فضانوردان چینی ایستگاه فضایی تیانگونگ را دربرابر زبالههای فضایی زرهپوش کردند
یک برخورد کوچک اما هولناک کافی بود تا زنگ خطر در ایستگاه فضایی ماژولار بزرگ چین یا همان تیانگونگ (به معنای کاخ آسمانی) به صدا درآید. این حادثه به گیرافتادن سه فضانورد در فضا منجر شد و اکنون چین برای جلوگیری از تکرار آن، خانهی مداری فضانوردانش را در برابر تهدید فزایندهی زبالههای فضایی، زرهپوش کرده است.
ماجرا حدود یک ماه پیش آغاز شد؛ زمانی که یک قطعه زبالهی فضایی به فضاپیمای متصل به ایستگاه برخورد کرد و سه فضانورد را به مدت ۹ روز در فضا گرفتار کرد. اکنون، دو فضانورد مستقر در این پایگاه در عملیاتی نفسگیر، سپرهای محافظ جدیدی را روی بدنهی خارجی ایستگاه نصب کردهاند.
بهگزارش شبکهی دولتی CGTN، ژانگ لو و وو فی، دو فضانورد چینی، یک راهپیمایی فضایی هشت ساعته را با موفقیت به پایان رساندند که هدف اصلی آن، نصب صفحههای محافظ در برابر زبالههای فضایی و همچنین، بازرسی و تعمیرات جزئی بدنهی ایستگاه بود.
سپرهای محافظ جدید همراه با محموله اضطراری شنژو-۲۲ به مدار ارسال شدند
این اقدام پیشگیرانه، پیامد مستقیم حادثهای است که میتوانست به فاجعه ختم شود. برخورد زباله، به پنجرهی فضاپیمای شنژو-۲۰ آسیب رساند و ترکهایی روی آن ایجاد کرد. سازمان فضایی سرنشیندار چین (CMSA) این فضاپیما را برای بازگشت به زمین ناامن تشخیص داد و خدمهی آن مجبور شدند از فضاپیمای دیگری برای بازگشت استفاده کنند.
این اتفاق خدمهی جدید ایستگاه را بدون وسیلهی بازگشت مطمئن رها کرد. اما چین در نمایش قدرت فنی خیرهکننده، در کمتر از دو هفته یک پرواز اضطراری بدون سرنشین را ترتیب داد و کپسول بازگشت جدیدی به نام شنژو-۲۲ را به ایستگاه رساند. به نظر میرسد سپرهای محافظ جدید نیز همراه با همین محمولهی اضطراری به مدار ارسال شدند.
زبالههای مداری به یک معضل جهانی تبدیل شدهاند. یک تکه زبالهی معمولی میتواند با سرعتی حدود ۱۵ کیلومتر بر ثانیه حرکت کند که بیش از ۱۰ برابر سریعتر از گلوله در سطح زمین است. حال تصور کنید که بیش از ۲۵ هزار قطعه از این زبالهها در مدار زمین ردیابی شدهاند و تخمین زده میشود حدود ۱۷۰ میلیون قطعهی دیگر آنقدر کوچک هستند که قابل ردیابی نیستند. این میدان مین نامرئی، تهدیدی مرگبار برای مأموریتهای فضایی سرنشیندار محسوب میشود.
برای دههها، سازمانهای فضایی از سپرهایی به نام «سپرهای ویپل» برای محافظت از فضاپیماها استفاده میکردند. اما این سپرها بسیار حجیم هستند و مشکل بزرگ دیگری دارند: وقتی یک زباله به آنها برخورد میکند، خودشان هم خرد میشوند و با تشکیل زبالههای ثانویه، مشکل را پیچیدهتر میکنند.
حالا شرکتهای نوپا مانند اتمیک-۶ در آمریکا روی نسل جدیدی از محافظها به نام «زره فضایی» کار میکنند که از کاشیهای کامپوزیت و رزین ساخته شدهاند. شاید سپرهای جدید چین نیز از فناوری مشابهی بهره ببرند تا از تکرار فاجعههای احتمالی در آینده جلوگیری کنند؛ هرچند خطر برخورد با گلولههای سرگردان فضایی هنوز به پایان نرسیده است.