نتایج مرعوب‌کننده مطالعه ارتش ایالات متحده روی تغییرات اقلیمی

براساس پژوهش جدیدی که اخیرا منتشرشد، بیش از هزار جزیره گرمسیری کم‌ارتفاع به‌خاطر بالا آمدن سطح دریاها، در اواسط قرن (یا شاید هم زودتر) غیر قابل سکونت خواهند شد و مردم این مناطق با خطر جدی روبرو می‌شوند. همچنین دارایی‌های کلیدی ارتش آمریکا نیز به‌خطر خواهد افتاد.

براساس پژوهش، خطراتی که جزایر را تهدید می‌کنند، دو گونه هستند. بالا آمدن آب دریاها در طولانی‌مدت، جزایر را کاملا زیر آب فرو خواهد برد و بالا آمدن آب دریاها در کوتاه‌مدت، جزایر را در معرض موج‌های بزرگ قرار خواهد داد و آب آشامیدنی آنها را با آب شور دریا ترکیب خواهد کرد.

براساس مطالعه‌ای که در ژورنال Science Advances منتشر شد، خطرات تهدیدکننده (که منشأ آنها تغییرات اقلیمی است) ذخایر آب جزایر را از بین می‌برد.

پژوهش جدید روی بخشی از جزایر مارشال در بخش استوایی اقیانوس آرام تمرکز دارد. هیلدا هین، رئیس جمهور جزایر مارشال در مصاحبه‌ای در ماه آوریل، وضعیت پیش روی کشورش را وخیم توصیف کرد و گفت:

سناریوی ترسناکی پیش روی ماست.

پژوهش همچنین روی وضعیت نظامی ارتش آمریکا هم تحقیقاتی به‌عمل آورده است. بخشی از سایت تست دفاع موشکی بالستیک رونالد ریگان آمریکا در جزیره روانامور از کشور جزایر مارشال قرار دارد.

ارتش آمریکا از پژوهش حمایت کرد تا درمورد آسیب‌پذیری آینده‌ی تجهیزات خود در برابر تغییرات اطلاعاتی به‌دست بیاورد. در پایگاه پنتاگون در روانامور و جزایر اطراف آن، حدود ۱۲۵۰ شهروند، پیمانکار و پرسنل نظامی آمریکا حضور دارند.

این مطالعه درک بهتری از چگونگی تحت تأثیر قرار گرفتن جزایر به‌دلیل تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد. با اینکه هیچ تصمیمی درخصوص فعالیت‌های وزارت دفاع در جزیره براساس مطالعه گرفته نشده است؛ ولی وزارت دفاع به بررسی مقاومت تجهیزات و زیرساخت‌هایش در برابر تهدیدات ادامه خواهد داد. درک وزارت درمورد بالا آمدن سطح دریا می‌تواند درخصوص چگونگی ادامه فعالیت آن برای اجرای مأموریت‌هایش در جزیره، راه‌گشا باشد و تصمیمات با توجه به اطلاعات، گرفته شوند.

جزایر کم‌ارتفاع که تقریبا ۲ متر بالاتر از سطح جریان دریا هستند، بخشی از جزیره‌ی مرجانی کواجالین را شامل می‌شوند. ساختار صخره‌های مرجانی کواجالین حول یک جزیره آتشفشانی درحال غرق در مدت‌ها پیش تشکیل شده است. به این ساختارها آب‌سنگ حلقوی می‌گویند.

منشا پیدایش بیش از هزار جزیره‌ی پایین‌رونده و آب‌سنگ حلقوی دیگر در اطراف اقیانوس‌های هند و آرام به‌همین شکل است. اکثر جزایر بدون سکنه هستند؛ اما برخی از آنها مثل جزایر مارشال یا مالدیو، خانه‌ی بیش از ده‌ها یا حتی صدها هزار نفر محسوب می‌شوند.

با اینکه ارتفاع آب دریاها هر سال، ۳/۲ میلی‌متر بالا می‌آید و انتظار اینکه سرعت در سال‌های آینده از این هم بیشتر بشود، روانامور از شانس خوبی برای غرق نشدن در این قرن (۲۱ام) برخوردار است.

اما طبق پژوهش جدید که توسط پژوهشگرانی از سازمان زمین‌شناسی آمریکا، اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا و چندین موسسه دیگر در آمریکا، موناکو و هلند انجام شده است؛ آب شور می‌تواند با ۴۰ سانتی‌متر بالا آمدن آب دریاها، به آبخوان‌های جزایر وارد شود و آنها را از بین ببرد.

