خالکوبی فقط روی پوست نمیماند؛ جوهر تتو میتواند سیستم ایمنی را تضعیف کند
جوهر خالکوبی میتواند در غدد لنفاوی جمع شود و عملکرد سیستم ایمنی بدن را مختل کند. این نتیجه از مطالعهای بهدست آمده است که نشان داد موشهای خالکوبیشده دچار التهاب مزمن در غدد لنفاوی میشوند. غدد لنفاوی به دلیل تجمع جوهر، رنگ تیرهای به خود گرفته و واکنش ایمنی موشها به واکسنها نیز دچار تغییر شده بود.
پژوهشگران سپس غدد لنفاوی انسانهایی را که خالکوبی داشتند بررسی کردند و متوجه شدند حتی سالها بعد از انجام خالکوبی همچنان همان الگوی التهاب و تغییر رنگ در غدد دیده میشود.
سانتیاگو گونسالس از دانشگاه لوگانو در سوئیس به نیوساینتیست میگوید: «وقتی خالکوبی انجام میدهید، درحقیقت مقدار زیادی جوهر را مستقیماً داخل بدن تزریق میکنید. بنابراین موضوع فقط تغییری ظاهری روی پوست نیست؛ این جوهر وارد بافتهای بدن و در نهایت سیستم ایمنی میشود و روی آن اثر میگذارد. التهاب ناشی از حضور دائمی جوهر، اگر برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، میتواند سیستم ایمنی را خسته و ضعیف کند. وقتی سیستم ایمنی فرسوده شود، بدن در برابر عفونتها آسیبپذیرتر میشود و احتمال بروز بعضی سرطانها هم بالا میرود.»
خالکوبی یا تتو در سالهای اخیر به پدیدهای جهانی تبدیل شده و اکنون حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد مردم در اروپا و آمریکا دستکم یک خالکوبی روی بدن خود دارند. بااینحال، اطلاعات دانشمندان درباره پیامدهای بلندمدت خالکوبی هنوز اندک است؛ بهخصوص درباره اینکه جوهرها و فرآیند تزریق آنها چگونه میتواند در طول زمان روی سیستم ایمنی بدن اثر بگذارد.
گونسالس و همکارانش هنگام کار روی پروژهی مرتبط با التهاب در موشها، به نکتهای غیرمنتظره برخوردند: موشهایی که برای شناسایی روی آنها خالکوبیهای کوچک انجام میشد، واکنشهای التهابی شدیدی نشان میدادند. همین مشاهده باعث شد پژوهشگران تصمیم بگیرند این پدیده را دقیقتر بررسی کنند.
پژوهشگران با استفاده از جوهرهای مرسوم خالکوبی در رنگهای مشکی، قرمز و سبز، ناحیهای به اندازه ۲۵ میلیمتر مربع روی پای عقبی گروه بزرگی از موشها خالکوبی کردند. آنها با کمک دستگاههای تصویربرداری پیشرفته، مسیر حرکت جوهر را در بدن موشها دنبال کردند و دریافتند که ذرات جوهر از طریق رگهای لنفاوی پا خیلی سریع (حتی در عرض چند دقیقه) خود را به غدد لنفاوی نزدیک میرسانند.
در غدد لنفاوی، ماکروفاژها (سلولهای ایمنی که معمولاً وظیفه پاکسازی مواد زائد، میکروبها و سلولهای مرده را بر عهده دارند) جوهر خالکوبی را بلعیده بودند. این امر باعث تغییر رنگ غدد لنفاوی و ایجاد التهاب شدید در آن ناحیه شد.
ماجرا به همینجا ختم نشد: حدود ۲۴ ساعت بعد، ماکروفاژهای حامل جوهر از بین رفتند و جوهر آزادشده دوباره توسط ماکروفاژهای تازه جذب شد. آن سلولها نیز پس از مدتی میمردند و جوهر را آزاد میکردند تا به دست گروه دیگری از ماکروفاژها بیفتد. نتیجه این بود که چرخه مداوم و طولانیمدتِ التهاب در غدد لنفاوی ایجاد شد. این چرخه حتی پس از بهبودی کامل محل خالکوبی همچنان ادامه داشت.
