استفاده ویکی‌پدیا از HTTPS و موفقیت در مقابله با سانسور دولتی

برای مدت‌ طولانی، یکی از اولویت‌های اصلی سازمان غیرانتفاعی ویکی‌پدیا، جلوگیری از سانسور دولتی بوده است. به لطف تحقیق جدید مرکز اینترنت و جامعه‌‌ی هاروارد، ظاهرا برای این سازمان راه‌حل مناسبی یافت شده است.

پروتکل امن HTTPS مانع می‌شود که دولت یا افراد دیگر بتوانند صفحاتی که کاربران بازدید می‌کنند را مشاهده کنند. برای مثال دولت می‌تواند تشخیص دهد که کاربر مورد نظر در حال مرور ویکی‌پدیا است، اما نمی‌تواند دریابد که در حال مطالعه‌ی کدام صفحه‌ است. تا سال ۲۰۱۵ ویکی‌پدیا سرویس خود را هم روی بستر HTTP و هم HTTPS ارائه می‌داد؛ بنابراین اگر کشورهایی نظیر پاکستان، دسترسی به برخی مقالات و صفحات را روی بستر HTTP مسدود می‌کردند، نسخه‌ی کامل مقاله‌ی مورد نظر روی بستر HTTPS قابل دسترسی بود. اما در ژوئن ۲۰۱۵، ویکی‌پدیا تصمیم به قطع بستر HTTP گرفت و دسترسی به وب‌سایت خود را تنها از طریق بستر HTTPS فعال کرد.

پژوهشگران هاروارد شروع به توسعه‌ی الگوریتمی کردند که تغییرات غیرمعمول در ترافیک سرور جهانی ویکی‌پدیا را برای یک سال از ماه می ۲۰۱۵ کشف و ردیابی ‌کرد. سپس داده‌های جمع‌آوری شده با تاریخ‌نگاری از تاریخچه‌ی درخواست‌های روزانه برای ۱.۷ میلیون مقاله در ۲۸۶ زبان مختلف از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ ترکیب شد تا از این طریق موارد ممکن سانسور مشخص شود. پس از یک فرآیند بلند و طاقت‌فرسای تحلیل دستی از موارد سانسورهای احتمالی، پژوهشگران پی بردند که جایگزینی HTTPS توسط ویکی‌پدیا تاثیر مثبتی بر تعداد موارد سانسور در مقایسه با ترافیک سرور، قبل و بعد از انجام جایگزینی پروتکل جدید در ژوئن ۲۰۱۵ داشت.