ایران در صدر جستجوهای جهانی ۲۰۲۵؛ عبور از انتخاب پاپ و بحرانهای آمریکا در گزارش سالانه گوگل
گزارش سالانه «Year in Search 2025» گوگل بهتازگی منتشر شده؛ گزارشی که آینه تمامنمایی از دغدغههای میلیاردها کاربر اینترنت در دوازده ماه گذشته است. اما در میان انبوه نامها واژههای پرجستوجو، از ترندهای هوش مصنوعی تا رویدادهای ورزشی، یک نام به طرز معناداری در صدر عناوین پرجستوجو ایستاده است: «ایران».
دادههای گوگل نشان میدهد که در سال ۲۰۲۵، تحولات مرتبط با ایران تا حدی برای مردم جهان مهم و جذاب بوده که میزان جستوجوی آن از رونمایی محصول جدید اپل (یعنی خانواده آیفون ۱۷) پیشی گرفته است.
در عصر اطلاعات برای فهم این که در ذهن مردم جهان چه میگذرد، نه به تیتر روزنامهها، بلکه به نوار جستوجوی گوگل باید نگاهی انداخت. گزارش ۲۰۲۵ گوگل یک سیگنال بزرگ ژئوپولیتیکال در دنیای دیجیتال میفرستد. نام ایران در دو دستهبندی کلیدی «Searches» یعنی جستوجوهای کلی و «News» (اخبار)، در بالاترین رتبهها ایستاده است که با توجه به حادثه مهمی مثل وقوع جنگ در ایران منطقی هم به نظر میرسد.
بخش اخبار (News): ایران ، ایستاده بر پله دوم جهان
در بخش پرجستوجوترین اخبار سال، ایران در رتبه دوم جهانی قرار گرفته است. این در حالی است که وقایع مهمی مثل «انتخاب پاپ جدید (New Pope Election)»، «آتشسوزیهای ویرانگر لسآنجلس (Los Angeles Fire)» و «تعطیلی دولت آمریکا (US Government Shutdown)» در رتبههای پایینتر از ایران قرار گرفتهاند.
این نکته که کاربران جهانی گوگل، اخبار مربوط به ایران را بیش از مسائل داخلی آمریکا یا رویداد مذهبی بزرگ و جهانی مثل انتخاب پاپ دنبال کردهاند، نشان میدهد که رویدادهای مرتبط با ایران در سال ۲۰۲۵، ماهیتی «جهانی» پیدا کرده است؛ به این معنا که هر کاربری، از نیویورک تا توکیو، در مقاطعی از سال برای فهمیدن آنچه در کشوری در خاورمیانه میگذرد، به گوگل پناه برده است.
بخش جستجوهای کلی (Searches): عبور از مرز تکنولوژی
اما شگفتی اصلی در لیست «جستوجوهای کلی» نهفته است؛ جایی که معمولاً در تسخیر سلبریتیها، گجتها، وقایع عمومی و اخبار مهم دنیاست. ایران در این لیست هم جزو ۱۰ عنوان اول فهرست قرار گرفته و رتبه هشتم را داشته است.
تحلیل همسایگان ایران در این لیست، تصویر جالبی از سال ۲۰۲۵ میسازد: ایران بالاتر از عبارت آیفون ۱۷ (iPhone 17) قرار گرفته و میتوان گفت این که نام یک کشور و تحولاتش بیشتر از محبوبترین گجت تاریخ جستوجو میشود، یعنی در سال ۲۰۲۵، «واقعیت» بر «سرگرمی» غلبه کرده است.
همچنین عبارت ایران پایینتر از دیپسیک (DeepSeek) قرار دارد و میتوان گفت حضور این هوش مصنوعی چینی در رتبههای بالاتر، نشان میدهد که سال ۲۰۲۵ سالِ AI بوده، اما ایران حتی در میانترندهای تکنولوژی و نوینترین فناوریهای روز هم جایگاهی داشته است.
