روسیه حق اختراع ایستگاه فضایی با توانایی تولید گرانش مصنوعی را ثبت کرده است
سفر به اعماق کیهان همیشه یک دشمن نامرئی و سرسخت داشته است: خلأ گرانش. اما اکنون به نظر میرسد روسها عزم خود را جزم کردهاند تا با الهام از داستانهای علمی تخیلی، بر این چالش بزرگ غلبه کنند.
شرکت موشکسازی انرگیا، غول صنعت هوافضای روسیه، حق اختراعی را ثبت کرده که نویدبخش نسل جدیدی از سکونتگاههای مداری است؛ سازههایی که خودشان گرانش تولید میکنند. خبرگزاری دولتی تاس اعلام کرده است که این طرح جاهطلبانه بر پایه ایستگاه فضایی بهشکل دوار استوار است؛ سازهای عظیم که در تاریکی فضا میچرخد تا حسی شبیه به وزن را برای ساکنانش به ارمغان بیاورد.
بهگزارش اسپیسداتکام، بر اساس اسناد منتشر شده سیستم قادر است نیرویی معادل ۰٫۵ جی (نصف گرانش زمین) تولید کند؛ عددی طلایی که میتواند مرز میان سلامت و بیماری را برای مسافران طولانیمدت فضا جابهجا کند.
ایستگاه فضایی دوار در فضا میچرخد تا حسی شبیه به وزن را برای ساکنانش به ارمغان بیاورد
راز این فناوری در یک اصل ساده فیزیکی نهفته است: نیروی گریز از مرکز. در طرح انرگیا، ماژولهای مسکونی با اتصالاتی انعطافپذیر به یک محور مرکزی وصل میشوند و دور آن میچرخند. درست مانند وقتی که در شهربازی سوار چرخوفلکهای سریع میشوید و به صندلی فشرده میشوید، فضانوردان نیز به دیوارههای خارجی ایستگاه فشرده خواهند شد و بالاخره میتوانند پاهای خود را روی سطحی شبیه به زمین احساس کنند.
مهندسان روسی برای رسیدن به این هدف، ابعاد حیرتانگیزی را در نظر گرفتهاند. صحبت از یک ایستگاه با شعاع ۴۰ متر است که باید در هر دقیقه ۵ بار به دور خود بچرخد. ساخت چنین هیولای مکانیکی در مدار زمین، یک کابوس لجستیکی است و نیازمند چندین پرتاب جداگانه و مونتاژ قطعات در فضا خواهد بود.
اما همه چیز به شیرینی تولید گرانش نیست. مهندسان انرگیا در مستندات خود صادقانه به یک چالش ترسناک اشاره کردهاند: پهلوگیری یا همان اتصال. تصور کنید یک فضاپیما بخواهد به ایستگاهی متصل شود که با سرعت در حال چرخش است. سفینههای ترابری مجبورند رقص مرگباری را اجرا کنند؛ باید سرعت چرخش خود را دقیقاً با ایستگاه هماهنگ کنند تا بتوانند به آن متصل شوند. کوچکترین اشتباه در این محاسبات میتواند فاجعهبار باشد و پایداری کل ایستگاه را به خطر بیندازد.
اما چرا باید این همه دردسر را به جان خرید؟ پاسخ در بیولوژی بدن انسان نهفته است. در مأموریتهای طولانی مثل سفر به مریخ، بدن انسان در غیاب گرانش به سرعت تخریب میشود. تحلیل عضلانی و پوکی استخوان، فضانوردان را چنان ضعیف میکند که بازگشت به زمین برایشان عذابآور میشود.
در صورت تحقق این رویا، گرانش مصنوعی دیگر کالایی لوکس نیست، بلکه بلیت بقای انسان در منظومه شمسی است. درحالیکه ناسا و شرکای بینالمللی آماده میشوند تا در سال ۲۰۳۰ با ایستگاه فضایی بینالمللی وداع و آن را در اقیانوس غرق کنند، روسیه با این طرح نشان داده است که هنوز رویاهای بزرگی در سر دارد. اگرچه هنوز بودجه و زمانبندی دقیقی اعلام نشده، پیام مسکو واضح است: آینده فضا در دستان کسانی است که گرانش را با خود به سفر میبرند.