میزان بالا رفتن سطح دریا از سال ۲۰۰۰ به این طرف بین ۵ تا ۶ سانتی‌متر در سراسر جهان بوده است و حتی سرعت آن در جزیره کواجالین سریع‌تر از این‌هاست. چنین خطری به‌دلیل افزایش توانایی موج‌های بزرگ آب شور برای وارد شدن به آب‌های زیرزمینی جزایر است.

کورت استورلازی، یکی از پژوهشگران سازمان زمین‌شناسی آمریکا و سرپرست مطالعه گفت:

از نظر تاریخی ممکن است به‌دلیل گردباد و طوفان هر ۲۰ یا ۳۰ سال آب بخشی از ساحل را زیر آب ببرد. جوامع با توجه‌ به این ۲۰ یا ۳۰ سال می توانند خودشان را آماده کنند، ولی با بالا رفتن سطح دریا، گردباد و طوفان بیشتر، این اتفاق زودتر از این بازه زمانی رخ می‌دهد.

پدیده‌ی نفوذ آب شور و زیر آب بردن قسمتی از ساحل درحال حاضر هم درحال اتفاق افتادن است (مثلا یک موج ۶ متری درسال ۲۰۱۴ در روانامور)، اما طبق مدل کامپیوتری مورد استفاده‌ی پژوهشگران برای مطالعه، احتمال روی دادن این پدیده با بالا آمدن سطح دریاها بیشتر هم می‌شود و زمانی که آنها هر دو سال یکبار اتفاق بیفتند، آب‌های زیرزمینی دیگر قابل نوشیدن نخواهند بود.

نقطه‌ی اوج مطالعه بسته‌ به نرخ تغییرات اقلیمی و مهم‌تر از همه میزان ثبات قطب جنوب تغییر می‌کند. برپایه‌ی مقاله، در بدترین حالت، احتمال رسیدن‌ به این وضعیت وخیم تا قبل از سال ۲۰۳۰ وجود دارد.

اما باب کاپ از دانشگاه راتگرز و کارشناس در زمینه‌ی بالا رفتن سطح دریاها که در این مطالعه هم دخیل نبود، درمورد همین پدیده‌ی خطرناک و در مصاحبه‌ای با واشینگتن پست سوالاتی مطرح کرد.

آنها سوالات درستی می‌پرسند و تحلیل‌های مناسبی هم انجام می‌دهند؛ ولی من درمورد برخی از تاریخ‌ها در اوایل قرن کنونی مردد هستم.

لحظه‌ی سرنوشت‌ساز غیر قابل نوشیدن شدن آب‌های زیرزمینی برای سناریوهای ‌کم‌خطرتر، مثلا برای سناریوی با گرمایش بالا، ولی بدون فروپاشی قطب جنوب به سال‌های بین دهه‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۴۰ موکول شد و حتی اگر میزان گرمایش کمتر هم بشود (متوسط باشد) به دهه‌ی بین ۲۰۵۵ تا ۲۰۶۵ موکول می‌شود.

کاپ، سناریوی با گرمایش متوسط را با اطلاعات فعلی ما سازگار دانست و تحلیلی برای این موضوع ارائه داد. طبق تحلیل با اینکه باز هم خطر بزرگی جهان را تهدید می‌کند، ولی این خطر در سال ۲۰۳۰ اتفاق نمی‌افتد و احتمالا در دهه‌ی ۲۰۵۰ رخ خواهد داد. کاپ می‌گوید:

حتی اگر شما محافظه‌کارانه‌ترین سناریوی آنها را بررسی کنید، اعداد و ارقام نگران‌کننده هستند و مشکلی درخصوص سناریوی محافظه‌کارانه‌ی آنها وجود ندارد.

طبق گفته استورلازی، روانامور شاید نسبت‌ به بقیه جزایر آب‌سنگ‌های حلقوی مرجانی از ارتفاع بیشتری برخوردار باشد. بنابراین طبق نتیجه‌گیری مطالعه، بسیاری از آنها در آینده‌ای نسبتا نزدیک در خطر خواهند بود (مطالعه از کلمه اکثر آنها استفاده کرده است) و آنهایی هم که دارای سکنه هستند، باید نگران ذخایر آب آشامیدنی خود باشند.

