عکاسی از راه شیری ؛ تمام نکاتی که باید بدانید + تصاویر

وقتی نگاه خیره بیننده در عظمت عکس گم شود و شروع به رؤیاپردازی کند، می‌توان گفت که عکاس به هدفش رسیده است. کهکشان راه شیری، کهکشان ما، هزاران سال است که یکی از موضوعات برجسته‌ برای عکاس‌ها و رمانتیک‌ها و دانشمندها است. کلمه کهکشان خود به سابقه طولانی ستاره‌بینی اشاره می‌کند که از کلمه یونانی «gála» به‌معنی «شیر (خوراکی)» مشتق شده است. یونانیان باستان معتقد بودند که نوعی شیرِ الهی در آسمان شناور است.

سال ۱۶۰۹، دانشمندی به نام گالیلئو گالیله اولین کسی بود که متوجه ستاره‌های بی‌شمار راه شیری شد. ستاره‌‌شناسان تخمین می‌زنند که حدودا ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد ستاره در این کهکشان چشمک می‌زنند.

Sony a7S + Zeiss Batis 18mm 2.8 | ردیابی با Fornax Mounts LighTrack | f/3.5 15 X 90 Sec ISO 800

در این مقاله، نکاتی درباره چگونگی آماده‌شدن برای عکاسی از راه شیری را بررسی می‌کنیم؛ تجهیزات مناسب برای عکاسی و نرم‌افزارهای مورد نیاز برای ویرایش عکس‌ها را معرفی خواهیم کرد. پس تا انتها با زومیت همراه باشید.

عبارت «آلودگی نوری» تا حدودی گمراه‌کننده است؛ چرا‌که نور خالص آلوده نیست و منظور از آلودگی نوری، نوری است که تاریکی شب را آلوده می‌کند. آلودگی نوری یکی از موانقع بزرگ‌ در عکاسی نجومی است؛ زیرا آسمان بدون آلودگی نوری مهم‌ترین پیش‌شرط مشاهده و ثبتی چشمگیر از راه شیری است.

نور شهرهای بزرگ می‌تواند مشکلی بزرگ در این روند باشد؛ بنابراین، اگر در شهری بزرگ زندگی می‌کنید، دیدن آسمان شب و کهکشان راه شیری بسیار دشوار خواهد بود. ازاین‌رو، بهتر است از شهر خارج شوید و تاریک‌ترین مکان ممکن را انتخاب کنید. برای تعیین میزان آلودگی نوری در منطقه‌تان، از «نقشه آلودگی نوری» آنلاین کمک بگیرید.

این نقشه با رنگ‌ها به‌طور خاص مناطقی را نشان می‌دهد که آلودگی نور کم یا زیاد است. به‌طورکلی، در جنگل‌های بزرگ یا مناطق کوهستانی یا منطقه‌ای با جمعیت اندک آلودگی نوری کم است و می‌توان از راه شیری بدون مشکل عکس گرفت. این نقشه برای یافتن بهترین مکان برای مشاهده راه شیری به شما کمک می‌کند.

Sony a7 III + ZEISS Batis 18mm f/2.8 | Fornax Mounts LighTrack | f/2.8, 25 Sec (Half Mode) ISO 2400 | زمان و فازهای ماه و آب‌و‌هوا

پرجلوه‌ترین قسمت کهکشان راه شیری (هسته کهکشانی) را می‌توان در ماه‌های مارس و سپتامبر مشاهده کرد. این موضوع به‌طور خاص برای کره آسمانی شمال صدق می‌کند که ارتفاع آن از افق به طول و عرض جغرافیایی منطقه بستگی دارد. بهترین زمان برای مشاهده راه شیری تابستان است؛ زیرا بعد‌از‌آن از شمال به جنوب کش می‌یابد. در امتداد کمربند راه شیری، صورت‌های فلکی پرسئوس (Perseus)، ذات‌الکرسی (Cassiopeia)، ماکیان (Swan)، عقاب (Eagle) و کمان (Sagittarius) نیز در این فصل مشاهده می‌شوند.

حالت ماه و موقعیت آن در آسمان شب اهمیت اساسی دارد. اگر ماه به کهکشان راه شیری نزدیک باشد، به‌سختی تشخیص‌دادنی است؛ زیرا نور ماه محیط را بیش‌از‌حد روشن می‌کند. بهترین شرایط هنگامی است که ماه بالاتر از افق یا ماه کامل نباشد.

