نتیجه قاطع بزرگ‌ترین مطالعه مروری: تلفن‌های همراه ارتباطی با سرطان مغز ندارند

ارتباط بین استفاده از تلفن همراه و افزایش خطر ابتلا به سرطان، موضوعی بحث‌برانگیز است که تقریبا به اندازه‌ی عمر خود گوشی‌های موبایل قدمت دارد. اکنون مطالعه‌ای جدید از نوع مرور سیستماتیک که به سفارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) انجام شده است، نشان داده که قرارگیری درمعرض امواج رادیویی تلفن‌های همراه، ارتباطی با سرطان مغز ندارد.

تلفن‌های همراه اغلب حین استفاده در کنار سر نگه داشته می‌شوند و امواج رادیویی را ساطع می‌کنند که از نوع تابش‌های غیریون‌ساز هستند. این دو عامل عمدتا موجب شکل‌گیری این تصور شده که تلفن‌های همراه ممکن است موجب سرطان مغز شوند.

در سال ۱۹۹۳، مردی اهل فلوریدا به نام دیوید رینارد ادعا کرد که تابش‌های ناشی از استفاده از تلفن همراه در مرگ همسرش براثر سرطان مغز نقش داشته است. رینارد از شرکت ان‌ای‌سی امریکا، سازنده‌ی تلفن همسرش شکایت و ادعا کرد که جاگذاری آنتن تلفن به‌گونه‌ای بوده که موجب شده تا ناحیه‌ای از مغز که تومور در آن یافت شده، در سطح بسیار بالا و ناایمن درمعرض تابش‌های مایکروویو قرار بگیرد.

با وجود آنکه پرونده‌ی شکایت رینارد در سال ۱۹۹۵ رد شد، پوشش گسترده‌ی آن کافی بود تا ایده‌ی تلفن‌های همراه سرطان‌زا برای دهه‌ها در اذهان مردم شکل بگیرد. علاوه‌براین، در سال ۲۰۱۱، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) قرارگیری درمعرض امواج رادیویی را به‌عنوان یکی از عوامل سرطان‌زای احتمالی برای انسان طبقه‌بندی کرد. اما معنای این طبقه‌بندی تا حد زیادی اشتباه درک شد و افزایش نگرانی‌ها را در پی داشت.

طبقه‌بندی امواج رادیویی به‌عنوان عامل سرطان‌زای احتمالی در سال ۲۰۱۱، عمدتا مبتنی‌بر شواهد محدود از مطالعات مشاهده‌ای انسانی بود. این نوع مطالعات که با عنوان مطالعات اپیدمیولوژیک نیز شناخته می‌شوند، نرخ بیماری‌ها و نحوه ایجاد آن در جمعیت‌های انسانی را دنبال می‌کنند. مطالعات مشاهده‌ای بهترین ابزاری هستند که پژوهشگران برای بررسی اثرات طولانی‌مدت عاملی خاص بر سلامت انسان در دست دارند، اما نتایج می‌تواند سوگیری داشته باشد.

طبقه‌بندی IARC بر مطالعات مشاهده‌ای گذشته متکی بود که در آن افراد مبتلا به سرطان مغز گزارش کرده بودند بیش از حد واقعی، از تلفن همراه استفاده می‌کردند. یکی از این نمونه‌ها به مطالعه INTERPHONE معروف است.

مرور سیستماتیک جدید از مطالعات مشاهده ‌‌ی انسانی مبتنی‌بر مجموعه داده بسیار بزرگ‌تری است و مطالعات جامع‌تر و جدیدتر را دربرمی‌گیرد. بنابراین، اکنون می‌توانیم مطمئن‌تر باشیم که قرار گرفتن درمعرض امواج رادیویی تلفن‌های همراه یا فناوری‌های بی‌سیم ارتباطی با افزایش خطر ابتلا به سرطان مغز ندارد.

مرور جدید قوی‌ترین شواهد به دست آمده تاکنون را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد امواج رادیویی حاصل از فناوری‌های بی‌سیم برای سلامت انسان خطری ندارند.

در مطالعه مروری جامع بیش از ۵ هزار مطالعه درنظر گرفته شد که ۶۳ موردشان که بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۲ منتشر شده بود، در تجزیه‌وتحلیل نهایی گنجانده شد. ارتباطی بین استفاده از تلفن همراه و خطر ابتلا به سرطان مغز یا هر سرطان سر و گردن دیگری یافت نشد. همچنین استفاده طولانی‌مدت از تلفن همراه (ده سال یا بیشتر) ارتباطی با خطر ابتلا به سرطان نداشت. تعداد دفعات استفاده از تلفن همراه (براساس تعداد تماس‌ها یا مدت زمان صرف شده پشت تلفن) نیز ارتباطی با این مسئله نداشت.

نکته مهم اینکه یافته‌ها با پژوهش‌های گذشته مطابقت دارند که نشان می‌دهند با وجود افزایش چشمگیر استفاده از فناوری‌های بی‌سیم در طول چند دهه گذشته، افزایشی در میزان بروز سرطان‌های مغز مشاهده نشده است.

مطالعه در نشریه Environmental International منتشر شده است.