اسپیس ایکس امکان استفاده زودهنگام از اینترنت استارلینک را برای واشنگتن فراهم کرد

رسانه‌های رسمی در گزارشی اعلام کردند شبکه‌ی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک (Starlink) اسپیس‌ایکس (SpaceX) به‌تازگی در آمریکا مورداستفاده قرار گرفته است. بر اساس شنیده‌ها، گروه‌های واکنش اضطراری ایالت واشینگتن طی هفته‌های اخیر برای اهدافی خاص از استارلینک بهره گرفته‌اند. این نخستین باری است که استفاده‌ی رسمی از استارلینک،‌ رسانه‌ای می‌شود.

ارتش ایالت واشینگتن که شامل واحد گروه‌های واکنش اضطراری هم می‌شود در اوایل ماه آگوست ۲۰۲۰ (اواسط مرداد ۱۳۹۹) فرایند استفاده از پایانه‌های مخصوص استارلینک را آغاز کرد تا بتواند سرویس اینترنت را به مناطقی که توسط آتش‌سوزی‌های گسترده ویران شدند بیاورد. پایانه‌های موردبحث، دستگاه‌های کوچکی روی زمین هستند که به‌شکل بی‌سیم با ماهواره‌های استارلینک ارتباط برقرار می‌کنند.

گفته می‌شود گروه‌های واکنش اضطراری ارتش واشینگتن هفت پایانه‌ی اینترنتی دارند و توانسته‌اند آن‌ها را با موفقیت در منطقه پیاده‌سازی کنند. ریچارد هال، مدیر بخش ارتباطات اضطراری در اداره‌ی نظامی ایالت واشینگتن، دوشنبه‌ی گذشته در مصاحبه‌ای به وب‌سایت CNBC گفت: «تاکنون هیچ تجهیزات ماهواره‌ای تاکتیکالی ندیده‌ام که بتوان آن را با این سرعت راه‌اندازی کرد. به‌علاوه هر تجهیزاتی که راه‌اندازی کرده‌ام، ازلحاظ قابل‌اتکا بودن، به استارلینک نزدیک نمی‌شوند». 

استارلینک نام پروژه‌ی عظیمی است که شرکت خصوصی اسپیس‌ایکس در آمریکا سال‌ها است روی آن کار می‌کند. اسپیس‌ایکس در تلاش است با استارلینک شبکه‌ای عظیم و سراسری از اینترنت در سراسر دنیا ارائه دهد. درواقع اسپیس‌ایکس می‌گوید به‌لطف ماهواره‌های استارلینک می‌توان اینترنت پرسرعت را در تمامی نقاط کره‌ی زمین ارائه داد. البته موانع متعددی برای راه‌اندازی کامل استارلینک وجود دارد و استفاده از آن ساده نخواهد بود؛ زومیت در همین راستا مدتی پیش برای شفاف‌سازی درباره‌ی استارلینک، مقاله‌ای تهیه کرد.

اسپیس‌ایکس گفته است نسخه‌ی کامل شبکه‌ی استارلینک دارای تقریبا ۱۲٬۰۰۰ ماهواره خواهد بود که در مدار پایینی زمین گردش خواهند کرد. این یعنی ماهواره‌های استارلینک نسبت‌به ماهواره‌های ثابت زمینی، فاصله‌ی بسیار کمتری تا سطح زمین دارند.

ریچارد هال که واحد تحت مدیریتش سابقه‌ی استفاده از دیگر سرویس‌های پهن‌باند را دارد می‌گوید: «واقعا نمی‌توان استارلینک را با شبکه‌های سنتی مقایسه کرد». ماهواره‌های مربوط به شبکه‌های سنتی در مدار زمین‌آهنگ (ژئوسَنکرون) یا مدارهای میانی قرار گرفته‌اند. هال می‌گوید استارلینک به‌سادگی پهنای باند دوبرابر ارائه می‌دهد و تأخیرش بیش از ۱۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند. او گفت با چشمان خودش دیده که تأخیر کمتر از ۳۰ میلی‌ثانیه به‌صورت مداوم توسط استارلینک ارائه شده است.

