میراث جنبش ضدواکسن در آمریکا: ثبت بالاترین موارد ابتلا به سرخک در ۳۳ سال گذشته
ایالات متحده آمریکا با عبور از مرز ۱۵۰۰ مورد ابتلا به سرخک در سال جاری میلادی، رکوردی تلخ و نگرانکننده را به ثبت رسانده است. این آمار که بالاترین رقم در ۳۳ سال گذشته محسوب میشود، به مرگ سه نفر انجامیده که اولین موارد مرگومیر ناشی از این بیماری در یک دهه اخیر در این کشور است. رکورد تازه میتواند پیامدهای خطرناکی برای کودکان، افراد واکسینهنشده یا دارای سیستم ایمنی ضعیف داشته باشد.
بهگزارش آیافالساینس، دادههای جدید مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) نشان میدهد تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، در مجموع ۱٬۵۴۴ مورد ابتلا به سرخک در ایالات متحده تأیید شده است. این رقم بالاترین میزان از سال ۱۹۹۲ با ۲٬۱۲۶ مورد ابتلای گزارششده محسوب میشود. همچنین، بیش از رکورد معاصر سال ۲۰۱۹ با ۱٬۲۷۴ مورد ابتلا است. بنابراین، رکورد تازه بیشترین آمار از زمان اعلام ریشهکنی بیماری در آمریکا در سال ۲۰۰۰ محسوب میشود.
بیشتر موارد ثبتشده (حدود ۹۲ درصد) مربوط به افرادی است که واکسن نزدهاند یا وضعیت واکسیناسیونشان مشخص نیست. تاکنون، ۱۹۱ نفر بستری شدهاند و سه نفر جان خود را از دست دادهاند که نخستین مرگومیر ناشی از سرخک در آمریکا در ده سال گذشته است. ایالتهای تگزاس و نیومکزیکو بیشترین موارد ابتلا را گزارش کردهاند، هرچند نیومکزیکو بهتازگی پایان شیوع گسترده خود را اعلام کرده است.
بیشتر موارد ابتلا مربوط به افرادی است که واکسن نزدهاند
در مقایسه با امسال، سال گذشته تنها ۲۸۵ مورد و در سال ۲۰۲۳، فقط ۵۹ مورد ابتلا گزارش شده بود. بااینحال، از ماه مه که شمار مبتلایان از هزار نفر فراتر رفت، کارشناسان انتظار چنین روندی را داشتند. با وجود کاهش تدریجی موارد جدید، سرخک همچنان در نقاط مختلف این کشور مشاهده میشود. در همین هفته، مقامهای شهرستان اورنج در کالیفرنیا و شهرستان کوک در ایلینوی هرکدام یک مورد تازه گزارش کردند و ایالت مینهسوتا نیز ۱۰ مورد جدید را تأیید کرد.
سرخک یکی از معدود بیماریهایی است که با واکسن بهطور کامل پیشگیری میشود. ریشهکنی این بیماری در آمریکا نتیجهی دههها تلاش منسجم در واکسیناسیون عمومی بود، اما کاهش نرخ واکسیناسیون در پی گسترش احساسات ضدواکسیناسیون، این دستاورد تاریخی را در خطر نابودی قرار داده است.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها تأکید میکند: «واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (MMR) ایمن و بسیار مؤثر است. زمانی که بیش از ۹۵ درصد افراد جامعه واکسینه باشند، ایمنی جمعی برقرار میشود و بیشتر افراد در برابر بیماری محافظت میشوند.» با اینحال، نرخ واکسیناسیون در میان کودکان پیشدبستانی آمریکا از این حد حیاتی پایینتر آمده و از ۹۵٫۲ درصد در سال تحصیلی ۲۰۲۰–۲۰۱۹ به ۹۲٫۷ درصد در سال ۲۰۲۴–۲۰۲۳ کاهش یافته است که حدود ۲۸۰ هزار کودک را در معرض خطر قرار میدهد.
افزایش شمار مبتلایان، نشان میدهد این بیماری که ۲۵ سال پیش ریشهکن شده بود، اکنون در آستانه بازگشت دوباره قرار دارد. بر اساس یافتههای پژوهشی که اوایل سال جاری منتشر شد، اگر نرخ واکسیناسیون کودکان در سطح فعلی باقی بماند، آمریکا طی ۲۵ سال آینده ممکن است با ۸۵۱ هزار مورد ابتلا، ۱۷۰ هزار بستری و بیش از ۲٬۵۰۰ مرگ ناشی از سرخک روبهرو شود.
در سناریوی بدتر، در صورت کاهش ۵۰ درصدی میزان واکسیناسیون، پژوهشگران پیشبینی کردهاند که شمار مبتلایان ممکن است به ۵۱ میلیون نفر برسد و بیماری ظرف پنج سال دوباره به شکل بومی درآید.
در ایران نیز وضعیت سرخک در سال ۲۰۲۵ نشانههایی از بازگشت تدریجی دارد. طبق جدیدترین دادههای دفتر منطقهای سازمان جهانی بهداشت (WHO) تا پایان ژوئن ۲۰۲۵، ۵۳۹ مورد ابتلای تأییدشده به سرخک در کشور ثبت شده است؛ رقمی که نسبت به سالهای پیش از آن افزایش محسوسی نشان میدهد.
هرچند ایران از سال ۲۰۱۹ موفق به حفظ وضعیت «حذف سرخک» در سطح منطقهای شده بود، از سال ۲۰۲۲ تاکنون چندین مورد شیوع محلی، بهویژه در استانهای مرزی گزارش شده است. کارشناسان علت این روند را کاهش پوشش واکسیناسیون در برخی گروههای سنی و جمعیتهای مهاجر میدانند و هشدار میدهند اگر این شکاف ایمنی برطرف نشود، احتمال بازگشت بومی بیماری در سالهای آینده وجود دارد.