اگر ماه پشت‌سرتان باشد، وضعیت مناسبی برای عکس‌برداری فراهم می‌شود؛ یعنی دقیقا در‌مقابل راه شیری در آسمان باشد. در این حالت، می‌توانید از نور ماه برای جلابخشیدن به محیط استفاده کنید؛ اما مطمئن شوید که ماه کامل نباشد که معمولا خیلی روشن است. اینکه ماه در کجای آسمان قرار دارد و کدام فاز ماه در آن لحظه غالب است، می‌توان با کمک برنامه‌هایی مانند Stellarium و Planit for Photographers و PhotoPills به‌راحتی یافت.

‌علاوه‌بر‌ این اطلاعات بسیار دقیق، باید همیشه وضعیت آب‌وهوا را کاملا زیر‌نظر بگیرید. برای مثال، شُرشُر باران و ابرهای سیاه بهترین وضعیت را به بدترین وضعیت برای عکاسی تبدیل می‌کنند. عکاس نجومی فقط در‌صورت صاف‌بودن آسمان، عکاسی می‌کند که به‌صورت اختصاری با CS (آسمان صاف = Clear Sky) نشان داده می‌شود. آخرین داده‌ها را از اینترنت می‌توانید دریافت کنید؛ مثلا در Clear Outside و Meteoblue اطلاعات مفید و مطمئن و خلاصه‌ای می‌توانید به‌دست آورید.

راه شیری برفراز درسیم واقع در ترکیه | Sony a7 III + ZEISS Batis 18mm f/2.8 | Fornax Mounts LighTrack |  : عکس حاوی دو لایه است: ۱. پیش‌زمینه: f/8 15 sec ISO 200؛ ۲. پس‌زمینه‌: f/3.5 2 x 90 sec ISO 1200.

ماترهورن (Matterhorn). ارتفاع ۴،۴۷۸ متری از سطح دریا و یکی از کوه‌های مرتفع‌ آلپ. ماترهورن به‌دلیل شکل متمایز و سابقه کوه‌نوردی، یکی از کوه‌های معروف جهان است. سونی a7 III + ZEISS باتیس 18 میلی‌متر f / 2.8 |  Fornax Mounts LighTrack |  تصویر از دو لایه تشکیل شده است: ۱. پیش‌زمینه: f / 11 2.5 ثانیه ISO 400؛ ۲. پس‌زمینه: f / 3.5 4 60 60 ثانیه ایزو 800.

برای عکاسی از راه شیری برای کنترل کامل عناصر نوردهی مانند دیافراگم، سرعت شاتر، و ایزو به دوربینی پیشرفته نیاز خواهد داشت. دوربین شما باید قابلیت فوکوس دستی نیز داشته باشد. یکی از دوربین‌های مناسب برای عکاسی از کهکشان راه شیری دوربین نیکون D810A است.

در این نوع عکاسی، با ایزو (ISO) کار خواهید کرد؛ بنابراین، دوربین باید عملکرد نویز مناسبی داشته باشد. هرچه نویز کمتر شود، جزئیات بیشتری بعدا حفظ می‌شوند. از دوربین‌های astro نیز می‌توانید استفاده کنید که نور قرمز را فیلتر نمی‌کنند. دوربین‌های DSLR و DSLM در بدو خروج از کارخانه با یک عیب رو‌به‌رو هستند: در خط طیفی H-alpha که در نجوم مهم است، حساسیت بسیار کمی دارند.

این دوربین‌ها در کارخانه به فیلتر حذف مادون قرمز (IR) مجهز می‌شوند که محدوده طیفی قرمز را سرکوب می‌کند؛ بنابراین، نور سحابی‌های هیدروژن قرمز به حسگر راه پیدا نمی‌کنند؛ زیرا با فیلتر موجود در دوربین حذف می‌شوند تا تعادل رنگی مناسب برای عکاسی روزمره را عرضه کند. با برداشتن این فیلتر حذف مادون قرمز (IR) داخلی، حساسیت در محدوده قرمز H-Alpha به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد و دوربین به دوربین astro تبدیل می‌شود.