هال گفت در دیگر سرویس‌های سنتی، راه‌اندازی اتصال ماهواره‌ای به‌طور معمول بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت به‌طول می‌انجامد و ادامه داد: «سرویس‌های موردبحث سرعت و پهنای باند بسیار کمتری دارند و تأخیرشان بسیار بیشتر است». هال در ادامه‌ی سخنان خود تأکید کرد که توانسته در عرض پنج تا ۱۰ دقیقه پایانه‌ی مربوط به استارلینک را راه‌اندازی کند. او همچنین گفت که راه‌اندازی پایانه‌ها به همکاری چند نفر نیاز ندارد و صرفا توسط یک نفر قابل‌انجام است. هال می‌گوید برای راه‌اندازی دیگر شبکه‌های سنتی به کامیون و تریلر و تجهیزات دیگر نیاز است.

هال که سال‌ها در این حوزه تجربه دارد می‌گوید به‌دفعات برایش پیش آمده که برای برقراری اتصالی مناسب در شبکه‌های سنتی بین چهار تا پنج ساعت وقت بگذارد. اگر مقایسه‌ای کوتاه انجام دهید به‌وضوح می‌بینید که استارلینک چه مزیت‌های خوبی برای افرادی مثل هال دارد. کارخانه‌ی توسعه‌ی پروژه‌ی استارلینک اسپیس‌ایکس در ردموند واشینگتن در نزدیکی سیاتل قرار دارد. هال می‌گوید او و اعضای تیمش مذاکراتی اولیه با اسپیس‌ایکس انجام داده‌اند تا بتوانند نظر این شرکت را به‌منظور ارائه‌ی اینترنت برای مناطقی غیرشهری که قرار نبود به این‌زودی‌ها اینترنت پهن‌باند دریافت کنند، جلب کنند. 

تا به‌امروز اسپیس‌ایکس بیش از ۷۰۰ ماهواره‌ی استارلینک را به مدار زمین فرستاده است و این یعنی هنوز فاصله‌ی بسیار زیادی تا آغازبه‌کار استارلینک در مقیاس جهانی باقی مانده؛ اما این تعداد ماهواره برای ارائه‌ی سرویس اینترنت در برخی از مناطق آمریکا کافی هستند؛ به‌خصوص منطقه‌ی شمال غرب این کشور.

اسپیس‌ایکس رسما تأیید کرد نسخه‌ی محدود استارلینک را به‌صورت آزمایشی و خصوصی با کارمندان خود راه‌اندازی کرده است تا مشکلات فعلی را از بین ببرد و به‌هنگام آغازبه‌کار نسخه‌ی بتای عمومی، استارلینک کمترین مشکل ممکن را داشته باشد. گزارش‌ها اعلام می‌کنند اینترنت استارلینک در بتای خصوصی به سرعت دانلود بیش‌از ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه دسترسی پیدا کرده است.

هال می‌گوید مقامات واشینگتن پس از آغاز گسترده‌ی آتش‌سوزی‌ها در ماه آگوست ۲۰۲۰ (مرداد و شهریور ۱۳۹۹) و ایجاد آسیب‌های فاجعه‌بار، به‌شکلی جدی‌تر وارد مذاکره با اسپیس‌ایکس شدند چون می‌دانستند استارلینک می‌تواند راهکار بسیار مناسبی برای ارائه‌ی اینترنت در مناطق ویران‌شده باشد. آتش‌سوزی‌ها به‌حدی زیاد بودند که عملا نمی‌شد به‌هیچ نحو دیگری در آن مناطق به اینترنت متصل شد.