اما چرا ایران در گوگل ۲۰۲۵ ترند شد؟
از منظر تحلیل داده، قرار گرفتن نام یک کشور در لیست Top 10 گوگل بدون این که میزبان رویدادهای جهانی مهمی مثل المپیک یا جام جهانی باشد، معمولاً به دو دلیل رخ میدهد: «بحران» یا «تغییر بزرگ».
دادههای بهدستآمده از پرجستوجوترینهای گوگل نشان میدهد که «کنجکاوی جهانی» درباره ایران در سال ۲۰۲۵ به اوج رسیده است. الگوریتمهای گوگل نشان میدهند که کاربران صرفاً به دنبال تیتر خبر نبودهاند؛ آنها کلمات کلیدی مرتبط با جغرافیا، سیاست و تحلیلهای عمیق درباره ایران را هم جستوجو کردهاند.
۱. رویدادهای ژئوپولیتیکی با اثر رسانهای
سال ۲۰۲۵ برای ایران سال تنشهای منطقهای، تحرکات دیپلماتیک و تغییرات امنیتی بود که باعث شد نام کشور در رسانههای جهانی دائماً تکرار شود. تجربه نشان میدهد که هرگاه یک کشور به کانون توجه اخبار تبدیل شود، توجه عموم کاربران، حتی کاربران غیر متخصص، هم به آن جلب میشود و برای بیشتر دانستن درباره آن کشور به گوگل پناه میبرند.
۲. انفجار کنجکاوی مردم جهان درباره وضعیت اینترنت و فناوری در ایران
در طول سال گذشته، گزارشهای متعددی درباره پروژههای زیرساختی و تغییرات در سیاستهای دسترسی اینترنت منتشر شد. طیف گستردهای از کاربران دنیا، از پژوهشگران امنیت سایبری گرفته تا علاقهمندان دولتداری دیجیتال، برای فهم این که ایران در حوزه فناوری چه میکند، جستوجوهای فراوانی کردهاند.
۳. ایران هدف مقایسه رسانههای بینالمللی
در بخشهایی مانند مدیریت انرژی، اقتصاد دیجیتال یا سیاستهای زیرساختی، ایران بارها با کشورهای منطقه و همسایگان خود مقایسه شده است؛ در سال ۲۰۲۵ نیز هر بار مطرح شدن نام کشور در شبکههای اجتماعی موجی از جستوجوها را در گوگل به دنبال داشت.
۴. افزایش کنجکاوی مهاجران
نباید فراموش کنیم جامعه بزرگ ایرانیان خارج از کشور، هر رویداد داخلی را به یک موج جستوجو تبدیل میکنند تا در جریان اخبار و وقایع کشورشان قرار بگیرند. این نکته اغلب در تحلیلهای رسمی دیده نمیشود، اما از نگاه فناوری، الگوی جستوجو نشان میدهد که مهاجران نقشی جدی در افزایش حجم جستوجو داشتهاند.
۵. روایتهای سینمایی، مستندها و محتوای رسانهای
در سال ۲۰۲۵ چند مستند و یک سریال مهم که بخشی از داستانشان در ایران میگذشت منتشر شد. هر محتوای فرهنگی تاثیرگذار، حجم زیادی از کاربران غیرایرانی را به سمت جستوجوی واژه ایران در گوگل میبرد. همچنین ایران در جشنوارههای جهانی سینمایی امسال جایزههایی به دست آورد و همین رخداد فرهنگی و هنری بهانهای بود برای این که کاربران بخواهند درباره ایران بیشتر بدانند و جستوجو کنند.
تحلیل واژههای ترندشده و پرجستوجوی گوگل نشان میدهد سال ۲۰۲۵ در حافظه سرورهای این موتور جستوجوی جهانی، بهعنوان سالی ثبت شده که در آن سیاست و ژئوپولیتیک، توجه زیادی را به خود جلب کرده و حتی بیشتر از اپل و آیفونهای همیشه محبوبش به چشم کاربران گوگل در سراسر دنیا آمده است.