گروه پژوهشی برای بررسی اینکه آیا این التهاب بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر میگذارد یا نه، واکسنها را مستقیماً در پوست خالکوبیشده تزریق کردند. پاسخ آنتیبادی موشهای خالکوبیشده به واکسن mRNA کووید-۱۹ بهطور قابلتوجهی ضعیفتر از موشهای کنترل بود، اما پاسخ آنها به واکسن آنفلوانزا قویتر از حالت طبیعی مشاهده شد.
تحلیلهای بیشتر نشان داد ماکروفاژهای غدد لنفاوی موشهای خالکوبیشده آنقدر پر از جوهر بودند که بخش کمتری از واکسن کووید-۱۹ را جذب کردند؛ در حالی که واکسن mRNA برای اثرگذاری به پردازش توسط ماکروفاژها نیاز دارد. اما برای واکسن پروتئینی آنفلوانزا، التهاب باعث تقویت پاسخ آنتیبادی شد، احتمالاً به این دلیل که سلولهای ایمنی بیشتری به محل خالکوبی جذب شده بودند. گونسالس میگوید: «واقعاً ممکن است همه چیز به نوع واکسن بستگی داشته باشد.»
جوهر خالکوبی توسط ماکروفاژها بلعیده شده و چرخهای مداوم از التهاب ایجاد میکند که حتی پس از بهبودی محل خالکوبی ادامه دارد
در مرحله آخر، پژوهشگران نمونههایی از غدد لنفاوی افرادی را که خالکوبیهایی در نزدیکی این غدد داشتند، بررسی کردند. نتایج نشان داد حتی دو سال پس از انجام خالکوبی، غدد لنفاوی این افراد هنوز حاوی رنگدانههای قابلمشاهده بودند و این جوهرها در همان نوع ماکروفاژهایی جمع شده بودند که در مطالعه روی موشها مشاهده شده بود. گونسالس میگوید: «غدد لنفاوی آنها پر از جوهر شده بود.»
به گفته گونسالس، جوهر احتمالاً برای تمام عمر در غدد لنفاوی باقی میماند، حتی اگر فرد خالکوبی خود را پاک کند. او میگوید: «میتوانید جوهر را از روی پوست پاک کنید، اما نمیتوانید آن را از غدد لنفاوی حذف کنید.»
کریستل نیلسن از دانشگاه لوند در سوئد میگوید که این یافتهها روشنکنندهی ارتباطات طولانیمدت مشکوک بین خالکوبی و سیستم ایمنی بدن هستند. او و همکارانش ماه گذشته مطالعهای منتشر کردند که نشان میداد افراد خالکوبیشده با خطر بالاتر ابتلا به ملانوم مواجهاند. نیلسن معتقد بود نتایج تیمش ممکن است به دلیل التهاب بیشتر در غدد لنفاوی باشد و اکنون میگوید: «این مطالعه شواهد قانعکنندهای ارائه میدهد که این فرضیه درست است.»
مایکل جولبوداگیان از مؤسسه ارزیابی مخاطرات سلامت در برلین میگوید مطالعه نشان میدهد رنگدانههای خالکوبی چگونه با سیستم ایمنی بدن تعامل دارند. بااینحال، او هشدار میدهد که نتایج بهدستآمده از موشها لزوماً دقیقا مشابه اتفاقات در بدن انسان نیست، زیرا پوست انسان با پوست موش تفاوتهای قابلتوجهی دارد. او میگوید: «برای درک تأثیر واقعی یافتهها بر سلامت انسان، بهویژه پس از بهبودی کامل محل خالکوبی، تحقیقات بیشتری لازم است.»
پژوهش در ژورنال PNAS منتشر شده است.