چرا شیوع سرطان در میان جوانان رو به افزایش است؟

از میان بسیاری از افراد جوانی که کتی انج برای سرطان تحت درمان قرار داده بود، فردی که از همه برجسته‌تر بود، زن جوانی بود که به بیماری افراد مسن دچار شده بود. این نوجوان ۱۶ ساله از چین به تگزاس آمده بود تا تحت درمان سرطان دستگاه گوارش که معمولاً گریبانگیر افراد مسن می‌شود، قرار گیرد. والدینش خانه خود را فروختند تا هزینه مراقبت از او را تأمین کنند، اما خیلی دیر شده بود. انج که اکنون در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت مشغول به کار است، می‌گوید: «بیماری او بسیار پیشرفت کرده بود و کار چندانی از دستم برنمی‌آمد.»

انج متخصص سرطان بزرگسالان است و اگرچه نوجوانی که حدود یک دهه پیش دید، جوان‌ترین بیمارش بود، تنها فردی نبود که در سن کم دچار سرطانی شده بود که معمولاً افراد مسن به آن مبتلا می‌شوند. هزاران مایل دورتر در بمبئی هند، جراح جرج بارتو نیز متوجه همین امر شد. دوستان و اعضای خانواده‌ی او درحال ابتلا به اشکال بعید سرطان بودند. بارتو که اکنون در دانشگاه فلیندرز استرالیا مشغول به کار است، می‌گوید: «اشتباهی مرتکب شدم که مردم نباید هرگز آن را انجام دهند. قول دادم علت اصلی این موضوع را کشف کنم.»

داده‌های سال‌های اخیر نشان می‌دهد نرخ سرطان‌های متعددی در میان بزرگسالان زیر ۵۰ سال درحال افزایش است. افزایش از کشوری به کشور دیگر و از سرطانی به سرطان دیگر متفاوت است، اما طبق پیش‌بینی‌های مدل‌های مبتنی‌بر داده‌های جهانی، تعداد موارد سرطان زودرس بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۳۰ حدود ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت.

در ایالات متحده، سرطان روده بزرگ که معمولاً مردان را در اواسط دهه هفتم زندگی یا پس از آن مبتلا می‌کند، به علت اصلی مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در مردان زیر ۵۰ سال تبدیل شده است. در زنان جوان، این سرطان دومین عامل مرگ ناشی از سرطان است.

در همین حین، پژوهشگران در تلاش هستند توضیح دهند چرا نرخ سرطان‌ها درحال افزایش است. محتمل‌ترین عوامل مانند افزایش نرخ چاقی و غربالگری زودهنگام سرطان این افزایش را به‌طور کامل توضیح نمی‌دهند. برخی از دانشمندان در میکروبیوم روده یا ژنوم خود تومورها به دنبال پاسخ این سؤال می‌گردند. اما بسیاری فکر می‌کنند پاسخ‌ها در مطالعاتی پنهان است که زندگی و سلامتی کودکانی را دنبال کرده‌اند که نیم‌قرن پیش به دنیا آمدند.

در برخی از کشورها ازجمله ایالات متحده مرگ‌ومیر ناشی از سرطان به‌خاطر افزایش غربالگری، کاهش استعمال دخانیات و گزینه‌های درمانی جدید درحال کاهش است. با‌این‌حال، در سطح جهانی، سرطان درحال افزایش است (نمودار زیر).

سرطان‌های زودرس که اغلب به عنوان سرطان‌هایی تعریف می شوند که در بزرگسالان زیر ۵۰ سال بروز می‌کنند، هنوز بخش کوچکی از کل موارد را تشکیل می‌دهند، اما میزان شیوع آن‌ها درحال افزایش است. این افزایش همراه با افزایش جمعیت جهان، به این معنا است که تعداد مرگ‌و‌میر ناشی از سرطان‌های زودرس در سراسر جهان بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ حدود ۲۸ درصد افزایش پیدا کرده است.

اغلب سرطان‌های زودرس سیستم گوارش را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند و برخی از بیشترین افزایش‌ها در میزان سرطان روده بزرگ، پانکراس و معده دیده می‌شود.

در سطح جهانی، سرطان روده بزرگ یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها است و معمولاً بیشترین توجه را به خود جلب می‌کند. اما سرطان‌های دیگر ازجمله سرطان پروستات و سرطان سینه نیز درحال افزایش هستند.