پژوهش، تحت بررسی برنامه توسعه و پژوهش محیطی استراتژیک پنتاگون قرار گرفت و اوایل امسال به‌شکل طولانی‌تری در گزارشی که روی کمک‌ به ارتش برای شناسایی محل‌های آسیب پذیر تمرکز داشت، منتشر شد.

پژوهشگران از تحقیق اجرایی وزارت دفاع برای روانامور به‌عنوان پیشگامی برای بررسی جامع بسیاری از سنگ‌آب‌های حلقوی‌ای که تحت خطر بالا آمدن آب دریا‌ها و تأثیرات آن در ۲۰ تا ۵۰ سال آینده هستند، کمک گرفتند. آنها نوشتند:

اگر برنامه‌ای برای رویارویی با اثرات بالا آمدن آب دریا اتخاذ نشود، علاوه‌بر نیاز به ترک جزایر، مسائل ژئوپلیتیکی مهمی به‌وجود خواهند آمد.

دارایی‌ها و تجهیزات ارتش آمریکا تنها در جزایر مارشال مستقر نیست؛ بلکه در سایر آب‌سنگ‌های حلقوی اقیانوس آرام، مثل جزیره ویک و همچنین آب‌سنگ حلقوی دیگو گارسیا در اقیانوس هند هم مستقر است. همچنین تأسیسات از کار افتاده‌ای هم در میدوی و آب‌سنگ جانستون وجود دارد.

جان کانگر، مدیر مرکز اقلیم و امنیت و همچنین معاون سابق بخش دفاع برای انرژی، تأسیسات و محیط گفت:

وزراتخانه از خطرات بالا آمدن آب دریا برای تأسیسات خود باخبر است.

طبق گفته‌ی او، بخشی از خطرات را می‌توان با اقدامات تطبیقی حل کرد، ولی این کار هزینه‌بر است. او مطالعه را ناخوشایند توصیف کرد و گفت که آنها قصد دارند تصمیماتی عملیاتی برای آن اتخاذ کنند. مشکل بالا رفتن آب دریاها و تغییرات اقلیمی تنها زیر آب رفتن جزایر نیست، بلکه از بین رفتن آب آشامیدنی و آبخوان‌های آنها است.

بالا آمدن آب دریاها همچنین باعث از بین رفتن برخی از پروژه‌های درحال ساخت است؛ مثلا تأسیسات راداری یک میلیارد دلاری اسپیس‌فنس در آب‌سنگ حلقوی کواجالین که برای ردیابی ده‌ها هزار زباله فضایی ( که بعضی از آنها به کوچکی یک توپ بیسبال هستند) و تلاش برای ایمن نگاه داشتن ماهواره‌ها و فضانوردان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پروژه‌ی اسپیس‌فنس برای نیروی هوایی است و توسط لاکهید مارتین درحال ساخت است و قرار است که اواخر امسال عملیاتی شود. اما مکان آن روی آب‌سنگ حلقوی نگرانی‌هایی را درمورد خطر جریان آب طی دهه‌های آینده به‌وجود آورده است. همچنین آب شور هم می‌تواند به تجهیزات گران‌قیمت آن صدمه بزند.

مطالعه دلیل و اهمیت اصرار جزایر کوچک درخصوص توافق‌نامه پاریس سال ۲۰۱۵ را بیشتر نشان می‌دهد. جزایر کوچک مصرانه خواستار توافقی برای رساندن دمای گرمایش جهان به ۱/۵ درجه سلسیوس بالای سطح قبل از انقلاب صنعتی شدند؛ هدفی که شاید بسیار سخت باشد. 

ملل وابسته‌ به آب‌سنگ‌های حلقوی که مصرانه به‌دنبال اصلاح تغییرات اقلیمی هستند عبارت‌اند از: جزایر مارشال، مالدیو، کیریباتی و تووالو.

اما با وجود گرم شدن کره‌ی زمین با نرخ ۱ درجه سلسیوس، نگه داشتن میزان گرمایش در ۱/۵ درجه سلسیوس به‌نظر نشدنی می‌آید، چون این کار نیازمند تغییرات فوری و گسترده در سیستم انرژی به‌سوی انرژی‌های تجدیدپذیر است و اعمال تغییرات جزئی جواب نمی‌دهد.

