آموزش ثبت نام کارت اقامت اتباع ۱۴۰۲

کارت اقامت مدرک شناسایی است که به مهاجران خارجی اجازه می‌دهد از برخی از امکانات و مزایای مشابه شهروندان ایران برخوردار باشند. این مدرک باید در موعد مقرر تمدید شود در غیر این صورت احتمال دارد مهاجر از کشور دیپورت شود. اقامت مهاجران خارجی در ایران انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها اقامت با کارت آمایش، کارت هویت، پاسپور خانوادگی و ویزا است.

شرایط اقامت در ایران ساده نیست و دریافت کارت اقامت نیاز به طی کردن مراحل زیادی دارد. کارت آمایش مدرک شناسایی اتباع خارجی یا به نوعی گذرنامه موقت است که در دوره‌های یک ساله تمدید می‌شود. دارندگان این کارت در ایران پناهنده محسوب می‌شوند. این کارت را دفاتر امور اتباع با دریافت مدارکی از دهه ۸۰ برای پناهنده‌های افغانستانی صادر کرده‌اند.

صدور کارت آمایش برای افراد جدید سال‌هاست که متوقف شده و تنها کسانی که پدر و مادرشان دارای کارت آمایش باشند می‌توانند در ایران کارت آمایش دریافت کنند. دارندگان کارت آمایش که جزء پناهندگان ساکن در ایران محسوب می‌شوند تحت حمایت سازمان ملل هستند و این کارت یکی از معتبرترین مدارک اقامتی اتباع خارجی است.

داشتن کارت آمایش به عنوان یک گذرنامه موقت باعث می‌شود که پناهنده‌ها هم بتوانند برخی از حقوق شهروندان ایرانی را داشته باشند. این کارت تا به حال در چند مرحله ارائه شده و آخرین مرحله آن کارت آمایش طرح ۱۷ بود.

بخش دیگری از مهاجران در ایران، اتباع عراقی هستند که کارت اقامتی آن‌ها «کارت هویت» نام دارد و شبیه کارت آمایش است. تا به حال ۱۶ دوره این کارت‌ها تمدید شده‌اند.

دارندگان کارت آمایش و کارت هویت می‌توانند در یکی از استان‌های مشخص شده زندگی کنند یا برای گرفتن مجوز کار درخواست دهند. آن‌ها همچنان مجبورند برای هر سفر خارج از استان محل ثبت نام برگه تردد بگیرند. کارت آمایش طرح ۱۷ و کارت هویت طرح ۱۶ تا تاریخ ۳۰ آذر ماه ۱۴۰۲ تمدید شده و قرار است کارت‌های بعدی کارت هوشمند باشند.

گروه دیگری از مهاجران در ایران، مهاجرانی هستند که بعد از سال ۱۳۸۲ به ایران آمدند. آن‌ها در طرح جامع ساماندهی اتباع خارجی صاحب پاسپورت یا گذرنامه خانواری شدند. این نوع اقامت هم مانند اقامت از نوع کارت آمایش است با این تفاوت که حمایت‌های سازمان‌های بین‌المللی را ندارد.

همچنین برخی از مهاجران ساکن ایران از طریق گذرنامه و با گرفتن ویزا در ایران زندگی می‌کنند که مهلت تمدید آن از سه ماه تا یک سال متغیر است.

از سال ۱۳۹۲ دفاتر کفالت از طرف دولت برای انجام برنامه ثبت‌نام کارت‌های آمایش و هویت تعیین شدند که مدارک و رسیدهای لازم برای تمدید کارت‌های آمایش و هویت را دریافت می‌کنند و همچنین مجوزهای موقت کار را صادر می‌کنند.

تا به حال سامانه‌ای برای دریافت کارت اقامت مهاجران خارجی ایجاد نشده و برای تمدید کارت‌های اقامت فقط باید به صورت حضوری به دفاتر کفالت مراجعه کنید. اما نوبت‌دهی در این دفاتر به صورت آنلاین انجام می‌شود.

ابتدا به سامانه نوبت‌دهی به دفاتر خدمات اقامت و اشتغال اتباع خارجی مراجعه کنید. نوبت‌گرفتن در هر ساعتی از شبانه‌روز ممکن است.

در بخش انتخاب طرح این سایت سه خدمت «گذرنامه‌های دارای روادید منقضی شده»، «داوطلب بازگشت خود معرف» و «شناسه اشتغال» وجود دارد. اگر تمایل به تمدید گذرنامه دارید باید گزینه اول را انتخاب کنید. سپس اطلاعات هویتی خود را مانند نام و نام خانوادگی، نام پدر و تابعیت را وارد کنید. همچنین لازم است اعتبار گذرنامه و تاریخ آخرین روادید را وارد کرده و روی استعلام نوبت کلیک کنید.

در نوبت تعیین شده باید به دفتر کفالتی که برایتان مشخص شده مراجعه کنید و درخواستتان را ارائه دهید.

در این مرحله باید مدارکتان را تحویل دهید. همچنین در آنجا عکس‌برداری و انگشت‌نگاری هم برای احراز هویت انجام می‌شود. سپس در صورتی که مدارکتان کامل باشد می‌توانید با این کارت یک سال اقامت داشته باشید.

ثبت نام و تمدید کارت اقامت هزینه هم دارد که باید آن را از طریق کارت‌های بانکی پرداخت کنید. آخرین تعرفه‌ای که برای صدور کارت آمایش و هویت اعلام شد مربوط به کارت‌های ۱۶ و ۱۷ بود که برای هر نفر مبلغ ۲۳۵ هزار تومان خدمات شهری، ۱۰۰ هزار تومان خزانه، ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه رصد، ۷۵ هزار تومان چاپ کارت در نظر گرفته شده بود و جمع کل با هزینه شهرداری ۴۲۲ هزار و ۵۰۰ تومان بود. اما برای دور جدید کارت‌های اقامت که قرار است هوشمند باشند، هنوز تعرفه‌ای اعلام نشده است.

قرار است اتباع خارجی هم صاحب کارت هوشمند شوند. فعلا اتباعی که کارت آمایش، هویت، برگه سرشماری و گذرنامه دارند در این طرح جای می‌گیرند و به این ترتیب دارای یک شناسه ملی می‌شوند. بانک سپه بانک عامل صدور کارت هوشمند خواهد بود. همچنین یک حساب بانکی روی کارت هوشمند صادره درج می‌شود و یک سیم‌کارت هم به آن متصل خواهد بود.

هنوز سامانه‌ای برای مراجعه و ثبت نام دریافت کارت هوشمند اتباع خارجی اعلام نشده است اما به محض اینکه اطلاعات بیشتری در دسترس قرار بگیرد این مقاله به‌روزرسانی می‌شود.