دانشمندان راهی ساده برای معنادار کردن زندگی کشف کردند

گروهی از دانشمندان که ۸ مطالعه روی ارتباط عمیق بین زندگی ما انسان‌ها و داستان‌های که می‌گوییم انجام داده‌اند، می‌گویند اگر مایل به داشتن زندگی معنادارتر هستید، زندگی خود را به‌عنوان یک سفر قهرمانی درنظر بگیرید.

ساختار سفر قهرمان سال‌ها توسط داستان‌نویسان برای توصیف روایت شخصیتی معمولی در یک ماجراجویی پرخطر استفاده شده است. در این داستان‌ها شخصیت‌ها پیش از بازگشت به خانه بر تمام موانع غلبه کرده‌اند؛ اما فقط سیمبا از شیرشاه یا دورتی از جادوگر شهر اوز نیستند که می‌توانند داستان‌هایی از این دست را زندگی کنند.

محققانی از ایالات متحده و کانادا از یافته‌های اولیه‌ی خود که با بررسی پاسخ‌های ۲۶۷۸ شرکت‌کننده به‌دست آمده بود، برای ایجاد یک مداخله‌ی بازیابی استفاده کردند. به‌نظر می‌رسد این مداخله به افراد کمک می‌کند تا حس معنا را در زندگی خود تقویت کنند.

بنجامین راجرز، دانشمند رفتارشناسی از دانشگاه کارولینای شمالی و همکارانش در مقاله‌ی خود می‌نویسند: «ممکن است تصورکردن خود به‌عنوان قهرمانی اسطوره‌ای برای مردم دشوار به‌نظر برسد؛ اما نتایج ما نشان می‌دهند که انجام این‌کار ضروری نیست. زندگی روزمره‌ی مردم می‌تواند عناصر سفر قهرمان را داشته باشد و بیشتر زندگی‌ها را می‌توان به این شکل احیا کرد.»

جوزف کمبل، اسطوره‌شناس مطرح آمریکایی برای اولین بار در سال ۱۹۴۹ با ترسیم سفر قهرمان توجه را به ساختار روایی مشترک در پشت برخی از ماندگارترین داستان‌های تاریخ جلب کرد. تیم تحقیقاتی سعی داشت بفهمد که آیا این کار می‌تواند نقشه‌ای برای ساختن گزارشی جالب از زندگی خود باشد و بر میزان درک ما از معناداربودن سفرهای شخصی‌مان تاثیر بگذارد یا خیر. آن‌ها ۱۷ گام کلاسیک کمبل را در ۷ عنصر خلاصه کردند که به زندگی مدرن ترجمه می‌شود: قهرمان اصلی، تغییر شرایط، ماجراجویی، چالش، متحدان، تحول شخصی و میراث حاصله.

محققان سپس با ایجاد مقیاس سفر قهرمان ۲۱ موردی (HJS) و تمرکز بر تداوم روایت‌های زندگی افراد، آزمایش‌هایی را برای اندازه‌گیری میزان مطابقت سفر قهرمان با داستان‌های زندگی مردم انجام دادند. به‌عنوان مثال برای آزمایش میزان پذیرابودن افراد به‌منظور تغییر برای عنصر دگرگونی، HJS از آن‌ها می‌خواهد تا به‌جای اینکه به‌صراحت بپرسند آیا تاکنون تغییر قابل‌توجهی را در شرایط زندگی تجربه کرده‌اند یا خیر، میزان مواجهه‌شان با تازگی را رتبه‌بندی کنند.

محققان در بخشی از مقاله‌ی خود این‌طور می‌نویسند: «افرادی که از سفر قهرمان برای بیان داستان خود استفاده می‌کنند، برای معنادار نشان‌دادن ابهام زندگی مجهزتر به‌نظر می‌رسند.» این افراد قهرمان، تجربیات جدیدتر، اهداف بلندپروازانه‌تر و دوستان حامی‌تری را نسبت به سایر شرکت‌کنندگان گزارش کردند.

نویسندگان مطالعه براساس نتایج به‌دست‌آمده، یک مداخله‌ی بازیابی با اعلان‌ها طراحی کردند تا مجموعه‌های بیشتری از شرکت‌کنندگان را تشویق کنند که زندگی خود را از دریچه‌ی جستجوی قهرمان ببینند. اعلان‌ها به‌گونه‌ای سازمان‌دهی شدند که هفت عنصر روی یکدیگر بنا می‌شوند و مردم داستان زندگی خود را تعریف می‌کنند.

از شرکت‌کنندگان در مطالعه سؤالاتی مانند «چه تغییری در محیط یا تجربه‌ی جدید باعث شد تا سفر شما به چیزی که امروز است تبدیل شود؟» پرسیده شد. به این افراد جملاتی داده شد که با عباراتی نظیر «سفر من در نتیجه‌ی ... به آنچه امروز هست تبدیل شد» آغاز می‌شدند. هدف از انجام این کار کمک به شرکت‌کنندگان برای فکرکردن در مورد این موضوع بود که زندگیشان چگونه شواهدی از تغییر را نشان می‌دهد.

راجرز و تیمش دریافتند که مداخله‌ی آن‌ها به شرکت‌کنندگان در مفهوم‌سازی زندگی خود به‌عنوان سفر قهرمان کمک می‌کند و این کار هم به‌نوبه‌ی خود به افزایش معناداردیدن زندگی توسط آنان منجر می‌شود. تیم تحقیقاتی در مقاله‌ی خود می‌نویسد: «به‌نظر می‌رسد که شرکت‌کنندگان در مداخله‌ی بازیابی، هم از نظر نحوه‌ی نگرش نسبت به مشکلات و هم از نظر تاکتیک‌هایی که برای حل‌وفصل آن‌ها به‌کار می‌برند، نسبت به چالش‌های زندگی انعطاف‌پذیرتر هستند.»

نویسندگان خاطرنشان می‌کنند که مداخله‌ی بازیابی سفر قهرمان، پتانسیل افزایش رفتارهای مثبت و منفی را دارد. این مداخله ممکن است به چشم‌اندازهای خوش‌بینانه‌تر، سازوکارهای مقابله‌‌ی سالم و اقدامات نوع‌دوستانه منجر شود. همچنین امکان دارد افراد را بیشتر به داشتن رفتار خودشیفتگی یا وقف خود به اهداف اشتباه وادار کند.

محققان پیشنهاد می‌کنند که مطالعات بیشتر باید به بررسی این موضوع بپردازد که چگونه دیدن خود به‌عنوان قهرمانی در سفر ممکن است جزئیات بیشتری از رفتار را تحت‌تاثیر قرار دهد. به‌گفته‌ی آن‌ها تمام مطالعات موجود در ایالات متحده که داستان‌سرایی در آن محبوبیت دارد انجام شده است و به همین دلیل نتیجه در جاهای دیگر ممکن است متفاوت باشد.

یافته‌های مطالعه‌ در ژورنال Journal of Personality and Social Psychology منتشر شده است.