طبق گفته هین، رئیس‌جمهور جزایر مارشال، درحال حاضر هم نمی‌توان از تأثیرات تغییرات اقلیمی غافل شد. همین دو هفته‌ی گذشته‌ی، موج‌ها با ترکیب باد و جریان اقیانوسی و بالا آمدن آب دریا، بخش‌هایی از نواحی جزیره‌ای را شست‌وشو دادند و ساکنان مجبور به تمیز کردن جاده‌ها و محل‌های مورد تهاجم امواج شدند. هین گفت:

این مورد کمی آزاردهنده بود، ولی چنین مواردی در آینده هر ماه یا زودتر اتفاق می‌افتند و مردم در خانه‌هایشان احساس امنیت ندارند.

دولت هین در حال انجام کارهایی برای محافظت از خطوط ساحلی خود است و دیوار دریایی جدیدی با منابع محدودش می‌سازد. ولی چنین کارهایی کافی نیستند.

هین از پشت کردن دولت آمریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ به توافقنامه پاریس ناراحت شد. دولت آمریکا تهدیدات فراگیر تغییرات اقلیمی را نادیده می‌گیرد. هین گفت:

رهبران آمریکا باید دست‌به کار شوند... ما باید از چشم‌پوشی نسبت‌ به اتفاقات دست برداریم و به کشورهایی مثل کشور خودمان کمک کنیم. مردم آمریکا باید از واقعی بودن خطرات تغییرات اقلیمی آگاه شوند. این خطر به‌زودی برای آنها هم اتفاق می‌افتد. ما کسانی نیستیم که خطرات را به‌وجود آوردند، ولی باید با آنها زندگی کنیم.

مسئله‌ی مهم دیگری برای جزایر، سرنوشت صخره‌های مرجانی سازنده جزایر است که دور تا دور جزایر را پوشانده است. صخره‌ها موج‌ها را می شکنند و از وارد شدن آنها به جزیره جلوگیری می‌کنند. آنها همچنین تا حدودی با توجه‌به بالا آمدن سطح آب، رشد می‌کنند.

اما صخره‌های مرجانی با خطر سفید شدن روبرو هستند و با اسیدی شدن محیط اقیانوس‌ها، ضعیف‌تر می‌شوند. بنابراین آنها با ضعیف شدن صخره‌های مرجانی قادر به محافظت از جزایر درمقابل امواج نخواهند بود.

طبق گفته‌ی آندره دروکسلر، متخصص علوم زمین در دانشگاه رایس و کسی که چگونگی تسلیم شدن مرجان‌ها دربرابر بالا رفتن سریع آب دریاها در پایان آخرین عصر یخبندان را مطالعه کرده است:

صخره‌های مرجانی این روزها غیر از بالا آمدن آب دریا از اسیدی شدن و همچنین بالا رفتن دمای اقیانوس آسیب می‌بینند. بنابراین تغییرات اقلیمی علاوه‌ بر بالا بردن سطح دریاها، احتمال زنده ماندن صخره‌های مرجانی را کاهش می‌دهد.

طبق مطالعه‌ی فعلی، اگر مرجان‌ها ضعیف شوند (که چنین امری در دنیا درحال اتفاق افتادن است) خطر امواج برای جزایر آب‌سنگ حلقوی بسیار سریع‌تر اتفاق خواهد افتاد.

دروکسلر با دیدن پژوهش به‌یاد مالدیو افتاد. او در مالدیو کار کرده است و در آنجا دقیقا با شرایطی مثل جزایر مارشال مواجه شده است. او درمورد شهر ماله، پایتخت مالدیو گفت:

بیشینه ارتفاع شهر از سطح دریا، ۲/۴ متر است و بیش از ۱۴۰ هزار نفر در مساحت ۵ کیلومتر مربعی آن زندگی می‌کنند. شهر ماله مثالی خوبی برای نشان دادن سرنوشت تمامی جزایر گرمسیری با ارتفاع کم نسبت‌ به دریاست.

باگذشت سال‌ها و بالا آمدن سطح دریاها و مشکلات جهان درمقابله با چگونگی کاهش انتشار کربن‌دی‌اکسید، هزاران جزیره روزبه‌روز به نابودی نزدیک‌تر می‌‌شوند. کانگر گفت:

هرچه زمان بیشتری برای بحث پیرامون این موضوع تلف کنیم، به آن آینده‌ی دور، نزدیک‌تر می‌شویم.