هال می‌گوید شخصا به مناطقی که دچار سوختگی شدید شده بودند سفر و پایانه‌های استارلیک را در آن مکان‌ها راه‌اندازی کرد تا افرادی که دچار خسارت زیاد شده‌اند، از اینترنت برای پیگیری مطالب خود از شرکت‌های بیمه استفاده کنند. هال همچنین می‌گوید باتوجه‌به دنیاگیری ویروس کرونا و آغازبه‌کار مدارس به‌صورت آنلاین، اینترنت را دراختیار کودکان قرار داده است تا آن‌‌ها بتوانند سر کلاس درس حضور پیدا کنند. هال می‌گوید استارلینک توانسته اوضاع را به‌شکلی محسوس متحول کند و مزیت‌های بسیار زیادی ارائه دهد.

آن‌طور که گزارش‌های مختلف اعلام می‌کنند نیروی هوایی ایالات متحده نیز پیش‌تر سابقه‌ی کار با استارلینک را دارد. ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس، دوشنبه‌ی گذشته به پیام تشکر مقامات واشینگتن برای همکاری استارلینک با این ایالت پاسخ داد. ماسک گفت از اینکه اسپیس‌ایکس توانسته کمک کند خوشحال است و ادامه داد: «ما گروه‌های واکنش اضطراری و مناطقی را که به اینترنت دسترسی ندارند در اولویت قرار می‌دهیم».

ظاهرا اسپیس‌ایکس نه‌تنها پایانه‌های بتا بلکه سری اول پایانه‌های تجاری و نهایی استارلینک را نیز دردسترس هال قرار داده است. هال گفت پایانه‌های موردبحث کیفیت عالی دارند و مدل‌های تجاری، اندکی زیباتر به‌نظر می‌رسند. پایه‌ی پایانه‌ی موردبحث در ابتدا توده‌ای جامد و گرد بود،‌ اما اسپیس‌ایکس تصمیم گرفت آن را به سه‌پایه تغییر دهد. هال می‌گوید استفاده از سه‌پایه باعث شده بتوان پایانه را بهتر نصب کرد. اسپیس‌ایکس به هال گفته بود که پایانه باید روبه شمال قرار گیرد و هیچ مانعی در مسیرش وجود نداشته باشد. او می‌گوید گاهی اوقات مجبور شده پایانه‌ها را در جایی قرار دهد که موانع متعدد در جلویشان قرار می‌گرفته، اما اینترنت استارلینک در هر صورت با سرعت بسیار خوب کار کرده است. 

شرکت تحت مدیریت ایلان ماسک به ایالت واشینگتن امکان می‌دهد که بدون پرداخت هیچ‌گونه هزینه‌ای از استارلینک استفاده کند. هال می‌گوید تاکنون هیچ بحثی درباره‌ی هزینه‌های زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی استارلینک نیز انجام نشده است و همه‌چیز به‌‌صورت رایگان ارائه می‌شود. هال می‌گوید اسپیس‌ایکس استراتژی هوشمندانه‌ای در پیش گرفته: «ایده‌ی اصلی این است که اگر به اسپیس‌ایکس برای بلندمدت نیاز داشته باشیم،‌ به میز مذاکره برمی‌گردیم و این موضوع را به بحث می‌گذاریم». هال می‌گوید او و سازمانی که در آن فعالیت می‌کند به همکاری با اسپیس‌ایکس علاقه‌مند هستند و می‌خواهند با این شرکت وارد مذاکرات جدی‌تر شوند.

هرچه زمان می‌گذرد اسپیس‌ایکس ماهواره‌های بیشتری را به مدار زمین می‌فرستند تا پوشش گسترده‌تری از استارلینک ارائه شود. اسپیس‌ایکس مدتی پیش اعلام کرد هر ماه ۱۲۰ ماهواره به‌همراه هزاران پایانه‌ی کوچک زمینی تولید می‌کند؛ مشتریان از این پایانه‌ها برای اتصال به شبکه استفاده خواهند کرد. پس از پایان آزمایش بتای خصوصی، اسپیس‌ایکس بتای عمومی استارلینک را آغاز خواهد کرد. این شرکت در تلاش است تا پیش از پایان سال جاری میلادی سرویس تجاری استارلینک را در بخش شمالی آمریکا و بخش جنوبی کانادا ارائه دهد.