نرخ سرطان در میان بزرگسالان در ایالات متحده در زنان سریع تر از مردان و در مردم اسپانیایی‌تبار سریع‌تر از سفیدپوستان غیراسپانیایی‌تبار افزایش پیدا کرده است. افراد سیاه‌پوستی که مبتلا به سرطان روده بزرگ با شروع زودرس تشخیص داده می‌شوند، احتمال اینکه جوان‌تر باشند و بیماری آن‌ها در مرحله پیشرفته‌تری باشد، بیشتر است. به‌گفته‌ی کارشناسان، احتمالا عوامل اجتماعی سلامت در نابرابری سرطان زودهنگام نقش دارند. چنین عواملی شامل دسترسی به غذاهای سالم، عوامل سبک زندگی و نژادپرستی سیستمی می‌شود.

تغییر جهت سرطان به جمعیت جوان‌تر موجب غربالگری زودتر شده است و موارد برجسته‌ای مانند مرگ چادویک بوزمن در سن ۴۳ سالگی براثر سرطان روده به افزایش آگاهی مردم کمک کرده است. در سال ۲۰۱۸ انجمن سرطان آمریکا از مردم خواست از سن ۴۵ سالگی برای سرطان روده بزرگ غربالگری شوند. از سال ۲۰۱۳ در آلاسکا، مقامات بهداشتی مردم بومی حتی غربالگری زودتر (در سن ۴۰ سالگی) را توصیه کرده‌اند.

برجسته بودن سرطان‌های دستگاه گوارش و همزمانی با تغییرات رژیمی در بسیاری از کشورها به این موضوع اشاره دارد که افزایش نرخ چاقی و رژیم‌های غذایی غنی از غذاهای فرآوری‌شده علت احتمالی افزایش نرخ سرطان است. اما تجزیه‌و‌تحلیل‌های آماری نشان می‌دهد این عوامل به‌طور کامل روند افزایش نرخ سرطان در افراد جوان را توضیح نمی‌دهند.

تجزیه‌و‌تحلیل‌ها با تجربه‌هایی که برخی از پزشکان برای نیچر توصیف کرده‌اند، مطابقت دارد: افراد جوانی که آن‌ها تحت درمان قرار دادند، دارای تناسب اندام و به ظاهر سالم بودند و دارای عوامل خطر سرطان اندکی بودند.

یکی از بیماران انج زن ۳۲ ساله‌ای بود که برای مسابقه دو ماراتن آماده می‌شد. پزشکان قبلی وجود خون در مدفوع او را به‌عنوان علائم سندرم روده تحریک‌پذیر ناشی از تمرین شدید رد کرده بودند. انج می‌گوید: «او سالم به‌نظر می‌رسید. اگر به او نگاه می‌کردید، فکر نمی‌کردید بیش از نیمی از کبد او تومور باشد.»

یکی از رویکردهای پژوهشگران، جستجوی سرنخ‌های ژنتیکی در تومورهای زودرس بوده است که ممکن است آن‌ها را از تومورهای افراد مسن متمایز کند.

گروهی از پژوهشگران دانشکده پزشکی هاروارد برخی از ویژگی‌های احتمالی تومورهای تهاجمی را در سرطان‌های زودرس شناسایی کرده‌اند. برای مثال، گاهی اوقات تومورهای تهاجمی در سرکوب پاسخ‌های ایمنی بدن به سرطان عملکرد خوبی دارند و پژوهشگران نشانه‌هایی از غیرفعال شدن پاسخ ایمنی را دربرابر برخی از تومورهای زودرس پیدا کرده‌اند. البته این تفاوت‌ها ظریف هستند و هنوز مرز مشخص بین سرطان‌های زودرس و دیررس پیدا نشده است.

پژوهشگران همچنین میکروارگانیسم‌های بدن انسان را بررسی کرده‌اند. اختلال در ترکیب میکروبیوم مانند اختلالاتی که براثر تغییرات رژیمی یا مصرف آنتی‌بیوتیک ایجاد می‌شود، با التهاب و افزایش خطر بیماری‌های متعدد ازجمله برخی از سرطان‌ها مرتبط است. البته این موضوع که آیا ارتباطی میان میکروبیوم و سرطان‌های زودرس وجود دارد، هنوز مورد سؤال است: نتایج مقدماتی هستند و جمع‌آوری داده‌های بلندمدت دشوار است.

انج درحال توسعه‌ی پروژه‌ای برای بررسی همبستگی‌های ممکن بین ترکیب میکروبیوم و شروع سرطان در جوانی است و قصد دارد داده‌های خود را با داده‌های همکارانش در آفریقا، آمریکای جنوبی و اروپا ترکیب کند. از‌آنجا که تعداد موارد سرطان با شروع زودرس هنوز در هر مرکز درمانی خاصی نسبتاً کم است، این نوع هماهنگی بین‌المللی برای انجام تجزیه‌و‌تحلیل‌های آماری قوی‌تر مهم است.

