جستوجوی حیات در مریخ دشوارتر از آن است که تصور میکنیم
درحالیکه دانشمندان علاقهی زیادی به بررسی خاک سیارهی سرخ برای جستوجوی علائم حیات داند، مسئلهی جدیدی پیش روی آنها قرار دارد. بهنقل از پژوهشگران دانشگاه کرنل، مایعات اسیدی که روی سطح مریخ جریان پیدا کردند، احتمالاً شواهد زیستی مخفی در صخرههای رسی را از بین بردند.
پژوهشگران صخرهها و آمینواسیدها را شبیهسازی کردند تا به نتایجی دربارهی فرسایش احتمالی مواد زیستی در مریخ برسند. مقالهی آنها با عنوان «محدودسازی حفظ ترکیبهای زیستی در نونترونیتها پس از قرارگرفتن درمعرض مایعات اسیدی و الکالینها» پانزدهم سپتامبر در مجلهی Nature Scientific Reports منتشر شد.
آلبرتو جی فیرین، دانشمند بخش نجوم کالج علوم و هنر کرنل، یکی از مؤلفان پژوهش یادشده است. مریخنورد استقامت ناسا ۳۰ جولای پرتاب شد و فوریهی سال بعد در دهانهی جزرو فرود خواهد آمد. مریخنورد رزالین فرانکلین آژانس فضایی اروپا هم اواخر ۲۰۲۲ پرتاب خواهد شد. مأموریت استقامت جمعآوری نمونههای خاک مریخ و ارسال آنها به زمین تا دههی ۲۰۳۰ است. مریخنورد رزالین فرانکلین هم سطح مریخ را حفاری میکند و نمونههای خاک را جمعآوری و همانجا در مریخ آنها را تجزیهوتحلیل میکند.
در جستوجوی نشانههای حیات در مریخ، خاکهای صخرهای در اولویت هستند؛ زیرا صخرهها از مواد زیستمولکولی محافظت میکنند. بااینحال، بهدلیل وجود اسید در گذشتهی مریخ، قابلیت صخرهها برای محافظت از شواهد حیات گذشته هم تحتتأثیر قرار گرفتند. فیرن میگوید:
میدانیم مایعات اسیدی در گذشته روی سطح مریخ جریان داشتند و صخرهها و ظرفیت آنها برای محافظت از مواد زیستی را تحتتأثیر قرار دادند.
بهگفتهی فیرن، ساختار داخلی صخرهها بهصورت لایهای هستند. شواهد حیات زیستی ازجمله لیپیدها، نوکلئیک اسیدها، پپتیدها و دیگر بیوپلیمرها میتوانند در این لایهها بهدام بیفتند و بهخوبی دوام بیاورند. پژوهشگران در آزمایشگاه با هدف محافظت از آمینواسیدی بهنام گلیسین در صخرهها شرایط سطحی مریخ را شبیهسازی کردند که در گذشته درمعرض مایعات اسیدی بود. فیرن معتقد است:
به این دلیل از گلیسین استفاده کردیم که بهسرعت در شرایط محیطی تجزیه میشود. این ماده میتواند ما را از اتفاقات زیادی آگاه کند.
پس از قراردادن گلیسین درمعرض پرتوهای فرابنفش مریخی، مولکولهای گلیسین موجود در صخرهها دچار تجزیهی سلولزی شدند. مایعات اسیدی فضای واسطه را حذف میکنند و سیلیکای ژل مانندی را بهجا میگذارند. فیرین بیان میکند:
وقتی صخرهها درمعرض مایعات اسیدی قرار میگیرند، لایههای آنها دچار فروپاشی میشوند و مواد زیستی از بین میروند. نتایج ما در این پژوهش ثابت میکنند چرا جستوجوی ترکیبهای زیستی در مریخ کاری دشوار است.
نظرات