چرا رشد سریع اقتصاد گیگ، ‌شیوه‌ی کار کردن ما را تغییر می‌دهد؟

تقریباً یک دهه پیش، اقتصاد آمریکا وارد بزرگ‌ترین رکود خود از زمان رکود بزرگ شد. بازار مسکن سقوط کرد و نرخ بیکاری دورقمی شد. فشار به حدی زیاد بود که مردم بیکار هرچه که در توانشان بود را انجام می‌دادند. نتیجه این بود که سبک‌کار کردن تغییر کرد: فعالیت‌های جانبی به شغل‌های دائم تبدیل شدند و مردم آزادکاری را به‌صرفه‌تر دیدند؛ چنان‌که در سال گذشته ۳۴ درصد کل نیروی کار آمریکا، افراد آزادکار بودند. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۰ این نرخ به ۴۳ درصد برسد. امروزه اقتصاد گیگ در همه‌ی کشورها در حال رشد است و ما متداول شدن آن را در کشور خودمان هم شاهد هستیم.

 برای یادآوری با یک مفهوم شروع می‌کنیم:

اقتصاد گیگ فضایی است که در آن شغل‌های موقت فراگیر هستند و سازمان‌ها یا شرکت‌ها، با کارگران مستقل به‌صورت آزاد و موقت کار می‌کنند. فعالیت نیروی کار انعطاف‌پذیر و پاره‌وقت است و دیگر درآمد ماهیانه‌ی ثابت با جزئیات سنتی آن وجود ندارد، بلکه به‌تناسب کار و خدمات، حقوق و دستمزد نیز مستقل دریافت می‌شود.   

شش سال پیش اوبر راه خود را به زندگی مردم باز کرد و به مردم اجازه داد به‌سادگی با استفاده از یک اپلیکیشن موبایل، تاکسی خود را برای تردد در اختیار بگیرند. اوبر تبدیل به سیستم حمل‌ونقل شهری شد. در ایران نمونه‌های مشابه اسنپ و تپسی، همان راهی را می‌روند که اوبر شروع کرده بود و بی‌دلیل نیست که هرروزه به محبوبیت آن‌ها اضافه می‌شود. اوبر را می‌توان به‌عنوان اصلی‌ترین نماد اقتصاد گیگ نام برد.

آزاد کاران موفق می‌دانند که چگونه مهارت‌ها و استعدادهای خود را لیست کنند و ببینند در بازار امروز، کدام مهارتشان بیشتر موردنیاز است تا با استفاده از آن درآمد بیشتری کسب کنند.

اغلب اوقات وقتی مسافران در یک مسیر تاکسی کنار هم می‌نشینند، بسیار محتمل است که بحث‌های روزمره‌ی آن‌ها به درگیری و چالش کشیده شود. در فضای کاری رانندگان، همین اختلاف‌نظرها منجر به دشمنی بین آن‌ها می‌شود، یا در مورد هر مسئله کوچکی افراد به دنبال کسی می‌گردند که مسئولیت مشکلات را متوجه او کنند.

به دلایل بسیاری، اغلب متصدیان شهر، تمایلی به اپلیکیشن‌های مسافربری ندارند، شاید به این دلیل که این اپلیکیشن‌ها می‌توانند پتانسیل درگیری‌های مسافران و رانندگان را بالا ببرند. مسئولین حمل‌ونقل شهری، نه‌تنها نگران بیمه و صدور مجوز برای رانندگان این صنف هستند، بلکه باید به حقوق قانونی نامشخص آن‌ها هم فکر کنند، که معمولاً در قوانین مدون ملی درج نشده است.

