اگر فرازمینیها به دنبال حیات بیگانه باشند، از کدام منظومه میتوانند ما را پیدا کنند؟
همانطور که بشر وسعت جستوجو برای یافتن حیات فرازمینی را افزایش میدهد، نباید فراموش کنیم که بیگانگان نیز ممکن است در تلاش برای پیداکردن ما باشند. اکنون مطالعهای تازه با توجه به این نکته، بیش از هزار ستارهی نزدیک را شناسایی کرده است که در موقعیتی مطلوب برای مشاهدهی حیات روی زمین قرار دارند.
لیزا کالتنگر، دانشیار نجوم در دانشگاه کرنل آمریکا و مدیر مؤسسهی کارل سیگن، در بیانیهای گفت:
اگر در سیارههای در حال چرخش به دور آن ستارگان، ناظرانی در حال رصد آسمان باشند، میتوانند نشانههای موجودات زمینی را در جو نقطهی آبی ما ببینند... ما حتی میتوانیم برخی از درخشانترین انواع این ستارگان را بدون هیچ دوربین دوچشمی یا تلسکوپ مشاهده کنیم.
ستارهشتاسان دریافتهاند که اغلب بیش از ۴ هزار سیارهی فراخورشیدی کشفشده تا به امروز با روش گذری یافت شدهاند؛ شیوهای که افت نورهای جزئی ناشی از گردش سیارهای در مدارش به دور ستارهی میزبان را از نگاه ناظر شناسایی میکند. تلسکوپ فضایی پیشگام کپلر به نحو بسیار مناسب از این راهبرد بهره گرفت و ماهواره نقشهبردار فراخورشیدی گذران (TESS) که اکنون بهعنوان جانشین کپلر در حال جستجوی آسمان است، همین رویکرد را به کار میگیرد.
پژوهشگران بهزودی قادر خواهند بود جو برخی از سیارههای نزدیک در حال گذر را با هدف یافتن نشانههای احتمالی حیات جستوجو کنند. این جستوجو یکی از چندین وظیفهای محسوب میشود که تلسکوپ فضایی ۹/۸ میلیارد دلاری جیمز وب ناسا با پرتاب در اواخر سال آیندهی میلادی بر عهده خواهد گرفت. تلسکوپهای زمینی آتی نظیر تلسکوپ بزرگ ماژلان نیز همین مسئولیت را بر دوش خواهند داشت.
کالتنگر و جاشوا پپر، دانشیار فیزیک در دانشگاه لیهای و نویسندهی همکار در مطالعهی جدید، زمین را بهجای سیارهی مبدأ جستوجو، بهعنوان هدفی برای بررسی آسمان با روش گذری در نظر گرفتند. دانشمندان با موشکافی مجموعهدادههای تس و فضاپیمای اخترسنجی گایا، بهدنبال ستارگانی گشتند که درمحدودهی ۱۰۰ پارسک (تقریبا ۳۲۶ سال نوری) از زمین و همراستا با دایرةالبروج (صفحهی مداری زمین بهدور خورشید) قرار دارند. این همترازی برای مشاهدهی گذر زمین از مقابل خورشید ضروری است.
جستوجو به یافتن ۱۰۰۴ ستارهی واجد شرایط رشتهی اصلی منجر شد؛ یعنی ستارگانی که همانند خورشید، هیدروژن را در هستهی خود به هلیوم تبدیل میکنند. نویسندگان در مطالعهی خود که هفتهی گذشته در نشریه اطلاعیههای ماهانه انجمن پادشاهی اخترشناسی منتشر شد، مینویسند از بین ستارگان یافتشده، ۵۰۸ ستاره دست کم ۱۰ ساعت رصد گذر زمین از مقابل خورشید را تضمین میکنند.
- تابو یوفو؛ چرا جهان هنوز اجسام پرنده ناشناس را جدی نمیگیرد؟
- عکسبرداری از سطح سیارهای فراخورشیدی؛ رؤیایی که ناسا درصدد تحقق آن است
نتایج تازه صرفا به ستارگان میپردازد و دانشمندان نمیدانند چند سیاره به دور این ۱۰۰۴ ستارهی منتخب در حال چرخش هستند؛ چه رسد به اینکه چه تعداد از این منظومهها میزبان جهانهایی هستند که طبق دانش ما، ممکن است توانایی پشتیبانی از حیات داشته باشند. بهگفتهی کالتنگر، با تداوم فعالیت تلسکوپهایی نظیر تس، باید به این ارقام توجه شفافتری معطوف شود و مطالعهی تازه در همین فاصله و در آینده میتواند بهعنوان تابلوی راهنما برای اخترزیستشناسان بهکار رود. او میگوید:
اگر به دنبال حیات هوشمندی در جهان هستیم که قادر به یافتن ما و خواهان برقراری تماس با ما است، نقشهای از نقاط دارای اولویت جستوجو تهیه کردهایم.