در برخی از مناطق دنیا ازجمله کشور خودمان داده‌های چندانی وجود ندارد. برای مثال، در آفریقای جنوبی داده‌های سرطان تنها از ۱۶ درصد از افرادی که بیمه درمانی دارند، جمع‌آوری می‌شود و افراد بدون بیمه در نظر گرفته نمی‌شوند. همچنین خانواده‌ها به‌ندرت سوابق افرادی را نگه می‌دارند که بر اثر سرطان از دنیا رفته‌اند. برای بسیاری از سیاه‌پوستان در این کشور، سرطان بیماری افراد سفیدپوست درنظر گرفته می‌شود و فکر می‌کنند مردم سیاه‌پوست به سرطان مبتلا نمی‌شوند.

پژوهش‌ها نشان داده است سرطان ممکن است پس از گذشت سال‌ها از زمان مواجهه فرد با ترکیبات سرطان‌زایی مانند آزبست (پنبه نسوز) یا دود سیگار ظاهر شود. اگر دوره نهفته ده‌ها سال باشد، پس باید گذشته را مورد بررسی قرار داد. برای بررسی گذشته، پژوهشگران به ۴۰ تا ۶۰ سال داده نیاز دارند که از هزاران نفر جمع‌آوری شده باشد.

پیدا کردن مطالعاتی که گروهی از افراد را از مرحله پیش از تولد تا بزرگسالی دنبال می‌کنند، دشوار است. در مطالعه ایدئال، هزاران مادر باردار در چندین کشور ثبت‌نام می‌شوند، داده‌ها و نمونه خون، بزاق و ادرار جمع‌آوری می‌شود و شرکت‌کنندگان برای چندین دهه دنبال می‌شوند.

درمان سرطان در افراد جوان می‌تواند پرچالش باشد: برخی از داروهای سرطان پس از چند سال درمان می‌توانند موجب مشکلات قلبی‌عروقی یا حتی سرطان‌های ثانویه شوند. این خطر در افراد جوان نگران‌کننده‌تر می‌شود. بزرگسالان جوان همچنین ممکن است در زمان تشخیص باردار باشند یا نسبت به کسانی که سنین تولیدمثلی خود را پشت سر گذاشته‌اند، بیشتر نگران تأثیر داروهای سرطان بر باروری خود باشند. همچنین احتمال بازنشستگی در افراد جوان‌تر کمتر است و ممکن است بیشتر نگران این موضوع باشند که آیا درمان سرطان موجب آسیب شناختی طولانی‌مدت می‌شود و ممکن است توانایی کار کردن آن‌ها را مختل کند.

هنگامی که کندس هنلی در ۳۵ سالگی مبتلا به سرطان روده بزرگ تشخیص داده شد، مادر مجردی بود که پنج فرزندش را بزرگ می‌کرد. جراحی تهاجمی که روی او انجام شد، موجب شد نتواند به شغل خود به‌عنوان راننده اتوبوس ادامه دهد و آن‌ها بی‌خانمان شدند.

هنلی که درنهایت بنیاد «بلو هت» را برای آگاهی از سرطان روده بزرگ در شیکاگو تاسیس کرد، می‌گوید: «نمی‌دانستم چه سؤالاتی باید بپرسم. بنابراین آن‌ها به جای من برای درمان تصمیم‌گیری کردند. متأسفانه کسی به نیازهایم در خانه توجهی نکرد.»

از زمانی که انج برای اولین بار متوجه جوان بودن بیمارانش شد، تحولات مهمی اتفاق افتاده است. افراد مبتلا به سرطان زودرس اکنون اطلاعات بیشتری دارند و وقتی پزشکی علائم آن‌ها را نادیده می‌گیرد، به افراد متخصص دیگر مراجعه می‌کنند. بنابراین، پزشکان سرطان زودرس را قبل از اینکه گسترش پیدا کند و درمان آن دشوارتر شود، تشخیص خواهند داد.

اما بارتو هنوز پاسخ تمام سؤال‌ها را پیدا نکرده است. او می‌خواهد اثر استرس‌های دوران پیش از تولد مانند قرار گرفتن درمعرض الکل و دود سیگار یا سوء تغذیه را روی خطر ابتلا به سرطان زودرس بررسی کند. او با دانشمندانی از سراسر جهان تماس گرفته است، اما هیچ پروژه بیوبانکی داده‌ها و نمونه‌های موردنیاز او را ندارد. بارتو می‌گوید، اگر همه داده‌هایی که آن‌ها بدان نیاز دارند، در‌حال‌حاضر در دسترس نباشد، قابل درک است، زیرا این وضعیت را پیش‌بینی نکرده بودیم. اما در ۲۰ سال آینده، اگر پایگاه‌های داده‌ای برای ثبت این موارد وجود نداشته باشد، مقصر ما هستیم، زیرا سهل‌انگاری کرده‌ایم.