رژیم گیاهخواری میتواند خطر برخی سرطانها را تا ۴۵ درصد کاهش دهد
از خواب بهتر گرفته تا قلب، مغز، رودهها و سیستم ایمنی سالمتر، پژوهشها پیوسته نشان میدهند رژیمهای غذایی سرشار از میوهها و سبزیجات با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها ارتباط دارند. تجزیهوتحلیل جدیدی شواهد بیشتری در حمایت از این موضوع ارائه میدهد که وگان بودن یا گیاهخواری میتواند خطر برخی سرطانها را کاهش دهد.
ری فریزر، نویسنده اصلی مطالعه و همهگیرشناس در دانشگاه لوما لیندا در آمریکا میگوید: «این دادهها نسبتاً منحصر بهفرد هستند و احتمالاً قویترین شواهدی هستند که تاکنون در مورد سرطانهایی مانند معده و لنفوم به دست آمدهاند.»
بهگزارش ساینس آلرت، فریزر و همکارانش اطلاعات پزشکی ۷۹,۴۶۸ نفر از باورمندان به مذهب ادونتیسم روز هفتم (شاخهای از پروتستان که بر رژیم غذایی گیاهخواری تاکید دارند) در آمریکا و کانادا را بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ بررسی کردند.
در آغاز، افراد مورد مطالعه به سرطان مبتلا نبودند، اما در پیگیریهایی که تا سال ۲۰۱۵ انجام شد، درصدی از آنها دچار اشکال مختلف این بیماری شدند. فریزر توضیح میدهد: «بسیاری از ادونتیستهای غیرگیاهخوار حاضر در مطالعه، همچنان افرادی بسیار آگاه نسبت به سلامت خود بودند؛ بنابراین از جهاتی شگفتانگیز است که اصلاً توانستیم تفاوتی پیدا کنیم.»
گیاهخواران بهطور کلی کمتر در معرض ابتلا به انواع سرطانها قرار دارند
در دورهی مورد مطالعه، گیاهخواران ۴۵ درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان معده و ۲۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به لنفوم قرار داشتند. همچنین، خطر کلی ابتلا به همهی سرطانها در آنها ۱۲ درصد کمتر بود. پژوهشگران در مقالهی خود نوشتند: «این دادهها نشان میدهند خطر ابتلا به سرطان در مجموع (وقتی همه انواع سرطانها با هم در نظر گرفته شوند) در میان گیاهخواران کمتر است. همچنین، در مورد گروهی از سرطانها نیز که شیوعشان در سطح متوسط است، این کاهش خطر مشاهده میشود.»
تیم تحقیقاتی یادآور میشود که منطقی است واضحترین اثرات در سیستم گوارشی دیده شود. فریزر و همکارانش مینویسند: «این اندامها در جریان هضم، بهطور مستقیم با مواد غذایی و فرآوردههای حاصل از تجزیهی آنها و همچنین با ترکیباتی که بر اثر فعالیت باکتریهای روده تولید میشوند، در تماس هستند. گوشتهای فرآوریشده بهعنوان عوامل خطر برای هر دو نوع سرطان شناخته میشوند. در مقابل، مصرف بیشتر میوهها (بهویژه مرکبات)، ماهی و گوشتهای کبابی و همچنین سبزیجات احتمالاً خاصیت محافظتی در برابر سرطان معده دارند.»
بهنظر نمیرسید که رژیم غذایی از ابتلای افراد به انواع دیگر سرطانها ازجمله سرطانهای دستگاه ادراری یا سیستم عصبی جلوگیری کند. فریزر میگوید نتایج مطالعه ممکن است نشان دهد گیاهخواران احتمالاً کمتر به برخی سرطانهای دیگر مثل ریه، تخمدان و پانکراس دچار میشوند. اما شواهد کافی و قوی برای گفتن قطعی این موضوع وجود ندارد و هنوز نمیتوانیم مطمئن باشیم که گیاهخواری واقعاً خطر این سرطانها را کاهش میدهد.
گرچه مطالعه بزرگ است و مدتی طولانی را در نظر گرفته، فقط روندها و ارتباطها را نشان میدهد و ثابت نمیکند که حتماً گیاهخواری علت کاهش سرطان است. افراد پیرو رژیم غذایی گیاهخواری ممکن است همزمان سبک زندگی سالم دیگری هم داشته باشند؛ مانند ورزش منظم و پرهیز از سیگار و الکل که خود این رفتارها نیز خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهند. تمرکز روی ادونتیستهای روز هفتم تا حدی به رفع این محدودیت کمک میکند؛ زیرا پیروان این مذهب معمولاً تأکید زیادی بر سبک زندگی سالم دارند.
توجه به این نکته ضروری است که هر نوع رژیم غذایی اگر حالت افراطی به خود بگیرد، میتواند مشکلاتی برای سلامتی به همراه داشته باشد. رژیمهای گیاهخواری در صورت عدم اجرای صحیح ممکن است به کمبود مواد مغذی منجر شوند. این امر برای افرادی که در مناطق محرومتر زندگی میکنند و دسترسی محدود به غذاهای سالم دارند، دشوارتر است.
علاوهبراین، برای کسانی که شرایط خاص پزشکی یا محدودیتهای تغذیهای دارند، گیاهخواری کامل میتواند بسیار سخت باشد. به همین دلیل، پژوهشگران اغلب تأکید میکنند که یافتههای این مطالعات نشان میدهند که افزایش مصرف سبزیجات در رژیم غذایی اهمیت بیشتری دارد و الزاماً نیازی به پیروی کامل از رژیم وگان نیست.
پژوهش در مجلهی American Journal of Clinical Nutrition منتشر شده است.