صدای پرتاب موشک استارشیپ آنقدر شدید است که میتواند به ساختمانها آسیب برساند
دادههای جدید نشان میدهد که سروصدای موشک استارشیپ اسپیس ایکس بسیار فراتر از حداکثر سطح نویز پیشبینی شده است و غرش صوتی بسیار قدرتمند تولیدشده دراثر برخاست آن، میتواند به ساختمانهای واقع در محلههای مسکونی پرجمعیت در نزدیکی محل پرتاب موشک در تگزاس جنوبی، آسیب برساند.
اندازهگیریها از صدای واقعی و فشار هوای تولیدشده توسط استارشیپ درجریان پنجمین پرتاب آزمایشیاش در ماه اکتبر، جامعترین دادههایی هستند که تاکنون بهطور علنی دربارهی سروصدای استارشیپ، بزرگترین و قدرتمندترین موشک ساختهشده در جهان منتشر شدهاند. استارشیپ دیروز چهارشنبه ششمین پرواز آزمایشی خود را نیز انجام داد.
براساس دادههای تازه، موشک استارشیپ با ارتفاعی در حد ساختمان ۳۰ طبقه، آنقدر بزرگ است که ده برابر بیشتر از فالکون ۹ اسپیس ایکس سروصدا تولید میکند. کنت ال جی، مهندس مستقل آکوستیک که بررسی اخیر را انجام داده، به نیویورکتایمز گفت:
برای ساکنان جزیره پادره جنوبی که تقریبا ۹٫۵ کیلومتر از سایت پرتاب اسپیس ایکس در تگزاس جنوبی فاصله دارند، سروصدا درطول پرواز آزمایشی ماه اکتبر، معادل ایستادن در فاصلهی ۶۰ متری یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ در زمان برخاستن آن بود.
دکتر جی رئیس دانشکده فیزیک و نجوم در دانشگاه بریگم یانگ در ایالت یوتا است. او همچنین با ناسا همکاری میکند تا راههای کاهش اثرات سروصدای تولیدشده توسط هواپیماهای مافوقصوت، مورد مطالعه قرار گیرد. نتایج آزمایش او جمعهی هفته گذشته در مجله انجمن آکوستیک آمریکا منتشر شد. اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) و اسپیس ایکس به درخواستهای نیویورکتایمز برای اظهارنظر دربارهی این گزارش پاسخ ندادند.
بهنقل از ناسا، وقتی جتهای مافوقصوت کنکورد همچنان در خدمت بودند، ایالات متحده پرواز آنها برفراز خشکی را ممنوع کرد تا غرشهای صوتی ناشی از پرواز سریع این هواپیما، موجب وحشت مردم یا آسیب احتمالی به ساختمانها نشود.
بلندترین صدا درطول آزمایش پنجم، درهنگام برخاستن استارشیپ از روی سکوی پرتاب، یعنی زمانی که موشک با روشنکردن ۳۳ موتور رپتور خود از روی زمین برخاست، شنیده نشد. درعوض، دادههای گزارش نشان میدهد که اوج سروصدای ناشی از غرش صوتی، تقریبا ۶٫۵ دقیقه پس از برخاستن موشک و همان زمانی که بوستر مرحلهی اول برای فرود به سکوی پرتاب خود بازگشت، تولید شد.
براساس دادهها، درهنگام برخاستن موشک، سطح فشار صوتی شنیدهشده در شهر پورت ایزابل در فاصلهی تقریباً ۵۶ کیلومتری از استاربیس، به حداکثر ۱۰۵ دسیبل رسید. این سطح از سروصدا با صدای منتشرشده درجریان یک کنسرت راک معمولی یا استفاده از ارهبرقی برابری میکند. با بازگشت سوپرهوی به زمین، حداکثر سطح سروصدای شنیدهشده در پورت ایزابل و جزیره پادره جنوبی نزدیک به ۱۲۵ دسیبل بود که معادل شلیک گلوله از فاصلهی نزدیک است.
مقامهای شهری پورت ایزابل ماه گذشته با استخدام یک شرکت مشاورهی صدا، آزمایشهایی جداگانه انجام دادند. مقامها بهطور فزاینده نگران هستند که پرتابهای اسپیس ایکس بتواند به خانههای این شهر کوچک با جمعیت تقریباً پنجهزار نفر آسیب برساند. بهگفتهی جرد هاکما، شهردار پورت ایزابل، یافتههای آنها نشان داد که با بازگشت سوپرهوی به زمین، اوج فشار صوتی به ۱۴۴٫۶ دسیبل رسید.
طبق اعلام اداره هوانوردی فدرال، وقتی سطح فشار به ۴۸٫۸ کیلوگرم بر متر مربع برسد، بهویژه اگر بهطور مکرر درطول پرتابها اتفاق بیفتد، ساختمانها ممکن است آسیبهای جزئی مانند ترک در گچ دیوار یا شکستن پنجرههای قدیمی و ضعیف را تجربه کنند. اما تا وقتی سطح فشار به حدود ۹۷ کیلوگرم بر مترمربع نرسد، وقوع این اتفاق بعید است.
در پرواز آزمایشی ماه اکتبر، دزدگیر خودروها در خیابانهایی که تکنسینها مشغول نظارت بر سروصدای پرتاب بودند، به صدا درآمد. دکتر جی و تیمش، دستگاههای آزمایشی را در هشت مکان از ۹٫۵ کیلومتری تا ۳۵ کیلومتری نصب کردند؛ اما هیچ آزمایشی نزدیکتر به محل پرتاب انجام نشد. در فاصلهی تقریباً سه کیلومتری از سکوی پرتاب، دهها خانه در روستای بوکاچیکا و سایر نواحی روستایی مجاور وجود دارد.
منطقهی اطراف استاربیس همچنین در احاطهی یک پناهگاه ملی حیاتوحش و پارک ایالتی قرار دارد که محل زندگی چندین گونه پرنده و لاکپشت درمعرض خطر انقراض است؛ درنتیجه سروصدای پرتاب استارشیپ میتواند به حیاتوحش منطقه نیز آسیب برساند.
دکتر جی و تیمش درطول آزمایشی که دیروز انجام شد نیز سطح سروصدا را اندازهگیری کردند. از آنجایی که بوستر سوپرهوی در پرواز ششم، بهجای مهار در سکوی پرتاب در خلیج مکزیک فرود آمد، اوج سروصدای تولیدشده احتمالاً از پرواز پنجم کمتر بوده است. بااینحال، پروازهای بیشتر استارشیپ در راه هستند.
گوین شاتول، مدیرکل اسپیس ایکس بهتازگی در کنفرانسی در نیویورک گفت: «اگر در چهار سال آینده ۴۰۰ پرتاب استارشیپ انجام دهیم، تعجب نخواهم کرد.» این پرتابها قرار است علاوهبر جنوب تگزاس، از دو مکان نزدیک به هم در مرکز فضایی کندی در فلوریدا نیز انجام شوند.