بلو ارجین در تداوم اعتراض به واگذاری قرارداد ماه‌نشین، از ناسا شکایت کرد
بلو ارجین می‌خواهد مبارزه با تصمیم ناسا مبنی‌بر انتخاب اسپیس ایکس برای ساخت ماه‌نشین برنامه قمری آرتمیس را ادامه دهد. این شرکت روز جمعه از ناسا نزد دادگاه دعاوی فدرال ایالات متحده شکایت کرد. این دعوی قضایی پس‌از‌آن اتفاق می‌افتد که دیوان محاسبات آمریکا اعتراض بلو ارجین و داینتیکس به واگذاری قرارداد ۲/۹ میلیارد دلاری سامانه فرود انسانی ناسا به اسپیس ایکس را رد کرد.
طرح دعوی در دادگاه موجب افزایش اختلافات بلو ارجین با ناسا می‌شود. هفته گذشته، مدیران ارشد سازمان فضایی و بلو ارجین در حال گفت‌وگو برای جلوگیری از طرح شکایت بودند. به‌نقل از یکی از منابع آشنا به این مذاکرات، ناسا همچنان تمایل داشت بلو ارجین را در برنامه آرتمیس مشارکت دهد؛ اما سازمان فضایی ظاهراً با این شرکت به‌توافق نرسید.
بلو ارجین در بیانیه‌ای درباره تازه‌ترین اعتراضش گفت: «قاطعانه معتقدیم به‌منظور بازیابی عدالت و ایجاد رقابت و تضمین ایمنی بازگشت آمریکا به ماه، باید به مسائل مشخص‌شده در این مناقصه و پیامدهایش رسیدگی شود.» ناسا می‌گوید از دعوی قضایی اطلاع داشت و در حال بررسی جزئیات آن است. این سازمان در بیانیه‌اش گفت:
ناسا به برنامه آرتمیس و رهبری جهانی آمریکا در اکتشافات فضایی متعهد است. ما به‌همراه همکارانمان به ماه خواهیم رفت و در آنجا می‌مانیم تا انجام پژوهش‌های علمی و ساخت فناوری‌های جدید و ایجاد مشاغل پردرآمد را برای خیر بیشتر امکان‌پذیر کنیم و به‌منظور ارسال فضانوردان به مریخ آماده شویم. این سازمان درباره چگونگی پیشبرد بازگشت هرچه سریع‌تر و ایمن‌تر به ماه با برنامه آرتمیس، در اولین فرصت اطلاعات تازه‌ای ارائه خواهد داد.
تصمیم بلو ارجین برای طرح دعوی در دادگاه علاوه‌بر انتشار ناشیانه اینفوگرافی‌ها برای کوبیدن اسپیس ایکس، در میان جامعه فضایی با تمسخر گسترده مواجه شده و بر روابط این شرکت با دولت آمریکا و کارمندان خود تأثیری منفی گذاشته است.
به‌گزارش آرس‌تکنیکا و به‌نقل از یکی از منابع آشنا به ناسا، بلو ارجین بعد از این شکایت دیگر هرگز قرارداد دولتی واقعی به‌دست نخواهد آورد. علاوه‌بر ناسا، نیروی هوایی آمریکا نیز به‌دلیل آزردگی از تأخیرها در تأمین موتورهای BE-4 برای موشک ولکان ULA، ممکن است گرایشی مشابه داشته باشد.
بلو ارجین با مقایسه ماه‌نشین بلو مون با استارشیپ در این اینفوگرافی، فضاپیمای استارشیپ را سامانه‌ای بسیار پیچیده و پرخطر جلوه داده است.
اقدامات اخیر بلو ارجین موجب دلزدگی بخش‌هایی از نیروی کار این شرکت نیز شده است. چندین تن از کارمندان بلو ارجین به ارز تکنیکا گفته‌اند از تصمیم مدیریت شرکت برای حمله به ناسا و اسپیس ایکس بهت‌زده شده‌اند. یکی از کاربران ردیت که خود را کارمند بلو ارجین معرفی کرده است، روز دوشنبه در این شبکه اجتماعی از سرخوردگی برخی از همکارانش خبر داد. او نوشت:
شخصا باور دارم بخش عمده کارکنان شرکت با اینفوگرافی‌ها و سایر شیرین‌کاری‌های روابط‌عمومی موافق نیستند که مدیریت شرکت آن را ترویج می‌دهد. تا‌به‌حال کسی را ندیده‌ام که موافق باشد. درواقع، اغلب ما از اینکه بدین‌شیوه معرفی می‌شویم، ناراحت و خجالت‌زده هستیم.
