فراتر از نورونها؛ کشف نوعی از سلولهای ایمنی در مغز که اضطراب را کنترل میکنند
اضطراب یکی از شایعترین مشکلات روانی در دنیا است؛ اما با وجود شیوع بسیار بالا، دانشمندان هنوز در حال تحقیق درباره علت دقیق آن در مغز هستند. پژوهشی جدید نشان میدهد که علاوه بر نورونها، که معمولاً برای انتقال سیگنالهای عصبی و ایجاد مدارهای مغزی شناخته میشوند، سلولهای ایمنی مغز هم نقش مستقیم در بروز رفتارهای اضطرابی دارند.
مطالعه جدید نشان میدهد گروهی از میکروگلیاها (نوعی سلول ایمنی تخصصی در مغز) میتواند اضطراب را افزایش و گروه دیگر آن را کاهش دهد. به طور دقیقتر، یکی از زیرگروههای خاص میکروگلیا به نام Hoxb8 ظاهراً نقش ترمز اضطراب را دارد، در حالی که میکروگلیاهای غیر Hoxb8 مانند پدال گاز عمل میکنند.
پژوهشگران برای فهم دقیق نقش هر گروه از میکروگلیاها آزمایشی جالب انجام دادند. آنها انواع مشخصی ازمیکروگلیاها را به موشهای فاقد این سلولها پیوند زدند تا ببینند هر گروه چه تاثیری بر رفتار اضطرابی دارد.
نتایج واضح بود: موشهایی که فقط میکروگلیاهای غیر Hoxb8 داشتند، رفتارهای مرتبط با اضطراب مانند تمیز کردن بیش از حد بدن و اجتناب از فضاهای باز از خود نشان دادند. در مقابل، موشهایی که فقط میکروگلیاهای Hoxb8 داشتند، آرام باقی ماندند و هیچ نشانهای از اضطراب نشان ندادند. جالبتر اینکه موشهای صاحب هر دو نوع سلول نیز رفتار آرامی داشتند؛ بدین دلیل که میکروگلیاهای Hoxb8 به نوعی نقش تعادلی یا «ترمز» اضطراب را بازی میکند و جلوی ظهور رفتارهای اضطرابی ناشی از میکروگلیاهای غیر Hoxb8 را میگیرند.
یافتهها نشان میدهد تعادل بین گروههای مختلف میکروگلیا برای کنترل سطح اضطراب ضروری است. در واقع، وجود هر دو نوع سلول به مغز این امکان را میدهد که به موقعیتهای مختلف محیطی واکنش مناسب نشان دهد و اضطراب از حد طبیعی فراتر نرود.
کشف جدید میتواند تاثیر مهمی بر آینده درمان اختلالات اضطرابی داشته باشد. بیشتر داروهای روانپزشکی فعلی روی نورونها تمرکز دارند، در حالی که پژوهش جدید نشان میدهد که ممکن است تمرکز بر سلولهای ایمنی مغز، به ویژه میکروگلیاها، روش جدید و موثری برای کنترل اضطراب ارائه کند. با درک بهتر عملکرد این سلولها، ممکن است در آینده بتوان درمانهایی ارائه داد که سیستم «ترمز طبیعی» مغز را تقویت کنند یا فعالیت «پدال گاز» اضطراب را کاهش دهند.
پژوهشگران تأکید میکنند که هنوز راه طولانی تا رسیدن به کاربردهای درمانی وجود دارد، اما این یافتهها پایهای فراهم میکند که در آینده بتوان با هدفگیری سلولهای ایمنی خاص در مغز و اصلاح آنها از طریق داروها یا رویکردهای ایمنیدرمانی، روشهای جدیدی برای درمان اختلالات روانی ارائه داد.
پژوهش در ژورنال Molecular Psychiatry منتشر شده است.