به‌منظور ثبت بیشترین سطح ممکن از آسمان شب روی حسگر تصویر‌، به لنز زاویه‌باز سریع نیاز دارید. به‌دلیل چرخش زمین، ستاره‌ها در آسمان شب پرسه می‌زنند؛ ازاین‌رو، برای پرهیز از رد ستاره‌ها زمان نوردهی دوربین محدود است. لنزی با زاویه‌دید گسترده علاوه‌بر بخش بزرگ‌تر کهکشان راه شیری، به‌طور نسبی امکان دید طولانی‌تری فراهم می‌کند. هرچه فاصله کانونی کوتاه‌تر باشد، مدت بیشتری در‌معرض دید قرار خواهد گرفت. همین اصل در دیافراگم نیز صدق می‌کند؛ یعنی هرچه عدد f کوچک‌تر باشد، نور بیشتری می‌تواند روی حسگر بیفتد؛ پس می‌توان زمان نوردهی را کوتاه‌تر نگه داشت.

اگر لنز شما دیافراگم خیلی بازی نداشته باشد به اجبار برای افزایش وضوح باید از دیافراگم‌های بسته‌تر استفاده کنید و ایزو را افزایش دهید که در این حالت ممکن است نویز تصاویر زیاد شود.

بهترین گزینه‌ها برای عکاسی از ستاره‌ها، لنزهای پرایمی هستند که دیافراگم بازی دارند. دو لنز مناسب برای عکاسی راه شیری Nikon 14-24mm f/2.8G و Nikon 20mm f/1.8G می‌توانند باشند که هر دو عملکرد خیلی خوبی در بازترین دیافراگم خود دارند.

برای به‌دست‌آوردن واضح‌ترین تصاویر ممکن از ستاره‌ها، سه‌پایه‌ای محکم و مقاوم دربرابر وزش باد در زمان نوردهی ۳۰ ثانیه یا بیشتر ضروری است. همچنین برای جلوگیری از لرزش دوربین هنگام لمس آن برای آزاد‌کردن شاتر، بهتر است از شاتری از راه دور استفاده کنید. تقریبا همه دوربین‌‌ها تایمر دارند و برای این کار می‌توانید از این ویژگی‌ آن‌ها استفاده کنید.

در حالت ایدئال، باید مانند فردی نابینا بتوانیم با تجهیزات عکاسی‌مان کار کنیم و حتی تنظیمات مهم را در تاریکی و با روشنایی پایین صفحه دوربین انجام دهیم. برای رسیدن به محل عکاسی یا برای اقدامات بیشتر در آن مکان به هدلامپی نیاز داریم که حالت نور قرمز هم داشته باشد؛ چرا‌که نور قرمز خیلی کم چشم ما را درگیر می‌کند. اگر از چراغ‌قوه معمولی استفاده کنیم، بعد از هربار استفاده حداکثر ۲۰ دقیقه زمان لازم است تا چشمانمان دوباره به تاریکی عادت کنند. 

برای گرفتن عکس واضح در‌معرض نور طولانی از آسمان در شب، به کابل یا شاتر از راه دور نیاز داریم. روش جایگزین و گاه بسیار عملی‌تر استفاده از تایمر دوربین با دو یا دَه ثانیه تأخیر است.

باتری‌های یدکی را به‌خصوص در شب‌های سرد، نه در کوله‌پشتی‌تان، بلکه در جایی نزدیک به بدنتان مانند جیب لباس حمل کنید تا زود خالی نشوند و خودتان نیز مایوس نشوید. همچنین، کارت‌های حافظه اضافی و تجهیزات برای تمیز‌کردن لوازم دوربین و لنز آن و لباس گرم و ضد‌آب به‌همراه داشته باشید.

 seceda dolomiten. Sony A7 III + Zeiss Batis 18mm F / 2.8 | Fornax Mults Lightrack | تصویر شامل دو لایه است: پیش‌زمینه: F / 2.8 2 x 90 SEC ISO 800

همه ما ممکن است با نگاه به آسمان در مکانی بدون آلودگی نوری، میلیون‌ها ستاره درخشان مشاهده کنیم و محو تماشای آن‌ها شویم، اما هنگام عکاسی، دوربینمان عظمتی که با چشم دیده‌ایم را ثبت نکند. چشم‌های ما در طول شب به نور کم عادت می‌کنند و علاوه بر باز شدن مردمک چشم، همه چیز را با میزان حساسیت بالا خواهیم دید. برای اینکه عکس‌های دوربین، راه شیری را همان‌گونه که چشمانمان می‌بینند ثبت کنند، باید همین تکنیک را برای دوربین عکاسی خود نیز استفاده کنیم: ایزو بالا و دیافراگم کاملا باز

در ابتدا بهتر است مدت زمان نوردهی را مشخص کنیم تا بتوانیم. برای این کار از قانون ۵۰۰ استفاده می‌کنیم:‌ برای تعیین مدت زمان نوردهی عدد ۵۰۰ را انتخاب می‌کنیم و آن را بر فاصله کانونی لنز تقسیم می‌کنیم تا سرعت مناسب برای شاتر را به دست آوریم.