بسیاری از مردم دریافته‌اند که اقتصاد گیگ، به آن‌ها این امکان را می‌دهد که در زمان و مکانی که می‌خواهند کار کنند. اگر بهترین ساعت کارایی شما از نه صبح تا پنج بعدازظهر نیست، چرا باید به دنبال کارهای سنتی با هشت ساعت کاری ثابت باشید؟

آزادکاری و کار در اقتصاد گیگ، به شما این فرصت را می‌دهد که رئیس خودتان باشید. این موضوع ممکن است کمی استرس‌زا باشد، ولی خیلی از مردم آن را شانس ارزشمندی برای انتخاب شیوه‌ی زندگی خود می‌بینند.

اینکه رئیس خودتان باشید به این معنی است که خودتان باید مشتریان و مصرف‌کنندگان خدماتتان را پیدا کنید. هرچند سایت‌های راهنمای آزادکاری در اینترنت می‌توانند در این زمینه شما به شما کمک کنند.

اگر می‌خواهید در حرفه‌ی آزادکاری خود موفق باشید، باید این اقدامات را در برنامه‌ی خود قرار دهید:

• برای ارتباطات خود فقط به شبکه‌های اجتماعی تکیه نکنید. به شبکه‌ی روابط بین انسان‌ها هم توجه کنید و همیشه تعدادی کارت ویزیت خود را به همراه داشته باشید تا در مکان و موقعیت مناسب، آن‌ها را بین افرادی که می‌توانند مشتریان بالقوه‌ی شما باشند پخش‌کنید.
• اطلاعات مهارتی و خدماتی خود را در یک وب‌سایت خوب و مدرن ثبت کنید تا اگر نیاز شد در مورد محصولات و امکاناتی که ارائه می‌دهید با کسی حرف بزنید، دچار آشفتگی نشوید.
• برای برند خود طوری بازاریابی کنید که انگار از یک شرکت کاملاً حرفه‌ای صحبت می‌کنید.
• رابطه‌ی خود را با مشتریان سابق و قدیمی خود حفظ کنید. آن‌ها تجربه‌ی همکاری با شما را دارند و می‌توانند شما را به مشتریان جدید توصیه کنند.
• همیشه به قول و قرارهای کاری خود پایبند باشید و خدماتتان را در زمانی که وعده داده‌اید تحویل دهید.
• از شبکه‌های اجتماعی برای ارتباط با آزاد-کاران دیگر در سراسر جهان استفاده کنید و باهم یک شبکه‌ی ارتباطی مرجع بسازید.

اینکه می‌توانید رئیس خودتان باشید اصلاً به معنی شوخی و سرگرمی نیست. حالا شما باید خودتان مسئولیت پرداخت مالیات و هزینه‌ی بیمه‌ی سلامتی خود را به عهده بگیرید، ضمن اینکه باید به فکر پس‌انداز برای دوران بازنشستگی هم باشید. آیا از همه‌ی هزینه‌هایی که یک کارفرما برای کارمندان خود متحمل می‌شود خبر دارید؟ حالا شما خودتان کارفرما هستید و باید برای همه‌ی هزینه‌های مازاد یک کارفرما، بودجه‌بندی کنید.

ممکن است بیمه بهداشت و درمان، در بازار آزاد به قیمتی بالاتر از بیمه‌ی مشاغل دولتی ارائه شود. بعلاوه اگر به فکر بیمه‌ی عمر نباشید، باید حتماً پس‌انداز دوران بازنشستگی را به بودجه‌بندی خود اضافه کنید.

درست است که با آزادکاری، برخی از هزینه‌های خاص شما بیشتر می‌شود، اما مزایایی به دست می‌آورید که شاید ارزشش را داشته باشد. مثلاً شما مجبور نیستید درصدی تحمیل‌شده از درآمدتان را مالیات بدهید، و یا اینکه می‌توانید ساعات کاری خود را طوری تنظیم کنید که در مواقع موردنیاز کنار خانواده‌تان باشید. با آزادکاری می‌توانید از استعداد و مهارت خود بهره‌ی بیشتری ببرید و مسلماً مشکلات عدم تفاهم با کارفرما را کمتر حس می‌کنید.