شفق‌ شمالی؛ دلیل احتمالی غرق شدن کشتی تایتانیک

در بامداد ۱۵ آوریل ۱۹۱۲، شفق‌های شمالی بر فراز آسمان اقیانوس اطلس شمالی می‌درخشیدند. در این شب تاریخی، کشتی تایتانیک غرق شد. حالا دانشمندان در پژوهشی جدید به طوفانی مغناطیسی اشاره کرده‌اند که می‌تواند عامل اختلال در هدایت کشتی، سیستم‌های ارتباطی، نجات مسافران و در نهایت رقم خوردن فاجعه‌ای باشد که جان ۱۵۰۰ مسافر را گرفت. به‌نقل از شاهدان عینی، شواهدی از درخشش شفق شمالی در منطقه‌ی غرق شدن تایتانیک دیده شده است. به گزارش میلا زینکوا، عکاس و پژوهشگر مستقل: «به‌نقل از شاهدان عینی، نورهای شمالی آن شب به‌شدت قوی بودند.»

شفق‌های شمالی، زمانی تشکیل می‌شوند که خورشید، طوفان‌های پرسرعتی از گازهای باردار را به سمت زمین منتشر می‌کند. بخشی از ذرات باردار پس از برخورد با جو زمین، با گازهای جوی واکنش داده و نوری درخشان به رنگ‌های سبز، قرمز، بنفش و آبی را تولید می‌کنند. این ذرات همچنین می‌توانند در سیگنال‌های مغناطیسی و الکتریکی اختلال ایجاد کنند و منجر به ایجاد نوسان در آن‌ها شوند.

طوفان خورشیدی می‌تواند شفق‌های قدرتمندی را تولید کند. احتمالا این شفق‌ها بر قطب‌نماها و سیستم ارتباطی بی‌سیم تایتانیک تأثیر گذاشتند و مانع از کمک‌رسانی کشتی‌های اطراف شدند. به‌گفته‌ی زینکوا، حتی اختلالی کوچک هم می‌تواند سیستم‌ها را قطع کند. از طرفی نورهای شمالی هنگام غرق شدن تایتانیک به‌وضوح در آسمان دیده شدند. جیمز بیزت، یکی از افسران کشتی کارپاتیا (کشتی نجات بازماندگان تایتانیک) در گزارشی درباره‌ی شب ۱۴ آوریل ۱۹۱۲ می‌نویسد: «آن شب ماه در آسمان نبود، اما شفق شمالی مانند نور ماه می‌درخشید.»

بیزت در گزارشی دیگر از پرتوهای سبز شفق شمالی نوشت که با نزدیک شدن کارپاتیا به قایق‌های نجات تایتانیک در آسمان قابل رویت بودند. بازماندگان هم ساعت سه بامداد از دیده شدن نورهای شمالی از قایق‌های نجات گفتند. به‌گفته‌ی لاورنس بیزلی، یکی از بازماندگان تایتانیک:

قوس نوری در آسمان شمالی همراه‌با نوارهای کمرنگ دیده می‌شد که به سمت ستاره‌ی قطبی اشاره داشتند.

ذرات باردار احتمالا بر قطب‌نمای تایتانیک تأثیر گذاشتند. تنها انحراف ۰/۵ درجه کافی بود تا کشتی از مسیر ایمن خارج شود و برخورد مهلکی با کوه یخ داشته باشد.

سیگنال‌های درخواست کمک تایتانیک از کشتی‌های اطراف در شب ۱۴ آوریل به مقصد نرسیدند. به‌گفته‌ی زینکوا:

بر اساس گزارش رسمی غرق شدن تایتانیک، علاقه‌مندان به رادیوی آماتور با مسدود کردن امواج هوایی باعث ایجاد تداخل شدند و از توزیع سیگنال‌های فوری به کشتی‌های دیگر جلوگیری کردند. بااین‌حال در آن زمان دانش آن‌ها از تأثیر طوفان‌های مغناطیسی بر یونوسفر و اختلال در ارتباطات ناکافی بود. اختلال مغناطیسی طوفان خورشیدی احتمالا بر تمام جنبه‌های این تراژدی تأثیر گذاشتند. از خطاهای هدایت کشتی که منجر به برخورد با کوه یخ شدند تا خطای ارتباطی که باعث به تأخیر افتادن ارتباط با کشتی‌های نجات شدند.