برای مثال اگر از لنزی ۲۰ میلیمتری روی دوربین فول‌فریم استفاده می‌کنیم، عدد ۵۰۰ را بر ۲۰ تقسیم می‌کنیم. عدد به دست آمده (۲۵) نشان‌دهنده مدت زمان بیشترین سرعت شاتری است که می‌توان برای عکاسی از ستاره‌ها قبل از خطی شدن آن‌ها استفاده کرد.

برای اینکه عکس‌هایی که از راه شیری گرفته می‌شوند خیلی خسته‌کننده نباشند، بهتر است تا از عناصر پیش زمینه هم در تصاویر خود استفاده کنیم. این عناصر ممکن است کوهستانی زیبا، دریاچه‌ یا صخره باشند.

برنامه‌ریزی برای گنجاندن این عناصر در عکس‌ها ممکن است کمی مشکل باشد، چرا که تعیین موقعیت دقیق راه شیری برنامه‌ریزی مناسبی نیاز دارد. اگر همه چیز خوب پیش برود و از نور مناسب ماه هم هنگام عکاسی استفاده کنیم، نتیجه بسیار چشم‌نواز خواهد بود.

باید توجه داشت که وجود ماه در آسمان هنگام عکاسی از راه شیری خیلی مطلوب نیست و ممکن است با پخش نور زیادی در آسمان ثبت جزئیات آسمان را مشکل سازد، اما برخی اوقات، وجود ماه می‌تواند باعث نتایج خیلی جذابی شود.

برای به‌دست‌آوردن تصویر یا جهت‌یابی بهتر، می‌توانید از برنامه Stellarium، برنامه‌ای معروف در رصد سیاره‌ها، استفاده کنید. استلاریوم نقشه آسمان است که نشان می‌دهد اگر به آسمان نگاه کنید، دقیقا چه چیزی می‌توانید ببینید. ستاره‌ها، صورت‌های فلکی، سیاره‌ها، ستاره‌های دنباله‌دار، ماهواره‌ها (مانند ISS) و سایر اجرام در اعماق آسمان فقط در چند ثانیه با گرفتن صفحه گوشی به‌سمت آسمان نمایش داده می‌شوند. علاوه‌بر استفاده از آن روی تلفن هوشمندتان، از نسخه دسکتاپ و وب‌سایت آن می‌توانید بهره ببرید.

همچنین، برای عکاسی از راه شیری و آسمان شب برنامه PhotoPills نیز توصیه می‌شود که یکی از برنامه‌های برنامه‌ریزی عکاسی برتر در بازار به‌شمار می‌رود. این برنامه ویژگی‌های زیادی دارد که امکان می‌دهد در زمان و مکانی خاص روی زمین عکس بگیرید و اطلاعات مهم دلخواهتان را به‌دست آورید؛ از‌جمله زمان غروب و طلوع آفتاب، مراحل ماه، ساعت‌های مهم در عکاسی (Blue & Gold)، پیدایش هسته کهکشانی راه شیری و مکانی که در آسمان واقع شده است.

Nova. Sony a7 III. ZEISS Batis 18mm f/3.5, 15 sec, ISO 3200

بعد از اینکه از راه شیری عکاسی کردید آخرین مرحله قبل از منتشر کردن عکس، ویرایش آن است.

با ویرایش عکس می‌توانید نتیجه بهتر و با کیفیت‌تری ارائه کنید. از بهترین نرم‌افزارها برای ویرایش عکس می‌توان Adobe Photoshop یا Photoshop Elements را معرفی کرد. برنامه Lightroom نیز ممکن است برای ویرایش عکس استفاده شد، اما به اندازه‌ دو مورد قبلی انعطاف‌پذیر نیست و قابلیت‌های زیادی در اختیار عکاس قرار نمی‌دهد.

شما تا به حال تجربه عکاسی از راه شیری را داشته‌اید؟ از چه دوربینی استفاده کرده‌اید؟ عکس‌هاس خود را با چه نرم‌افزاری ویرایش می‌کنید؟