نگرانی‌هایی وجود دارد که رویکرد تهاجمی بلو ارجین به قرارداد سامانه فرود انسانی ناسا به کاهش روحیه کارمندان اصلی شرکت منجر خواهد شد. به‌عنوان مثال روز دوشنبه، نیتین آرورا، مهندس ارشد پروژه سامانه فرود انسانی بلو ارجین، در لینکدین اعلام کرد در حال ترک این شرکت به مقصد اسپیس ایکس است. او نوشت: «ایستگاه بعدی اسپیس ایکس! فوق‌العاده هیجان‌زده و در انتظار آن هستم.»
با این وضعیت، انگیزه بلو ارجین از طرح شکایت علیه ناسا در دادگاه چیست؟ بلو ارجین در داخل شرکت اطلاعات چندانی با کارمندانش به‌اشتراک نمی‌گذارد. بااین‌حال، این شرکت تا آنجا که توجیه خود را ارائه داده است، ادعا می‌کند ناسا تصمیمی ناعادلانه گرفته است. بلو ارجین می‌گوید اعتراض اصلی‌اش ناشی از این حقیقت است که ناسا در ابتدای مناقصه گفت قیمت را مهم‌ترین معیار نمی‌داند. بااین‌حال، بلو ارجین معتقد است چون اسپیس ایکس ارزان‌ترین پیشنهاد را ارائه داد، ناسا به‌جای چند پیشنهاددهنده، فقط این شرکت را انتخاب کرد.
مقاله‌های مرتبط:
- دعوای میلیاردرها بر سر ماه؛ شرکت هوافضای جف بزوس خواستار لغو قرارداد ناسا با اسپیس ایکس شد
- چرا بلو ارجین نمی‌تواند بی‌خیال قرارداد ماه‌نشین ناسا شود؟
بااین‌حال، دیوان محاسبات آمریکا استدلال یادشده را به‌صراحت رد کرد. سند حکم این سازمان می‌گوید تصمیم ناسا برای انتخاب فقط یک برنده به‌دلیل کمبود بودجه کاملاً موجه بود. در این سند، آمده است تعداد واگذاری‌ها منوط به بودجه موجود است و سازمان فضایی می‌تواند چند قرارداد، یک قرارداد یا صفر قرارداد واگذار کند.
ازآنجاکه اسپیس ایکس از قبل قصد داشت بخش عمده هزینه ساخت استارشیپ را خود پرداخت کند، پیشنهادش به میزان درخورتوجهی (درحدود ۵۰ درصد) ارزان‌تر از بلو ارجین بود. درمقابل، بلو ارجین ماه‌ها پس از انتخاب پیروز مناقصه پیشنهاد داد دومیلیارد دلار از هزینه ساخت سامانه فرود انسانی را تأمین کند.
جف بزوس، بنیان‌گذار بلو ارجین، نیز فکر می‌کند به‌دلیل لابیگری طولانی‌مدت در حمایت از بازگشت انسان به ماه، شرکتش سزاوار دریافت قرارداد است. بزوس باور دارد طرفداری‌اش از سطح‌نشین قمری نزد دولت ترامپ در سال ۲۰۱۷، درنهایت به شکل‌گیری برنامه آرتمیس منجر شد. بزوس احساس می‌کند بدون بلو ارجین مناقصه سامانه فرود انسانی اصلا به‌وجود نمی‌آمد.
نکته خنده‌دار این است که بزوس می‌داند طرح شکایت علیه ناسا برنامه این سازمان برای بازگشت به ماه را دچار تأخیرهای به‌مراتب بیشتر خواهد کرد. او در سالگرد پنجاه‌سالگی آپولو ۱۱ در سال ۲۰۱۹ درحالی‌که ظاهراً از به‌دست‌آوردن قرارداد ماه‌نشین ناسا مطمئن بود، در گفت‌وگویی از اعتراض‌ها و شکایت‌هایی تأسف خورد که به‌دنبال برگزاری مناقصه‌ها پیش می‌آید. او همچنین تشریفات اداری سنگین امروزی را با جریان سریع‌تر واگذاری قراردادها در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ مقایسه کرد.
نظرات