. این بزرگ‌ترین نسخه‌ی آزمایشی از راکت غول‌پیکر اسپیس‌ایکس محسوب می‌شود که تاکنون از روی زمین بلند شده است.

نسخه‌ی آزمایشی پرواز اخیر به استارشیپ (Starship) تعلق دارد؛ فضاپیمایی که اسپیس‌ایکس می‌خواهد با ساخت آن، انسان را به جهان‌های اعماق فضا نظیر ماه یا مریخ بفرستد. به‌نقل از اسپیس‌ایکس، نسخه‌ی نهایی استارشیپ، ۱۲۱ متر ارتفاع و ۹ متر قطر خواهد داشت و قادر به ارسال بیش از ۱۰۰ تن محموله به مدار نزدیک زمین خواهد بود. استارشیپ به‌منظور پرواز به فضا برفراز راکت بوستر غول‌پیکری به‌نام سوپرهوی (Super Heavy) طراحی شده است. هردو وسیله‌ی نقلیه به رپتور، جدیدترین موتور قدرتمند اسپیس‌ایکس مجهز خواهند بود.

نسخه‌ی آزمایشی پرواز امروز با نام SN5 هنوز با شکل نهایی استارشیپ فاصله‌ی زیادی دارد. به‌عنوان مثال، تنها یک موتور برای بلندکردن فضاپیما از روی زمین روی آن نصب شده؛ درحالی‌که نسخه‌ی نهایی به‌نحوی طراحی شده است تا میزبان ۶ موتور رپتور باشد. استارشیپ همچنین مجهز به دماغه‌ای مخروطی در راس خود است؛ درحالی‌که نسخه‌ی آزمایش‌شده‌ی اخیر فاقد این بخش است.

بااین‌حال، موفقیت امروز نقطه‌ی عطف بزرگی برای اسپیس‌ایکسی محسوب می‌شود که درطول یک سال گذشته در آزمایش استارشیپ چندان خو‌ش‌شانس نبوده است. پیش از آزمایش امروز، چهار نسخه‌ی آزمایشی استارشیپ پیش از آنکه به مرحله‌ی پرواز برسند، به‌نوعی منفجر شدند. اما SN5 نخستین نسخه‌ی آزمایشی تمام‌اندازه از فضاپیمای جدید اسپیس‌ایکس است که نه‌تنها از پس تست‌های اولیه برآمده، بلکه موفق به پرواز نیز شده است.

آزمایش امروز که معمولا با عنوان «پرواز زیرمداری» شناخته می‌شود، با هدف آزمایش برخاست و فرود کنترل‌شده‌ی وسیله‌ی نقلیه انجام شده است. استارشیپ قرار است با استفاده از موتورهایش، خود را به آرامی به سطوح ماه و شاید یک روز مریخ نزدیک کند و فرودی کنترل‌شده روی این اجرام انجام دهد. این تکنیک به روش فرود راکت‌های فالکون ۹ پس از پرواز شباهت دارد. پرواز زیرمداری امروز نشان داد که وسیله‌ی نقلیه‌ای هم‌اندازه و هم‌شکل با استارشیپ می‌تواند دست‌کم تا ارتفاعی پایین پرتاب شود و سپس به زمین بازگردد.

اسپیس‌ایکس پیش‌تر نسخه‌ی آزمایشی دیگری از استارشیپ را به پرواز درآورده بود؛ اما آن وسیله با نمونه‌ی به‌پروازدرآمده‌ی امروز بسیار تفاوت داشت. این شرکت تقریبا اندکی کمتر از یک سال پیش، نسخه‌ای بسیار کوچک‌تر از استارشیپ به‌نام استارهاپر را تا ۱۵۰ متر به آسمان برد و سپس روی زمین فرود آورد. آن وسیله‌ی نقلیه که ازنظر ایلان ماسک به برج آب شبیه بود، شکل بسیار متفاوتی داشت؛ درحالی‌که نسخه‌ی آزمایشی SN5 بیشتر به سیلو غلات شباهت دارد.

• نسخه آزمایشی فضاپیمای استارشیپ اسپیس ایکس پس از تست موتور منفجر شد
• ایلان ماسک خطاب به کارکنان اسپیس ایکس: استارشیپ اکنون اولویت اصلی ما است

فعلا معلوم نیست برنامه‌ی بعدی اسپیس‌ایکس پس از پرواز اخیر چیست. نسخه‌ی SN5 احتمالا اکنون بازنشست خواهد شد و با سرعتی که شرکت در ساخت نسخه‌های آزمایشی جدید دارد، احتمالا نمونه‌ای تازه‌تر جایگزین آن خواهد شد. نسخه‌ی SN8 ممکن است برای داشتن سطوح کنترل پرواز، دماغه‌ی مخروطی داشته باشد و تعداد موتورهایش نیز به سه عدد افزایش یابد. انتظار می‌رود این وسیله‌ی نقلیه تا انتهای امسال پروازی آزمایشی را ارتفاع ۲۰ کیلومتری انجام دهد.

اسپیس‌ایکس پیش از تلاش برای رسیدن به مدار، باید راکت مرحله‌ی اول یا همان سوپرهوی را نیز بسازد. به‌محض آنکه این شرکت توانایی استارشیپ را در پروازی مداری به نمایش بگذارد، همچنان موانع فنی بسیاری در مسیر تبدیل فضاپیما به سامانه‌ی پرتاب مریخی پیش‌رو خواهد داشت؛ ازجمله نمایش سوخت‌گیری در مدار نزدیک زمین. اسپیس‌ایکس هم‌اکنون برای ساخت این فناوری به توافق‌نامه‌ای با ناسا دست یافته است.